Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Biskupcu I Wydział Cywilny, w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 października 2018 r. w B.

sprawy z powództwa Zakładu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B.

przeciwko M. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.191,30 zł (trzy tysiące sto dziewięćdziesiąt jeden złotych trzydzieści groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

- 3.012,52 zł od dnia 1 maja 2017 do dnia zapłaty,

- 178,89 zł od dnia 6 lipca 2018 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza pozwanej na rzecz powódki kwotę 996,94 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód Zakład (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. K. kwoty 6.621,56 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:
5.846,30 zł od 1 maja 2017 r. do dnia zapłaty i 775,26 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu swojego roszczenia powód wskazał, że zawarł z pozwaną umowę o wykonywanie czynności zarządzania nieruchomością położoną w B. przy
ul. (...). Powód dochodzi należności z tytułu wykonywania zarządu nieruchomością za okres od listopada 2013 r. do kwietnia 2017 r. w łącznej wysokości 5.846,30 oraz 775,26 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w zapłacie należnych za ww. okres wyliczonych do 30 kwietnia 2017 r.

Pozwana M. K. na rozprawie w dniu 12 października 2018 r. uznała fakt swojego zadłużenia wskazując, że nie płaciła albowiem nie miała z czego. Podała, że jej mąż jest na zasiłku dla bezrobotnych, a ona nie pracuje, była na rencie, ale jej zabrali. Ponadto podniosła, że nie chce płacić całej należności, ponieważ roszczenie jest przedawnione.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Powód Zakład (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. w dniu 18 lutego 2013 r, zawarł z właścicielem lokalu nr (...) należącym do Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej w B. - M. K. umowę na wykonywanie czynności zarządzania nieruchomością położoną w B., przy
ul. (...). W § 5 ustalono, że zarządca otrzymuje wynagrodzenie miesięczne za czynności powierzone umową za 1 metr kwadratowy powierzchni użytkowej nieruchomości, zaś wynagrodzenie będzie corocznie waloryzowane o wskaźnik inflacji i zatwierdzane uchwałą Wspólnoty Mieszkaniowej i będzie ono płatne do 10-go każdego miesiąca na podstawie faktury VAT.

Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

(dowód: umowa nr (...) k. 16-17)

Powód wzywał M. K. do zapłaty następującymi pismami:

- z 17 września 2015 r. w terminie 30 dni kwoty 3.482,40 zł,

- z 16 listopada 2016 r. w terminie 30 dni kwoty 5.578,39 zł,

- z 16 stycznia 2017 r. w terminie 30 dni kwoty 5.761,14 zł.

(dowód: wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem odbioru k. 18-18v.; wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem odbioru k. 19-19v.; wezwanie do zapłaty potwierdzeniem odbioru k. 20-20v.)

Powód sporządził analityczne zestawienie obrotów i sald za miesiące od stycznia
2014 r. do czerwca 2018 r. z saldem początkowym -493,66 zł i z saldem końcowym -5.846,30 zł oraz zestawienie odsetek naliczonych od stycznia 2014 r. do czerwca 2018 r. z saldem początkowym -22,07 zł, z saldem końcowym -775,26 zł.

Suma należności głównej wynikającej z zaległości pozwanej z tytułu umowy w okresie od lipca 2015 r. do czerwca 2018 r. wynosiła 3.099,24 zł.

Pozwana w listopadzie 2015 r. uiściła kwotę 86,72 zł.

(dowód: analityczne zestawienia obrotów i sald k. 12-13, k. 14-15)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało tylko częściowemu uwzględnieniu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne oraz dokumenty zgromadzone w aktach sprawy.

Pozwana nie kwestionowała zasady dochodzenia od niej należności oraz sposobu jej wyliczenia, podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia.

Niewątpliwie zawarta umowa była umowę konsensualną, polegającą na zgodnym oświadczeniu woli stron, w której powód zobowiązał się do wykonywania czynności zarządu, zaś pozwana do zapłaty wynagrodzenia określonego miesięcznie wg. stawki za metr kwadratowy powierzchni użytkowej nieruchomości.

W ocenie Sądu pozwana podnosząc zarzut przedawnienia skutecznie uchyliła się od obowiązku zaspokojenia znacznej części zobowiązania. Powód nie wskazał żadnych okoliczności, które mogłyby świadczyć, że roszczenie ponad kwotę 3.191,30 zł nie uległo przedawnieniu. Nie dołączono do pozwu żadnych dokumentów na tę okoliczność.

Zgodnie z treścią przepisu art. 117 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (§2).

W przedmiotowej sprawie powód niewątpliwie dochodzi roszczenia majątkowego – domaga się bowiem zasądzenia na jego rzecz kwoty 6.621,56 zł wraz z odsetkami. Zgłoszone roszczenie nie jest objęte żadnym wyjątkiem od zasady przedawniania się roszczeń majątkowych.

Terminy przedawnienia roszczeń majątkowych reguluje przepis art. 118 k.c. (stanowiący lex generalis), który wskazuje, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata (brzmienie obowiązujące). Roszczenie dochodzone przez powoda bez wątpienia związane było z prowadzoną przez powoda działalnością gospodarczą – jak wynika działu (...) odpisu Krajowego Rejestru Sądowego, a ponadto dochodzone świadczenie jest również roszczeniem o świadczenie okresowe, bowiem polega ono na przekazywaniu określonej kwoty pieniężnej w oznaczonych odstępach czasu, a zatem termin przedawnienia tego roszczenia wynosi 3 lata.

Stosownie do art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Wymagalność poszczególnych należności wskazanych w zestawieniu analitycznym obrotów i sald była określona w umowie, z której wynikało, że wynagrodzenie należy uiszczać do 10-go każdego miesiąca. Zatem mając na uwadze powyższe rozważania dotyczące przedawnienia, wszelkie należności, których wymagalność przypadła na okres przed lipcem 2015 r. uznać należy za przedawnione. Jeżeli chodzi o odsetki od tych należności to wobec ich charakteru jako świadczenia ubocznego, tak dalece powiązanego ze świadczeniem głównym, to uzasadnione pozostaje twierdzenie o ich akcesoryjności wobec tego świadczenia głównego. W konsekwencji roszczenie o odsetki przedawnia się najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego, jeżeli takie ma miejsce. Takie stanowisko wyraził też Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 26 stycznia 2005 r. (sygn. III CZP 42/04) wskazując m.in., że gdyby roszczenie uboczne nie przedawniało się wraz z przedawnieniem roszczenia głównego, dłużnik dla obrony przed nieprzedawnionym roszczeniem ubocznym musiałby, ze względu na uzależnienie powstania roszczenia ubocznego od istnienia roszczenia głównego, wdać się w spór co do przesłanek roszczenia głównego, a to przekreślałoby znaczenie przedawnienia się roszczenia głównego. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę zgadza się w wyrażonym w tym orzeczeniu stanowiskiem.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, że podnoszony przez pozwaną zarzut przedawnienia zasługiwał na uwzględnienie we wskazanym zakresie. Nie zostało bowiem wykazane, ażeby termin przedawnienia uległ przerwaniu.

Przedawnienie jest instytucją prawa bezwzględnie obowiązującego (ius cogens) i regulujące je przepisy nie mogą być uchylone lub zmienione wolą stron – zgodnie z treścią przepisu art. 119 k.c., terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

Należy zauważyć, iż zgodnie z treścią przepisu art. 117 § 2 k.c. sam upływ terminu przedawnienia nie wywołuje skutku przedawnienia, lecz powoduje powstanie po stronie tego, przeciw komu przysługuje roszczenie, uprawnienia do uchylenia się od jego zaspokojenia. Dotyczy to nie tylko roszczenia głównego, ale i odsetek za opóźnienie (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10.11.1995 r., III CZP 156/95). Ten przeciwko komu roszczenie przysługuje, zachowuje pełną swobodę korzystania z przedawnienia, chyba że po upływie terminu przedawnienia, zrzeka się tego zarzutu. Pozwana w niniejszej sprawie nie zrzekła się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że pozwana skutecznie podniosła zarzut przedawnienia roszczenia powoda w części dotyczącej należności głównej w wysokości 2.833,78 zł wraz z odsetkami wyliczonymi na kwotę 596,37 zł. Skorzystanie przez pozwaną z przysługującego jej prawa i uchylenie się od zaspokojenia roszczenia obliguje Sąd do oddalenia żądania pozwu obejmującego przedawnione roszczenie, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

Sąd zasądził wynagrodzenie za sprawowanie zarządu w kwocie 3.012,52 zł obejmujące okres od lipca 2015 r. do kwietnia 2017 r., albowiem pozwana nie kwestionowała samej zasady i wysokości poszczególnych należności z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty, zgodnie z żądaniem od 1 maja 2017 r. Pozwana w tym okresie uiściła kwotę 86,72 zł (17 listopada 2015 r.) i Sąd zaliczył dokonaną wpłatę na poczet należności najstarszej, czyli przypadającej na lipiec 2015 r. (119,35 zł – 86,72 zł = 32,63 zł). Brak jest dowodu, by którakolwiek ze stron dokonała zaliczenia w inny sposób. Zgodnie z art. 451 k.c., dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne. W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego (§ 3).

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z art. 481 § 1 k.c. oraz art. 482 § 1 k.c., uwzględniając w tym zakresie żądanie pozwu. Zgodnie z przywołanym jako pierwszym przepisem jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Stosownie zaś do art. 482 § 1 k.c. od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy, co w niniejszej sprawienie miało miejsca.

Jeżeli zaś chodzi o skapitalizowane odsetki w łącznej żądanej kwocie 775,26 zł, to Sąd wyliczył odsetki należne od kwot wskazanych w zestawieniu wymagalnych od lipca 2015 r. od 11-go każdego miesiąca do 30 kwietnia 2017 r. Łączna należność z tego tytułu wyniosła 178,78 zł.

Odsetki ustawowe, a od 1 stycznia 2016 r. odsetki ustawowe za opóźnienie od zaległości (mając na względzie umowny termin płatności wynagrodzenia tj. do 10-go każdego miesiąca) wyliczone zostały w następujący sposób od kwot:

- 32,63 zł (119,35 zł – 86,72 zł = 32,63 zł) od 11 lipca 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 4,29 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 sierpnia 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 14,86 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 września 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 14,05 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 października 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 13,27 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 listopada 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 12,46 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 grudnia 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 11,67 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 stycznia 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 10,90 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 lutego 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 10,19 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 marca 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 9,52 zł,

- 167,44 zł od dnia 11 marca 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 13,36 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 kwietnia 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 8,81 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 maja 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 8,13 zł,

- 119,35 zł od dnia 11 czerwca 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 7,42 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 lipca 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 7,06 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 sierpnia 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 6,32 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 września 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 5,57 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 października 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 4,85 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 listopada 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 4,11 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 grudnia 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 3,39 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 stycznia 2017 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 2,64 zł,

- 125,29 zł od dnia 11 lutego 2017 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 1,90 zł,

- 352,58 zł od dnia 11 marca 2017 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 3,45 zł,

- 144,70 zł od dnia 11 kwietnia 2017 r. do 30 kwietnia 2017 r. w wysokości 0,56 zł,

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 kpc, stosownie do wyniku sprawy.

Powód wygrał niniejszy proces w 48,20 %, zaś pozwana w 51,80 %.

Do kosztów procesu poniesionych przez powoda w łącznej kwocie 2.067,00 zł zaliczono: uiszczoną opłatę sądową od pozwu w kwocie 250,00 zł, koszt zastępstwa procesowego w kwocie 1.800,00 zł – ustalony zgodnie z § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Pozwana nie poniosła żadnych kosztów. Tym samym pozwana powinna zwrócić powodowi kwotę 996,29 zł (2.067,00 x 48,20%), o czym orzeczono w punkcie III wyroku.