Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Świerad

Protokolant: Martyna Miczek

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2018 r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W.

przeciwko A. B.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od strony powodowej P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. na rzecz pozwanego A. B. kwotę 5434 zł(pięć tysięcy czterysta trzydzieści cztery) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Monika Świerad

Sygn. akt IC 247/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 września 2018 r.

Pozwem inicjującym niniejsze postępowanie strona powodowa P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. domagała się wydania nakazu w elektronicznym postępowaniu upominawczym i nakazania pozwanemu A. B., aby zapłacił na jej rzecz kwotę 75 089,09 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 14 września 2017 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Motywując pozew strona powodowa podała, że na podstawie zawartej umowy bankowej o nr (...) w dniu 13 stycznia 2014 r. pozwany A. B. otrzymał określoną w umowie kwotę pieniężną, jednocześnie zobowiązał się do jej zwrotu na warunkach określonych w tej umowie. Pozwany nie wywiązał się z przyjętego na siebie zobowiązania wobec czego niespłacona kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia. Wobec niedotrzymania przez stronę pozwaną warunków określonych w umowie wierzyciel pierwotny bank (...) SA wezwał stronę pozwaną do zapłaty kwoty pieniężnej, informując że w przypadku niewypełnienia obowiązków określonych w treści wezwania wierzytelność zostanie przelana na rzecz P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Pozwany pomimo upływu wyznaczonego terminu nie dokonał zapłaty, wobec czego w dniu 24 marca 2017 r. bank (...) SA (nastąpiło połączenie (...) SA z (...) SA) zawarł z P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty umowę przelewu wierzytelności cedując na jego rzecz całość praw i obowiązków wynikających z umowy zawartej przez pozwanego z pierwotnym wierzycielem. Zadłużenie pozwanego wobec strony powodowej wynosi obecnie 75 089,09 zł w tym należność główna w wysokości 57 368,14 zł oraz skapitalizowane odsetki w wysokości 17 720,95 zł na które składają się przejęte w drodze cesji wierzytelności odsetki wierzyciela pierwotnego naliczane zgodnie z postanowieniami umowy odpowiednio o niezapłaconej kwoty należności głównej wynikającej z zawartej umowy oraz odsetki ustawowe za opóźnienie naliczane przez stronę powodową od należności głównej za okres po dniu cesji wierzytelności do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu. Po zawarciu umowy cesji, przed złożeniem pozwu strona powodowa podjęła wielokrotne próby kontaktu z pozwanym i polubownego rozwiązania sporu. Skierowała także do pozwanego przedsądowe wezwanie do zapłaty w dniu 18 sierpnia 2017 r. Zwróciła się także z wolą zawarcia ugody w sprawie przez ustalenie dogodnych dla pozwanego warunków spłaty należności. Powyższe starania okazały się jednak bezskuteczne. Nie doprowadziły one ani do zawarcia ugody ani do uregulowania zadłużenia (k.1-4, 16-18).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 grudnia 2017 r. do sygn. akt VI Nc-e 1782967/17 Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny nakazał pozwanemu A. B. aby zapłacił na rzecz powoda P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. kwotę 75 089,09 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 września 2017 r. do dnia zapłaty a nadto kwotę 4539,04 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tym terminie sprzeciw (k.5).

Pozwany A. B. złożył sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty w którym domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu podał, że powództwo jest nieuzasadnione i powinno być oddalone w całości albowiem pozwany zaprzecza aby posiadał zobowiązanie objęte powództwem. Bez dysponowania dokumentami nie jest w stanie zająć stanowiska, czy zawarł ugodę kredytu wskazaną w pozwie. Pozwany zawierał różne umowy bankowe i nie jest w stanie zweryfikować czy wyżej wymieniona umowa była przez niego podpisana. Zakwestionował także aby strona powodowa nabyła wierzytelność z powyższego tytułu. Dalej zakwestionował wysokość dochodzonej kwoty w tym należności głównej, odsetek oraz kosztów. Zarzucił, że gdyby istniała objęta pozwem wierzytelność, to uległa przedawnieniu (k.5-6).

Pismem z dnia 26 kwietnia 2018 r. pozwany dodatkowo podał, że nie stanowi dowodu na okoliczność nabycia wierzytelności przez pozwanego wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu, albowiem nie jest to dokument pochodzący od udzielającego (...) banku (...) SA ani też nie zwiera podpisu pozwanego. Strona powodowa nie przedłożyła żadnego dokumentu wystawionego przez (...) SA potwierdzającego, że powód nabył wierzytelność wobec pozwanego. Pozwany zakwestionował także wysokość dochodzonej pozwem kwoty w tym odsetek. Strona powodowa nie wskazała sposobu naliczenia odsetek.

Pismem z dnia 28 maja 2018 r. strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko w sprawie (k.60-62). Podała, że zarzut braku legitymacji czynnej powoda jest chybiony albowiem powód dołączył do akt umowę przelewu wierzytelności. Odnosząc się do zarzutu pozwanego w którym to kwestionuje wysokość należności dochodzonej pozwem wskazał, że na zadłużenie pozwanego w sprawie w kwocie 75 089,09 zł składa się: 57 368,14 zł tytułem należności głównej, 15 817,59 zł tytułem odsetek umownych naliczonych przez wierzyciela pierwotnego, 1903,36 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych przez stronę powodową od kwoty należności głównej 57 368,14 zł od dnia następnego po cesji wierzytelności tj. 25 marca 2017 r. do dnia 14 września 2017 r. (data złożenia pozwu).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 13 stycznia 2014 r. Bank (...) SA w W. zawarł z pozwanym A. B. umowę kredytu gotówkowego na cel konsumpcyjny o nr (...). Kredyt został udzielony w kwocie 62 386,64 zł na cel konsumpcyjny do dnia 14 stycznia 2019 r. Wysokość oprocentowania kredytu w całym okresie kredytowania była ustalona według stałej rocznej stopy oprocentowania, która wynosiła 16%. W przypadku gdy stopa procentowa będzie wyższa w okresie kredytowania niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej i ogłaszanej w Dzienniku Urzędowym NBP bank (...) pobiera odsetki naliczone według stopy równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Stopa kredytu lombardowego na dzień zawarcia umowy wynosiła 4% w stosunku rocznym. Całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę ustalona w dniu zawarcia umowy obejmująca całkowitą kwotę kredytu oraz całkowity koszt kredytu wynosiła 102 374,24 zł. Pozwany zobowiązał się dokonać spłaty kredytu wraz z odsetkami w równych miesięcznych ratach (kapitał i odsetki) w całym okresie kredytowania w terminach i kwotach określonych w harmonogramie spłat, który stanowił integralną część umowy, odsetki naliczane były za kolejne okresy miesięczne od faktycznego zadłużenia w danym okresie. Wypowiedzenie i odstąpienie od umowy następowało między innymi w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielania kredytu nie zostały dotrzymane, w przypadkach gdy kredytobiorca nie zapłaci w terminie określonym w umowie rat za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni. W przypadku uchybienia przez kredytobiorcę postanowieniom umowy dotyczącym zasad i terminów spłaty kredytu, bankowi przysługiwały z tytułu niespłaconego w terminie kredytu odsetki za opóźnienie spłaty, naliczane według stopy procentowej w wysokości 1,5 – krotności rocznej stopy oprocentowania kredytu określonej na 16 %, nie wyższej niż 4-krotność w wysokości stopy kredytu lombardowego NBP.

Pozwany poddał się egzekucji zapłaty do kwoty 93 579,96 zł.

(dowód: umowa kredytu gotówkowego k.34-39, oświadczenie o poddaniu się egzekucji k.40-41, wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego k.42-43)

W dniu 31 sierpnia 2015 r. bank (...) wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na kwotę 63 911,21 zł na którą składały się kwoty 57 368,14 zł tytułem niespłaconego kapitału 2 111,31 zł tytułem odsetek karnych i 4 431,76 zł tytułem odsetek umownych oraz dalsze należne odsetki od dnia 1 września 2015 r. do dnia zapłaty od kapitału naliczane według stałej/zmiennej stopy procentowej w wysokości 1,5 podstawowej stopy procentowej, jednak nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP obowiązujące w okresie naliczenia odsetek, które na dzień wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego wynoszą 10 % w stosunku rocznym.

Powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu została nadana klauzula wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 2 października 2015 r. z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 93 579,96 zł.

(dowód: bankowy tytuł egzekucyjny k.44-45, postanowienie z dnia 2 października 2015 r. k.46)

Wszczęte postępowania komornicze z wniosku banku (...) SA przeciwko dłużnikowi A. B. postanowieniem z dnia 28 czerwca 2016 r. zostało umorzone w całości albowiem w toku postępowania egzekucyjnego stało się oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych. Postępowanie zatem jako bezskuteczne należało umorzyć i zwrócić wierzycielowi tytuł egzekucyjny.

(dowód: postanowienie komornika sądowego k.47)

Umową przelewu wierzytelności zawartą w dniu 24 marca 2017 r. pomiędzy bankiem (...) SA z/s w W. a P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. - P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. nabył wierzytelność banku (...) SA wynikającą z zawartej z pozwanym umowy kredytowej z dnia 13 stycznia 2014 r. Bank przelał na nabywcę wierzytelność na warunkach określonych w umowie z zastrzeżeniem postanowień umowy, że przelew wierzytelności będzie skuteczny od dnia przeniesienia pod warunkiem zapłaty ostatecznej ceny nabycia.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności k.23-29, wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy cesji k.30, wyciąg wierzytelności k. 65-67)

Oświadczeniem z dnia 31 marca 2017 r. bank (...) oświadczył, że ostateczna cena nabycia z tytułu nabycia wierzytelności objętych umową przelewu wierzytelności w ramach procesu sekurytyzacji zawartej w dniu 24 marca 2017 r. została uiszczona w całości przez co umowa doszła do skutku.

(dowód: oświadczenie k.64)

Bank (...) SA wystawił zawiadomienie skierowane do dłużnika A. B. o zawartej umowie przelewu wierzytelności na rzecz P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. informujące, że w dniu przelewu wierzytelności wartość zadłużenia wynosiła 73329,23 zł i składała się z kwot 57 368,14 zł tytułem kapitału, 15 817,59 zł tytułem odsetek i 143,50 zł tytułem opłat sądowych i komorniczych. Poinformował także o rachunku na który należy dokonywać wpłat oraz na który należy kierować korespondencję. Pismo to nie zawiera daty.

(dowód: zawiadomienie o przelewie k.63)

W dniu 14 września 2017 r. P. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z/s we W. wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej nr S/6/12/ (...), w którym stwierdził że na dzień 14 września 2017 r. pozwany A. B. posiada zadłużenie względem funduszu w wysokości 75 089,09 zł w tym należność główna w wysokości 57 368,14 zł oraz odsetki w wysokości 17 720,95 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg k.31)

W dniu 18 sierpnia 2017 r. powód wystosował pismo do pozwanego w którym zachęcał do kontaktu telefonicznego i ustalenia dogodnych warunków spłaty zadłużenia.

(dowód: pismo k.32)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedstawione przez stronę powodową, których moc dowodowa nie budziła wątpliwości sądu.

Sąd oddalił wniosek strony powodowej o zwrócenie się do SR w Gorlicach o przesłanie akt I Co 846/15 i do Komornika Sądowego przy SR w Gorlicach o akta Km 1531/15. Dokumenty z w/w akt, które strona powodowa wskazywała nie miały żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia tego postępowania. W aktach tych nie było w szczególności dokumentu wypowiedzenia umowy, który miał kluczowe znaczenie dla tej sprawy.

Sąd zważył co następuje

Powództwo podlega oddaleniu, gdyż nie zostało udowodnione przez stronę powodową co do zasady i wysokości.

W myśl art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1497 z późn. zm.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności między innymi umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego.

Z przedłożonych przez powodowy Fundusz dokumentów wynikało, że pozwany A. B. i Bank (...) SA w W. w dniu 13.01.2014 roku zawarli umowę kredytu konsumpcyjnego nr (...). Strona powodowa wywodziła swe roszczenie z faktu nabycia w drodze umowy cesji wierzytelności względem pozwanego, a wynikającej z w/w umowy kredytowej.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Podstawowym skutkiem przelewu wierzytelności jest sukcesyjne wstąpienie cesjonariusza w miejsce cedenta. Na mocy umowy przelewu przechodzi więc na cesjonariusza ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi wraz z wszelkimi prawami ubocznymi, które są związane z wierzytelnością główną ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2002 r., sygn. akt V CKN 1542/00, publ. LEX nr 1163594). Natomiast dotychczasowy wierzyciel zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Zaakcentować należy, że stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Zmienia się jedynie osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela, czyli osoba uprawniona do żądania spełnienia świadczenia ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2001 r., sygn. akt I CKN 379/00, publ. LEX nr 52661).

Z mocy art. 513 § 1 kc dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

Strona powodowa nie udowodniła jednak, aby dochodzone roszczenie było wymagalne.

Ogólne uregulowanie umowy kredytu zawiera art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939 z późn. zm.), zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie art. Art. 75 ust 1 i ustawy prawo bankowe w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni-art. 75 ust 2.

W aktach przedmiotowej sprawy brak potwierdzenia kiedy Bank wypowiedział pozwanemu umowę kredytową, a w szczególności czy były podstawy do wypowiedzenia umowy wynikające z umowy kredytowej. W tym stanie rzeczy strona powodowa jako następca prawny Banku nie udowodniła, aby roszczenie z umowy kredytu konsumpcyjnego nr (...) było wymagalne. Ponadto z uwagi na brak powyższego dokumentu trudno ocenić jest czy podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia nie jest słuszny, a sąd zobligowany jest badać przedawnienie z mocy art. 117 § 2 ¹ kc (roszczenia wobec konsumenta), który obowiązuje od dnia 9 lipca 2018 r. na mocy ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw.

Podkreślić należy że strona powodowa jest profesjonalistą reprezentowanym przez pełnomocnika z wyboru. Powinna zatem rzetelnie podjeść do obowiązku wykazania okoliczności z których wywodzi skutki prawne na podstawie art. 6 kc, skoro pozwane zakwestionował jej roszczenie co do zasady i podniósł zarzut przedawnienia.

Dodatkowo sama kwota naliczonych odsetek przez stronę powodową w wysokości 1903,36 zł budzi wątpliwość skoro naliczona jest od dnia umowy cesji, a pozwanego nie poinformowano skutecznie o tym przelewie – brak daty sporządzenia pisma oraz brak w aktach potwierdzenia nadania informującego powoda o przelewie wierzytelności.

O kosztach postępowania sąd orzekł zgodnie a art. 98 kpc i zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę (...) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Monika Świerad