Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 września 2018r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 września 2018 r. w K.

sprawy z powództwa D. M.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki D. M. kwotę 10.000,00 zł (dziesięć tysięcy złotych) z odsetkami ustawowymi w wysokości 8% w stosunku rocznym za okres 29.09.2015r. do dnia 31.12.2015r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości 7% w stosunku rocznym za okres od dnia 01.01.2016r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od powódki D. M. na rzecz pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwotę 884,60 zł (osiemset osiemdziesiąt cztery złote i 60/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  zwraca powódce kwotę 1.936,78 zł (jeden tysiąc dziewięćset trzydzieści sześć złotych i 78/100) nadpłaconej zaliczki.

Sygn. akt (...)

UZASADNIENIE

Powódka D. M. wniosła o zasądzenie kwoty 30 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 29.009.2015r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. Podniosła, że dnia 08.02.2015r. w okolicy miejscowości B. doszło do wypadku drogowego w wyniku którego doznała obrażeń ciała. Była pasażerką pojazdu marki V. nr rej. (...). Sprawca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Bezpośrednio po wypadku nie czuła bólu, była w szoku, nie widziała konieczności przewiezienia jej karetką do szpitala. Następnego dnia zaczęła odczuwać silny ból całego ciała w szczególności szyjnej części kręgosłupa. Zgłosiła się do lekarza, który stwierdził pękniecie wyrostka IV-V kręgu szyjnego oraz skręcenie części szyjnej i piersiowej kręgosłupa. Zalecono powódce noszenie kołnierza szyjnego i bardzo oszczędny tryb życia. Powódka przebywała w Szpitalu (...) w K. w dniach 13 – 14.02.2015r. Na zwolnieniu lekarskim przebywała od 09.02.2015r. do 08.08.2015r. W czerwcu 2015r. rozpoczęła rehabilitację. Od czasu wypadku powódka odczuwa silny ból, który ograniczał ją w czynnościach dnia codziennego. Nie mogła wykonywać prac w ogrodzie, jeździć na rowerze, korzystać z siłowni. Nie mogła także wykonywać pracy zarobkowej. Wypadek wpłynął negatywnie na nastrój powódki, a pobyt w szpitalu, dolegliwości bólowe i niemożność wykonywania pracy spowodowały ograniczenie kontaktów z ludźmi. Szkoda została zgłoszona pozwanemu pismem z dnia 03.07.2015r. Pozwana potwierdziła przyjęcie zgłoszenia pismem z dnia 03.08.2015r., a następnie odmówiła wypłaty powódce żądanych kwot, podnosząc, że zdarzenie nie wywołało u powódki rozstroju zdrowia. W ocenie powódki jej cierpienia były bardzo duże, a żądana kwota jest adekwatna do rozmiaru doznanej szkody. Co do żądania odsetek podniosła, że pozwana wydała decyzję odmowną w dniu 28.09.2015r., stąd od dnia następnego pozostawała w zwłoce w zapłacie.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych. Przyznał, że był ubezpieczycielem w zakresie ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu, który był sprawcą wypadku. Nie kwestionował zdarzenia z dnia 08.02.2015r. i jego okoliczności. Zakwestionował jednak związek przyczynowy pomiędzy wskazanymi w pozwie przez powódkę dolegliwościami oraz odniesionymi urazami a samym zdarzeniem oraz wysokość dochodzonego z tego tytułu roszczenia. Podniósł, że z dokumentacji wynika, że powódka zgłosiła się do ortopedy dobę po zdarzeniu. Na podstawie zgłoszonych skarg zalecono jej noszenie kołnierza ortopedycznego, ale nie zlecono żadnych badań. Pomimo pozostawania pod kontrola lekarza specjalisty powódka udała się do szpitala na jedną dobę. W karcie wskazano, że początkowo nie zgłaszała większych dolegliwości bólowych, a narastające bóle szyi odczuwa od 12.02.2015r. Powódka została wypisana do domu w stanie ogólnym dobrym, nie wystawiono zwolnienia lekarskiego, zalecono ewentualne noszenie kołnierza i oszczędnościowy tryb życia. Powódka nie przedłożyła zwolnienia lekarskiego. Brak zatem możliwości oceny czy pozostawało ono w związku ze zdarzeniem, jaki był kod schorzenia i zalecenia na zwolnieniach, wobec czego pozwany zakwestionował związek zwolnień z wypadkiem. Żadne dokumenty nie potwierdzały również rehabilitacji i jej związku ze zdarzeniem. Jedynym badaniem jest (...) kręgosłupa szyjnego z 09.07.2015r., które nie wykazało zmian urazowych. Na podstawie badań obrazowych można stwierdzić, że u powódki jeszcze przed kolizją występowały zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, których charakter wyklucza pochodzenie urazowe. Z załączonej do pozwu dokumentacji medycznej wynika, że leczenie powódki zakończyło się w lipcu 2015r., czyli w okresie 5 miesięcy od zdarzenia. W ocenie pozwanego na podstawie charakteru kolizji i zakresu uszkodzeń pojazdu, w którym, znajdowała się powódka, nie doszło u niej do powstania jakichkolwiek obrażeń ciała. Dalej podniósł, że powódka nie wykazała, iż doszło u niej do wystąpienia krzywdy i że żądana pozwem kwota jest współmierna do jej rozmiaru. Brak jest informacji o korzystaniu przez powódkę z porad psychiatry czy psychologa. Co do żądania odsetek pozwany podniósł, iż w razie uwzględnienia powództwa ewentualne odsetki winny być zasądzone od daty wyrokowania.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 08.02.2015r. powódka D. M. jechała jako pasażerka samochodu V. nr rej. (...) z K. do O.. Siedziała na przednim siedzeniu obok kierowcy. Warunki drogowe były trudne, jezdnia była zaśnieżona. Około godz. 10.00 na drodze krajowej nr (...) na wysokości miejscowości B. samochód wpadł w poślizg i uderzył kilkukrotnie w barierki zabezpieczające. Na miejsce zdarzenia została wezwana Policja, straż pożarna i karetka pogotowia. Powódka nie chciała jechać do szpitala, po zdarzeniu czuła się dobrze.

Zdarzenie miało miejsce z winy kierującego, który nie dostosował prędkości do warunków ruchu, w wyniku czego został ukarany mandatem. Kierowca pojazdu był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym (...) S.A. z siedzibą w S..

(d.: bezsporne, zeznania powódki – k. 121v-122, informacja o zdarzeniu drogowym – k. 9)

Następnego dnia po zdarzeniu powódka z powodu bólu udała się do Poradni Urazowo – Ortopedycznej w K., gdzie wykonano badanie rtg z podejrzeniem złamania wyrostka kolczystego IV-V kręgu. Zalecono także noszenie kołnierza ortopedycznego oraz skierowano do Oddziału Urazowo - Ortopedycznego. W dniach 13.02.2015r. – 14.02.2015r. była hospitalizowana na Oddziale Urazowo – Ortopedycznym Szpitala (...) w K. z rozpoznaniem skręcenia i nadwyrężenia kręgosłupa odcinka szyjnego i piersiowego. Wykonane badania obrazowe nie potwierdziły złamania. Leczenie ambulatoryjne powódka kontynuowała do 29.01.2016r. W czerwcu 2015r. korzystała z rehabilitacji. Przebywała na zwolnieniu lekarskim do 08.08.2015r.

Przed wypadkiem powódka leczyła się w Poradni Neurologicznej z powodu zespołu bólowego kręgosłupa piersiowego.

(d.: dokumentacja medyczna powódki – k. 10-30, 79-83, 128)

W wyniku zdarzenia powódka doznała urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego bez trwałych następstw. W chwili obecnej od strony ortopedycznej brak ograniczeń ruchomości kręgosłupa szyjnego i innych trwałych następstw wypadku. Od strony ortopedycznej nie ma również żadnych przeciwwskazań do wykonywania zawodu manikiurzystki czy wykonywania ćwiczeń fizycznych. Leczenie ortopedyczne powódki jest zakończone. Powódka pod względem ortopedycznym powróciła do stanu zdrowia sprzed wypadku. Nie wymaga przy tym dodatkowego leczenia zabiegowego ani rehabilitacyjnego. Zgłaszane przez powódkę dolegliwości ze strony kręgosłupa piersiowego mają charakter neurologiczny, istniały przed wypadkiem i powódka z tego powodu leczy się do chwili obecnej.

(d.: opinia biegłego z zakresu (...).M. M. – k. 147 – 149)

Natomiast w związku z doznanym urazem skrętnym kręgosłupa szyjnego u powódki wystąpił pourazowy zespół bólowy kręgosłupa szyjnego, powodujący długotrwały uszczerbek na zdrowiu rzędu 5%. Dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa szyjnego pozostają w związku z przebytym wypadkiem. Rokowania co do stanu zdrowia powódki na przyszłość są dobre, mogą jednak występować okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego, wymagające okresowego przyjmowania leków przeciwbólowych oraz okresowego korzystania z zabiegów rehabilitacji i fizykoterapii. Wskazane dolegliwości w niewielkim stopniu ograniczają wykonywanie zawodu manikiurzystki oraz możliwość wykonywania ćwiczeń na siłowni oraz aerobiku.

(d.: opinia biegłego z zakresu neurologii G. P. – k. 173-175)

Powódka z zawodu jest manikiurzystką. W dacie zdarzenia prowadziła w K. działalność gospodarcza pod nazwą (...).

(d.: bezsporne, zeznania powódki – k. 121v-122, wypis z (...) k. 31)

Pismem z dnia 03.07.2015r. szkoda została zgłoszona do ubezpieczyciela sprawcy szkody.

(d.: bezsporne, zgłoszenie szkody – k. 32-33)

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego w dniu 28.09.2015r. pozwany poinformowała powódkę o braku podstaw do wypłaty odszkodowania.

(d.: bezsporne; pismo pozwanego – k. 36).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo zasadne.

Pozwany nie kwestionował co do zasady swojej odpowiedzialności ubezpieczeniowej za skutki zdarzenia z dnia 08.02.2015r. oraz okoliczności tego zdarzenia. Spór dotyczył natomiast rodzaju i charakteru obrażeń doznanych przez powódkę wskutek tego zdarzenia, trwałości ich skutków, ich wpływu na aktualny stan zdrowia powódki oraz rozmiaru doznanej krzywdy. Pozwany kwestionował także wysokość żądanego przez powódkę zadośćuczynienia oraz roszczenie o zapłatę odsetek.

Ustalenia stanu faktycznego zostały oparte na dokumentacji medycznej powódki, która nie była kwestionowana przez strony.

Sąd dopuścił także dowód z opinii biegłego z zakresu ortopedii A. M. ( opinia k. 147-149, opinia uzupełniająca – k. 203-204) oraz biegłego z zakresu neurologii G. P. (2) ( opinia k. 173-175). Opinia biegłego z zakresu ortopedii, jakkolwiek początkowo zgłoszone zostały do niej zarzuty przez stronę powodową, po złożeniu opinii uzupełniającej ( k. 203-204), nie była kwestionowana przez strony, w szczególności pozwanego. Została wydana na podstawie dokumentacji medycznej powódki i po przeprowadzeniu badania jej aktualnego stanu zdrowia. W ocenie Sądu jest jasna, kategoryczna i jednoznaczna. Jej wnioski są sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały, brak przy tym zastrzeżeń do logicznej poprawności wniosków wyciągniętych przez biegłego na podstawie poczynionych przez niego ustaleń, stosownie do przedłożonego materiału badawczego w postaci dokumentacji lekarskiej. Nie zawiera przy tym błędów merytorycznych ani logicznych, wobec czego Sąd podzielił jej wnioski w całości. Z tych samych powodów Sąd podzielił wnioski opinii biegłego z zakresu neurologii. Należy przy tym podkreślić, iż każdy z biegłych dokonał oceny stanu zdrowia powódki oraz urazów odniesionych przez nią wskutek zdarzenia z dnia 08.02.2015r. w zakresie swojej specjalności. Podkreślić także należy, iż biegły z zakresu ortopedii jednoznacznie wskazywał w swojej opinii, iż do pełnej oceny aktualnego stanu zdrowia powódki oraz ustalenia następstw zdarzenia z dnia 08.02.2015r. konieczna jest ocena specjalisty neurologa.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Sądu, należało dojść do przekonania, iż obydwie opinie wzajemnie się uzupełniają dając pełny obraz aktualnego stanu zdrowia powódki, urazów doznanych wskutek zdarzenia z dnia 08.02.2015r. oraz skutków odczuwanych przez powódkę, a ponadto związku z wypadkiem dolegliwości sygnalizowanych przez powódkę. W szczególności fakt, iż powódka pod względem ortopedycznym nie doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu i po zakończeniu leczenia jej stan zdrowia powrócił do stanu sprzed wypadku, nie stoi w sprzeczności ze stwierdzeniami opinii neurologicznej o doznaniu przez nią długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek pourazowego zespołu bólowego kręgosłupa szyjnego.

Biorąc powyższe pod uwagę, jak też fakt niekwestionowania przez pozwanego okoliczności zdarzenia, Sąd dał także wiarę zeznaniom powódki.

Z kolei co do zeznań świadka L. M. (k. 121v), w ocenie Sądu, nie wniosły one niczego istotnego do sprawy poza potwierdzeniem odczuwania i komunikowania przez powódkę dolegliwości bólowych, które utrudniały jej pracę zawodową. Poza powyższym, świadek znała okoliczności zdarzenia wyłącznie z opowiadań powódki, nie wiedziała jakich obrażeń doznał powódka, nie znała szczegółów jej leczenia ani pobytu w szpitalu oraz wpływu zdarzenia na inne sfery życia powódki, w szczególności hobby. Z kolei jej twierdzenia co do tego, iż powódka przed zdarzeniem nie miał podobnych schorzeń i nie leczyła się, pozostają w sprzeczności z dokumentacją medyczną powódki.

Stosownie do art. 444§1 kc w zw. z art. 445§1 kc, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przy ustaleniu wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia Sąd kierował się przyjętymi w orzecznictwie kryteriami oceny rozmiaru krzywdy takimi jak rozmiar, rodzaj i okres trwania cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie, liczbę i czasokres pobytów w szpitalach, liczbę i stopień inwazyjności ewentualnych zabiegów medycznych, nasilenie i czas trwania ewentualnych dolegliwości bólowych, a nadto trwałość skutków czynu niedozwolonego, wpływ na dotychczasowe życie poszkodowanego, ogólną sprawność fizyczną i psychiczną poszkodowanego oraz prognozy poszkodowanego na przyszłość. Sąd wziął również pod uwagę, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim kompensacyjny charakter, stąd nie może być ono symboliczne, lecz powinno przedstawiać realną, ekonomicznie odczuwalną wartość (vide m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2013r., I CSK 667/12, LEX nr 1391106).

Mając na uwadze powyższe, należało w ocenie Sądu przyjąć, iż powódka wykazała przesłanki zasądzenia na jej rzecz zadośćuczynienia.

W szczególności nie można zgodzić się z pozwanym, jakoby powódka nie doznała żadnych urazów w wyniku zdarzenia i nie pozostawiło ono trwałych następstw w jej zdrowiu. Wbrew stanowisku pozwanego należy mieć na uwadze, iż uraz jakiego doznała powódka skutkował długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu, który został określony przez biegłego na 5%. Wprawdzie bezpośrednio po wypadku powódka nie odczuwała dolegliwości, jednak jak wynika z dokumentacji medycznej i opinii biegłych, zarówno leczenie w poradni urazowo - ortopedycznej, jak też pobyt w szpitalu, wiązały się z urazem doznanym wskutek zdarzenia, tj. urazem skrętnym kręgosłupa szyjnego. Pobyt powódki w szpitalu ograniczył się do 1 dnia i nie wiązał się z przechodzeniem długotrwałych i skomplikowanych zabiegów leczniczych. Należy jednak mieć na uwadze, iż pobyt ten i późniejsze leczenie wiązało się z odczuwaniem dotkliwych dolegliwości bólowych. Doznany uraz wymagał także rehabilitacji i wiązał się z długotrwałym zwolnieniem lekarskim. Z uwagi na charakter tego urazu nie ulega wątpliwości, iż powódka doznawała wskutek tego ograniczeń w pracy zawodowej oraz życiu prywatnym. Z pewnością także, co potwierdza opinia biegłego z zakresu neurologii, dolegliwości te stanowiły ograniczenie dla takiej aktywności fizycznej jak siłownia i aerobik. Z pewnością także początkowo zmuszały powódkę do korzystania z pomocy innych osób przy cięższych pracach domowych. Jak wynika z opinii biegłego z zakresu neurologii powódka pomimo upływu 3 lat od zdarzenia w dalszym ciągu odczuwa i będzie odczuwać skutki doznanego urazu w postaci okresowych dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego, wymagających okresowego przyjmowania leków przeciwbólowych i okresowego korzystania z zabiegów rehabilitacji i fizykoterapii. Z opinii tej wynika także, iż utrzymujące się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego w niewielkim stopniu ograniczają powódkę wykonywaniu zawodu manikiurzystki oraz możliwości wykonywania ćwiczeń na siłowni bądź aerobiku.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, należało uznać, iż ten z pozoru niegroźny wypadek miał dla powódki negatywne i długotrwałe konsekwencje. Doprowadził nie tylko do negatywnych i trwałych zmian w stanie zdrowia powódki, ale również do zmian w jej dotychczasowym trybie życia, w tym pogorszenia jego komfortu oraz ograniczeń w pracy zawodowej i możliwości uprawiania hobby.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż odpowiednią kwotą zadośćuczynienia w okolicznościach sprawy powinna być kwota 10.000,00 zł i taką też kwotę zasądził na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia, stosownie do art. 445§1 k.c. w zw. z art. 444§1 k.c.

W pozostałej części Sąd oddalił powództwo jako zbyt wygórowane i nie udowodnione. W szczególności odnosząc się do kwestii długotrwałości zwolnienia lekarskiego i związanej z tym niemożności wykonywania pracy zawodowej, należy wskazać, że w tym zakresie brak podstaw do zasądzenia zadośćuczynienia, które jest roszczeniem służącym zaspokojeniu doznanej krzywdy, czyli uszczerbku o charakterze niemajątkowym. Natomiast ewentualny uszczerbek majątkowy wskutek długotrwałej niemożności wykonywania pracy zarobkowej stanowi szkodę majątkową, której wysokość winna być precyzyjnie wykazana i udowodniona. Powódka takiego roszczenia nie zgłosiła ani tym bardziej nie udowodniła. Należało także mieć na uwadze, iż jakkolwiek powódka może odczuwać dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego, to jednak są to dolegliwości okresowe, a ich ograniczający wpływ na możliwość wykonywania pracy zawodowej oraz możliwość wykonywania ćwiczeń fizycznych jest niewielki. Doznany uraz nie wiązał się także z koniecznością przechodzenia długotrwałych, inwazyjnych i skomplikowanych zabiegów leczniczych czy też z długotrwałymi pobytami w szpitalach. Z wykazanych okoliczności wynika, iż leczenie ograniczało się do stosowania kołnierza ortopedycznego, przyjmowania leków farmakologicznych oraz oszczędnego trybu życia.

O odsetkach należnych powódce od zasądzonej kwoty Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia następnego po odmowie wypłaty powódce zadośćuczynienia, mając na uwadze, iż nastąpiło to po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia określonego w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (j.t.: Dz.U. z 2016r., poz. 2060). W tym zakresie Sąd związany był żądaniem pozwu zgodnie z art. 321 k.p.c. Należało także mieć na uwadze, iż orzeczenie sądu o zadośćuczynieniu nie ma charakteru konstytutywnego. Powstanie tego roszczenia nie jest uzależnione od wydania orzeczenia sądowego, ponieważ powstaje ono już z chwilą wyrządzenia szkody. W konsekwencji może być zgłaszane poza procesem oraz zaspokajane dobrowolnie bez jakiekolwiek orzeczenia sądu w tym przedmiocie. Termin jego spełnienia przez ubezpieczyciela sprawcy określony jest we wskazanym przepisie, stąd o należnych powodowi odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 476 KC w zw. z art. 481§1 i 2 KC i art. 455 KC.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając stosownie do wyniku procesu. Sąd miała przy tym na uwadze, iż powódka utrzymała się w 1/3 w stosunku do swego pierwotnego żądania, wobec czego zobowiązana była ponieść 2/3 kosztów postepowania. Na pozwanego z kolei przypadała 1/3 tych kosztów. Łączna suma kosztów poniesionych przez powódkę to kwota 5780,22 zł (1500,00 zł opłaty od pozwu, 3617,00 zł kosztów zastępstwa procesowego na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.) i 663,22 zł uiszczonej i wykorzystanej zaliczki na wydatki). Z kolei łączna suma kosztów strony pozwanej to kwota 4 217,00 zł (3617,00 zł kosztów zastępstwa procesowego i 600,00 zł uiszczonej i wykorzystanej zaliczki na wydatki). Łącznie daje to kwotę 9997,22 zł z czego 1/3 to 3332,40 zł. W związku z tym do zwrotu na rzecz pozwanego od powódki przypadała kwota 884,60 zł.

O zwrocie nadpłaconej przez powódkę zaliczki orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 i 2 ustawy z 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t.: Dz.U. z 2018r., poz. 300). Powódka bowiem na rozprawie dnia 13.03.2018r. została zobowiązana do uzupełnienia zaliczki w kwocie 200,00 (dwieście) zł. Dnia 09.04.2018r. powódka uiściła (zapewne omyłkowo) zaliczkę w kwocie 2000,00 (dwa tysiące) zł (k. 200). Z tej kwoty wykorzystana została kwota 63,22 zł na pokrycie kosztów opinii biegłych. Stąd pozostała kwota podlegała zwrotowi na podstawie wskazanych przepisów.