Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II W 619/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 listopada 2018 roku

Sąd Rejonowy w Szczytnie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Joanna Herman

Protokolant: p.o. sekr. Paulina Rucka

bez udziału oskarżyciela publicznego

po rozpoznaniu na rozprawie dnia 08 listopada 2018 r. sprawy przeciwko:

M. M. (1), synowi M. i M. z domu L., urodz. (...) w M.

obwinionemu o to, że:

I.  będąc płatnikiem składek w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w zakresie działalności związanej z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych pod nazwą (...) M. M. (1) w miejscowości T., do dnia wystąpienia z wnioskiem o ukaranie tj. do dnia 10 sierpnia 2018 r. nie dopełnił obowiązku opłacenia składek na ubezpieczanie społeczne za okres:

- składka za miesiąc 09.2017 r. termin płatności 10.10.2017 r.,

- składka za miesiąc 10.2017 r. termin płatności 10.11.2017 r.,

- składka za miesiąc 11.2017 r. termin płatności 11.12.2017 r.,

- składka za miesiąc 12.2017 r. termin płatności 10.01.2018 r.,

- składka za miesiąc 01.2018 r. termin płatności 12.02.2018 r.,

w wysokości 1886,92 zł należności głównej powiększonej o odsetki naliczone od dnia wymagalności do dnia zapłaty,

tj. o wykroczenie z art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.)

II.  będąc płatnikiem składek w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w zakresie działalności związanej z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych pod nazwą (...) M. M. (1) w miejscowości T., do dnia wystąpienia z wnioskiem o ukaranie tj. do dnia 10 sierpnia 2018 r. nie dopełnił obowiązku opłacenia składek na ubezpieczanie zdrowotne za okres:

- składka za miesiąc 08.2017 r. termin płatności 11.09.2017 r.,

- składka za miesiąc 09.2017 r. termin płatności 10.10.2017 r.,

- składka za miesiąc 10.2017 r. termin płatności 10.11.2017 r.,

- składka za miesiąc 11.2017 r. termin płatności 11.12.2017 r.,

- składka za miesiąc 12.2017 r. termin płatności 10.01.2018 r.,

- składka za miesiąc 01.2018 r. termin płatności 12.02.2018 r.,

w wysokości 1806,34 zł należności głównej powiększonej o odsetki naliczone od dnia wymagalności do dnia zapłaty,

tj. o wykroczenie z art. 98 ust. 1 pkt 1a i ust 3 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.)

III.  będąc płatnikiem składek w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w zakresie działalności związanej z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych pod nazwą (...) M. M. (1) w miejscowości T., do dnia wystąpienia z wnioskiem o ukaranie tj. do dnia 10 sierpnia 2018 r. nie dopełnił obowiązku opłacenia składek na Fundusz Pracy za okres:

- składka za miesiąc 12.2017 r. termin płatności 10.01.2018 r.,

- składka za miesiąc 01.2018 r. termin płatności 12.02.2018 r.,

w wysokości 127,98 zł należności głównej powiększonej o odsetki naliczone od dnia wymagalności do dnia zapłaty,

tj. o wykroczenie z art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2017 r. poz. 1065 ze zm.) w zw. z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.)

I. obwinionego M. M. (1) uznaje za winnego zarzucanych mu wykroczeń i za to na podstawie art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 98 ust. 1 pkt 1a i ust 3 w zw. z art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zw. z art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, opierając wymiar kary o art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucja rynku pracy w zw. z art. 9 §2 k.w. w zw. z art. 24 §1 i §3 k.w, przy zastosowaniu art. 39 § 1 i 2 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 1.000 (jednego tysiąca) złotych;

II. na podstawie art. 121 §1 k.p.w. w zw. z art. 624 §1 k.p.k. zwalnia obwinionego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania w całości.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Od dnia 26 listopada 2015 roku obwiniony M. M. (1) rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej związanej z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych pod nazwą (...) M. M. (1) z siedzibą w T., gmina S..

Z tytułu prowadzenia wspomnianej wyżej działalności na obwinionym ciąży ustawowy obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy w terminie do 10 dnia następującego po danym miesiącu.

W okresie od września 2017 roku do stycznia 2018 roku, będąc płatnikiem składek, mając ustawowy obowiązek terminowego uiszczania składek, M. M. (1) nie opłacił składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości 1886,92 zł należności głównej, bez uwzględnienia odsetek naliczonych od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

W okresie od sierpnia 2017 roku do stycznia 2018 roku, będąc płatnikiem składek, mając ustawowy obowiązek terminowego uiszczania składek, M. M. (1) nie opłacił składek na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 1806,34 zł należności głównej, bez uwzględnienia odsetek naliczonych od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

W okresie od grudnia 2017 roku do stycznia 2018 roku, będąc płatnikiem składek, mając ustawowy obowiązek terminowego uiszczania składek, M. M. (1) nie opłacił składek na Fundusz Pracy w wysokości 127,98 zł. należności głównej, bez uwzględnienia odsetek naliczonych od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

Obwiniony w dalszym ciągu prowadzi działalność gospodarczą. Należności z tytułu wyżej wymienionych składek zostały uregulowane w wyniku prowadzonego postępowania egzekucyjnego.

M. M. (1) dotychczas nie był karany.

(dowód: wyjaśnienia obwinionego k. 60-60v, zapis audiowizualny rozprawy z dnia 08 listopada 2018 r. znajdujący się na płycie CD k. 59, informacja z (...) k. 1, obliczenie odsetek od nieterminowych wpłat k. 8-10, informacja o niekaralności k. 11, dokumenty k. 14).

Obwiniony M. M. (1) przyznał siędo popełnienia zarzucanych mu czynów. Na rozprawie głównej nie zakwestionował faktu nieuiszczenia przez niego składek za miesiące wskazane we wniosku o ukaranie, ani ich wysokości. Wyjaśnił przy tym, iż w kwietniu 2018 roku złożył wniosek o odroczenie płatności zobowiązań, jednakże warunkiem odroczenia bieżących płatności było zobowiązanie do uiszczenia składek za kwiecień 2018 roku. Obwiniony przyznał, iż nie dokonał tej wpłaty, jednakże w czerwcu 2018 roku zawnioskował o rozłożenie należności na raty. Zaznaczył, iż w połowie roku, zostało dokonane zajęcie bankowe na poczet składek. Podkreślił, iż sam nie dokonywał wpłat z tego tytułu. Wskazał, iż nie zawiesił działalności gospodarczej, albowiem cały czas otrzymywał nowe zlecenia, a przede wszystkim cały czas chciał ją kontynuować. Zaznaczył, iż nieuiszczanie składek nie wynikało z jego złej woli tylko faktu braku środków pieniężnych. Wyjaśnił, iż obecnie nadrobił zaległość, tzn. z zajęcia bankowego organ te składki odprowadził.

(wyjaśnienia obwinionego k. 60-60v, zapis audiowizualny rozprawy z dnia 8 listopada 2018 r. znajdujący się na płycie CD k. 59)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy przekonuje, iż obwiniony dopuścił się zarzucanych mu wykroczeń. Wyjaśnienia obwinionego, w których nie negował faktu, iż nie dopełnił obowiązku terminowego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy, ani ich wysokości, Sąd uznał za w pełni wiarygodne. Na wiarę zasługują także wyjaśnienia obwinionego w części, w której podkreślał, iż złożył wniosek o odroczenie płatności zobowiązań, następnie zawnioskował o rozłożenie na raty. Zdaniem Sądu wyjaśnienia te są logiczne, zgodne z doświadczeniem życiowym, nadto znajdują potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Nie zasługują natomiast na wiarę wyjaśnienia obwinionego w części w której podkreślał, iż uchylanie się od obowiązku terminowego opłacania składek wynikało nie z jego złej woli, tylko z faktu braku środków finansowych. Twierdzenia obwinionego pozostają w sprzeczności z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, bowiem jak wynika z pisma ZUS z dnia 10 sierpnia 2018 roku (vide k. 14) część należności została uregulowana w wyniku przeprowadzonego postępowania egzekucyjnego. Ponadto obwiniony na rozprawie w dniu 8 listopada 2018 roku przyznał, iż cała zaległość została wyegzekwowana z jego rachunku bankowego, albowiem cały czas kontynuował działalność i otrzymywał nowe zlecenia. A zatem obwiniony musiał dysponować środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku bankowym skoro egzekucja z rachunku okazała się skuteczna.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów ujawnionym w trybie art. 76 § 1 kpw w postaci: wydruku z (...) k. 1 , obliczenia odsetek od nieterminowych wpłat k. 8-10, pismo ZUS k. 14. Powyższe dokumenty, których autentyczność i wiarygodność jest oczywista, nadto zostały sporządzone przez uprawnione do tego osoby i instytucje, a ich treść nie była kwestionowana przez obwinionego, bezspornie potwierdzają fakt, iż obwiniony nie opłacił składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy w okresie i wysokości wskazanych we wniosku o ukaranie.

Obwiniony mimo świadomości ciążącego na nim obowiązku nie opłacał należnych składek przez okres kilkumiesięczny, przy czym M. M. (1) dopiero w kwietniu 2018 podjął działania w kierunku odroczenia płatności czy rozłożenia zaległości na raty.

Zauważyć należy, iż przedmiotem ochrony powyższych wykroczeń jest prawidłowe funkcjonowanie instytucji ubezpieczeń społecznych. Wykroczenia te mają charakter indywidualny, zaś sprawcą wykroczenia może być tylko płatnik składek lub osoba działająca w jego imieniu. Jak podkreśla się zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie, nie powoduje wyłączenia odpowiedzialności fakt, że płatnik składek ma trudności finansowe, które są powodem nieodprowadzania składek na ubezpieczenie. Często osoby nie płacące wymaganych składek próbują ten fakt usprawiedliwiać trudnościami finansowymi, co oczywiście nie ekskulpuje ich od odpowiedzialności (M. M. (3) „wykroczenia nieopłacania w terminie składek na ubezpieczenia społeczne, Prokuratura i Prawo 12, 2006 s. 165). Byt wykroczenia nie jest uzależniony od nastąpienia szkody czy innego negatywnego skutku. Odpowiedzialność wiąże się bowiem z samym nagannym zachowaniem w postaci niedopełnienia obowiązków nałożonych ustawą, a nie ze szkodą z tego zachowania wynikłą (Komentarz art. 98 System ubezpieczeń społecznych red. Gudowska, Strusińska – Żukowska 2014, wyd. 2/Prasołek Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz 2014, wyd. 2, Legalis ).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż wina obwinionego jak i okoliczności popełnienia zarzucanych mu wykroczeń nie budzą wątpliwości.

Obwiniony M. M. (1) prowadząc działalność gospodarczą i mając ustawowy obowiązek terminowego uiszczania składek, nie dopełniał tego obowiązku i nie uiścił składek: na ubezpieczenie społeczne, za miesiące: wrzesień 2017 r. z terminem płatności do 10.10.2017r., październik 2017 r. z terminem płatności do 10.11.2017 r., listopad 2017 r. z terminem płatności 11.12.2017 r., grudzień 2017 r. z terminem płatności 10.01.2018 r., styczeń 2018 roku z terminem płatności 12.02.2018 r.,w wysokości 1886,92 zł należności głównej, bez uwzględnienia odsetek naliczonych od dnia wymagalności do dnia zapłaty;

na ubezpieczenie zdrowotne, za miesiące: sierpień 2017 r. z terminem płatności do 11.09.2017 r., wrzesień 2017 r. z terminem płatności do 10.10.2017 r., październik 2017 r. z terminem płatności 10.11.2017 r., listopad 2017 r. z terminem płatności 11.12.2017 r., grudzień 2017 r. termin płatności 10.01.2018 r., styczeń 2018 r. termin płatności 12.02.2018 r.,w wysokości 1806,34 zł należności głównej, bez uwzględnienia odsetek naliczonych od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

na Fundusz Pracy za miesiące grudzień 2017 r. z terminem płatności 10.01.2018 r., styczeń 2018 r. z terminem płatności 12.02.2018 r., w wysokości 127,98 zł należności głównej, bez uwzględnienia odsetek naliczonych od dnia wymagalności do dnia zapłaty.

Swoim zachowaniem obwiniony wyczerpał dyspozycję wykroczenia z art. z art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.), a także wykroczeń z art. 98 ust. 1 pkt 1a i ust. 3 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.) i art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2017 r. poz. 1065 ze zm.) w zw. z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.) albowiem stosownie do treści art. 32 cytowanej ustawy, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Sąd wymierzył obwinionemu karę za wszystkie zbiegające się wykroczenia kierując się dyspozycją przepisu art. 9 § 2 kw przyjmując za podstawę wymiary kary przepis przewidujący najsurowszą karę tj. art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Wymierzając obwinionemu karę sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 33 kw.

Przy wymiarze kary jako okoliczność łagodzącą Sąd uznał postawę obwinionego, który nie unikał kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, wyjaśniał przyczyny swojego postępowania, a nadto składał wnioski o odroczenie terminu płatności czy o rozłożenie na raty. Nadto Sąd miał na uwadze okoliczność, iż obwiniony dotychczas nie był karany za podobne przestępstwa czy wykroczenia, również wysokość nieuiszczonych składek nie jest znaczna, tak jak i okres pozostawania w zwłoce z opłacaniem składek. Uwzględnić należy także fakt, iż zaległości te zostały już przymusowe ścignięte z rachunku bankowego obwinionego.

Jako okoliczność obciążającą uznano fakt, iż obwiniony pomimo, iż kontynuował działalność gospodarczą i otrzymywał nowe zlecenia, nawet w części nie dokonał spłaty zaległości.

Jednocześnie Sąd dopatrzył się szczególnych okoliczności przewidzianych w treści art. 39 § 1 i 2 kw uzasadniających nadzwyczajne złagodzenie kary.

Okres pozostawania w zwłoce z opłacaniem składek nie ma wpływu na samo istnienie odpowiedzialności za wykroczenie. Natomiast może i powinien mieć wpływ na wysokość kary lub ewentualnie zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary lub odstąpienia od jej wymierzenia (K. S., artykuł Sł.P..2009.3. Wykroczenie nieterminowego opłacania składek Teza nr 2 (...)).

Mając na uwadze powyższe okoliczności, obwinionemu wymierzono karę 1000 zł. grzywny, poniżej ustawowego progu zagrożenia przewidzianego dla wykroczenia z art. 122 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, który wynosi 3000 zł. Sąd uznał, iż kara w takim wymiarze jest adekwatna do okoliczności popełnionych wykroczeń. W ocenie Sądu wymierzona kara uświadomi obwinionemu wagę i znaczenie naruszonych przez niego przepisów oraz konieczność ich przestrzegania. Tym samym zostaną spełnione cele kary wymienione w art. 33 § 1 kw.

Z związku problemami finansowymi obwinionego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, w myśl art. 121 §1 k.p.w. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił wymienionego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania w całości.