Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2012 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...)

przeciwko D. M., G. M., M. M. (1) i W. M. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie

z dnia 12 czerwca 2012r., sygn. akt I C 44/11

1)  oddala apelację;

2)  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 5 400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 822/12

UZASADNIENIE

Powód Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanych M. M. (1), W. M. (1), W. S., G. M. i D. M. solidarnie kwoty 385 807 zł 50 gr oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż Przedsiębiorstwo(...) M. M., W. M., W. S. Spółka jawna w O. zawarło z bankiem (...) Spółką Akcyjną w W. umowę kredytu. Umowa ta została zabezpieczona w szczególności w drodze weksla in blanco opatrzonego podpisami wystawców M. M. (1), W. S., W. M. (1) oraz poręczycieli G. M. i D. M.. Powód zawarł z (...) Bank (...) Spółką Akcyjną w W. umowę cesji obejmującą swym zakresem wszystkie należności oraz zabezpieczenia wynikające z w/w umowy. Powód uzupełnił posiadany przez siebie weksel oraz wezwał pozwanych solidarnie do jego wykupu.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 15 grudnia 2010r. w postępowaniu nakazowym Sąd Okręgowy w Częstochowie nakazał pozwanym M. M. (1), W. M. (1), W. S., G. M. i D. M., aby zapłacili solidarnie powodowi Przedsiębiorstwu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) kwotę 385 807 zł 50 gr wraz z kwotą 12 040 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania nakazowego - w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia nakazu albo wnieśli w tymże terminie zarzuty (k. 38).

Pozwani M. M. (1), W. M. (1), G. M. i D. M. złożyli od powyższego nakazu zapłaty zarzuty wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na ich rzecz od powoda kosztów procesu.

Podnieśli zarzut przedawnienia i wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem wekslowym. Pozwani podali, iż umowa kredytowa nr (...) zawarta z (...) Bankiem (...) S.A. została wypowiedziana przez Bank pismem z dnia 17 sierpnia 2005r. z zachowaniem siedmiodniowego okresu wypowiedzenia. Pismo to zostało doręczone spółce w drugiej połowie sierpnia 2005r. Jak wynika z zawiadomienia o wypełnieniu weksla in blanco i wezwania do jego wykupienia z dnia 22 czerwca 2010r. weksel został wypełniony zgodnie z odpowiednimi deklaracjami wekslowymi do umowy kredytowej zawartej z (...) Bankiem (...) S.A. Wykonywanie czynności bankowych stanowi natomiast działalność gospodarczą, w związku z tym roszczenia banku mające źródło w czynnościach bankowych przedawniają się z upływem trzech lat. Wszystkie zatem roszczenia przysługujące pierwotnie (...) Bankowi (...) S.A. w stosunku do spółki jawnej (...) przedawniły się najpóźniej w dniu 15 września 2008r., tj. z upływem trzech lat od końca siedmiodniowego okresu wypowiedzenia. Powód natomiast wypełnił weksel po upływie terminu przedawnienia i opatrzył go datą płatności przypadającą na dzień 22 lipca 2010r., a zatem niezgodnie z porozumieniem. Ponadto, zdaniem pozwanych, skoro przedmiotowy weksel został wystawiony przez osoby inne niż kredytobiorca, to nie mógł zabezpieczać wierzytelności banku w stosunku do kredytobiorcy. W ocenie pozwanych weksel ten stanowił zabezpieczenie wykonania umowy poręczenia zawartej przez pozwanych M. M. (1), W. M. (1) i W. S. z kredytodawcą, aby więc powodowa Spółka mogła dochodzić na podstawie weksla roszczeń wynikających z w/w umowy kredytowej, to umowa poręczenia musiałaby być ważna. Oświadczenie poręczyciela powinno być zatem pod rygorem nieważności złożone na piśmie, a pozwani nie składali takiego oświadczenia. Pozwani podnieśli również zarzut braku szeregu nieprzerwanych indosów. Szereg indosów należy bowiem uważać za przerwany, jeżeli brzmienie firmy podane w pierwszym indosie nie zgadza się dosłownie z brzmieniem firmy podanym w tekście weksla jako firmy remitenta. Pozwani wskazali, iż (...) Bank (...) S.A. nie ujawniła w KRS skrótu (...) S.A., również powód nie ujawnił w KRS skrótu (...) Sp. z o.o. Ponadto powód nie dołączył dokumentów, które dowodziłyby iż indos na wekslu został podpisany przez osoby upoważnione do reprezentacji remitenta (k. 46-55).

Pozwany W. S. nie wniósł zarzutów od nakazu zapłaty.

Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2012r. Sąd Okręgowy w Częstochowie utrzymał w mocy nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 15 grudnia 2010r. wydany w postępowaniu nakazowym w sprawie o sygnaturze I Nc 95/10.

Ustalił w uzasadnieniu, iż w dniu 16 grudnia 2002r. doszło do zawarcia pomiędzy (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną w W. a Przedsiębiorstwem (...) M. M., W. M., W. S.Spółką jawną w O. umowy nr (...) kredytu w rachunku kredytowym w walucie polskiej. Na podstawie tej umowy Bank udzielił Spółce (...) kredytu w walucie polskiej w kwocie 400 000 zł na zakup maszyn i urządzeń oraz uruchomienie produkcji związanej z obróbką drewna. Kredyt został udzielony na okres od 16 grudnia 2002r. do 1 grudnia 2007r.

Zgodnie z § (...) umowy, spłata kredytu miała być zabezpieczona wekslem własnym in blanco poręczonym przez dwie osoby. W dniu 16 grudnia 2002r. pozwani M. M. (1), W. M. (1) i W. S. podpisali jako wystawcy weksel in blanco na zabezpieczenie roszczeń Banku (...) S.A. Weksel został podpisany również na odwrotnej stronie przez pozwane G. M. i D. M. jako poręczycielki wekslowe. Pozwani podpisali także deklarację wekslową, z której wynikało, iż Bank ma prawo, w razie niedotrzymania terminów spłaty wynikających z umowy kredytu, wypełnić weksel w każdym czasie na sumę odpowiadającą zadłużeniu z tego tytułu, łącznie z odsetkami, prowizją i kosztami oraz opatrzyć weksel datą płatności według swego uznania. Z powodu braku spłaty kredytu, czyli niedotrzymania ustalonych warunków umowy, pismem z dnia 17 sierpnia 2005r. (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W., na podstawie (...), wypowiedziała umowę kredytu z dnia 16 grudnia 2002r. z zachowaniem siedmiodniowego okresu wypowiedzenia. Na dzień wystawienia wypowiedzenia zadłużenie kredytobiorcy wynosiło kwotę 229 401 zł 35 gr, w tym: kapitał w kwocie 203 636 zł 16 gr, kapitał zapadły w kwocie 21 050 zł 86 gr, odsetki bieżące w kwocie 873 zł 90 gr, odsetki bieżące zapadłe w kwocie 3710 zł 05 gr, odsetki karne w kwocie 74 zł 98 gr, opłata za wypowiedzenie w kwocie 55 zł 40 gr.

/dowód: odpis umowy nr (...) kredytu w rachunku kredytowym w walucie polskiej z dnia 16 grudnia 2002r. (k. 75-82), odpis wypowiedzenia z dnia 17 sierpnia 2005r. (k. 74), weksel (w depozycie sądowym; odpis k. 27), odpis deklaracji wekslowej z dnia 16 grudnia 2002r. (k. 228)/

W dniu 5 maja 2006r. Przedsiębiorstwo (...) M. M., W. M., W. S. Spółka jawna w O. oraz Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) zawarły pisemną umowę, na podstawie której spółka (...) wyraziła zgodę na wykup jej wierzytelności i spłatę zadłużenia wobec wierzycieli przez firmę (...) Spółkę z o.o. Strony umowy postanowiły, że zapłacone należności przez firmę (...) będą stanowiły zaliczkę na poczet zakupu nieruchomości firmy (...) w O. (...). Strony zobowiązały się również dołożyć starań, aby po uzyskaniu kredytu przez firmę (...) niezwłocznie doprowadzić do sprzedaży wyżej wymienionej nieruchomości potwierdzonej aktem notarialnym.

Uchwałą z dnia 14 czerwca 2006r. (...) spółki (...) wyrazili zgodę na zbycie Przedsiębiorstwa (...) Spółki jawnej w O. na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...). Zgodnie z uchwałą zbycie miało objąć aktywa i pasywa spółki.

/dowód: odpis umowy z dnia 5 maja 2006r. (k. 219), odpis uchwały z dnia 14 czerwca 2006r. (k. 220)/

Na podstawie umowy o przelew wierzytelności zawartej w dniu 9 sierpnia 2007r. powód Przedsiębiorstwo - (...) Spółka z o.o. (...) nabył od (...) Banku (...) S.A. w W. wymagalną wierzytelność w stosunku do Spółki jawnej (...) wynikającą z umowy kredytu inwestycyjnego z dnia 16 grudnia 2002 r. nr (...) w kwocie 304 092 zł 22 gr, obejmującą kapitał w kwocie 224 687 zł 02 gr oraz odsetki w kwocie 79 405 zł 20 gr. W związku z zawarciem powyższej umowy Bank dokonał również indosu weksla in blanco stanowiącego zabezpieczenie spłaty kredytu na powoda.

Łącznie Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. w (...) w oparciu o umowy przelewu wierzytelności spłaciło całe zadłużenie spółki jawnej (...) w stosunku do (...) S.A. w kwocie 1 285 000 zł. Powód dokonał również spłaty zobowiązań spółki (...) w kwocie 274 000 zł wobec Gminy D., Urzędu Skarbowego. Po zawarciu umów przelewu z Bankiem powód i spółka (...) rozpoczęły negocjacje odnośnie sfinalizowania zakupu nieruchomości i przedsiębiorstwa firmy (...) przez powoda. W trakcie tych negocjacji powoda reprezentował prezes S. W., spółkę (...) jej wspólnicy. Negocjacje te trwały od 2007r. i nadal są prowadzone. Przy czym, przed wniesieniem pozwu, prezes powodowej spółki i wspólnicy spółki (...) spotykali się nawet po kilka razy w miesiącu, natomiast po wniesieniu pozwu S. W. spotykał się średnio raz na dwa miesiące z W. S. i W. M. (1). W okresie 2006 - 2008 do rozmów na temat transakcji dochodziło raz w tygodniu, raz na dwa tygodnie. Przez cały okres tych negocjacji wspólnicy reprezentujący spółkę (...) byli zgodni co do tego, iż wierzytelność powoda wynikająca ze spłaty długów spółki (...) wobec Banku (...) w kwocie 1 285 000 zł zostanie zaliczona na poczet ceny sprzedaży nieruchomości i przedsiębiorstwa. Wspólnicy W. M. (1) i W. S. cały czas byli też gotowi do zawarcia umowy w formie aktu notarialnego na warunkach ustalonych z powodem w dacie podjęcia rozmów, tj. za zaliczeniem na poczet ceny zobowiązań spłaconych przez powoda a istniejących w tamtym okresie czasu wyliczonych przez wspólników na około 1 800 000 zł. Wspólnicy ci nadal podtrzymują wolę zawarcia umowy sprzedaży z powodem na takich zasadach.

Natomiast pozwany M. M. (1) w późniejszym okresie negocjacji zaczął uzależniać sfinalizowanie transakcji od spłaty przez powoda dodatkowych zobowiązań spółki (...), tj. zobowiązań wobec najemców nieruchomości z tytułu poczynionych przez nich nakładów, m.in. wobec firmy (...) Spółki z o.o., które określał na kwotę 500 000 zł, na co powód nie wyrażał zgody. Na przełomie 2009/2010 pozwany już tylko sporadycznie kontaktował się z prezesem spółki (...). Pozwany nie kwestionował uzgodnień w zakresie zaliczenia na poczet ceny wierzytelności powoda wynikającej ze spłaty zadłużenia spółki (...) wobec Banku (...) S.A., a jedynie stał na stanowisku, iż uzgodniona cena jest zbyt niska i powód powinien dodatkowo spłacić pozostałe zobowiązania firmy (...).

Wobec bezskuteczności negocjacji pismami z dnia 22 czerwca 2010r. powód zawiadomił pozwanych, iż dokonał wypełnienia weksla na kwotę 385 807 zł 50 gr i opatrzył go terminem płatności na dzień 22 lipca 2010r. oraz wezwał pozwanych do zapłaty sumy wekslowej. Na kwotę tę składały się: kwota 224 687 zł 02 gr tytułem należności głównej wyliczona przez Bank (...) SA., według stanu na dzień 9 sierpnia 2007r., kwota 79 405 zł 20 gr tytułem odsetek wyliczonych przez Bank według stanu na dzień 9 sierpnia 2007r., kwota 75 818 zł 03 gr tytułem odsetek ustawowych za okres od 10 sierpnia 2007r. do 15 lipca 2010r., kwota 5 870 zł tytułem kosztów przechowania weksla i jego wypełnienia, kwota 27 zł 25 gr tytułem nadania przez powoda 5 przesyłek pocztowych za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

/dowód: odpis umowy o przelew wierzytelności z dnia 9 sierpnia 2007r. (k. 241-243), odpisy pism z dnia 22 czerwca 2010r. wraz z potwierdzeniami nadań i odbioru (k. 15-25), weksel (w depozycie sądowym; odpis k. 27); por.: oświadczenie (k. 213), zeznania prezesa powodowej spółki S. W. (k. 300-305), zeznania pozwanego M. M. (1) (k. 373375), zeznania pozwanego W. M. (1) (k. 375-377)/.

Zdaniem sądu pierwszej instancji powództwo jest zasadne. Powód dochodzi bowiem wierzytelności z prawidłowo wypełnionego weksla in blanco wystawionego przez pozwanych M. M. (1), W. M. (1) oraz W. S., poręczonego przez pozwane G. M. i D. M.. Podnoszony przez pozwanych zarzut przedawnienia jest niezasadny albowiem termin przedawnienia wekslowego upływa dopiero 22 lipca 2013r. ponadto zarzut przedawnienia mógł dotyczyć jedynie umowy łączącej spółkę (...) SA, gdyż umowa pomiędzy tymi podmiotami stanowiła podstawę wystawienia weksla, a samych pozwanych żadna umowa z (...) nie łączyła. Pozwani nie wykazali przedawnienia roszczenia powoda w stosunku do spółki (...). Nadto pozwani uznali roszczenie, było to uznanie niewłaściwe, powód prowadził bowiem od 2007r. do daty wniesienia pozwu negocjacje w sprawie zakupu przez powódkę nieruchomości spółki (...) i jedną z bezspornych kwestii było uzgodnienie, że na poczet ceny zostanie zaliczona wierzytelność powoda wynikająca ze spłaty zadłużenia spółki (...) przeciwko (...) SA. Pozwani nie podnieśli żadnych zarzutów dotyczących wyliczenia sumy wekslowej. Zdaniem sądu pierwszej instancji użycie skrótu nazwy remitenta (...) SA i (...) jest dopuszczalne i nie budzi wątpliwości jaka treść kryje się pod tym skrótem.

Zatem sąd pierwszej instancji utrzymał w mocy w całości nakaz zapłaty z dnia 15 grudnia 2010r. na podstawie art. 496 kpc.

Od wyroku tego wnieśli apelację pozwani M. M. (1), D. M., W. M. (1) i G. M.. Zaskarżyli wyrok w całości. Domagali się uchylenia nakazu i oddalenia powództwa ewentualnie uchylenia nakazu i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Zarzucili :

naruszenie przepisów prawa materialnego,

- tj. art. 123 § 1 pkt. 2 kodeksu cywilnego w zw. z art. 117 oraz 118 kodeksu cywilnego poprzez przyjęcie przez Sąd orzekający, iż roszczenie wekslowe objęte przedmiotowym sporem nie przedawniło się poprzez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,

- 371 kodeksu cywilnego poprzez potraktowanie przez Sąd orzekający wszystkich dłużników solidarnych w ten sam sposób przyjmując, iż małżonki wspólników spółki jawnej poręczając weksel in blanco na rzecz banku (...) S.A. odpowiadają w ten sam sposób co pozostali dłużnicy solidarni w sytuacji, gdy zarówno D. M. jak również G. M. nie zajmowały się sprawami spółki jawnej jak również nie brały udziału nigdy w żadnych rozmowach pomiędzy stronami stosunku zobowiązaniowego,

- art. 10 prawa wekslowego i czekowego w zw. z art. 70 prawa wekslowego oraz czekowego poprzez przyjęcie, iż nie nastąpiło przedawnienie roszczenia objętego przedmiotowym powództwem w sytuacji gdy weksel wypełniony został po upływie 3 letniego okresu przedawnienia roszczenia, które zabezpieczał;

naruszenia przepisów postępowania:

- tj. art. 233 kodeksu postępowania cywilnego, poprzez ocenę zgromadzonego materiału dowodowego i przyjęcie, iż z uwagi na zgromadzony materiał dowodowy nie nastąpiło przedawnienie objętego niniejsza sprawą powództwa,

- art. 217 kodeksu postępowania cywilnego w zw. z art. 277 kodeksu postępowania cywilnego poprzez oddalenie wniosku dowodowego pozwanych o przeprowadzenie dowodu z fizyko-chemicznego badania dokumentu, pomimo okoliczności, iż dowód ten mógł bez wątpienia potwierdzić, iż przedmiotowy weksel został wypełniony w innej dacie niż twierdzi strona powodowa,

- 328 kodeksu postępowania cywilnego poprzez nie wskazanie w uzasadnieniu wyroku przesłanek koniecznych z tego przepisu.

Zarzucili nadto :

1) naruszenie prawa materialnego:

- art. 876 § 2 kc przez przyjęcie, że istnieje odpowiedzialność pozwanych w stosunku do powodowej spółki z tytułu udzielenia poręczenia przez pozwanych za zobowiązanie (...) Sp., pomimo, iż strona powodowa nie wykazała istnienia pisemnego oświadczenia pozwanych o udzieleniu poręczenia,

- art. 16 prawa wekslowego w zw. z art. 1 prawa wekslowego poprzez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na uznaniu, iż nie został przerwany szereg indosów, podczas gdy nie została zachowana identyczność firmy pierwszego indosanta z firmą remitenta,

2) naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik postępowania, a w szczególności:

- art. 328 § 2 kpc poprzez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazania jakie fakty Sąd I instancji uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarogodności i mocy dowodowej,

- art. 233 1 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.

Nadto na zasadzie art. 381 kpc wnosili o zaliczenie w poczet materiału dowodowego załączonych do niniejszej apelacji: protokołu rozprawy z dnia 30 maja 2012 r. przeprowadzonej przez Sąd Okręgowy w Katowicach w sprawie sygn. akt: I C 799/11 oraz odpisu zupełnego księgi wieczystej KW nr (...).

SĄD APELACYJNY ZWAŻYŁ CO NASTĘPUJE:

Apelacja zasadna nie jest i skutku odnieść nie może. Wbrew zarzutom skarżących trafnie, w tym stanie rzeczy przyjął sąd pierwszej instancji, iż pozwani są zobowiązani do zapłaty zobowiązania z prawidłowo wypełnionego i złożonego do akt weksla in blanco.

Ustalenia faktyczne dokonane przez sąd pierwszej instancji na podstawie oryginału weksla i złożonej do akt dokumentacji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny je podziela. Pozwani M. M. (1), W. M. (1) i W. S. byli wystawcami weksla (art. 1,3,10,101 prawa wekslowego), natomiast pozwane G. M. i D. M. były poręczycielkami – na odwrotnej stronie weksla po słowie „poręczam” złożyły swe podpisy( art. 30, 31 i 32 prawa wekslowego).

Rację ma sąd pierwszej instancji, iż z uwagi na fakt, że weksel wystawiony przez pozwanych był wekslem in blanco pozwani mogą bronić się zarzutem, iż weksel został wystawiony niezgodnie z porozumieniem wekslowym, jednakże ciężar udowodnienia nieprawidłowego wypełnienia weksla spoczywa na pozwanych (patrz. SN w wyroku z dnia 24.10.2000r., VCKN 136/00, OSNC 2000/6/89). Wbrew jednakże zarzutom podnoszonym w apelacji pozwani nie wykazali aby istotnie weksel został wypełniony niezgodnie z porozumieniem wekslowym.

Wskazać należy, iż pozwani nie podnieśli żadnych zarzutów, co do wysokości wyliczenia sumy wekslowej, a byli z mocy art. 493 § 1 kpc zobowiązani do tego w zarzutach od nakazu zapłaty, podzielić należy zatem zaaprobowane przez sąd pierwszej instancji wyliczenia należnej sumy dokonane przez powoda.

Całkowicie chybiony jest podnoszony przez pozwanych zarzut przedawnienia roszczenia. Wyjaśnić w tym stanie rzeczy trzeba, że czym innym jest przedawnienie roszczenia ze stosunku podstawowego a czym innym przedawnienie wekslowe. Obie instytucje różnią się istotnie między innymi, co do początku biegu przedawnienia. Termin przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego, zgodnie z regułą art. 120 k.c., rozpoczyna bieg od dnia, w którym świadczenie ze stosunku podstawowego stało się wymagalne. Początek biegu terminu przedawnienia roszczenia z weksla własnego skierowanego przeciwko wystawcy weksla własnego, zgodnie z art. 70 w związku z art. 103 i 104 prawa wekslowego, liczy się od dnia płatności weksla. Tę samą zasadę stosuje się do weksli in blanco. Przedawnienie praw z weksla in blanco nie rozpoczyna biegu do czasu jego wypełnienia. Przedawnienie roszczenia z weksla wręczonego bez wypełnienia daty płatności i bez zastrzeżeń co do tej daty, rozpoczyna się z dniem płatności wpisanym na wekslu przez wierzyciela wekslowego (patrz. wyrok SN2008-02-14, IICSK 522/07, niepubl). Nie ulega więc wątpliwości, że termin przedawnienia roszczenia wekslowego upływa dopiero w dniu 22 lipca 2013r. (art. 70 prawa wekslowego). Pozwani zarzucali przedawnienie roszczenia ze stosunku podstawowego, jednakże i ten zarzut w ocenie Sądu Apelacyjnego jest całkowicie chybiony. Z niekwestionowanych ustaleń faktycznych wynika, że wekslem, z którego powód dochodzi zapłaty została zabezpieczona spłata kredytu, którego (...) SA udzielił Przedsiębiorstwu (...) M. M., W. M., W. S. Spółce jawnej w O.. W dniu 16 grudnia 2002r. pozwani M. M. (1), W. M. (1) i W. S. podpisali jako wystawcy weksel in blanco na zabezpieczenie roszczeń Banku (...) S.A. Weksel został podpisany również na odwrotnej stronie przez pozwane G. M. i D. M. jako poręczycielki wekslowe. Pozwani podpisali także deklarację wekslową, z której wynikało, iż Bank ma prawo, w razie niedotrzymania terminów spłaty wynikających z umowy kredytu, wypełnić weksel w każdym czasie na sumę odpowiadającą zadłużeniu z tego tytułu, łącznie z odsetkami, prowizją i kosztami oraz opatrzyć weksel datą płatności według swego uznania. Z powodu braku spłaty kredytu pismem z dnia 17 sierpnia 2005r. (...) wypowiedziała umowę kredytu z zachowaniem siedmiodniowego okresu wypowiedzenia. W dniu 5 maja 2006r. Przedsiębiorstwo (...) M. M., W. M., (...) Spółka jawna w O. oraz powód zawarły pisemną umowę, na podstawie której spółka (...) wyraziła zgodę na wykup jej wierzytelności i spłatę zadłużenia wobec wierzycieli przez firmę (...) Spółkę z o.o. Strony umowy postanowiły, że zapłacone należności przez firmę (...) będą stanowiły zaliczkę na poczet zakupu nieruchomości firmy (...) w O. 112. Uchwałą z dnia 14 czerwca 2006r. (...) spółki (...) wyrazili zgodę na zbycie Przedsiębiorstwa (...) Spółki jawnej w O. na rzecz powoda. Zgodnie z uchwałą zbycie miało objąć aktywa i pasywa spółki. Na podstawie umowy o przelew wierzytelności zawartej w dniu 9 sierpnia 2007r. powód nabył od (...) wymagalną wierzytelność w stosunku do Spółki jawnej (...) wynikającą z umowy kredytu inwestycyjnego z dnia 16 grudnia 2002 r. W związku z zawarciem powyższej umowy Bank dokonał również indosu weksla in blanco stanowiącego zabezpieczenie spłaty kredytu na powoda. Łącznie powód w oparciu o umowy przelewu wierzytelności spłaciło całe zadłużenie spółki jawnej (...) w stosunku do (...) S.A. w kwocie 1.285.000 zł. Tymczasem zarzut przedawnienia podnoszony przez skarżących opiera się na wskazaniu, że umowa kredytowa zawarta z (...) SA została wypowiedziana przez bank pismem z dnia 17 sierpnia 2005r. i doręczonym spółce (...) w drugiej połowie 2005r. czyli wszystkie roszczenia (...) względem spółki (...) przedawniły się zdaniem skarżących z upływem 3 lat od daty wypowiedzenia przez bank umowy kredytowej czyli najpóźniej 15 września 2008r., a weksel został wypełniony i opatrzony datą płatności na dzień 22 lipca 2010r.

Zarzut taki jest całkowicie chybiony. Powód nie był stroną umowy zawartej pomiędzy spółką (...), a (...) SA, powód swe roszczenia wywodzi z faktu, że dokonał spłaty zadłużenia (...) spółki (...) na podstawie pisemnej umowy z dnia 5 maja 2006r., w której to umowie spółka (...) pisemnie wyraziła zgodę wykup wierzytelności i spłatę swego zadłużenia i w związku z tym na podstawie umowy o przelew wierzytelności zawartej w dniu 9 sierpnia 2007r. powód nabył od (...) wymagalną wierzytelność w stosunku do Spółki jawnej (...) wynikającą z umowy kredytu inwestycyjnego z dnia 16 grudnia 2002 r. i spłacił ją. Zgodnie z art. 519 § 1 kc osoba trzecia może wstąpić w miejsce dłużnika, który zostaje zwolniony z długu (przejęcie długu). Z mocy § 2 art. 519 kc przejęcie długu może nastąpić przez umowę pomiędzy wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika lub przez umowę pomiędzy dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela, oświadczenie dłużnika i wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron. Zgodnie z art. 522 kc umowa o przejęcie długu powinna być pod nieważnością zawarta na piśmie. Z kolei z mocy art. 509 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew). Powód za zgodą spółki (...) spłacił jej zadłużenie kredytowe i nabył od (...) na mocy umowy z dnia 9 sierpnia 2007r. jej wierzytelność w stosunku do spółki (...). Dług spółki (...) w stosunku do (...) SA - co stanowi podstawę podnoszonego przez pozwanych zarzutu przedawnienia - nie mógł się więc, jak to zarzucają pozwani przedawnić we wrześniu 2008r. albowiem 9 września 2007r. powód nabył wierzytelność (...) SA w stosunku do spółki (...) i za zgodą spółki (...) spłacił dług spółki (...) w stosunku do (...) SA. Do przedawnienia dochodzi natomiast wtedy gdy osoba uprawniona nie dochodzi swojego roszczenia, mimo, że ono istnieje, a dług spółki (...) wobec (...) SA został przez powoda za zgodą spółki (...) spłacony, nie może być zatem w tym stanie rzeczy mowy o przedawnieniu. Pozwani nie zarzucają, że roszczenie powoda wobec nich uległo przedawnieniu, na marginesie wskazać zatem jedynie należy, iż roszczenia powoda wobec pozwanych nie mogło być wymagalne zanim nie powstało, czyli zanim powód nie dokonał spłaty długu, a więc przed 9 września 2007r., a weksel został wystawiony najpóźniej 22 lipca 2010r.

Reasumując podzielić należy, wbrew zarzutom skarżących stanowisko sądu pierwszej instancji, iż roszczenie powoda ze stosunku podstawowego nie uległo przedawnieniu.

Nie było więc w tym stanie rzeczy potrzeby dopuszczania w postępowaniu apelacyjnym nowych dowodów, nie tylko były one spóźnione ale przede wszystkim nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Nie było też potrzeby dopuszczania dowodu z ekspertyzy grafologicznej, gdyż dowód ten nie miał istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia (art. 227 kpc).

W tej sytuacji nie było potrzeby sięgania do przepisów o uznaniu niewłaściwym roszczenia czy też do art. 5 kc. Wskazać jednakże należy, iż gdyby taka potrzeba była należałoby podzielić stanowisko sądu pierwszej instancji w tej części. Wspólnicy spółki (...) wyrażali bowiem zgodę na spłatę przez powoda swego zadłużenia względem (...) SA i uzgodnili, że spłata należności wobec (...) SA stanowić będzie zaliczkę na poczet zakupu nieruchomości spółki (...) i od 2007r. strony prowadziły negocjacje w sprawie tego zakupu, a wspólnicy spółki (...) zachowywali się w sposób pozwalający powodowi przypuszczać, że ma ona świadomość istnienia ciążących na niej zobowiązań i nie zamierza się od nich uchylać. Nadto w takich okolicznościach sprawy powoływanie się na przedawnienie byłoby także sprzeczne z art. 5 kc jako czynienie z przysługującego prawa użytku sprzecznego z zasadami, o których mowa w tym artykule.

Chybiony jest także zarzut naruszenia art. 16 prawa wekslowego poprzez użycie skrótu nazwy remitenta. Rację ma sąd pierwszej instancji, iż w tym wypadku użycie skrótu nazwy remitenta (...) SA było dopuszczalne, nie ma w tym wypadku żadnych wątpliwości co do osoby remitenta i jest on powszechnie używanym w obrocie skrótem nazwy (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej. Także i statut tego banku przewiduje używanie w obrocie takiego skrótu. Nawet w umowie kredytowej z dnia 16 grudnia 2012r., którą zabezpieczał weksel posłużono się skrótem (...) SA. Zatem skrót ten spełnia funkcję indywidualizującą, gwarancyjną i identyfikującą w stosunku do tego podmiotu. Prawidłowo przyjął także sąd pierwszej instancji, iż także skrót (...) jest oznaczeniem powszechnie funkcjonującym w obrocie i nie budzi wątpliwości co oznacza. Natomiast element nazwy indywidualizującej powodowa spółkę, a to (...) został użyty w pełnym brzmieniu, użycie skrótu sp. z o.o. dopuszcza także KSH, nadto obok nazwy podano dokładny adres siedziby spółki.

Niezasadny jest także zarzut naruszenia art. 371 kc „poprzez potraktowanie przez Sąd orzekający wszystkich dłużników solidarnych w ten sam sposób przyjmując, iż małżonki wspólników spółki jawnej poręczając weksel in blanco na rzecz banku (...) S.A. odpowiadają w ten sam sposób co pozostali dłużnicy solidarni w sytuacji, gdy zarówno D. M. jak również G. M. nie zajmowały się sprawami spółki jawnej jak również nie brały udziału nigdy w żadnych rozmowach pomiędzy stronami stosunku zobowiązaniowego”. Obie pozwane udzieliły poręczenia wekslowego umieszczając na odwrocie weksla słowo „poręczam” i składając podpis. Spełnione zostały zatem wymogi ważności poręczenia wekslowego z art. 30 i 31 prawa wekslowego. Z mocy natomiast art. 32 prawa wekslowego poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo jak ten za kogo poręczył.

Chybiony jest także zarzut naruszenia art. art. 876 § 2 kc „przez przyjęcie, że istnieje odpowiedzialność pozwanych w stosunku do powodowej spółki z tytułu udzielenia poręczenia przez pozwanych za zobowiązanie (...) Sp., pomimo, iż strona powodowa nie wykazała istnienia pisemnego oświadczenia pozwanych o udzieleniu poręczenia”. Wszyscy pozwani ponoszą odpowiedzialność z weksla, pozwani W. M. (1), M. M. (1) i W. S. są wystawcami weksla, a pozwane D. M. i G. M. są poręczycielkami wekslowymi.

Trafnie zatem sąd pierwszej instancji utrzymał w mocy wydany przez siebie nakaz zapłaty i apelację jako pozbawioną uzasadnionych podstaw należało oddalić na mocy art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 98 kpc.