Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12września 2013 roku

Sąd Okręgowy w (...) II Wydział Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Iwona Siuta (spr.)

Sędziowie: SO Karina Marczak del. SR Katarzyna Longa

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013 r. w (...)na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku wierzyciela (...)przy ul. (...)w S.

z udziałem dłużnika P. C.

o ustanowienie kuratora dla dłużnika, którego miejsce pobytu nie jest znane

na skutek zażalenia wierzyciela na postanowienie Sądu Rejonowego (...) z dnia 13 lutego 2013 r., sygn. akt IX Co 445/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 730/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 13 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy (...)odrzucił zażalenie z dnia 06 lutego 2013 r. złożone przez wierzyciela (...) przy ul. (...), w S.na postanowienie z dnia 23 stycznia 2013 r. w przedmiocie oddalenia wniosku o ustanowienie kuratora dla dłużnika P. C., którego miejsce pobytu nie jest znane.

W uzasadnieniu podniesiono, że zgodnie z przepisem art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. sąd odrzuca zażalenie gdy zostanie ono wniesione po terminie, jest niedopuszczalne z innych przyczyn, albo gdy braków nie usunięto w terminie. Natomiast mając na uwadze art. 394 kpc Sąd Rejonowy stwierdził, że na postanowienie w przedmiocie oddalenia wniosku o ustanowienie kuratora nie przysługuje zażalenie albowiem nie jest to czynność kończąca postępowanie w sprawie egzekucyjnej. Nadto przepisy szczególne nie wskazują, iż w tym zakresie przysługuje zażalenie. Wobec powyższego odrzucił zażalenie jako niedopuszczalne na podstawie art. 370 k.p.c.

Na powyższe postanowienie wierzyciel złożył zażalenie, w którym wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu dłużnika P. C. celem umożliwienia dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono:

-

naruszenie przepisu art. 394 1 k.p.c. poprzez uznanie, iż zażalenie na postanowienie o oddaleniu wniosku o kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu nie przysługuje, w sytuacji gdy Sąd uznał, iż wniosek o ustalenie kuratora należało oddalić nie wskazując powodu, a wierzyciel prowadzi egzekucję z nieruchomości, tymczasem dłużnik nie odebrał w trakcie postępowania egzekucyjnego (jaki i wcześniej sądowego) żadnej korespondencji;

-

naruszenie przepisu art. 802 kpc poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy w trakcie postępowania egzekucyjnego w sprawie KM 2646/10 Komornik Sądowy P. M. podjął wszelkie czynności w celu ustalenia miejsca pobytu dłużnika P. C., a do wniosku zostały załączone stosowne dokumenty wskazujące wykonanie czynności przez Komornika.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że Sąd uznał, iż zażalenie na postanowienie o oddaleniu wniosku o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu nie przysługuje. Natomiast wydając postanowienie odmowne Sąd nie wskazał, jakimi okolicznościami kierował się przy analizie wniosku, albowiem postanowienie nie uwzględnia uzasadnienia. Skarżąca wnosząc do Sądu wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu kierowała się przede wszystkim dobrem postępowania egzekucyjnego, gdyż w jego trakcie dłużnik nie odebrał żadnej korespondencji, nie skontaktował się ani z komornikiem ani z wierzycielem, a w postępowaniu egzekucyjnym z nieruchomości będzie składany wniosek do Sądu o wyznaczenie terminu licytacji nieruchomości należącej do dłużnika.

Wnioskiem z dnia 14 stycznia 2013r. skarżąca wniosła o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu — P. C. po 18 miesiącach toczącego się postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi. W trakcie postępowania egzekucyjnego Komornik Sądowy P. M. podjął szereg czynności celem ustalenia miejsca pobytu dłużnika P. C. m. in. zwrócił się do Biura Ewidencji Ludności z zapytaniem, czy dłużnik nie zmienił adresu zameldowania, zgodnie z informacjami z Centralnego Rejestru Skazanych dłużnik nie figuruje w kartotece osób pozbawionych wolności oraz poszukiwanych listem gończym, nadto nie figuruje w rejestrze podatników prowadzonym przez II Urząd Skarbowy w S., z rozmów przeprowadzonych z sąsiadami wynika, iż od ponad roku nikt go nie widział i nie posiada informacji, gdzie aktualnie mógłby przebywać. Nadto skarżąca nie posiada żadnych informacji na temat członków rodziny dłużnika czy krewnych, których mogłaby ewentualnie, przy założeniu, iż udzieliliby jakichkolwiek informacji na temat dłużnika, zapytać.

Dodatkowo skarżąca wskazała, że posiada ona ograniczone możliwości finansowe, aby ustalić, gdzie zagranicą dłużnik mógłby aktualnie przebywać, a przy uwzględnieniu obecnych możliwości wyjazdu oraz podjęcia pracy w dowolnym państwie choćby Unii Europejskiej jest dla skarżącej niemożliwym ustalenie miejsca pobytu dłużnika.

Zdaniem skarżącej nie posiada ona żadnych dodatkowych środków ani uprawnień, aby ustalić miejsce pobytu dłużnika P. C., tym bardziej, że Komornik Sądowy P. M. takich ustaleń dokonał i nie przyniosły one żadnej nowej informacji na temat ewentualnego miejsca pobytu dłużnika, w którym można by było dokonać doręczeń. Faktem jest, iż nie przebywa pod adresem, gdzie jest zameldowany, a w mieszkaniu brak jest jego osobistych rzeczy, pozostały jedynie zużyte meble, które nie przedstawiają wartości rynkowej, zatem skarżąca nie może dochodzić z nich zaspokojenia swojego roszczenia, a prowadzona jest egzekucja z nieruchomości należącej do dłużnika:

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się niezasadne.

Sad Rejonowy bowiem słusznie przyjął, że nie przysługuje zażalenie na postanowienie sądu o odmowie ustanowienia kuratora dla dłużnika, którego miejsce pobytu nie jest znane, a w konsekwencji prawidłowo odrzucił zażalenie wierzyciela z dnia 06 lutego 2013 r. jako niedopuszczalne.

Należy wskazać, że katalog zaskarżalnych postanowień wylicza enumeratywnie art. 394 § 1 k.p.c. Zgodnie z przywołanym przepisem zażalenie do sądu drugiej instancji przysługuje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie, a ponadto na postanowienia sądu pierwszej instancji i zarządzenia przewodniczącego, których przedmiotem jest:

1)zwrot pozwu, odmowa odrzucenia pozwu, przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu lub niższemu albo podjęcie postępowania w innym trybie,

2)odmowa zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcie takiego zwolnienia oraz odmowa ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołanie;

3)oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczenie interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji;

4)rygor natychmiastowej wykonalności;

4 ¹) wstrzymanie wykonania prawomocnego orzeczenia do czasu rozstrzygnięcia skargi o wznowienie postępowania;

4 ²) stwierdzenie prawomocności orzeczenia,

5)skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka oraz odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia,

6)zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;

7)odmowa uzasadnienia orzeczenia oraz jego doręczenia;

8)sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;

9)zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, wymiar opłaty, zwrot opłaty lub zaliczki, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty oraz wynagrodzenie biegłego i należności świadka;

10)oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;

10 ¹) zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem;

11)odrzucenie zażalenia;

12)odrzucenie skargi na orzeczenie referendarza sądowego.

W katalogu tym ustawodawca nie umieścił postanowienia o odmowie ustanowienia kuratora dla dłużnika, którego miejsce pobytu nie jest znane. Niewątpliwie nie jest to również postanowienie kończące postępowanie w sprawie. W judykaturze przyjmuje się, że pojęcie postanowienia kończącego postępowanie w sprawie, obejmuje tylko orzeczenia kończące postępowanie jako całość poddaną pod osąd. Tym samym a contrario zasadne jest uznanie, że postanowieniami takimi nie są orzeczenia mające za przedmiot kwestie wpadkowe, tj. kończące postępowania pomocnicze lub zamykające fragment bądź pewną fazę postępowania (por. postanowienie Sądu Okręgowego w (...) z dnia 31.12.2012 r., sygn. akt VIII Gz 284/12). Podobne stanowisko przedstawia również doktryna, która przyjmuje że postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie postanowienie, które po uprawomocnieniu się kończy całość postępowania w sprawie lub zamyka drogę do wydania wyroku. Po wydaniu takiego postanowienia kontynuowanie postępowania co do istoty sprawy jest wykluczone. Pojęcie tych postanowień nie obejmuje więc orzeczeń kończących postępowania wpadkowe (incydentalne, uboczne), tj. dotyczących kwestii wpadkowych, rozstrzyganych w trakcie postępowania. Te orzeczenia podlegają zaskarżeniu zażaleniem tylko w wypadkach przewidzianych w czternastu punktach przepisu art. 394 § 1 k.p.c. (tak: T. Wiśniewski, (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Artykuły 367-505 ³⁷, pod red. H. Doleckiego i T. Wiśniewskiego, LEX).

Postanowienie Sądu pierwszej instancji oddalające wniosek o ustanowienie na podstawie 802 k.p.c. kuratora dla dłużnika, którego miejsce pobytu nie jest znane, nie podlega zaskarżeniu zażaleniem, ponieważ nie kończy postępowania w sprawie, ani nie mieści się w katalogu zaskarżalnych postanowień Sądu I instancji zawartych w art. 394 § 1 k.p.c. Miało ono na celu jedynie rozstrzygnięcie kwestii wpadkowej w toku postępowania egzekucyjnego. Tym samym Sad Rejonowy postawiony przez skarżącą zarzut naruszenia art. 394 § 1 k.p.c. oraz art. 802 k.p.c. należało uznać za chybione.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)