Sygn. akt VI GC 1437/18
Dnia 20 listopada 2018 roku
Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:
Przewodniczący: |
SSR Justyna Supińska |
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Dorota Moszyk |
po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2018 roku w Gdyni
na rozprawie
sprawy z powództwa Gminy W.
przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz powoda Gminy W. kwotę 28 245,68 złotych ( dwadzieścia osiem tysięcy dwieście czterdzieści pięć złotych sześćdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:
7 472 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty,
10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty,
10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;
II. zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz powoda Gminy W. kwotę 503,09 złotych ( pięćset trzy złote dziewięć groszy);
III. zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz powoda Gminy W. kwotę 5 055 złotych ( pięć tysięcy pięćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt VI GC 1437/18
Pozwem z dnia 30 marca 2018 roku powód Gmina W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kwoty 28 245,68 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot: 7 472 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty, 10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty i 10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty, a także kwoty 503,09 złotych tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności oraz kosztów procesu.
W uzasadnieniu powód wskazał, że niniejszym pozwem dochodzi należnych od pozwanego opłat rocznych za lata 2015 – 2017 z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych objętych księgami wieczystymi numer (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Wejherowie, w których jako właściciel tych nieruchomości ujawniony jest powód, a jako ich użytkownik wieczysty – pozwany.
Nakazem zapłaty z dnia 29 maja 2018 roku wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI GNc 2338/18 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.
W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wskazał, że w stosunku do nieruchomości usytuowanych we W., dla których Sąd Rejonowy w Wejherowie V Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w P. prowadzi księgi wieczyste numer (...) prowadzona jest egzekucja przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie (sygn. akt Km 3414/11). Nadto pozwany zarzucił, iż zgodnie z art. 940 k.p.c. wszelkie zobowiązania związane z zarządem nad nieruchomością, w tym należności publicznoprawne w postaci podatku od nieruchomości oraz opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu winny zostać rozliczone przez zarządcę w ramach dochodów uzyskanych z tych nieruchomości. Pozwany podniósł, iż w związku z prowadzoną egzekucją nie mógł on zaś samodzielnie rozporządzać środkami w postaci dochodów generowanych przez przedmiotowe nieruchomości i wniósł o rozłożenie należności na raty w trybie art. 320 k.p.c.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Gmina M. W. jest właścicielem nieruchomości stanowiącej działki gruntu o numerach 158/20, 158/21, 158/17 i 158/18 objętej księgą wieczystą numer (...) oraz nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o numerze 158/22 objętą księgą wieczystą numer (...). Użytkownikiem wieczystym tych nieruchomości jest, do dnia 04 października 2089 roku, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W..
niesporne, a nadto: odpis zwykły z księgi wieczystej numer (...) – k.9-11 akt, odpis zwykły z księgi wieczystej numer (...) – k. 12-15 akt
Decyzją Burmistrza Miasta W. z dnia 08 grudnia 2009 roku ustalono opłatę roczną za użytkowanie wieczyste nieruchomości składającej się z działki gruntu o numerach 158/20, 158/21, 158/17 i 158/18 objętej księgą wieczystą numer (...) oraz nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o numerze 158/22 objętej księgą wieczystą numer (...) łącznie na kwotę 7 472 złotych.
Decyzjami Burmistrza Miasta W. z dnia 20 listopada 2015 roku ustalono opłatę roczną za użytkowanie wieczyste nieruchomości składającej się z działki gruntu o numerach 158/20, 158/21, 158/17 i 158/18 objętej księgą wieczystą numer (...) na kwotę 5 286,52 złotych oraz nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o numerze 158/22 objętej księgą wieczystą numer (...) na kwotę 5 100,32 złotych. Opłaty ta obowiązywały od dnia 01 stycznia 2016 roku.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. nie złożyła sprzeciwu do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. od wypowiedzenia wysokości rocznej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.
decyzja wraz z dowodem nadania – k. 19-24 akt, decyzja wraz z dowodem nadania – k. 25-27 akt, decyzja wraz z dowodem nadania – k. 28-29 akt
Gmina W. wyzwał (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. do zapłaty zaległych opłat tytułu użytkowania wieczystego wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
wezwania – k. 33-41 akt, potwierdzenie odbioru – k.42 akt
(...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej działki gruntu o numerach 158/20, 158/21, 158/17 i 158/18 objęte księgą wieczystą numer (...) oraz prawo użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o numerze 158/22 objętą księgą wieczystą numer (...) zostało zajęte w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygn. akt Km 3414/11 przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie M. N. i odebrano dłużnikowi zarząd tymi nieruchomościami.
niesporne
Sąd zważył, co następuje:
Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd uwzględnił okoliczności niesporne, a nadto oparł się na zebranych i przeprowadzonych w sprawie dowodach z dokumentów, które poddano ocenie zgodnie z treścią art. 233 § 1 k.p.c. Dokumenty te nie nasuwały wątpliwości co do swej autentyczności i zgodności z prawdą zawartych w nich oświadczeń, ich wartości dowodowej nie kwestionowała także żadna ze stron niniejszego postępowania, toteż i Sąd nie znalazł podstaw do poważenia ich mocy dowodowej.
Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 14 listopada 2018 roku Sąd oddalił wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z dokumentów zawartych w aktach sprawy o sygn. akt Km 3414/11 prowadzonych przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie M. N. oraz oddalił wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z dokumentów zawartych w aktach sprawy o sygn. akt I 1 Co 6936/11 Sądu Rejonowego w Wejherowie mając na uwadze, że okolicznością niesporną było prowadzenie egzekucji z prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości, ich zajęcie i odebranie pozwanemu zarządu nad tymi nieruchomościami, przy czym bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawała okoliczność kierowania przez pozwanego do Sądu sprawującego nadzór nad egzekucją wniosków o wypłatę środków w celu uregulowania zobowiązań publicznoprawnych, jak i okoliczność przychodów uzyskiwanych z zarządu tymi nieruchomościami w latach 2015 – 2016. Sąd miał bowiem na uwadze, że opłaty z tytułu użytkowania wieczystego nie miały charakteru należności publicznoprawnych, o czym szerzej w poniższej części uzasadnienia, zaś zajęcie przysługującego pozwanemu w toku egzekucji prawa użytkowania wieczystego w żadnym zakresie nie zwalniało pozwanego od obowiązku uiszczania samodzielnie opłat z tego tytułu.
Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 14 listopada 2018 roku Sąd oddalił wniosek o sprostowanie nakazu zapłaty z dnia 29 maja 2018 roku wydanego w sprawie o sygn. akt VI GNc 2338/18 mając na uwadze, że w związku ze skutecznym wniesieniem przez pozwanego sprzeciwu od powyższego nakazu zapłaty, stosownie do dyspozycji art. 505 § 1 k.p.c., przedmiotowy nakaz zapłaty utracił moc, a zatem wniosek uznać należało za bezprzedmiotowy.
W niniejszej sprawie powód Gmina W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kwoty 28 245,68 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot: 7 472 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty, 10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty i 10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem opłaty za użytkowanie wieczyste nieruchomości za lata 2015-2017, a także kwoty 503,09 złotych tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.
Pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu wskazał, że w stosunku do nieruchomości usytuowanych we W., dla których Sąd Rejonowy w Wejherowie V Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w P. prowadzi księgi wieczyste o numerze (...) i o numerze (...) prowadzona jest egzekucja przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie (sygn. akt Km 3414/11) oraz, że zgodnie z art. 940 k.p.c. wszelkie zobowiązania związane z zarządem nad nieruchomością, w tym należności publicznoprawne w postaci podatku od nieruchomości oraz opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu winny zostać rozliczone przez zarządcę w ramach dochodów uzyskanych z tych nieruchomości. Pozwany podniósł nadto, iż w związku z prowadzoną egzekucją nie mógł on samodzielnie rozporządzać środkami w postaci dochodów generowanych przez przedmiotowe nieruchomości i wniósł o rozłożenie należności na raty w trybie art. 320 k.p.c.
W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że powód Gmina W. jest właścicielem nieruchomości stanowiącej działki gruntu o numerach 158/20, 158/21, 158/17 i 158/18 objętej księgą wieczystą numer (...) oraz nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o numerze 158/22 objętą księgą wieczystą numer (...), zaś ich użytkownikiem wieczystym jest, do dnia 04 października 2089 roku, pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W.. Niesporna była także wysokość opłaty z tytułu użytkowania wieczystego przedmiotowych nieruchomości, jak i fakt jej nieuiszczenia przez pozwanego w latach 2015 – 2017. Wreszcie niesporne było także zajęcie przedmiotowych nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego (w sprawie o sygn. akt Km 3414/11) oraz odebranie zarządu nad nimi pozwanemu.
Wobec zaś podniesionych przez pozwanego zarzutów rozstrzygniecia wymagała kwestia, czy zajęcie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym wyłączało obowiązek pozwanej spółki samodzielnego regulowania należności za opłaty z tego tytułu oraz czy podlegały one zaspokojeniu w trybie art. 940 k.p.c.
Zgodnie z treścią art. 238 k.c. wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną, z tym że sposób wnoszenia i ustalania wysokości tych opłat określono w przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 roku, poz. 121).
Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego obciąża podmiot wpisany do księgi wieczystej jako użytkownik wieczysty, niezależnie od tego, czy korzysta on z gruntu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 2008 roku, sygn. akt I CSK 244/08) i nie budzi wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie, że opłata ta ma charakter cywilnoprawny stanowiąc swoisty ekwiwalent pieniężny za możliwość korzystania przez użytkownika wieczystego, z wyłączeniem innych osób, z gruntu w granicach określonych przez ustawę i zasady współżycia społecznego, a przede wszystkim przez umowę o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste.
Jedynie ustanie prawa użytkowania wieczystego skutkuje odpadnięciem podstawy prawnej świadczenia opłaty rocznej.
Odnosząc się do zarzutu pozwanego wskazać należy, że zasadą jest pozostawienie w toku postępowania egzekucyjnego dłużnikowi zarządu zajętą nieruchomością (art. 931 § 1 k.p.c.). Jednocześnie jakkolwiek niekwestionowana przy tym była w niniejszej sprawie okoliczność, że zarząd taki został pozwanemu odebrany, to jednakże nie ma to jakiegokolwiek wpływu na odpowiedzialność pozwanego dłużnika za zobowiązania z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste takiej nieruchomości. Zgodnie bowiem z treścią art. 940 k.p.c. z dochodów z nieruchomości zarządca pokrywa w następującej kolejności: koszty egzekucji wraz ze swoim wynagrodzeniem oraz zwrot własnych wydatków, bieżące należności pracowników zatrudnionych w nieruchomości lub w przedsiębiorstwach znajdujących się na niej i należących do dłużnika, bieżąco przypadające w toku zarządu alimenty przyznane wykonalnym wyrokiem sądowym od dłużnika (uprawnienie to nie przysługuje członkom rodziny dłużnika pozostającym z nim we wspólnym gospodarstwie domowym w chwili wszczęcia egzekucji), bieżące należności podatkowe z nieruchomości oraz bieżące należności z tytułu ubezpieczenia społecznego pracowników, zobowiązania związane z wykonywaniem zarządu i należności z tytułu ubezpieczenia nieruchomości, jej przynależności i pożytków.
Jak już wskazano w powyżej, zgodnie z ugruntowanym w judykaturze i piśmiennictwie poglądem, opłaty roczne za korzystanie przez użytkownika wieczystego z gruntu Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego mają charakter cywilnoprawnych świadczeń okresowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1990 roku, sygn. akt III ARN 34/90, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 1997 roku, sygn. akt III CZP 23/97, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 czerwca 1995 roku, sygn. akt I ACR 154/95, OSA 1997/3/18). Koszty związane z opłatą za użytkowanie wieczyste nie mieszczą się więc w zakresie żadnej z kategorii wymienionych w art. 940 k.p.c.. Niewątpliwe nie są to ani podatki ani inne należności publicznoprawne.
Zgodnie z treścią art. 71 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 roku, poz. 121) opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Bezspornie pozwany należności tych w powyższym terminie płatności nie zapłacił, a zatem powodowi przysługuje nie tylko roszczenie obejmujące należność główną, ale również roszczenie wynikając z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 684 ze zmianami), który stanowi, iż wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust.1 lub art. 8 ust.1 ustawy, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.
Powodowi przysługuje zatem roszczenie o zapłatę kwoty 40 euro przeliczonej według kursu na dzień 31 marca 2015 roku (40 euro x 4,0890 złotych = 163,56 złotych), kwoty 40 euro przeliczonej według kursu na dzień 31 marca 2016 roku (40 euro x 4,2684 złotych = 170,74 złotych) i kwoty 40 euro przeliczonej według kursu na dzień 31 marca 2017 roku (40 euro x 4,2198 złotych = 168,79 złotych).
Odnosząc się zaś do wniosku pozwanego o rozłożenie należności na raty wskazać należy, że Sąd nie dopatrzył się w realiach niniejszej sprawy szczególnych okoliczności, które uzasadniałyby zastosowanie dyspozycji normy art. 320 k.p.c., zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że powszechnie w orzecznictwie przyjmuje się, że rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. Pozwany takich okoliczności nie wykazał, tym bardziej, że przeciwko pozwanemu toczy się postępowanie o ogłoszenie jego upadłości, co czyni wątpliwym regulowanie przez pozwanego jego zobowiązania nawet w sposób ratalny.
Mając na względzie powyższe rozważania uznając powództwo za zasadne w całości Sąd w punkcie pierwszym wyroku na podstawie art. 238 k.c. w zw. z art. 71 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 roku, poz. 121) w zw. z art. 4 i art. 7 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 684 ze zmianami) zasądził od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz powoda Gminy W. kwotę 28 245,68 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot: 7 472 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty, 10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty i 10 386,84 złotych za okres od dnia 01 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty.
W punkcie drugim wyroku w oparciu o treść art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 684 ze zmianami) Sąd zasądził od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz powoda Gminy W. kwotę 503,09 złotych tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.
O kosztach procesu Sąd orzekł natomiast zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w dyspozycji art. 98 k.p.c. w zw. art. 99 k.p.c. i 108 § 1 k.p.c. zasądzając od pozwanego jako strony przegrywającej na rzecz powoda – jako strony wygrywającej zwrot poniesionych przez niego kosztów postępowania w kwocie 5 055 złotych. Na koszty te składają się: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3 600 złotych ustalone w oparciu o przepis § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 265), kwota 17 złotych tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz opłata sądowa od pozwu w wysokości 1 438 złotych.