Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 15 maja 2018 r. Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w G. przeciwko D. S. o zapłatę, z uwagi na niewykazanie legitymacji przez nabywcę wierzytelności do jej dochodzenia.

Apelację od całości wskazanego wyroku złożyła strona powodowa, zarzucając rozstrzygnięciu:

I. naruszenie przepisów prawa procesowego mających wpływ na wynik sprawy, tj.:

1) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niezgodną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego mianowicie poprzez błędne ustalenie, że:

a. ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika aby umowa pożyczki zawarta pomiędzy pozwaną a (...) sp. z o.o. S.K.A. była przedmiotem którejkolwiek z załączonych umów cesji,

b. do każdej z umów załączono jedynie ledwo czytelne wydruki, co do których nie wiadomo nawet czego dotyczą, a w szczególności czy są załącznikami do złożonych umów cesji,

- co w rezultacie doprowadziło do dokonania przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym polegającym na błędnym uznaniu, że skoro powód nie wykazał przejścia uprawnień wynikających z umowy nr (...), zawartej pomiędzy pozwaną a (...) sp. z o.o. S.K.A., na (...) Ltd. Spółka komandytowa z siedzibą w W., a następnie z tego podmiotu na (...) sp. z o.o., to stwierdzić trzeba należy, iż nie wykazał, iż przysługuje mu legitymacja procesowa czynna w niniejszej sprawie,

2) art. 498 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 (28) k.p.c. (do których doszło wskutek powyżej przedstawionych naruszeń przepisów postępowania) poprzez brak jego zastosowania w przedmiotowej sprawie, naruszenie to znalazło swe odzwierciedlenie w braku wydania w oparciu o w/w przepis nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym i błędnym oddaleniu powództwa, pomimo spełnienia w przedmiotowej sprawie przesłanek do wydania nakazu zapłaty,

3) art. 339 § 2 k.p.c. w zw. z art. art. 498 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 (28) k.p.c. poprzez błędne niezastosowanie art. 339 § 1 i § 2 k.p.c. w zakresie, w jakim przepis tego artykułu umożliwiał wydanie wyroku zaocznego przyjmując za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie,

4) art. 232 zdanie 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez brak dopuszczenia przez Sąd I instancji z urzędu dowodów niewskazanych przez stronę powodową, które w ocenie Sądu miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

W związku z podniesionymi zarzutami skarżący przede wszystkim wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu za obie instancje. Z kolei wniosek ewentualny dotyczył uchylenia wadliwego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Dodatkowo apelant zwrócił się jeszcze o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z:

- potwierdzonego za zgodność z oryginałem przez notariusza K. K. w dniu 24.07.2018 r. (Repertorium A: (...)2018 r.) odpisu Umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 18 marca 2016 r., zawartej pomiędzy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna a (...) Ltd Spółka Komandytowa, z załącznikami nr 2 i 3 oraz dwiema stronami załącznika nr 1 (w postaci tabeli), tj. stroną pierwszą, na której uwidocznione są opisy poszczególnych kolumn oraz stronę z opisem wierzytelności będącej przedmiotem zbycia pod pozycją nr (...),

- potwierdzonego za zgodność z oryginałem przez notariusza A. F. w dniu 20.07.2018 r. (Repertorium A: (...) 2018 r.) odpisu Umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 19 marca 2016 r., zawartej pomiędzy (...) Ltd Spółka Komandytowa a (...) Sp. z o.o., z załącznikami nr 2 i 3 oraz dwiema stronami załącznika nr 1 (w postaci tabeli), tj. stroną pierwszą, na której uwidocznione są opisy poszczególnych kolumn oraz stronę z opisem wierzytelności będącej przedmiotem zbycia pod pozycją nr (...),

na okoliczność dodatkowego potwierdzenia przeniesienia przedmiotowej wierzytelności przysługującej powodowi względem pozwanej początkowo z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna na (...) Ltd Spółka Komandytowa a następnie z (...) Ltd Spółka Komandytowa na (...) Sp. z o.o.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym i z tego względu zgodnie z przepisem art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku tego sądu powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Zarzut naruszenia art. 232 zd. 2 w zw. z art. 227 k.p.c. nie zasługuje na uwzględnienie. Dla rozstrzygnięcia o zasadności żądań pozwu, Sąd musi dysponować stosownymi danymi i informacjami. Zadaniem powoda w procesie jest więc wykazanie wszystkich przesłanek odpowiedzialności kontraktowej. W myśl ogólnych zasad postępowania cywilnego strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. Ponadto z treści art. 232 k.p.c., stanowiącego procesowy odpowiednik art. 6 k.c., wynika że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Na powodzie spoczywa więc ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie pozwu. Reguły rozkładu ciężaru dowodu, stosowane przez Sąd w fazie wyrokowania, mają fundamentalne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny wykonania przez każdą ze stron obowiązku dowodzenia w zakresie przesłanek uzasadniających roszczenie lub zwalniających stronę pozwaną od konieczności jego spełnienia. Obowiązkiem Sądu jest ustalenie, czy strona inicjująca proces wykazała okoliczności faktyczne, których zaistnienie determinuje możliwość jego skutecznego wpisania (subsumcji) w odpowiednią podstawę prawną. Jeśli ustalenia takiego dokonać nie można, to fakt ten samoistnie niweczy zasadność powództwa i to niezależnie od tego, czy pozwany z kolei udowodnił podstawy faktyczne przyjętej linii obrony czy też nie (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 października 2012, I ACa 510/12, opubl. baza prawna LEX Nr 1237866). Jeżeli zaś materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 roku, I ACa 1320/11, opubl. baza prawna LEX Nr 1108777). Innymi słowy zaniechania na tej płaszczyźnie mogą prowadzić do stwierdzenia nieudowodnienia podnoszonych roszczeń i oddalenia powództwa, co właśnie miało miejsce w niniejszej sprawie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił, że zaproponowany przez powoda i przedstawiony w toku postępowania materiał dowodowy nie dawał podstaw do uwzględnienia powództwa wobec pozwanej. W tym zakresie Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę dokonaną przez Sąd I instancji oraz wywód poczyniony dla jej uzasadnienia, przyjmując je za własne.

Racji bytu nie ma również zarzut opiewający na naruszenie art. art. 233 § 1 k.p.c. Mianowicie istotą swobodnej oceny dowodów jest sformułowany pod adresem Sądu wymóg rozpatrywania wiarygodności i mocy dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd Rejonowy wydając wyrok wziął pod uwagę zebrane dowody i przeanalizował je, wskazując, jakie okoliczności uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Zdaniem Sądu Okręgowego ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd I instancji wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, dlatego też wyrażona ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać. Należy podkreślić, iż tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Żadne takie uchybienia, wadliwości ani mankamenty nie zaistniały po stronie Sądu Rejonowego, wobec czego nie sposób się zgodzić z argumentami skarżącego, zwłaszcza że mają one wyłącznie wydźwięk polemiczny, będący konsekwencją zupełnie odmiennego postrzegania sprawy. W tym bowiem zakresie skarżący poprzestał na zaakcentowaniu wadliwości poczynionych przez Sad ustaleń, co jest działaniem niewystarczającym. Również przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena Sądu, nie może samo w sobie stanowić skutecznego wywiedzenia zarzutu naruszenia omawianego przepisu (por. m.in. wyrok SA w Krakowie z dnia 19 lutego 2014 r., II Ca 2194/13, opubl. baza prawna LEX Nr 1541193; wyrok SA w Poznaniu z dnia 5 lutego 2014 r., I ACa 1217/13, opubl. baza prawna LEX Nr 1428201; wyrok SA w Łodzi z dnia 19 grudnia 2013 r., I ACa 868/13, opubl. baza prawna LEX Nr 1416146).

Przechodząc do kolejnego zarzutu apelacji dotyczącego naruszenia art. 339 § 2 k.p.c., wskazać należy, że okoliczność iż w sprawie wydano wyrok zaoczny nie oznacza, że powództwo w takim wypadku jest zawsze uwzględniane w całości. Podkreślić należy, że to czy powód jest legitymowany do dochodzenia roszczenia podlega badaniu przez sąd z urzędu. Sąd rejonowy doszedł do przekonania, że powód nie wykazał przejścia uprawnień wynikających z umowy nr (...), zawartej pomiędzy pozwaną a (...) sp. z. o. o. S.K.A., na (...) Ltd. Spółka komandytowa z siedzibą w W., a następnie z tego podmiotu na (...) service 4 (...) sp. z. oo., a w konsekwencji nie wykazał, iż przysługuje mu legitymacja procesowa czynna w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu Okręgowego, wskazane przez Sąd Rejonowy wadliwości złożonych dokumentów uzasadniały wątpliwości co do istnienia legitymacji czynnej po stronie powodowej.

Natomiast wnioski dowodowe zgłoszone w apelacji nie podlegały już uwzględnieniu jako spóźnione w rozumieniu art. 381 k.p.c. Wskazać w tym miejscu należy, że Sąd rozpoznający apelację od orzeczenia pierwszo-instancyjnego ma wprawdzie uprawnienia merytoryczne, a zatem jest zobowiązany do przeprowadzenia oceny dowodów, dokonania ustaleń faktycznych i do ich subsumcji pod odpowiedni przepis prawa, nie oznacza to jednak, aby mógł prowadzić postępowanie dowodowe w sprawie bez jakichkolwiek ograniczeń. Z art. 381 k.p.c. wynika, że sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Przepis ten stwarza zatem jedynie możliwość dowodzenia okoliczności wyłącznie faktycznych, wcześniej niemożliwych do wykazania z przyczyn obiektywnych (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach z dnia 30 listopada 2016 roku, V ACa 237/16, Legalis numer 1558626). Powód w żaden sposób nie wykazał, by potrzeba powołania wskazanych dowodów powstała później. Z oczywistych względów fakt zapoznania się z uzasadnieniem niekorzystnego dla niego orzeczenia nie może stanowić usprawiedliwienia dla spóźnionego przedstawienia dowodów. Obowiązkiem bowiem powoda było przedstawienie wszelkich dostępnych mu dowodów już na etapie postępowania pierwszo-instancyjnego.

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy na mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.