Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 645 / 18

UZASADNIENIE

Apelacja jest zasadna, albowiem zaskarżony wyrok zapadł w oparciu o wadliwy pogląd, iż w przypadku występku z art. 288 § 1 kk tylko właściciel uszkodzonej ( zniszczonej, uczynionej niezdatną do użycia ) rzeczy jest uprawnionym do skutecznego złożenia wniosku o ściganie sprawcy. Tymczasem jednoznacznie podnosi się w orzecznictwie, że w sprawie o te kategorie przestępstw pokrzywdzonym jest zarówno właściciel rzeczy, jak i posiadacz, czy użytkownik i każdy z nich może, niezależnie od drugiego, wystąpić z wnioskiem o ściganie ( tak SN w wyroku z dnia 24 kwietnia 1990 r., WR 116 / 90, opubl. Legalis ). Tożsamy pogląd SN wyraził w uzasadnieniu wyrok z dnia 9 grudnia 2003 r. ( III KK 165/03 ) podnosząc, iż stosownie do treści art. 44 kc mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. Przestępstwo określone w art. 288 § 1 kk chroni zatem nienaruszalność oraz zdolność do użytkowania rzeczy cudzych, do których określonemu podmiotowi przysługuje prawo własności, bądź który jest posiadaczem tych rzeczy albo przysługują mu inne uprawnienia do rzeczy, wynikające z praw rzeczowych lub obligacyjnych. Sprawca tego przestępstwa narusza bezpośrednio tak dobro prawne właściciela rzeczy, jak i dobro prawne posiadacza rzeczy w dobrej wierze. Przepis art. 288 § 1 kk chroni więc także posiadanie będące atrybutem własności, które może być faktycznie przekazywane innemu podmiotowi, np. użytkownikowi, dzierżawcy, najemcy czy innemu prawnemu posiadaczowi rzeczy. Indywidualnym dobrem chronionym przez art. 288 kk jest bowiem nie tylko własność, ale także inne prawa majątkowe do rzeczy oraz jej posiadanie w zakresie, w jakim ich wykonywanie wymaga nienaruszalności rzeczy i jej zdolności do używania zgodnie z przeznaczeniem. Innymi słowy, przepis art. 288 § 1 kk chroni również posiadanie będące atrybutem własności, które może być faktycznie przekazywane innemu podmiotowi. Stąd osobą uprawnioną do złożenia wniosku o ściganie, o którym mowa w art. 288 § 4 kpk, jest nie tylko właściciel rzeczy. Tożsamy pogląd prezentowany jest również w piśmiennictwie prawa karnego ( por. komentarz do art. 12 kpk w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 1 – 296, Tom I, red. prof. dr hab. Piotr Hofmański, Elżbieta Sadzik, dr hab. Kazimierz Zgryzek, rok wydania: 2011, wydawnictwo: C.H.Beck, wydanie: 4; a także komentarz do art. 288 kk w: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do artykułów 222–316. Tom II, red. prof. dr hab. Andrzej Wąsek, red. prof. dr hab. Robert Zabłocki, rok wydania: 2010, wydawnictwo: C.H. Beck, wydanie: 4, opubl. Legalis ). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy – z zeznań M. K. wynika, iż uszkodzony samochód, za zgodą właściciela, użytkował przez okres wielu miesięcy ( póki co, brak jest powodów, aby wiarygodność jego relacji w tej części zakwestionować – uprawdopodabnia je choćby kopia dokumentu z k. 10, czy informacje pozyskiwane przez funkcjonariuszy policji od właściciela pojazdu w drodze telefonicznej – k. 24, 33 ). Będąc z tego tytułu posiadaczem samochodu w dobrej wierze, M. K. był uprawnionym do złożenia wniosku o ściganie sprawcy uszkodzenia tego pojazdu w czasie, kiedy pojazd użytkował. Skoro wniosek taki wówczas złożył ( k. 8 ), to negatywna przesłanka procesowa, o jakiej mowa w art. 17 § 1 pkt 10 kpk, została usunięta.