Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Edyta Gajgał

Sędziowie: SA Cezariusz Baćkowski

SA Jerzy Skorupka (spr.)

Protokolant: Joanna Klisiewicz-Hałaj

przy udziale: Prokuratora Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu Macieja Nitry

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 r.

sprawy J. N.

oskarżonego o przestępstwa

z art. 286 § 1 kk i art. 294 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk w związku z art. 64 § 1 kk z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk w związku z art. 64 § 1 kk

K. S.

oskarżonego o przestępstwa

z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk i art. 294 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk w związku z art. 64 § 1 kk z art. 242 § 3 kk z art. 18 § 3 kk w związku z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk w związku z art. 64 § 1 kk z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 28 grudnia 2017 r. sygn. akt III K 354/16

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych J. N. i K. S.,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. S. (1) 738 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu K. S. w postępowaniu odwoławczym oraz 200,59 zł z tytułu dojazdu do sądu I instancji,

III.  zasądza na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe od oskarżonych:

- K. S. 4348,59 zł,

- J. N. 2910,00 zł.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 28 grudnia 2018 r., III K 354/16 uznał K. S. za winnego popełnienia przestępstw: 1) z art. 286§1 KK w zw. z art. 294§1 KK i art. 270§1 KK w zw. z art. 11§2 KK w zw. z art. 64§1 KK, za co wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności i karę 200 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na 50 zł, 2) z art. 242§3 KK, za co wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, 3) z art. 18§3 KK w zw. z art. 286§1 KK i art. 297§1 KK w zw. z art. 11§2 KK w zw. z art. 64§1 KK, za co wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności i karę 50 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na 50 zł, 4) z art. 297§1 KK i art. 286§1 KK i art. 270§1 KK w zw. z art. 11§2 KK, za co wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę 100 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na 50 zł. Na podstawie art. 85§1 KK i art. 86§1 i 2 KK sąd połączył wymienione kary i wymierzył K. S. karę łączną 4 lat pozbawienia wolności i karę łączną grzywy w wysokości 300 stawek dziennych po 50 zł każda.

Wymienionym wyrokiem sąd uznał J. N. za winnego popełnienia przestępstw: 1) z art. 286§1 KK w zw. z art. 294§1 KK i art. 297§1 KK w zw. z art. 11§2 KK w zw. z art. 64§1 KK, za co wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności i karę 200 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na 50 zł, 2) z art. 297§1 KK i art. 286§1 KK w zw. z art. 11§2 KK w zw. z art. 64§1 KK, za co wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności i karę 100 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na 50 zł. Na podstawie art. 85§1 KK i art. 86§1 i 2 KK sąd połączył wymienione kary i wymierzył J. N. karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywy w wysokości 250 stawek dziennych po 50 zł każda.

Ponadto, na podstawie art. 46§1 KK sąd orzekł wobec K. S. solidarnie z A. B. obowiązek naprawienia szkody w wysokości 29.643,59 zł wyrządzonej (...), Oddział we W.. Sąd rozstrzygnął o zaliczeniu K. S. i J. N. okresu ich zatrzymania i tymczasowego aresztowania na poczet orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania.

Wymieniony wyrok zaskarżył apelacją obrońca z urzędu K. S. w całości, zarzucając obrazę przepisów art. 4 i 5 KPK, co miało wpływ na treść zaskarżonego wyroku, przez nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy, a zwłaszcza tych, które przemawiały na korzyść oskarżonego oraz rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego i oparcie ustaleń na okolicznościach, które nie zostały ujawnione na rozprawie. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania.

Wymieniony wyrok zaskarżyła w całości także obrończyni z wyboru J. N. adw. H. K., zarzucając:

1)  obrazę prawa procesowego, tj. art. 7 KPK w zw. z art. 410 KPK, polegającą na przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów, wyrażającej się w:

⚫

przyjęciu, że zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na stwierdzenie, że oskarżony obejmował swoją świadomością zamiar popełnienia czynów zabronionych oraz odmowie przyznania waloru wiarygodności wyjaśnieniom tego oskarżonego, pomimo że cechują się spójnością, konsekwencją i logicznym charakterem,

⚫

przyznaniu waloru wiarygodności oskarżonym D. K. i W. O., gdy prawidłowa ocena ich wyjaśnień, uwzględniająca kontekst oraz moment ich złożenia, prowadzić powinna do wniosku, że wiarygodne są wyjaśnienia J. N.,

2)  obrazę prawa procesowego, tj. art. 5§2 KPK poprzez jego niezastosowanie.

Podnosząc wymienione zarzuty autorka apelacji wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie J. N. od zarzucanych mu przestępstw.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zważył, co następuje.

Obie apelacje są niezasadne. Całkowicie bezzasadne są zarzuty sformułowane w petitum oraz treści apelacji obrońcy K. S.. Skarżący traci z pola widzenia, że temu oskarżonemu przypisane zostało przestępstwo oszustwa polegające na tym, że posłużył się D. K. zawierając z (...) umowę leasingu samochodu B. (...), czym doprowadził wymienione przedsiębiorstwo do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 313.753,60 zł. W mechanizmie przestępstwa D. K. stanowił swoisty środek do celu, a sama umowa leasingu dotknięta jest wadą oświadczenia woli leasingobiorcy. Twierdzenie w apelacji, że „auto zostało w pewnym sensie wypożyczone”, a szkoda spowodowana przestępstwem powinna zostać ustalona na podstawie art. 709 ¹⁵ KC, czyli na 90.259,74 zł, gdyż na taką kwotę leasingodawca ustalił stratę, rozmija się z ustaleniami faktycznymi i oceną prawną zachowania K. S., dokonanymi prawidłowo przez sąd pierwszej instancji.

Bezzasadny jest następny zarzut podniesiony w tej apelacji dotyczący rzekomej rozbieżności w sfałszowanych dokumentach rzeczywiście przedłożonych przez oskarżonego w (...) oraz opisanych w treści przypisanego mu czynu. Według autora apelacji z treści wyroku wynika, że K. S. przedłożył w przedsiębiorstwie leasingowym podrobioną dokumentację księgową i oświadczenie o niezaleganiu z podatkami. Natomiast u leasingodawcy zostały zabezpieczone jedynie następujące dokumenty: NIP, REGON oraz wpis do działalności gospodarczej. Wynika stąd, że żadne inne dokumenty nie zostały przedłożone przy zawieraniu umowy leasingu.

Zważyć więc należy, że z wyjaśnień D. K. i zeznań P. S. z (...) wynika, że przy zawieraniu rzeczonej umowy K. S. przedłożył oświadczenie o niezaleganiu z podatkami przedsiębiorstwa (...), które zostało podrobione przez J. N. oraz dokumenty księgowe tego przedsiębiorstwa, czyli NIP, REGON i wpis do rejestru działalności gospodarczej. Takie jest też ustalenie sądu pierwszej instancji (s. 2 uzasadnienia wyroku). Jeżeli według skarżącego świadczy to o tym, że sąd a quo obraził przepisy art. 4 i 5 KPK powinien wykazać na czym polegało naruszenie wymienionych przepisów, a zwłaszcza, że mogło to mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, czego w apelacji zabrakło.

Skarżący nie ma racji stwierdzając, że „występują wątpliwości”, czy K. S. dopuścił się wymienionego oszustwa w warunkach recydywy zwykłej z art. 64§1 KK. Zważyć więc należy, że z danych o karalności tego oskarżonego oraz odpisów prawomocnych wyroków skazujących go na karę pozbawienia wolności wynika, że Sąd Rejonowy dla Wrocławia Fabryczna wyrokiem z dnia 30.04.2008 r., II K 314/08 skazał K. S. za czyn z art. 13§1 KK w zw. z art. 279§1 KK w zw. z art. 64§1 KK na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 11 lutego do 30 kwietnia 2008 r., a następnie od 9 listopada 2011 r. do 22 maja 2012 r. Oskarżony odbył zatem więcej niż rok pozbawienia wolności. Kolejne przestępstwo umyślne podobne do przestępstwa z art. 13§1 KK w zw. z art. 279§1 KK popełnił w okresie od kwietnia do 26 czerwca 2013 r., a więc w ciągu roku od opuszczenia zakładu karnego. Sąd a quo trafnie zatem uznał, że wymieniony czyn został popełniony w warunkach recydywy. Sugestie, a wręcz domysły zawarte w apelacji są zupełnie niezasadne, tym bardziej, że skarżący nie wskazał na czym polegało uchybienie sądu.

W kolejnym zarzucie, autor apelacji stwierdza, że „oskarżony został zatrzymany 23 sierpnia 2013 r. i nie można wykluczyć, że stawiłby się w areszcie w dopuszczalnym przez prawo terminie trzech dni”. Skarżący milczeniem pomija jednak fakt, że K. S. został wypisany ze Szpitala (...) przy ul. (...) we W. w dniu 5 sierpnia 2013 r. i otrzymał zwolnienie lekarskie do 21 sierpnia 2013 r. Został zatrzymany w Domu Gościnnym ”S.” w P. w dniu 23 sierpnia 2013 r. Po opuszczeniu szpitala oskarżony nie stawił się w zakładzie karnym, ani nie zawiadomił tej jednostki o posiadanym zwolnieniu lekarskim. Zwolnienie lekarskie wystawione przez lekarza sądowego usprawiedliwiało niestawiennictwo przy ewentualnych czynnościach w procesie karnym, ale nie od niezwłocznego stawienia się w zakładzie karnym. Przerwa w wykonywaniu kary pozbawienia wolności ma charakter terminowy i z chwilą upływu terminu, na który została udzielona obowiązkiem skazanego jest stawienie się w zakładzie karnym.

W kolejnym zarzucie dotyczącym udzielenia A. S. (2) pomocy w wyłudzeniu kredytu w (...) Bank SA, nie wiadomo na czym polegało naruszenie przepisów art. 4 i 5 KPK oraz jaki wpływ na treść zaskarżonego wyroku miało ewentualne uchybienie. Tym samym zarzut jest bezzasadny.

Stawiając zarzut nierozważenia przez sąd pierwszej instancji rozbieżności pomiędzy zeznaniami i wyjaśnieniami złożonymi przez A. B. autor apelacji zapomina o zakazie wykorzystania protokołu przesłuchania jako świadka osoby, która jest przesłuchiwana w charakterze oskarżonego (art. 391§2 KPK w zw. z art. 389§1 KPK a contrario). Jeżeli A. B. został wpierw przesłuchany w charakterze świadka, a następnie był przesłuchiwany w charakterze oskarżonego, sąd nie mógł ujawnić pierwszego z tych protokołów, z uwagi na wymieniony zakaz (zob. więcej Z.Kwiatkowski, Zakazy dowodowe w procesie karnym, Zakamycze 2005, s. 349 i n.). Prawdą jest, że A. B. nie rozpoznał K. S. jako osoby, która była z nim w (...)i dostarczyła fałszywe dokumenty, jednak z zeznań M. H. wynika, że tą osoba był właśnie oskarżony.

Pozostałe zarzuty sformułowane na s. 4 omawianej apelacji dotyczące obrazy przepisu art. 4 i 5§2 KPK są bezzasadne w stopniu oczywistym. Skarżący nie wskazał na czym polegało uchybienie sądu i jaki to mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Niezasadna jest także apelacja obrończyni J. N.. Sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił wyjaśnienia wymienionego oskarżonego oraz wyjaśnienia D. K. i W. O., uznając pierwsze z nich za niewiarygodne i dając wiarę wyjaśnieniom obu oskarżonych. Sąd a quo rzeczowo i szczegółowo wskazał i omówił dowody, na podstawie których uznał J. N. za winnego przypisanych mu przestępstw. Wyjaśnienia tego oskarżonego, że D. K. był jego biznesowym klientem, właścicielem firmy budowlanej, którego zdolność finansową oceniał uznać należy za niewiarygodne, co zasadnie wyeksponował sąd pierwszej instancji. Okoliczności przedstawione na s. 4 apelacji w najmniejszym stopniu nie podważają prawidłowej oceny wyjaśnień oskarżonego oraz D. K. i pozostałych dowodów ujawnionych na rozprawie głównej. Twierdzenie, że oskarżony spotykał się z D. K. jedynie w celach biznesowych, niczego nie wyłudził i nie brał udziału w zakupie samochodu B. (...) przez D. K. są nieudaną próbą przedstawienia wersji zdarzenia alternatywnej do ustalonej prawidłowo przez sąd meriti.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu nie uchybił także przepisowi art. 5§2 KPK, gdyż nie wystąpiły okoliczności przewidziane w tym przepisie, tj. wątpliwości, których nie da się usunąć, ani takie, które powinny wzbudzić wątpliwości, o których mowa w tym przepisie. Rozbieżności pomiędzy wyjaśnieniami J. N. i D. K. i W. O., sąd a quo rozstrzygnął swobodnie oceniając wymienione dowody, nie wykraczając poza granice dyrektywy zawartej w art. 7 KPK.

Mając na względzie powyższe okoliczności, orzeczono, jak na wstępie.

SSA Cezariusz Baćkowski SSA Edyta Gajgał SSA Jerzy Skorupka