Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 25 października 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: stażysta Beata Ociesa

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W.

przy udziale A. K. (1), A. K. (2), W. M., M. B., R. B. i K. B. i Gminy M. Ł.

o stwierdzenie nabycia spadku po Z. B. (1)

1.  stwierdza, że spadek po Z. B. (2) z domu T., córce P. i M. z domu P., zmarłej w dniu 16 października 2015 roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałej w Ł.

na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza jej dzieci : A. K. (1) z domu B., W. M. z domu B. i Z. B. (3) oraz prawnuk K. B. po ¼ części każdy z nich;

2.  ustala, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 467/18

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 19 lutego 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wystąpił o stwierdzenie nabycia spadku po Z. B. (1), zmarłej w dniu 16 października 2015 roku w Ł..

W uzasadnieniu swego pisma procesowego wnioskodawca podniósł, że zmarła była jego dłużnikiem w związku z umową kredytu nr (...), który nie został w całości spłacony.

(wniosek k.5 – 6)

Postanowieniem z dnia 4 maja 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi odrzucił wniosek w stosunku do Z. B. (3) oraz wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania Gminę M. Ł..

(postanowienie k.26)

Postanowieniem z dnia 10 lipca 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania A. K. (2), A. K. (1). W. M., R. B. i M. B..

(postanowienie k.46)

Postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania K. B..

(postanowienie k.72)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

Z. B. (2) z domu T. zmarła w dniu 16 października 2015 roku w Ł., a przed śmiercią na stale zamieszkiwała w Ł.. W chwili śmierci była wdową, a jej rodzice zmarli przed nią.

Z. B. (1) posiadała czworo dzieci : S. B., W. M., Z. B. (3) i A. K. (1).

S. B. zmarł w dniu 20 lipca 1999 roku, przy czym posiadał dwoje dzieci : M. B. i R. B..

Z. B. (3) zmarł w dniu 25 lutego 2017 roku. Mężczyzna posiadał dwoje dzieci : A. K. (2) oraz zmarłego i w chwili śmierci (1 stycznia 2012 roku) bezdzietnego A. B..

Spadkodawczyni nie sporządziła testamentu.

Żaden ze spadkobierców zmarłej nie zrzekł się dziedziczenia oraz nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

M. B. i R. B. złożyli oświadczenia (odpowiednio w dniu 14 kwietnia 2016 roku i 8 kwietnia 2016 roku) w przedmiocie odrzucenia spadku po zmarłej. M. B. jest bezdzietna. R. B. posiada dwoje dzieci : K. oraz K., przy czym jego córka urodziła się 3 lata po śmierci Z. B. (1).

Nie było uprzednio prowadzone inne postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po Z. B. (1). Nie został również sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia.

(zapewnienie spadkowe – protokół rozprawy z dnia 25 października 2018 roku k.82, zeznania M. B. k.72, zeznania R. B. k.72, akty stanu cywilnego k.12, 29, 53 – 59, 75, informacje Centrum personalizacji danych MSWiA k.31, akt notarialny Rep A nr 1255/2016 – k.3 akt sprawy I Ns 877/16, akt notarialny Rep A nr (...) – k.3 akt sprawy I Ns 733/16)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych aktów stanu cywilnego, zapewnienia spadkowego odebranego w trybie art. 671 k.p.c. od A. K. (1), a także zeznań M. B. i R. B..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

W myśl art. 670 k.p.c. sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia.

W toku niniejszej sprawy nie został ujawniony fakt pozostawienia przez zmarłą testamentu w związku z czym kwestia dziedziczenia wymagała odwołania się do przepisów ustawy. W myśl bowiem art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu, przy czym dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą – art. 926 § 2 k.c.

Stosownie do treści art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 931 § 2 k.c.). Jednocześnie zgodnie z dyspozycją art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku..

Mając na względzie treść powyższych przepisów, spadkobiercami ustawowymi zmarłej Z. B. (1) pozostawały jej dzieci (żyjące w chwili otwarcia spadku) tj. W. M., Z. B. (3) i A. K. (1), a także prawnuk K. B.. Należało mieć na względzie, że potencjalni spadkobiercy ustawowi zmarłej tj. M. B. i R. B. (jako dzieci zmarłego przed datą otwarcia spadku S. B.) złożyli oświadczenia o odrzuceniu spadku w ustawowo przepisanym terminie. Nadto córka R. K. B. urodziła się w (...) roku, a więc nie dochodziła do dziedziczenia po Z. B. (1).

Z tych wszystkich względów Sąd stwierdził, że spadek nabyli w równych częściach tj. po ¼ części dzieci zmarłej W. M., Z. B. (3) i A. K. (1), a także jej prawnuk – K. B..

Stosownie do treści art. 1015 § 1 i 2 k.c. (w brzmieniu obowiązującym w dniu otwarcia spadku po Z. B. (1)) oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Warto zauważyć, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza bez względu na to, czy nastąpiło to wskutek odpowiedniego oświadczenia woli, czy też przez niezłożenie takiego oświadczenia przez osobę nie mającą pełnej zdolności do czynności prawnych, uważa się, że spadkobiercy inni, posiadający pełną zdolność do czynności prawnych, którzy nie złożyli w ustawowym terminie żadnego oświadczenia w kwestii przyjęcia spadku, również przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 1970 roku, II CR 388/69, OSNC 1970/12/229, postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 października 2014 roku, III Ca 654/14, Lex nr 2130853).

W świetle powyższych przepisów oraz faktu, iż K. B., jako osoba małoletnia (na datę otwarcia spadku), nie posiadał pełnej zdolności do czynności prawnych (art. 11 k.c.), a także nie złożył w terminie sześciu miesięcy od dowiedzenia się o tytule swego powołania oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, wszyscy spadkobiercy nabyli spadek po Z. B. (1) z dobrodziejstwem inwentarza.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. ustalając, że każdy z uczestników poniesie je w związku ze swym udziałem w sprawie.