Sygn. akt III RC 11/18
Dnia 5 grudnia 2018 roku
Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich
w składzie:
Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik
Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Salamondra
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 2018 roku
Sprawy z powództwa A. S. (1)
przeciwko Ł. M.
o ustalenie ojcostwa i alimenty
1) ustala, że Ł. M. nazwisko rodowe M. syn E. N. i A. B. z d. S., urodzony dnia (...) w Ł., zamieszkały w Ł., ul. (...) lok. 2 jest ojcem małoletniej K. S. urodzonej dnia (...) w Ł. córki A. S. (1) nazwisko rodowe L., dla której został sporządzony akt urodzenia dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego w Ł. za nr (...),
2) nie nadaje K. S. nazwiska ojca M.,
3) pozbawia Ł. M. władzy rodzicielskiej nad małoletnią K. S.,
4) zasądza od Ł. M. na rzecz K. S. do rąk A. S. (1) jako ustawowej przedstawicielki dziecka tytułem alimentów kwotę 500 (pięćset) złotych miesięcznie poczynając od dnia 21 lutego 2018 roku płatną do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek raty,
5) zasądza od Ł. M. na rzecz A. S. (1) tytułem zwrotu wydatków na wyprawkę dla małoletniej K. S. kwotę 1500 (jeden tysiąc pięćset) złotych płatną jednorazowo w terminie 1 (jednego) miesiąca od uprawomocnienia orzeczenia;
6) oddala powództwo w pozostałej części,
7) przyznaje wynagrodzenie rad. pr. D. Ś. w kwocie 590,40 (pięćset dziewięćdziesiąt złotych 40/100) złotych z VAT za reprezentację z urzędu pozwanego Ł. M. i należność tę nakazuje wypłacić z rachunku Skarbu Państwa;
8) zasądza od Ł. M. na rzecz A. S. (1) kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i w pozostałym zakresie przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;
9) nadaje wyrokowi w pkt. 4 rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt III RC 11/18
Pozwem z dnia 2 lutego 2018 roku powódka małoletnia K. S. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową A. S. (1) wniosła o ustalenie, że Ł. M. jest ojcem powódki, urodzonej w dniu (...), ponadto o nadanie małoletniej powódce nazwiska S., pozbawienie władzy rodzicielskiej pozwanego Ł. M. wobec małoletniej K. S., a także zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kwoty 1.000 zł miesięcznie tytułem alimentów, płatnych do dnia 10. każdego miesiąca poczynając od dnia 10 lutego 2018 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie wraz z wnioskiem o zabezpieczenie powództwa na czas trwania postępowania kwotą 800 zł miesięcznie.
W uzasadnieniu wskazano, że A. S. (1) poznała Ł. M. pracując w Ł., spotykali się od listopada 2014 r. W okresie od grudnia 2015 r. strony podejmowały regularne współżycie intymne. W lutym 2017 r. A. S. (1) powzięła informację, o tym, że jest w ciąży. Poinformował o tym pozwanego, który początkowo cieszył się, że zostanie ojcem dziecka A. S. (1). Strony planowały wspólne zamieszkania. Angażował się w poszukiwanie wyprawki dla dziecka. Ostatecznie zamieszkał z inną kobietą w Ł., która również poniosła w całości samodzielnie koszty utrzymania w okresie ciąży i połogu oraz zakupiła wyprawkę dla dziecka. A. S. (1) otrzymała zabezpieczenie alimentów w sprawie III RCo 5/17 poprzez zobowiązanie przez Sąd Ł. M. do wyłożenia kwot po 500 złotych miesięcznie na koszty utrzymania A. S. (1) przez 3 miesiące w okresie porodu oraz kwot po 500 złotych miesięcznie tytułem utrzymania dziecka A. S. (1) w okresie porodu.
(pozew – k. 2-9)
Postanowieniem z dnia 5 lutego 2018 r. Sąd Rejonowy w Łowiczu zabezpieczył powództwo przez zobowiązanie pozwanego Ł. M. do uiszczania w czasie trwania postępowania kwoty 800 złotych na rzecz małoletnią powódkę płatnych do dnia 10. każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej począwszy od dnia 2 lutego 2018 roku. Pozwany skutecznie wniósł zażalenie na ww. postanowienie wnosząc o jego zmianę przez ograniczenie roszczenia alimentacyjnego do kwoty 300 złotych miesięcznie. Wniósł o zwolnienie go z kosztów postępowania oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Postanowieniem z dnia 13 marca 2018 roku Sąd Rejonowy w Łowiczu zwolnił pozwanego do kosztów postępowania w całości i ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu. Pismem z dnia 25 maja 2017 roku pełnomocnik pozwanego wnioskował o uchylenie postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia. Sąd Okręgowy w Łodzi postanowieniem z dnia 16 maja 2018 roku zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzoną kwotę 800 złotych miesięcznie obniżył do koty 500 złotych miesięcznie.
(postanowienie – k. 26-27; zażalenie – k. 40-42; postanowienie – k. 54; odpowiedź na zażalenie – k. 91-93; postanowienie – k. 103; postanowienie SO w Łodzi – k. 91-93)
W odpowiedzi na pozew Ł. M. wniósł o ustalenie czy pozwany jest ojcem małoletniej K. S., oddalenie w całości wniosku o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej K. S. tytułem alimentów kwoty po 1000 zł miesięcznie, oddalenie w całości o wniosku o zasądzenie na rzecz powódki kwoty 3500 zł tytułem części wydatków poniesionych przez A. S. (1) na wyprawkę dla małoletniej powódki. Pozwany wskazał, że z uwagi na imprezowy tryb życia matki małoletniej ma wątpliwości co do ojcostwa względem małoletniej. Wskazał, że współżył z A. S. (1) tylko raz w lutym 2017 roku. Zakwestionował także koszty utrzymania A. S. (1) i małoletniej powódki. Wskazał ponadto, że nie prowadzi działalności gospodarczej a jest zatrudniony na umowę o pracę w wymiarze 1/8 czasu pracy. Miesięcznie koszty utrzymania pozwanego wynoszą około 1600 złotych (odpowiedź na pozew – k. 55-63).
Na rozprawie w dniu 10 października 2018 r. A. S. (1) zmodyfikowała powództwo w zakresie roszczenia alimentacyjnego żądając kwoty 800 złotych miesięcznie na rzecz małoletniej K.. Pozwany uznał powództwo alimentacyjne do kwoty po 300 złotych miesięcznie oraz roszczenie w zakresie wyprawki do kwoty 1.000 złotych.
(e-protokół (...):02:07 – k. 156)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
K. S., córka A. S. (1) urodziła się w dniu (...) w Ł., oznaczenie aktu urodzenia 1061011/00/AU/ (...) sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w Ł.. W dokumencie tym, jako ojca dziecka wskazano Ł. S..
(dowód: kopia odpisu zupełny aktu urodzenia – k. 6)
A. S. (1) poznała Ł. M. w Ł. podczas pracy w sklepie w sieciowym C.. Spotykali się, planowali wspólną przyszłość. Utrzymywali stosunki intymne w okresie koncepcyjnym.
(dowód: zeznania A. S. (1) e-protokół z dnia 15.03.2018 r. 00:03:14 – k. 80-80v; zeznania Ł. M. e-protokół z dnia 15.03.2018 r. 00:14:01 – k. 80v; opinia z badań genetycznych DNA – k. 99 - 101)
Powódka w okresie ciąży i porodu otrzymywała zabezpieczanie w kwocie 500 złotych miesięcznie od pozwanego, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Łowiczu w sprawie III RCo 5/17 z dnia 12 października 2017 roku.
(dowód: postanowienie SR w Łowiczu z dnia 12.10.2017 r. z załączonych akt III RCo 5/17)
A. S. (1) poniosła samodzielnie koszty zakupu wyprawki dla dziecka. Przeznaczyła na ten cel kwotę 7.000 zł, pozyskaną dzięki uprzejmości rodziców. Zakupiła wózek, fotelik samochodowy, meble do pokoju, artykuły do karmienia, odzież niemowlęcą, kojec, artykuły higieniczne, mleko). A. S. (1) kupiła produkty wysokiej jakości, gdyż ceni sobie komfort i wygodę.
(dowód: zeznania A. S. (1) e-protokół z dnia 15.03.2018 r. 00:03:14 – k. 80-80v w zw. z zeznaniami z dnia 10.10.2018 r. 00:07:26 – k. 156v)
Małoletnia pozwana ma obecnie 13 miesięcy, pozostaje pod bezpośrednią opieką matki – A. S. (1). Miesięczny koszt utrzymania małoletniego powoda wynosi około 900 zł, na kwotę tę składają się następujące pozycje: 100 zł udział w kosztach utrzymania domu (prąd, woda), 300 zł – wyżywienie (zupki, deserki, soczki, mleko modyfikowane, kaszki itp.), 200 zł – artykuły higieniczne i pielęgnacyjne, 250 zł – ubranka i zabawki, 50 zł – witaminy i leki.
Małoletnia K. wraz z A. S. (1) oraz starszym przyrodnim bratem mieszka w wynajmowanym mieszkaniu. Małoletnia K. nie leczy się przewlekle, choruje w okresie jesienno – zimowym.
(dowód: zeznania A. S. (1) e-protokół z dnia 15.03.2018 r. 00:03:14 – k. 80-80v w zw. z zeznaniami z dnia 10.10.2018 r. 00:07:26 – k. 156v; paragony i F. VAT – k. 10-24 oraz 146 - 149)
A. S. (1) ma 30 lat, z zawodu jest sprzedawcą. Obecnie nie pracuje, opiekuje się córką K.. Otrzymuje pomoc finansową od rodziców. Wcześniej pracowała jako kierownik sklepu odzieżowego (...) w Galerii (...). Ma umowę na czas nieokreślony. Jest właścicielką samochodu osobowego marki A. (...) z 2001 roku. Nie posiada nieruchomości.
Obecnie utrzymuje się z zasiłku macierzyńskiego w wysokości średnio 1.450 zł, świadczeń rodzinnych na dwoje dzieci w wysokości 1.400 zł oraz alimentów na syna w kwocie 600 zł. Większość kosztów utrzymania syna przejął jego ojciec. Pozwany łoży nieregularnie na utrzymanie małoletniej pozwanej kwoty do 100 zł miesięcznie. Nie utrzymuje z nią kontaktów. Jej dochód za 2014 r. wynosił 17.985 zł, za 2015 r. – 18.026,25 zł, za 2016 r. – 20.593,13 zł.
(dowód: zeznania A. S. (1) e-protokół z dnia 15.03.2018 r. 00:03:14 – k. 80-80v w zw. z zeznaniami z dnia 10.10.2018 r. 00:07:26 – k. 156v; zaświadczenie o wypłaconych zasiłkach – k. 38; zeznania podatkowe A. S. (1) – k. 122-129; przelewy na konto A. S. – k. 130-145; umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 160-161; informacja ze starostwa powiatowego w Ł. – k. 165 i 167; informacja z Urzędu Skarbowego – k. 170)
Ł. M. ma 31 lata, ma licencjat z zarządzania. Pracuje w charakterze taksówkarza. Jest zatrudniony na 1/8 etatu w G. C. T.. Z tego tytułu w 2017 r. osiągnął dochód w wysokości 725,36 zł. Pracuje osiem godzin dziennie oraz w weekendy. Zarabia 1.600 zł. Szuka lepiej płatnej pracy. Mieszka z partnerką i wychowuje z nią 13 – miesięczną córką M. M. (3), które koszty utrzymania określa na 400 zł miesięcznie. Poniósł wraz z partnerką koszty zakupu wyprawki w wysokości 2.300 zł. Mieszka w mieszkaniu należącym do członka rodziny. Ponosi wraz z partnerką koszty jego utrzymania średnio 600 – 700 zł miesięcznie. Ma prowadzona egzekucję komorniczą w kwocie 150 zł.
Miesięczne koszty utrzymania pozwanego wynoszą około 1.600 zł: 280 zł – udział w kosztach utrzymania mieszkania, 60 zł – udział w opłatach za Internet i TV, 300 zł – wyżywienie, 50 zł – środki higieniczne i kosmetyczne, 100 zł – ubrania i obuwie, 160 zł – opłaty za telefon, 200 zł – paliwo i utrzymanie samochodu, 80 zł – ubezpieczenie w pracy, 400 zł – koszt utrzymania małoletniej córki. Pozwany łoży na utrzymanie K. S. po kilkadziesiąt złotych miesięcznie. Nie utrzymuje kontaktów z małoletnią K.. Chce angażować się w jej wychowanie i decydować o jej życiu. .
(dowód: zaświadczenie o zarobkach – k. 71, 152; informacja z Urzędu Skarbowego – k. 181; rachunki i F. VAT – k. 43-44 i 48 oraz 64 – 67, 72, zajęcie wynagrodzenia za pracę – k. 45 i 69; informacja o opłatach za mieszkanie – k. 46-47 i 68, paragony – k. 49-50; kopia aktu urodzenia – k. 70; przykładowe przedmioty wyposażenia noworodka – k. 73-76; wyjaśnienia pozwanego Ł. M. e-protokół z dnia 15.03.2018 r. 00:14:01 – k. 80v w zw. z e-protokół z dnia 10.10.2018 r. 00:21:03 – k. 157)
Sąd uznał za wiarygodny zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów oraz co do zasady z zeznań stron. Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, potwierdzają przedstawione fakty.
Za wiarygodne Sąd uznał w całości zeznania stron w zakresie kosztów utrzymania, jak i wysokości dochodów. Zeznania te są spójne, wzajemnie się uzupełniają a nadto znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w niniejszym postępowaniu dowodowym, a w szczególności z dowodami w postaci badań DNA co do ojcostwa Ł. M. wobec małoletniej K. S..
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo małoletniej K. S. zasługuje na uwzględnienie w kwestii uznania, iż Ł. M. jest ojcem małoletniej powódki, ponadto co do nie nadawania dziecku nazwiska ojca M., jak również pozbawienia Ł. M. władzy rodzicielskiej nad małoletnią K. S., a ponadto zasądzenia od pozwanego na rzecz jego córki K. S. alimentów w kwocie 500 złotych miesięcznie płatnych do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej A. S. (1), poczynając od dnia 21 lutego 2018 roku. Ponadto Sąd zasądził od Ł. M. na rzecz A. S. (1) tytułem zwrotu kosztów wyprawki dla małoletniej powódki kwotę 1500 zł.
W zakresie roszczenia o zwrotu kosztów utrzymania i wydatków związanych z zakupem wyprawki ponad kwotę 1500 zł oraz alimenty bieżące ponad kwotę 500 zł miesięcznie Sąd powództwo oddalił jako bezzasadne.
Sprawy o ustalenie ojcostwa objęte są postępowaniem odrębnym w sprawach
ze stosunków między rodzicami a dziećmi (art. 453 – 458 kpc). Sądowe ustalenie ojcostwa wchodzi w rachubę w razie istnienia sporu co do tego, czy wskazany mężczyzna jest ojcem dziecka. W procesie o ustalenie ojcostwa można jednocześnie dochodzić związanych z tym roszczeń majątkowych (patrz art. 458 § 2 i art. 143 kro), które jednak są uwarunkowane rozstrzygnięciem kwestii ojcostwa.
Sądowego ustalenia ojcostwa może – zgodnie z art. 84 k.r.o. – żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka. Sądowe ustalenie ojcostwa pozamałżeńskiego następuje na mocy orzeczenia sądu. Założeniem tego sposobu ustalenia pochodzenia dziecka jest sytuacja, w której nie nastąpiło ustalenie pochodzenia dziecka w inny sposób. Powództwo o ustalenie ojcostwa nie podlega żadnych ograniczeniom w czasie, gdy chodzi o matkę.
Pozwany przyznał, iż w okresie koncepcyjnym przedstawicielka ustawowa współżyła z nim, ojcostwo potwierdzają wyniki badań genetycznych, pozwany uznał w tym zakresie powództwo. Zeznania stron są co do tego faktu zgodne i nie budziły wątpliwości Sądu. Potwierdzone zostały ponadto zeznaniami przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda. W sprawach o ustalenie ojcostwa nie można oprzeć rozstrzygnięcia wyłącznie na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych (art. 431 w zw. z art. 458 § 1 k.p.c.). (Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, Pokrewieństwo i powinowactwo, Warszawa 2009, Lewis Nexis Sp. z o.o., s. 702).
Kierując się brzmieniem art. 89 § 2 k.r.o., w razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy § 1, zgodnie z którym, jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Rodzice małoletniej K. złożyli zgodne oświadczenie, aby nosiła ona dotychczasowe nazwisko – S., nazwisko jego matki.
W razie sądowego ustalenia ojcostwa władza rodzicielska zgodnie z art. 93 § 1 k.r.o. przysługuje ojcu z mocy prawa, a Sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o jej zawieszeniu, ograniczeniu bądź pozbawieniu (por. H. Ciepła, Komentarz do Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego pod red. K. Piaseckiego, Lewis Nexis, Warszawa 2009, s. 742-743). Sąd ustalający pochodzenie dziecka ma natomiast kompetencję do modyfikowania władzy rodzicielskiej (przez jej ograniczenie, pozbawienie lub zawieszenie), na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wskazanych w odesłaniu art. 107 i art. 109-111 (Uzasadnienie projektu nowelizacji K.r.o., s. 32). Przyjęte w art. 93 § 2 k.r.o. rozwiązanie nie zagraża interesom dziecka, ponieważ w razie konfliktu zasady dobra dziecka i zasady równouprawnienia obojga rodziców należy dać pierwszeństwo tej pierwszej zasadzie (uchwała SN z dnia 26 września 1983 r., III CZP 46/83, OSNCP 1984, nr 4, poz. 49; wyrok SN z dnia 25 kwietnia 1974 r., III CRN 55/74, LEX nr 7473).
Sąd przeanalizował stosunek ojca do małoletniej K., fakt, że ma świadomość, iż jest jej ojcem, nie utrzymuje z małoletnią kontaktów, nie angażuje się w jej wychowanie, a przede wszystkim wziął pod uwagę stanowisko stron postepowania w tym względzie. Przedstawicielka ustawowa wnioskowała o pozbawienie Ł. M. władzy rodzicielskiej. Pozwany wskazał, że chce posiadać władze rodzicielska, jednakże za słowami nie poszły czyny, tj. pozwany nie nawiązał kontaktu z córką przez cały czas trwania niniejszego postępowanie, nawet po wykonaniu opinii z badań genetycznych DNA. Nie łoży ponadto na utrzymanie małoletniej powódki kwot zasadzonych tytułem zabezpieczenia w pełnej wysokości. Wytłumaczeniem nie może być tu opieszałość pozwanego w regulowaniu innych zobowiązań, skutkująca wszczęciem egzekucji komorniczej. Wobec powyższego Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej matce A. S. (1), pozbawiając pozwanego władzy rodzicielskiej.
Na podstawie przytoczonych powyżej przepisów prawa i okoliczności sprawy Sąd uznał, iż Ł. M. jest ojcem małoletniej K. S., a zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Określenie zakresu obowiązku alimentacyjnego powinno być dokonane przy uwzględnieniu przepisu art. 135 § 1 kro, z którego wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych
i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Wedle art. 96 kro obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku „troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka” i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, w tym termin dojścia przez uprawnionego do pełnoletniości. Jedyną decydującą okolicznością warunkującą trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych jest natomiast podwójnie uzależniony -
z jednej strony zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.
Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć bieżące potrzeby w zakresie utrzymania (tj. mieszkania, wyżywienia, ubrania itd.) oraz w zakresie wychowania
(tj. odpowiednie wykształcenie, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień itd.). Podkreślić trzeba, że niezdolne do samodzielnego utrzymania dzieci mają prawo do równej stopy życiowej
z rodzicami. Dzieci wychowujące się w danej rodzinie także powinny żyć w zasadzie na równej stopie, ale z uwagi na ich odmienny poziom potrzeb chodzi tutaj o „odpowiednio” równą stopę. Poziom konsumpcji dzieci w proporcji do konsumpcji rodziców w typowej sytuacji jest niższy z uwagi na wydatki rodziców związane z wykonywaniem pracy zarobkowej oraz wyższe ceny i poziom usług świadczonych zwykle na rzecz dorosłych osób. Niemniej stopa życiowa dzieci powinna być porównywalna z poziomem życia rodziców; nie mogą oni więc utrzymywać dziecka tylko na poziomie zaspokajania jego elementarnych potrzeb, a sami utrzymywać się na znacznie wyższym poziomie. W rodzinach mniej zasobnych lub wielodzietnych proporcja ta może jednak ulec odwróceniu, ponieważ wydatki na naukę i utrzymanie dzieci na podstawowym poziomie mogą pochłaniać największą część budżetu. Rodzice muszą wówczas obniżyć poziom własnego utrzymania, aby zapewnić dzieciom egzystencję na podstawowym, a zarazem wyższym poziomie (Komentarz do art.27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U.64.9.59), [w:] H. Dolecki (red.), T. Sokołowski (red.), M. Andrzejewski, A. Lutkiewicz-Rucińska, A. Olejniczak, A. Sylwestrzak, A. Zielonacki, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX, 2010).
W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że małoletnia K. S., która ma 13 miesięcy, nie jest zdolna do samodzielnego utrzymania. W tej sytuacji zobowiązanymi do zapewnienia mu wychowania, środków utrzymania oraz wykształcenia są jej rodzice. Sąd uznał, iż potrzeby małoletniej powódki wynoszą około 900 zł miesięcznie. Na podobnym poziomie kształtują się potrzeby jej przyrodniego rodzeństwa: M. i brata. Pozwany podał i przeznacza na jego utrzymanie swojej córki 800 zł (k. 157). Natomiast A. S. (1) na utrzymanie swojego starszego syna otrzymuje tytułem alimentów kwotę 600 zł, wskazała jednocześnie, że ojciec dziecka przejął większość obowiązków związanych z jego utrzymaniem.
Wobec powyższego Sąd uznał za usprawiedliwione potrzeby małoletniej K. S. w zakresie kosztów utrzymania mieszkania, wyżywienia, podstawowych środków pielęgnacyjnych, zakupu ubranek i obuwia, zabawek, leków. Sąd uznał, iż w większej części koszty te winien ponosić ojciec dziecka – Ł. M., który w inny sposób nie uczestniczy w życiu dziecka, nie przejawia osobistego zaangażowania i bezpośredniej troski. W związku z czym wychowanie dziecka nie ogranicza jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Ponadto Sąd wziął pod uwagę, że A. S. (1) otrzymuje świadczenia z pomocy społecznej z tytułu bezpośredniej opieki nad dzieckiem, ponadto małoletnia i skończyła już rok, zatem A. S. (1) nie będzie otrzymywała zasiłku macierzyńskiego. Pozwany również jest młodym, zdrowym mężczyzną, posiadającym wykształcenie średnie na kierunku zarządzanie oraz doświadczenie zawodowe w pracy jako kierowca. Wobec powyższego sąd uznał, iż kwota jaką obecnie zarabia 1.600 zł nie wyczerpuje jego możliwości zarobkowych. Pozwany będąc ojcem dwojga dzieci winien czynić starania o zmianę zatrudnię na lepiej płatne. Sądowi z urzędu wiadomo, że pod Ł. w magazynach w S. wynagrodzenie magazyniera lub pracownik produkcji sięga 2.800 - 3.000 zł. Sąd wziął przy tym pod uwagę, że pozwany prócz małoletniej K. ma na swoim utrzymanie jeszcze małoletnią M. będącą w tym samym wieku, tj. 13-miesięcy, którą pozwany otacza bezpośrednią troską i angażuje się bezpośrednio w jej wychowanie, w związku z czym po połowie winien wraz z obecną partnerką uczestniczyć w kosztach jej utrzymania. Zważyć należy ponadto, że potrzeby alimentacyjne małoletniej K. wyprzedzają konieczność spłat wcześniejszych zobowiązań skutkujących egzekucją komorniczą.
Sąd uznał za zasadne i potwierdzone poprzez dowody zgromadzone w sprawie zasądzenia od pozwanego Ł. M. na rzecz A. S. (1) kwoty 1.500 złote tytułem zwrotu kosztów tytułem wyprawki dla dziecka. Sąd nie uznał pozycji opiewającej ponad tę kwotę z tytułu wyposażenia pokoju, bowiem komfort A. S. (3) wykraczający poza normę zwyczaojw przyjętą a wchodzący w pojęcie luksusu nie jest objęty żądaniem zwrotu. Pozwany wykazał, iż niektóre przedmioty zakupione w ramach wyprawki, przeznaczone były dla dziecka starszego powyżej 1 rok, a nie dla noworodka. A. S. (1) zaliczyła na poczet wyprawki dwa łóżeczka oraz wózek 4-funkcyjny, bardzo lekki. Biorąc pod uwagę poziom życia zarówno przedstawicielki ustawowej, jak i pozwanego sąd uznał, że tego typu zakup przekracza ich dochody. Jeżeli został zakupiony dzięki uprzejmości dziadków macierzystych należy potraktować go w zakresie ponad przeciętnym, jako prezent dla wnuczki.
Sąd uznał, iż pozwany winien pokryć połowę kosztów związanych z wyprawką dla małoletniej K. w zakresie uzasadnionej kwoty 3.000 zł. Pozwany uznał konieczność zakupu podstawowych rzeczy związanych z przyjściem na świat dziecka (ubranka, łóżeczko, wózek, szafka, art. pielęgnacyjne, pieluchy). Sąd uznał, że koszt 3.000 zł jest adekwatny do okoliczności niniejszej sprawy, biorąc w szczególności pod uwagę sytuację majątkową i materialną rodziców małoletniej K., jak i fakt otrzymania środków z budżetu państwa tzw. becikowe przez matkę małoletniego właśnie na wyprawkę dla dziecka.
Stosownie do art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części zasądzającej świadczenia alimentacyjne.
Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości przez organy państwowe pociąga za sobą powstanie określonych kosztów, w tym kosztów związanych z prowadzeniem postępowania. Ciężar ich uiszczenia z reguły spoczywa na podmiotach bezpośrednio zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy. Przez pojęcie kosztów postępowania cywilnego należy rozumieć więc wszelkie koszty ponoszone przez podmioty postępowania (względnie Skarb Państwa) w związku z jego tokiem. Koszty postępowania cywilnego obejmują: koszty sądowe, na które składają się opłaty sądowe (opłata i opłata kancelaryjna) oraz podlegające zwrotowi wydatki sądowe; koszty mediacji; koszty związane z udziałem strony występującej osobiście lub reprezentowanej przez pełnomocnika niewykwalifikowanego, na które składają się poniesione przez nią koszty sądowe; koszty przejazdów do sądu oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie; koszty zastępstwa procesowego strony przez pełnomocnika wykwalifikowanego, na które składają się jego wynagrodzenie i poniesione wydatki.
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie (np. pozew) lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Z mocy ustawy, tj. na podstawie art. 96 u.k.s.c. w całości zwolniona jest od kosztów sądowych między innymi strona dochodząca ustalenia ojcostwa oraz roszczeń z tym związanych, strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych. Za stronę, która z mocy ustawy nie miała obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, koszty te ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Orzeka o nich Sąd na podstawie art. 113 u.k.s.c., zgodnie z którym kosztami sądowymi (opłatami i wydatkami), których nie miała obowiązku uiścić strona, Sąd obciąża jej przeciwnika, stosując zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu określone w art. 98 – 110 k.p.c.
Na koszty postępowania w niniejszej sprawie złożyły się opłata od pozwu o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniej K., której obowiązku uiszczenia nie miała ani małoletnia powódka, ani też A. S. (1), jako zwolnione z kosztów na cytowanej powyżej mocy ustawy, jak również koszty badań DNA. Opłata ta wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. Wartość przedmiotu sporu w sprawach o świadczenia powtarzające się na mocy art. 22 k.p.c. stanowi suma świadczeń za jeden rok. W realiach niniejszej sprawy będzie to kwota 500 zł x 12 miesięcy oraz 1.500 zł z tytułu wyprawki, co daje kwotę 7.500 zł. 5% wartości przedmiotu sportu, tj. 5% x 7.500 zł to kwota 375 zł. Zgodnie z u.k.s.c. nie pobiera się opłat od pozwu o ustalenie ojcostwa oraz od wniosku o nadanie dziecku nazwiska, zaś powód został zwolniony z kosztów postępowania w całości.
Sąd obciążył pozwanego Ł. M. obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz A. S. (1) w wysokości 480 zł, jak równiż przyznał wynagrodzenie pełnomocnikowi z urzędu w kwocie 590,40 zł z VAT na rzecz radcy pr. D. Ś. na podstawi § 4 pkt 1 ust 5 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. ze zmianami w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 20015.1800) oraz Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. ze zmianami w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015r.).
Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.