III RC 153/18
Powód J. P. wniósł o ustalenie, że jego obowiązek alimentacyjny wobec pozwanego P. P. wygasł z dniem 31 marca 2018 r., ewentualnie obniżenie alimentów na rzecz pozwanego do kwoty po 50 złotych miesięcznie.
W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż pozwany powinien zakończyć edukację w marcu 2018 r. Nie ukończył jednak studiów z uwagi na problem z nauką. W październiku 2015 r. zmienił kierunek studiów i rozpoczął naukę od pierwszego semestru. Obecnie pozwany przerwał naukę i korzysta z urlopu dziekańskiego. Według powoda, P. P. nie uczy się i może podjąć zatrudnienie. Nie ma również przeszkód, aby ukończył studia w systemie zaocznym lub wieczorowym. Powód wskazywał ponadto, iż obecnie jest w trudnej sytuacji materialnej. Pracuje w (...) i zarabia jedynie 1 800 złotych miesięcznie.
W odpowiedzi na pozew pozwany P. P. wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazał, iż urlop dziekański spowodowany był deficytem wymaganego limitu punktowego i obawą skreślenia z listy studentów. Nie mniej jednak w trakcie urlopu uczęszcza on na zajęcia i zalicza wymagane przedmioty. Pozwany przyznał, iż w październiku 2015 r. zmienił kierunek nauki na tym samym wydziale i było to spowodowane zmianą zainteresowań pozwanego. Wskazał, iż obecnie zamieszkuje z matką i jest na jej utrzymaniu. Nie pracuje i codziennie dojeżdża na zajęcia do W..
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia z 10 grudnia 2009 r. w sprawie (...) zasądzono alimenty od podwoda J. P. na rzecz pozwanego P. P. w kwocie po 450 złotych miesięcznie.
Dowód: akta Sądu Okręgowego w Legnicy (...)
Powód J. P. pracuje obecnie jako magazynier i zarabia około 1 800 złotych netto miesięcznie. Czasami osiąga dodatkowy dochód w kwocie 200 złotych miesięcznie. Mieszka u matki w jej mieszkaniu. Przekazuje jej kwotę 500 złotych na koszty utrzymania mieszkania. Obecnie powód prowadzi postępowanie o podział majątku wspólnego z byłą małżonką. W skład tego majątku ma wchodzić mieszkanie, którego zlecono sprzedaż. Powód ma uzyskać w wyniku tej sprzedaży kwotę około 75 000 złotych. W ostatnim okresie powód zaciągnął pożyczkę i spłaca ją kwotą 450 złotych miesięcznie.
Pozwany P. P. na 23 lata. Jest studentem II roku studiów inżynierskich na Politechnice (...). Studiuje na Wydziale Elektroniki kierunek elektronika w systemie dziennym. W 2015 r. - po pierwszym roku studiów - zmienił kierunek studiów na tym tym samym wydziale. Wcześniej był studentem kierunku: telekomunikacja. Obecnie od 1 października 2017 r. do 30 września 2018 r. przebywa na urlopie dziekańskim. Powodem urlopu było nie zaliczenie przez pozwanego trzech przedmiotów i możliwość skreślenia z listy studentów. Pomimo urlopu, pozwany uczęszcza na zajęcia z III roku studiów i zalicza przedmioty z tego roku. Pozwany zamieszkuje razem z matką w C. i jest na jej utrzymaniu. Dojeżdża codziennie pociągiem na uczelnię od poniedziałku do piątku. Pozwany nie pracuje. Nie osiąga również żadnego dochodu oprócz alimentów od powoda. Na zakup pożywienia wydaje około 500 złotych miesięcznie. Na zakup ubrań około 300 złotych miesięcznie, a środki czystości kosztują pozwanego około 100 złotych miesięcznie. Pozwany korzysta z biletu miesięcznego na pociąg do W., który kosztuje 150 złotych miesięcznie oraz z biletu okresowego na komunikację miejską po W., który kosztuje 190 złotych na pięć miesięcy. Nie jest obecnie możliwe kontynuowanie przez pozwanego studiów w systemie niestacjonarnym
D. ó d:
zaświadczenie o nauce pozwanego k. 6, 7, 8, 41, 62
zaświadczenie Politechniki (...) k. 42, 63,67
wniosek i decyzja w przedmiocie urlopu dziekańskiego k. 64-65
wniosek pozwanego na realizację kursów k. 70, 72
zaświadczenie MOPS w C. k. 43
zaświadczenie PUP w C. k. 45
zaświadczenie Urzędu Skarbowego w L. k. 46
harmonogram spłaty pożyczki powoda k. 55
zaświadczenie o zarobkach powoda k. 58
rozkład zajęć pozwanego k. 68-69, 71
przesłuchanie stron k. 74-75
Sąd zważył co następuje:
Powództwo J. P. nie zasługiwało na uwzględnienie.
Wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia z 10 grudnia 2009 r. w sprawie (...) zasądzono alimenty od podwoda J. P. na rzecz pozwanego P. P. w kwocie po 450 złotych miesięcznie.
Zgodnie natomiast z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Według powoda P. P. jest obecnie w stanie utrzymać się samodzielnie i dlatego domaga się ustalenia, że jego obowiązek alimentacyjny wobec niego wygasł.
Zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zatem, obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa tak długo, jak długo dziecko nie zdobędzie, stosownie do swoich uzdolnień i predyspozycji, kwalifikacji zawodowych, czyli do chwili usamodzielnienia się, niezależnie od osiągniętego wieku. Samodzielne utrzymanie oznacza natomiast zapewnienie minimum socjalnego zapewniającego zaspokajanie przez dziecko podstawowych potrzeb życiowych (koszty związane z mieszkaniem, wyżywieniem, ubraniem itp.).
Ponadto, zgodnie z art. 133 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że pozwany P. P. nie jest obecnie w stanie utrzymać się samodzielnie bez alimentów od ojca. Pozwany nie posiada wyuczonego zawodu. Jest studentem II roku na Politechnice (...). Studiuje w systemie stacjonarnym. Co prawda, przebywa on obecnie na rocznym urlopie dziekańskim, lecz pomimo urlopu uczęszcza na zajęcia z III roku studiów i zalicza przedmioty z tego roku. Urlopu spowodowany był natomiast nie zaliczeniem przez pozwanego trzech przedmiotów i możliwością skreślenia z listy studentów. Jak wynikało z treści przesłuchania pozwanego oraz przedłożonych dokumentów, jeżeli zaliczy on wszystkie przedmioty z III roku oraz zaległe z II roku, będzie miał możliwość ukończenia studiów inżynierskich w terminie przewdzianym dla swojego rocznika. W 2015 r. pozwany faktycznie zmienił kierunek studiów, lecz odbyło się to w ramach tego samego wydziału oraz związane było ze zmianą zainteresowań pozwanego. Powyższa okoliczność nie została wówczas zakwestionowana przez powoda.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1976 r. w sprawie III CRN 280/76 dziecku, które podjęło wyższe studia, przysługuje w stosunku do rodziców roszczenie alimentacyjne, w zasadzie do ich ukończenia. Zdaniem tut. Sądu przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania, dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych, niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby w sprzeczności z podstawowym obowiązkiem rodzicielskim.
W ocenie Sądu, skoro pozwany kontynuuje naukę w celu zwiększenia swoich przyszłych możliwości zarobkowych, należy mu się dalsze alimentowanie ze strony ojca, nawet jeżeli nauka odbywa się problemami związanymi z zaliczeniem niektórych przedmiotów. Pozwany podjął jednak działania umożliwiające mu dalsze studiowanie i jeżeli zaliczy zaległe i obecne przedmioty będzie miał możliwość ukończenia studiów w terminie przewidzianym dla swojego rocznika. Nie można zatem powiedzieć, iż pozwany nie dokłada starań w celu uzyskania w przyszłości możności samodzielnego utrzymania się. Jak wynikało natomiast z informacji uczelni pozwany nie ma obecnie możliwości kontynuowania nauki w systemie zaocznym, a zatem nie jest również możliwe podjęcie przez niego pracy zarobkowej, tak jak to chciał powód.
Z uwagi na powyższe - w ocenie Sądu - pozwany nie posiada aktualnie możliwości zarobkowych, które pozwoliłyby mu na samodzielne zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Również, uwzględnienie żądania powoda o obniżenie alimentów do kwoty po 50 złotych, doprowadziłoby do tego, iż świadczenie to miałoby jedynie wymiar symboliczny, a nie umożliwiający pozwanemu dalsze kształcenie w celu zdobycia zawodu. Jak wynikało bowiem z zebranego w sprawie materiału dowodowego miesięczne koszty utrzymania pozwanego wynoszą ponad 1 000 złotych.
Zadaniem Sądu, powód posiada również możliwości zarobkowe umożliwiające dalszą alimentację pozwanego. Powód pracuje zawodowo, a oprócz pozwanego nie ma nikogo na utrzymaniu. Zatem konieczność łożenia zasądzonych alimentów nie powinna być dla niego połączona z nadmiernym uszczerbkiem. Sprawa o podział majątku z byłą małżonką oraz poniesione przez powoda koszty postępowania nie wpływają bowiem na zakres obowiązku alimentacyjnego względem pozwanego. Również zobowiązania kredytowe powoda nie mają pierwszeństwa przed alimentami na rzecz studiującego syna.