Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 669/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

sekr. sądowy Monika Świątek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2018 r. w S.

odwołania J. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 14 sierpnia 2018 r. Nr (...)

w sprawie J. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo J. B. (1)
do emerytury od dnia 01 lipca 2018 roku.

Sygn. akt IV U 669/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 sierpnia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, odmówił J. B. (2) prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 25-letni okres ubezpieczenia, w tym 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony przez ubezpieczonego okres ubezpieczenia to 24 lata, 11 miesięcy i 29 dni. W odniesieniu do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy wskazał, że wynosi on 1 rok, 7 miesięcy i 6 dni i obejmuje okres zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W. od 21 czerwca 1975r. do 26 stycznia 1977r. Do okresu tego nie zaliczono natomiast okresu zatrudnienia od 1 lipca 1991r. do 31 grudnia 1998r., gdyż w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 4 czerwca 2002r. zakład pracy wskazał, że poza pracą kierowcy samochodu ciężarowego ubezpieczony wykonywał również prace konwojenta, ładowacza lub spedytora, co w ocenie organu rentowego oznacza, że ubezpieczony nie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku, na którym wykonywane były prace w warunkach w szczególnych (decyzja z 14 sierpnia 2018r. k.12 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. B. (1), wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury w szczególnych warunkach. Ubezpieczony wniósł o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego w: Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W. od 18.11.1980r. do 24.08.1990r. oraz w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) w W. od 01.07.1991r. do 31.12.1998r. Nadto podniósł, że wbrew stanowisku organu rentowego udowodnił 25 –letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym okres 18 lat, 10 miesięcy i 13 dni pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Na okoliczność rodzaju wykonywanej pracy ubezpieczony zgłosił dowód z zeznań świadków R. R. i A. Z. (odwołanie ubezpieczonego wraz z załącznikami k.1-15 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację i przepisy prawa zawarte w zaskarżonej decyzji. Ponadto podkreślono, że decyzją z 14 września 2017r. ustalono wysokość kapitału początkowego J. B. (1), a ubezpieczony nie zaskarżył tej decyzji. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego organ rentowy nie zaliczył okresu od 1.03.1991r. do 31.03.1991r. z uwagi na to, że w tym okresie ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym, a także od 1.07.1991r. do 31.08.1991r., gdyż za ten okres nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.17 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. B. (1) w dniu (...) ukończył 60 lat. W dniu 23 lipca 2018r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę k.l-3v akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 24 lata, 11 miesięcy i 29 dni, w tym 24 lata, 11 miesięcy i 8 dni okresów składkowych oraz 21 dni okresów nieskładkowych. Nadto ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony wykazał staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 1 rok, 7 miesięcy i 6 dni z tytułu zatrudnienia od 21.06.1975r. do 26.01.1977r. w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W. (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 4 lipca 2018r. k.8 akt emerytalnych). Zaskarżoną decyzją z dnia 14 sierpnia 2016r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, bowiem na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił 25-letniego stażu pracy, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach (decyzja z 14.08.2018r. k.12 akt emerytalnych).

Ubezpieczony przed 1 stycznia 1999r. przebył następujące okresy zatrudnienia:

- od 1 września 1973r. do 24 sierpnia 1990r. w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W., co stanowi 16 lat, 11 miesięcy i 24 dni, przy czym w okresie od 1 września 1973r. do 20 czerwca 1975r. w ramach umowy o naukę zawodu jako uczeń (...) Szkoły Zawodowej w W., a od 21 czerwca 1975r. (po ukończeniu szkoły zawodowej) do 26 stycznia 1977r. w ramach umowy o pracę na stanowisku montera konstrukcji stalowych (niesporny okres pracy w szczególnych warunkach), a następnie od 27 stycznia 1977r. na stanowisku kierowcy samochodu początkowo marki Ż. i N., a po podwyższeniu kwalifikacji i uzyskaniu uprawnień do kierowania samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony ,tj. od 18 listopada 1980r. do końca zatrudnienia, czyli do 24 sierpnia 1990r. (9 lat, 9 miesięcy i 7 dni) na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego marki S., w ramach którego to stanowiska ubezpieczony zaopatrywał zakłady firmowe pracodawcy ,tj. ślusarnie i stolarnie znajdujące się na terenie W. i okolic w węgiel, okna, drzwi oraz materiały budowlane, a także w materiały niebezpieczne ,tj. kwasy, gazy, rozpuszczalniki. Ubezpieczony odbierał materiały z magazynów z różnych miejscowości na terenie Polski i przewoził je do zakładów firmowych w W. i okolicy ,tj. 6 ślusarni, 4 stolarni oraz tartaku w F.. Przedsiębiorstwo (...), zajmowało się produkcją ślusarską oraz stolarską m. in. balustrad, okien, drzwi oraz mebli. Dodatkowo, ubezpieczony przewoził towar wyprodukowany przez Przedsiębiorstwo (...). Wykonywał wówczas trasy na terenie całej Polski. Ubocznie – w razie potrzeby ubezpieczony pomagał przy załadunku i rozładunku przewożonego towaru. Pracę na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (odpis świadectwa ukończenia (...) Szkoły Zawodowej k.24 akt osobowych, umowa o naukę zawodu z 27 września 1973r. k.1-2 akt osobowych, umowa o pracę z 20 czerwca 1975r. k.6 akt osobowych, angaż na stanowisku kierowcy z 31 stycznia 1977r. k.15 akt osobowych, odpis prawa jazdy potwierdzającego uprawnienia do kierowania samochodami ciężarowymi z 18 listopada 1980r. k.44 akt osobowych, świadectwo pracy z 3 września 1990r. k.3 akt osobowych - wykaz C, zeznania świadków: R. R. k.34-34v akt sprawy i A. Z. k.34v akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonegok.33-33v akt sprawy);

- od 25 sierpnia 1990r. do 28 maja 1991r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) Sp. z o.o. w Ł., co stanowi 9 miesięcy i 3 dni, a po odjęciu 1 miesiąca urlopu bezpłatnego – od 1 do 31 marca 1991r., stanowi 8 miesięcy i 3 dni, na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym poniżej 3,5 tony przy przewożeniu węgla, nawozów, wapna cementu oraz innych materiałów budowlanych (świadectwo pracy z 15 lipca 1991r. k.10 akt o ustalenie kapitału początkowego, potwierdzenie okresu ubezpieczenia z 12 września 2017r. k.19 akt o ustalenie kapitału początkowego oraz zeznania ubezpieczonego k.33v-34 akt sprawy);

- od 1 lipca 1991r. do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) w W., co stanowi 7 lat i 6 miesięcy. Przez cały okres zatrudnienia w w/w Zakładzie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy świadczył pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, wykonując międzynarodowe przewozy towarów, m.in. do Niemiec, Danii, Belgii oraz Holandii. Do obowiązków ubezpieczonego jako kierowcy należały również nadzór nad załadunkiem towaru oraz jego zabezpieczenie (umowa o pracę z 1 lipca 1991r. k.17 akt osobowych, umowa o pracę z 28 listopada 1995r. k.18 akt osobowych - w kopercie na k.29 akt sprawy, świadectwo pracy z 4 czerwca 2002r. k.10 akt emerytalnych, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k.9 akt emerytalnych oraz zeznania ubezpieczonego k.33v akt sprawy).

Ubezpieczony nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.6 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. B. (1) zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r. poz.887) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu l stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust. 1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl powołanego art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust. l pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust. 1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało ustalenia, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat oraz stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek w dniu (...)., jak również nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Do ogólnego stażu pracy organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu 24 lata, 11 miesięcy i 29 dni, w tym 24 lata, 11 miesięcy i 8 dni okresów składkowych oraz 21 dni okresów nieskładkowych. Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył zatrudnienie ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W. od 21.06.1975r. do 26.01.1977r., co stanowi 1 rok, 7 miesięcy i 6 dni. W odwołaniu ubezpieczony wnosił o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego od 18 listopada 1980r. do 24 sierpnia 1990r. w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W. oraz od 1 lipca 1991r. do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...). Nadto podnosił, że wbrew stanowisku organu rentowego udowodnił 25 –letni okres składkowy i nieskładkowy,

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe, oparte na spójnych zeznaniach świadków, a także na zeznaniach ubezpieczonego i dokumentach zgromadzonych w aktach emerytalnych oraz aktach osobowych wykazało, że ubezpieczony spełnia przesłankę 25-letniego stażu ubezpieczenia. Organ rentowy niezasadnie ustalił, że ten okres wynosi 24 lata, 11 miesięcy i 29 dni. Jak wynika z decyzji o ustaleniu kapitału początkowego organ rentowy prawidłowo odliczył ubezpieczonemu okres urlopu bezpłatnego ,tj. od 1 marca 1991r. do 31 marca 1991r. w okresie zatrudnienia w Spółce (...) (decyzja z 14 września 2017r. k.25-26 akt o ustalenie kapitału początkowego). Natomiast niezasadnie nie zaliczył do okresu ubezpieczenia okresu od 1 lipca 1991r. do 31 sierpnia 1991r. (okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)) po ustaleniu, że za ten okres nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne. W ocenie Sądu, okres ten nie podlega odliczeniu od okresu ubezpieczenia. Zauważyć należy, iż w tym okresie ubezpieczony wykonywał pracę i nie korzystał z urlopu bezpłatnego, a okoliczność tę, potwierdza świadectwo pracy z 4 czerwca 2002r. (k.10 akt emerytalnych). Decydujący jest tytuł zatrudnienia, a ubezpieczony nie może ponosić negatywnych konsekwencji nieopłacenia przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne.

W ocenie Sądu, uzasadnione okazało się również stanowisko ubezpieczonego co do legitymowania się przez niego co najmniej 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999r., a to z tytułu zatrudnienia na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w W. od 18 listopada 1980r. (data uzyskania uprawnień do kierowania samochodami ciężarowymi powyżej 3,5 tony - odpis prawa jazdy k.44 akt osobowych) do 24 sierpnia 1990r. Na okoliczność rodzaju pracy wykonywanej w tym okresie zatrudnienia ubezpieczony przedstawił dowody z zeznań świadków w osobach R. R. i A. Z. zatrudnionych odpowiednio na stanowiskach mechanika oraz specjalisty ds. transportu i ze spójnych zeznań tych osób, a także z korespondujących z tymi zeznaniami, zeznań samego ubezpieczonego wynika, że przez cały okres tego zatrudnienia ubezpieczony pracował jako kierowca samochodu ciężarowego marki S. o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczaniu podlega ponadto okres zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) od 1 lipca 1991r. do 31 grudnia 1998r. Przeciwko ustaleniu, że w w/w okresie ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach nie może przemawiać fakt, że w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 4 czerwca 2002r. pracodawca wskazał, że poza pracą kierowcy samochodu ciężarowego ubezpieczony wykonywał również prace konwojenta, ładowacza lub spedytora. Z ustaleń Sądu wynika, że w rozpatrywanym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, przy czym ubocznie (marginalnie) i w tylko w razie potrzeby wykonywał prace związane z zabezpieczeniem towaru oraz jego załadunkiem. Czynności te jako bezpośrednio związane z pracą kierowcy samochodu ciężarowego nie mogą podważać ustalenia, że w w/w okresie ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach, o czym stanowi wykaz A dział VIII, poz.2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Po doliczeniu spornych okresów zatrudnienia ubezpieczonego do okresów uznanych dotychczas przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdzić należy, że J. B. (1) na dzień 1 stycznia 1999r. legitymuje się 25-letnim okresem ubezpieczenia, w tym ponad 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił prawo ubezpieczonego do emerytury od 1 lipca 2018r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o świadczenie.