Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z 12.01.2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. ustalił dla T. B. kapitał początkowy, który na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 47.846,37 zł. Zakład wyjaśnił, że przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 592,13 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1.01.1970 r. – 31.12.1979 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 48,50%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 48,50% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową (48,50% x 1220,89zł = 592,13 zł). Zakład podał, że przyjął okresy składkowe w łącznej ilości 10 lat, 5 miesięcy i 9 dni, tj. 125 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku oraz okresu składkowego wynosi 50,77%. ZUS wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej, która wynosi 293,01 zł. Zakład podał, że średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 miesięcy zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn – MP Nr 12, poz. 173. Obliczenia wartości kapitału początkowego ZUS dokonał w następujący sposób: 293,01 zł x 50,77% = 148,76 zł, (125 miesięcy składkowych x 1,3%):12x 592,13 zł=80,17 zł, co razem dało 228,93 zł, które pomnożone przez 209 miesięcy średniego dalszego trwania życia dało 47.846,37 zł. Zakład podał, że do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględnił okresów:

- 20.04.1980 r. – 28.02.1987 r.,

- 1.08.1987 r. – 31.08.1987 r.,

- 1.11.1987 r. – 31.03.1988 r.,

- 1.11.1988 r. – 19.09.1990 r.

ponieważ ubezpieczony był zatrudniony w wymiarze niższym niż ½ pełnego wymiaru,

oraz okresów:

- 26.08.1977 r. – 1.09.1977 r.

- 27.08.1979 r. – 27.08.1979 r.,

ponieważ w tych okresach ubezpieczony przebywał na urlopach bezpłatnych.

/ decyzja k. 14-15 akt kapitałowych/

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą, ubezpieczony złożył od niej odwołanie, argumentując, że wbrew ustaleniom ZUS w zakwestionowanych okresach: 20.04.1980 r. – 28.02.1987 r., 1.08.1987 r. – 31.08.1987 r., 1.11.1987 r. – 31.03.1988 r., 1.11.1988 r. – 19.09.1990 r. pracował w wymiarze co najmniej ¼ etatu, a w rzeczywistości więcej przekraczając miesięcznie z góry ustalone 48 godzin miesięcznie. Twierdził, że w piątki, soboty i niedziele w klubie pracował po 4 godziny, tj. 12 godzin tygodniowo, a miesięcznie 48 godzin, nie zaś 44 godziny jak wpisano w jego świadectwie pracy. Opisując na czym konkretnie polegała jego praca w klubie i akcentując, że przygotowanie całego programu na imprezę muzyczną wymagało 4 godzin pracy, wywodził, że w rzeczywistości pracował miesięcznie wymiarze ½ etatu tj. 50 godzin miesięcznie, zaznaczając, że S. O., który wystawił mu świadectwo pracy z w/w okresu jest obecnie osobą bardzo schorowaną, ale są inni świadkowie mogący potwierdzić prawdziwość jego twierdzeń.

/ odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie .

/ odpowiedź na odwołanie k. 4/

Postanowieniem z 5.04.2018 r. w wyniku rozpoznania wniosku odwołującego o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, Sąd Okręgowy postanowił dla wnioskodawcy ustanowić pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w Ł..

/postanowienie k. 11/

W piśmie procesowym z 18.04.2018 r. (data nadania w urzędzie pocztowym) wnioskodawca argumentował, że wpływ na wysokość jego kapitału początkowego ma m.in. to że został kaleką w wojsku, a także to, że przed NSA w W. toczy się sprawa w przedmiocie prawidłowości przejęcia bez odszkodowania na rzecz Skarbu Państwa w 15.02.1975 r. gospodarstwa rolnego we wsi R., którego właścicielem jako następca prawny miał zostać wnioskodawca, a którego to prawa własności został pozbawiony po zakończeniu służby wojskowej. Jednocześnie odwołujący zawiadomił Sąd Okręgowy w Łodzi o rezygnacji z pomocy prawnej ustanowionego w n/n sprawie pełnomocnika w osobie adwokata, dodając, że o swojej decyzji powiadomił już ustanowionego dla niego z urzędu pełnomocnika.

/ pismo procesowe wnioskodawcy wraz z oświadczeniem k. 14 – 15, koperta k. 16/

W dniu 27.04.2018 r. pełnomocnik z urzędu wnioskodawcy wniósł o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając, ze nie zostały one poniesione ani w całości ani w części.

/pismo k. 24/

W piśmie procesowym z 11.05.2018 r. wnioskodawca oświadczył, że cofa wniosek o ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu.

/ pismo procesowe wnioskodawcy k. 29/

Wobec powyższego Sąd Okręgowy w Łodzi postanowieniem z 16.05.2018 r. uchylił postanowienie z 5.04.2018 r. w przedmiocie ustanowienia dla skarżącego pełnomocnika z urzędu, a nadto orzekł w przedmiocie pełnomocnika wynagrodzenia dla ustanowionego w sprawie dla odwołującego pełnomocnika z urzędu o przyznaniu i wypłacie ze Skarbu Państwa kwoty 110,70 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy przez pełnomocnika z urzędu.

/ postanowienie k. 32- 33/

Na rozprawie w dn. 5.11.2018 r. – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w n/n sprawie – wnioskodawca poparł odwołanie, a także podtrzymał swoje żądanie, aby uznać, że w spornym okresie do 20.04.1980 r. do 19.09.1990 r. wykonywał pracę w wymiarze co najmniej ½ etatu, jak również żądanie aby przy wyliczeniu kapitału początkowego uwzględnić, że został kaleką w wojsku, a po wyjściu z wojska został okradziony z majątku, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/e-prot. z 18.07.2018 r.: 00:02:10, 00:12:52, (...), 00:25:40/

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca - T. B. urodził się w dn. 9.03.1952 r.

/ niesporne/

Zgodnie ze świadectwem pracy z 19.09.1990 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Klubie (...) przez Związek Zawodowy w (...) w O. do 20.04.1980 r. do 19.09.1990 r. w wymiarze ¼ etatu tj. 44 godziny miesięcznie, na stanowisku prezentera dyskoteki z własną aparaturą i pracownika kultury.

/ świadectwo pracy k. 11 akt emerytalno – rentowych/

Wnioskodawca mimo prawidłowego pouczenia o możliwości wystąpienia do pracodawcy, a następnie do Sądu Pracy - o sprostowanie ww. świadectwa pracy, nigdy nie skorzystał z tego uprawnienia. Poza w/w świadectwem pracy nie istnieją żadne inne dokumenty pracownicze z w/w okresu zatrudnienia.

/ zeznania wnioskodawcy e-prot. z 18.07.2018 r.: 00:01:16 w zw. z e-prot. z 5.11.2018 r.: 00:20:45/

Praca wnioskodawcy w charakterze prezentera dyskoteki polegała na prowadzeniu imprez w Klubie kultury w piątki, soboty i niedziele. Dyskoteki zaczynały się o godz. 15.00, trwały po 4 godziny, choć zdarzało się, że zabawa trwała dłużej. Do obowiązków skarżącego należało także przywiezienie aparatury do klubu, podłączenie i jej i przygotowanie. W wykonywaniu tych czynności oraz prowadzeniu dyskoteki bezpłatnie pomagał wnioskodawcy Z. S.. Z pracę wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie w stałej z góry ustalonej wysokości.

/zeznania wnioskodawcy e-prot. z 18.07.2018 r.: 00:01:16 w zw. z e-prot. z 5.11.2018 r.: 00:20:45, zeznania świadka Z. S. e-prot. z 5.11.2018 r.: 00:04:31/

Zaskarżoną decyzją z 12.01.2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. ustalił dla T. B. kapitał początkowy, który na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 47.846,37 zł. Zakład wyjaśnił, że przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 592,13 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1.01.1970 r. – 31.12.1979 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 48,50%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 48,50% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową (48,50% x 1220,89zł = 592,13 zł). Zakład podał, że przyjął okresy składkowe łącznej ilości 10 lat, 5 miesięcy i 9 dni, tj. 125 miesięcy. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku oraz okresu składkowego wynosi 50,77%. ZUS wyjaśnił, że współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej, która wynosi 293,01 zł. Zakład podał, że średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 miesięcy zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z 25.03.1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn – MP Nr 12, poz. 173. Obliczenia wartości kapitału początkowego ZUS dokonał w następujący sposób: 293,01 zł x 50,77% = 148,76 zł, (125 miesięcy składkowych x 1,3%):12x 592,13 zł=80,17 zł, co razem dało 228,93 zł, które pomnożone przez 209 miesięcy średniego dalszego trwania życia dało 47846,37 zł.

Zakład do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględnił okresów:

- 20.04.1980 r. – 28.02.1987 r.,

- 1.08.1987 r. – 31.08.1987 r.,

- 1.11.1987 r. – 31.03.1988 r.,

- 1.11.1988 r. – 19.09.1990 r.

ponieważ ubezpieczony był zatrudniony w wymiarze niższym niż ½ pełnego wymiaru,

oraz okresów:

- 26.08.1977 r. – 1.09.1977 r.

- 27.08.1979 r. – 27.08.1979 r.,

ponieważ w tych okresach ubezpieczony przebywał na urlopach bezpłatnych.

/ decyzja k. 14-15 akt kapitałowych/

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentu ze świadectwa pracy z dn. 19.09.1990 r., a także w postaci zeznań wnioskodawcy i świadka uznając, że tworzą one spójną, logiczną całość, w takim zakresie w jakim potwierdzają, że odwołujący rzeczywiście w spornym okresie pracował w wymiarze ¼ etatu, ale jednocześnie uznając, że dowody te nie dają podstawy do ustalenia, że wymiar czasu pracy wnioskodawcy wynosił co najmniej ½ etatu.

Po pierwsze, poza ww. świadectwem pracy nie istnieją żadne inne dokumenty ze spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy, które pozwoliłyby ustalić, że rzeczywiście wymiar etatu był wyższy niż wpisany w świadectwie.

Po drugie, wnioskodawca będąc prawidłowo pouczonym o możliwości sprostowania tego świadectwa mógł we właściwym czasie o to wystąpić, czego – jak sam wprost przyznał nigdy nie uczynił.

Po trzecie, świadek nie był zatrudniony razem z wnioskodawcą w tym czasie i jedynie bezpłatnie pomagał odwołującemu w wykonaniu pracy prezentera dyskoteki, a zatem nie znał szczegółów zatrudnienia skarżącego, a ponadto nawet jeśli uznać, że skarżący dłużej wykonywał pracę to zeznania świadka nie dają podstawy do kategorycznego ustalenia, że wymiar ten wynosił co najmniej ½ etatu, a nie np. 1/3 etatu, co nadal nie byłoby wystarczającym wymiarem czasu pracy dla skuteczności badanego odwołania.

Po czwarte, wnioskodawca przyznał, że otrzymywał wynagrodzenie w stałej wysokości, która była z góry ustalona, co świadczy, że warunki pracy i płacy były przez cały czas z góry ustalone.

Wobec niespornego nie kwestionowania przez skarżącego ww. świadectwa pracy i braku innych dowodów w postaci dokumentacji pracowniczej odwołującego, w tym np. umowy o pracę, czy dokumentacji płacowej, jak i ewidencji czasu pracy, nie ma żadnych wiarygodnych dowodów dających podstawę do czynienia odmiennych ustaleń niż te, które wprost wynikając ze świadectwa pracy z 19.09.1990 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

W myśl art. 173 ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2245 ze zm.) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Zgodnie z ust. 3 wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie cytowanej ustawy.

Stosownie do treści art. 174 ust. 1 kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy: 1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6; 2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5; 3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. (ust. 2)

Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługują ubezpieczonym - w przypadku spełnienia warunków do nabycia prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnego i rentowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 4 pkt 13 ww. ustawy, za osobę ubezpieczoną w rozumieniu tej ustawy uważa się osobę podlegającą ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, określonym w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, a także osobę, która przed dniem wejścia w życie ustawy podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem ubezpieczenia społecznego rolników.

Z kolei zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 1lit. a) tej ustawy, za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową.

W spornym okresie do 20.04.1980 r. do 19.09.1990 r. zgodnie ze świadectwem pracy z dn. 19.09.1990 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Klubie (...) przez Związek Zawodowy w (...) w O. w wymiarze ¼ etatu, tj. 44 godziny miesięcznie, na stanowisku prezentera dyskoteki z własną aparaturą i pracownika kultury. Poza sporem pozostaje, że mimo prawidłowego pouczenia o możliwości sprostowania świadectwa pracy, skarżący nigdy nie wystąpił o to. Same zeznania wnioskodawcy i świadka wobec braku jakichkolwiek innych dokumentów pracowniczych z tego okresu, w tym dokumentacji pracowniczej i płacowej, nie są wystarczające do kategorycznego ustalenia, że wnioskodawca pracował co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy wbrew temu co wynika z rzeczonego świadectwa pracy. Sąd zważył bowiem, że same zeznania świadków, gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentach nie stanowią miarodajnego dowodu, a oparcie na nich rozstrzygnięcia byłoby co najmniej nieuprawnione (zob.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 14.01.2016 r., III AUa 1337/15, Lex nr 1979537).

Kierując wyżej opisanymi względami, w rezultacie Sąd Okręgowy zważył, że w analizowanym zakresie roszczenie odwołującego, aby przy obliczaniu dla niego na dzień 1.01.1999r. wysokości kapitału początkowego uwzględnić sporny okres zatrudnienia do 20.04.1980 r. do 19.09.1990 r., nie zasługuje na uwzględnienie.

Co się zaś tyczy pozostałych żądań wnioskodawcy, a mianowicie: roszczenia dotyczącego uwzględnienia przy obliczeniu wysokość jego kapitału początkowego tego, że został kaleką w wojsku, a także roszczenia, że przed NSA w W. toczy się sprawa w przedmiocie prawidłowości przejęcia bez odszkodowania na rzecz Skarbu Państwa w 15.02.1975 r. gospodarstwa rolnego we wsi R., to Sąd Okręgowy zważył, że żadna z w/w okoliczności w świetle obowiązujących przepisów ww. ustawy emerytalnej nie ma jakiegokolwiek znaczenia przy ustalaniu dla odwołującego wysokości kapitału początkowego.

W tym stanie rzeczy brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania i w związku z powyższym Sąd Okręgowy na postawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

A.P.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy razem z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

10.12.2018r.