Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu, I Wydział Cywilny - w składzie:

Przewodniczący: SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie: SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

SSO Joanna Składowska

Protokolant: sekr. sąd. Jolanta Grelińska

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa A. K.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli

z dnia 28 sierpnia 2018 roku , sygn. akt I C 103/18

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od Towarzystwa (...) w W. na rzecz A. K. 900 (dziewięćset) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 475/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 28 sierpnia 2018 r., wydanym w sprawie sygn. akt I C 103/18, Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz A. K. kwotę 5 050,00 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 19 maja 2017 r. do dnia zapłaty (pkt 1) oraz 2 681,57 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 3).

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

W dniu 18 kwietnia 2017 r. w wyniku zdarzenia drogowego doszło do uszkodzenia pojazdu marki B. nr rej. (...) należącego do A. D.. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwie (...) w W..

Pozwany po przeprowadzeniu likwidacji szkody ustalił koszt naprawy pojazdu na kwotę 28 138,85 złotych, zaś wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym na kwotę 21 000 złotych, uznając tym samym szkodę za mającą charakter całkowitej. Ustalając wartość pojazdu w stanie uszkodzonym na kwotę 13 450 złotych, pozwany wypłacił poszkodowanemu różnicę w wysokości 8 450 złotych.

W dniu 13 czerwca 2017 r. poszkodowany właściciel pojazdu zawarł z firmą (...) Sp. z o.o. umowę przelewu wierzytelności przysługującej mu wobec sprawcy szkody. W dniu 7 sierpnia 2017 r. spółka ta zbyła przedmiotową wierzytelność na rzecz powódki.

Sąd Rejonowy podkreślił, że w sprawie sporna była jedynie kwestia wysokości należnego powódce odszkodowania, którą Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego do spraw techniki samochodowej i wyceny wartości kosztów napraw, sporządzoną przy zastosowaniu (...). Opinia ta nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu, a przy tym również Sąd nie znalazł podstaw aby odmówić jej mocy dowodowej, z uwagi na jej rzeczowość, stanowczość w zakresie udzielenia przez biegłego odpowiedzi na wszystkie pytania zawarte w tezie postanowienia dowodowego.

Na tej podstawie Sąd pierwszej instancji ustalił, że wartość brutto pojazdu marki B. nr rej. (...) stanie nieuszkodzonym w kwietniu 2017 r. według notowań rynkowych w systemie (...) (...) wynosiła 19 500 złotych, zaś wartość rynkowa brutto tego samego pojazdu w stanie uszkodzonym wynosiła 6 000 złotych.

Za właściwe Sąd Rejonowy uznał ustalenie wartości rynkowej spornego pojazdu z pominięciem sugerowanej przez stronę pozwaną aukcji autoonline. Jak wskazał Sąd, różnica w sposobie ustalania wartości rynkowej pojazdów oraz w wyniku takich aukcji, została obrazowo wyjaśniona również przez biegłego sądowego. Skoro zatem strony nie kwestionowały, że szkoda w pojeździe miała charakter całkowitej, to odszkodowanie należne powódce powinno wynosić 13 500 złotych. Uwzględniając zatem kwotę wypłaconą już przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego w wysokości 8 450 złotych, Sąd pierwszej instancji zasądził na rzecz strony powodowej kwotę 5 050 złotych tytułem brakującego odszkodowania na podstawie art. 822 § 4 k.c. oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sąd Rejonowy uznał za bezzasadny zarzut pozwanego, iż nie jest możliwe zweryfikowanie uprawnień osoby podpisując umowę cesji, na podstawie której powódka nabyła sporną wierzytelność od zbywcy (...) Sp. z o.o. Do pozwu załączone zostały umowy przelewu, a z nich wynika dokładne oznaczenie zbywcy wierzytelności ze wskazaniem jego nr KRS. W oparciu o te dane jest możliwe ustalenie osób uprawnionych do działania w imieniu ww. spółki w oparciu o ministerialną internetową stronę KRS.

Pozwany wniósł apelację od wyroku Sądu Rejonowego, zaskarżając orzeczenie w zakresie punktów 1 i 3, podnosząc następujące zarzuty:

1. naruszenie przepisu prawa procesowego tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. statuującego zasadę swobodnej oceny dowodów poprzez dowolne, arbitralne pominięcie przy ustaleniu wysokości szkody po stronie poszkodowanego wartości pozostałości uszkodzonego pojazdu wynikającej z oferty rynkowej - aukcji internetowej sprzedaży uszkodzonego pojazdu, a przyjęcie wartości pozostałości na podstawie opinii biegłego, której wyliczenie ma charakter czysto abstrakcyjny, hipotetyczny;

- art. 233 § 1 k.p.c. statuującego zasadę swobodnej oceny dowodów poprzez dowolne, arbitralne, niczym nieuzasadnione, sprzeczne z logiką przyjęcie za biegłym, że oferta zakupu uszkodzonego pojazdu poszkodowanego na aukcji internetowej autoonline.pl nie jest reprezentatywna dla rynku, została złożona w warunkach które nie są równoznaczne z wolnorynkowymi, są dostępne dla wąskiego grona uczestników z głównie z branży motoryzacyjnej co w konsekwencji skutkowało jej bezpodstawnym pominięciem;

- art. 233 § 1 k.p.c. statuującego zasadę swobodnej oceny dowodów poprzez dowolne, arbitralne, niczym nieuzasadnione, sprzeczne z logiką przyjęcie za biegłym, kwestionowanie autentyczności złożonej oferty z uwagi na jej ograniczony czasowo charakter, brak podania danych firmy która ją złożyła, czy udowodnienia faktu, że wylicytowana najkorzystniejsza cena zostałaby powodowi zapłacona;

- art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 zd. l k.p.c. i w zw. z art. 6 k.c. poprzez dowolne, arbitralne przyjęcie, że przedłożona przez powódkę do pozwu dokumentacja pozwala na przyjęcie że pozwana skutecznie nabyła wierzytelność na podstawie umowy przelewu z dnia 7 sierpnia 2017r od (...) sp. z o.o., a zarzut pozwanego dotyczący braku wykazania przez powódkę uprawnień osób podpisujących umowę za ww. spółkę do jej reprezentacji zmierzający de facto do kwestionowania legitymacji czynnej powódki uznano za nieuzasadniony;

2. naruszenie przepisu prawa materialnego, tj.:

- art. 361 § 2 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na braku uwzględnienia przy ustalaniu wysokości szkody strony powodowej kwoty stanowiącej ofertę zakupu pojazdu poszkodowanego w stanie uszkodzonym za kwotę wyższą niż wynikająca z opinii biegłego;

- art. 362 k.c. poprzez brak jego zastosowania i uwzględnienia przyczynienia się powoda do zwiększenia szkody poprzez brak skorzystania z oferty sprzedaży uszkodzonego pojazdu za pośrednictwem portalu aukcyjnego autoonline.pl.

W oparciu o podniesione zarzuty skarżący wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 1 poprzez oddalenie powództwa także w tej części oraz orzeczenie o kosztach procesu w stosunku do wyników procesu wg norm przepisanych w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji;

2.  zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wg norm przepisanych;

3.  ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Powódka domagała się oddalenia apelacji i zasądzenia na jej rzecz od skarżącego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, a także dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z dokumentu w postaci odpisu pełnego z (...) sp. z o.o. w W. na okoliczność ustalenia uprawnień wiceprezesa zarządu wyżej wymienionej spółki do zawarcia umowy cesji wierzytelności z dnia 13 czerwca 2017 r. oraz legitymacji czynnej powódki w niniejszym procesie, wskazując że potrzeba ich przedstawienia nie występowała we wcześniejszym postępowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że zasadniczo zarzuty skarżącego, zarówno te dotyczące naruszeń prawa procesowego jak i materialnego, sprowadzały się do podważenia zastosowanej przez Sąd Rejonowy podstawy wyceny tzw. wraku, to jest wartości pozostałości pojazdu w stanie uszkodzonym po kolizji.

Przechodząc do merytorycznego rozpoznania tego zagadnienia, wskazać należy, iż Sąd Okręgowy podziela zapatrywanie Sądu Rejonowego, że wartość pozostałości pojazdu B. nr rej. (...) powinna zostać ustalona na podstawie średnich cen na wolnym rynku, nie zaś jednej oferty aukcyjnej na portalu autoonline.pl. (...) prawda, Sąd pierwszej instancji nie poczynił szerszych rozważań w tym zakresie, powołując się na stanowisko biegłego, jednak pozostaje to bez wpływu na prawidłowości tego stanowiska.

Po pierwsze bowiem, propozycje składane w toku licytacji aukcyjnej nie są wiążące i nie stanowią ofert w świetle przepisów Kodeksu cywilnego. Co ważne, adresatem ofert nie jest poszkodowany tylko organizator aukcji, czyli ubezpieczyciel, a poszkodowany nie jest w żaden sposób zobligowany do sprzedaży wraku po wylicytowanej cenie. Warto również zauważyć, że w takiej aukcji uczestniczyć może jedynie wąskie grono podmiotów zarejestrowanych na specjalnej platformie aukcyjnej. Zazwyczaj są to warsztaty naprawcze mające umowy z ubezpieczycielami. Po wtóre, potencjalny oferent opiera się wyłącznie na podstawie opisów uszkodzeń i zdjęć pojazdu dostarczanych przez ubezpieczyciela. Może więc zawsze wycofać się z aukcji, uzasadniając, że przedstawione fotografie i dane nie odzwierciedlają rzeczywistego stanu wraku.

Ustalenie wartości rynkowej uszkodzonego pojazdu winno być oparte o założenie, że strony transakcji są od siebie niezależne, działają swobodnie i dysponują pełną informacją co do przedmiotu sprzedaży.

Wycena sporządzona w sprawie niniejszej przez biegłego dokonana została na podstawie rzetelnej ewidencji uszkodzeń i stanowiła kalkulację wartości pozostałości odpowiadającą cenie rynkowej, ustalonej indywidualnie, przy uwzględnieniu wszelkich istotnych czynników. W konsekwencji Sąd Okręgowy - w ślad za Sądem pierwszej instancji - uznał, że właśnie ta wycena była miarodajna dla ustalenia wartości pojazdu w stanie uszkodzonym, a tym samym wysokości należnego odszkodowania, a poszkodowany nie mógł być zmuszony do zbycia wraku; mógł także zdecydować się na jego naprawę.

Co do zarzutu braku legitymacji czynnej powódki, to zgodzić trzeba się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że dane zawarte w dokumentach przedstawionych przez stronę powodową pozwalały na weryfikację prawidłowości przedstawicielstwa osoby, która dokonała w imieniu (...) Sp. z o.o. kupna wierzytelności od poszkodowanego, a potem jej sprzedaży na rzecz powódki. Z przepisów art. 14-17 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209 ze zm.) wynikają bowiem pewne rygory i domniemania prawne, służące zapewnieniu pewności i bezpieczeństwa obrotu i składają się na domniemanie wiary publicznej rejestru. Jeżeli zatem pozwany miał wątpliwości w tym zakresie, to on, nie zaś Sąd winien takiej weryfikacji dokonać i ewentualnie zgłosić stosowny umotywowany zarzut oparty na treści wpisu w rejestrze.

Tym niemniej wszelkie wątpliwości zostały ostatecznie rozwiane po załączeniu do odpowiedzi na apelację dokumentu w postaci pełnego odpisu z (...) sp. z o.o. w W., z którego jednoznacznie wynika, iż osoba zawierająca umowę przelewu wierzytelności na rzecz powódki w imieniu cesjonariusza - Wiceprezes Zarządu Spółki z o.o. (...) w W. D. S. była uprawniona do jednoosobowej reprezentacji.

Uznając z tych przyczyn apelację za bezzasadną, Sąd Okręgowy - na podstawie art. 385 k.p.c. - orzekł o jej oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., zasądzając od skarżącego na rzecz powódki zwrot wynagrodzenia pełnomocnika wg stawki określonej zgodnie z § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 poz. 256 tekst jedn.).