Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Liszka

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2016 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania K. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 23 października 2015 roku nr (...)

w sprawie K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o wysokość emerytury

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że począwszy od dnia 1 sierpnia 2015 roku ustala wysokość emerytury odwołującego się K. K. przy uwzględnieniu następujących kwot wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne w czasie zatrudnienia:

a) w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K.:

- za okres od dnia 30.12.1970 roku do dnia 31.12.1970 roku kwota 99,20 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1971 roku do dnia 31.12.1971 roku kwota 15 492,36 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1972 roku do dnia 31.12.1972 roku kwota 15 836,04 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1973 roku do dnia 28.07.1973 roku kwota 9 193,40 złotych;

b) w Przedsiębiorstwie (...) K.:

- za okres od dnia 03.08.1973 roku do dnia 31.12.1973 roku kwota 5 012,80 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1974 roku do dnia 31.12.1974 roku kwota 22 137,36 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1975 roku do dnia 31.12.1975 roku kwota 26 600,00 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1976 roku do dnia 31.12.1976 roku kwota 27 094,00 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1977 roku do dnia 31.12.1977 roku kwota 64 058,00 złotych;

- za okres od dnia 01.01.1978 roku do dnia 14.04.1978 roku kwota 15 293,00 złote;

c) w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K.:

- za okres od dnia 25.11.1970 roku do dnia 14.12.1970 roku kwota 585,60 złotych;

- za okres od dnia 08.05.1971 roku do dnia 01.01.1972 roku kwota 16 107,00 złotych;

2.  oddala odwołanie w pozostałej części;

3.  ustala, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 1114/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 19 października 2016 roku

Decyzją z dnia 23 października 2015 r., znak: EAI/32024267/5/1, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Inspektorat w B. na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2016 poz. 887 ), na wniosek ubezpieczonego K. K. z dnia 18.08.2015 r. o doliczenie stażu pracy i przeliczenie podstawy wymiaru, przeliczył emeryturę od 01.08.2015, tj. od miesiąca , w którym zgłoszono wniosek. Przy obliczaniu emerytury Zakład uwzględnił , ustalony na 01.08.2015 r. wymiar:

- 17 lat, 7 miesięcy - okresów składkowych ( 211 miesięcy ),

- 10 miesięcy - okresów nieskładkowych ( nie więcej niż 1/3 składkowych ),

- 10 lat, 3 miesięcy - okresów pracy w gospodarstwie rolnym (123 miesiące ).

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Wskaźnik podstawy wymiaru ustalony na 01.08.2015 r. wyniósł 44,54 %. Wysokość podstawy wymiaru po przeliczeniu wyniosła 1445,75 zł, natomiast wysokość emerytury po przeliczeniu od dnia 1 sierpnia 2015 r. wyniosła 1008,31 zł miesięcznie.

Odwołanie od tej decyzji wniósł K. K. wnioskując o przeliczenie świadczenia, z uwzględnieniem okresu prowadzenia działalności gospodarczej jako taksówkarz, nie od dnia 1.08.2015 roku jak to uczynił ZUS, lecz od momentu przyznania emerytury w 2013 roku. Podniósł, iż organ emerytalny nie reagował na wnioski zmierzające do udowodnienia 20 lat pracy, a co za tym idzie przyjęcia korzystniejszych wyliczeń. W pismach do ZUS wyraźnie wskazywał, że podczas pracy w rolnictwie pracował równolegle przez okres ponad roku w charakterze taksówkarza – czego Zakład nie uwzględnił. Nadto odwołujący domagał się przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem rzeczywistych jego zarobków lub średniego wynagrodzenia w okresach za które ZUS przyjął minimalne wynagrodzenie (okres od 25.11.1970 roku do 14.04.1978 roku).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację z zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

W okresie od dnia 30.12.1970 r. do dnia 28.07.1973 r. odwołujący K. K. był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku kierowcy. Podczas zatrudnienia cały czas pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, nie przebywał na urlopach bezpłatnych. Z tego okresu jego stawka godzinowa wynosiła 6,20 zł , a dodatkowo od 01.05.1971 r. – odwołujący otrzymywał 10 % dodatku do wynagrodzenia zasadniczego.

Dowód:

- akta ZUS,

- akta osobowe,

- zeznania świadków R. K., K. P.,

- zeznania odwołującego K. K..

Wynagrodzenie odwołującego się stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia we wskazanym przedsiębiorstwie obliczone według stawki godzinowej przy ówcześnie obowiązującym czasie pracy 46 godzin tygodniowo, wynosi odpowiednio:

za okres od dnia 30.12.1970 r. do dnia 31.12.1970 r. – 99,20 zł,

za okres od dnia 01.01.1971 r. do dnia 31.12.1971 r. – 15 492,36 zł,

za okres od dnia 01.01.1972 r. do dnia 31.12.1972 r. – 15 836,04 zł,

za okres od dnia 01.01.1973 r. do dnia 28.07.1973 r. – 9 193,40 zł.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu finansów i rachunkowości – k. 44 – 64.

W okresie od dnia 25.11.1970 r. do dnia 14.12.1970 r. oraz w okresie od dnia 08.05.1971 r. do dnia 01.01.1972 r. ubezpieczony był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku kierowcy autobusu. Odwołujący we wskazanych okresach zatrudniony był w wymiarze ¾ etatu. Stawka godzinowa odwołującego w okresie od 25.11.1979 r. do 14.12.1970 r. wynosiła 6,40 zł, natomiast w okresie od 08.05.1971 r. do 01.01.1972 r. – 14 zł.

Dowód:

- akta ZUS,

- akta osobowe,

- zeznania świadka R. K.,

- zeznania odwołującego się.

Wynagrodzenie odwołującego się stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia we wskazanym zakładzie pracy obliczone według określonych powyżej stawek godzinowych przy obowiązującym wówczas czasie pracy wynosi :

za okres od dnia 25.11.1970 r. do dnia 14.12.1970 r. – 585,60 zł,

za okres od dnia 08.05.1971 r. do dnia 01.01.1972 r. – 16 107,00 zł.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu finansów i rachunkowości – k. 44-64.

Od dnia 03.08.1973 r. do dnia 14.04.1978 r. K. K. pozostawał w zatrudnieniu T. K. na stanowisku kierowcy. W trakcie zatrudnienia cały czas pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. Z tego okresu jego stawka godzinowa wynosiła od początku zatrudnienia 5,20 zł za godzinę, od 01.04.1974 r. – 8 zł za godzinę, od dnia 01.04.1975 r. do 31.12.1976 r. – 8,50 zł za godzinę. Dodatkowo od 1 kwietnia 1974 r. odwołujący otrzymywał dodatek w kwocie 3 zł za każdą godzinę. Za okres pracy odwołującego od 01.01.1977 r. do 14.04.1978 r. zachowały się karty wynagrodzeń, które wskazują na konkretne wynagrodzenie odwołującego otrzymane w tym okresie.

Dowód:

- akta ZUS,

- akta osobowe,

- zeznania świadków S. S., S. R.,

-zeznania odwołującego K. K..

Wynagrodzenie odwołującego, stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia we wskazanym przedsiębiorstwie obliczone według stawki godzinowej przy ówcześnie obowiązującym czasie pracy w okresie od 03.08.1973 r. do 31.12.1976 r. , natomiast w okresie 01.01.1977 r. – 14.04.1978 r. przyjęte zgodnie z zachowanymi kartami wynagrodzeń za ten okres, wynosiło odpowiednio:

za okres od dnia 03.08.1973 r. do dnia 31.12.1973 r. – 5 012,80 zł,

za okres od dnia 01.01.1974 r. do dnia 31.12.1974 r. – 22 137,36 zł,

za okres od dnia 01.01.1975 r. do dnia 31.12.1975 r. – 26 600,00 zł,

za okres od dnia 01.01.1976 r. do dnia 31.12.1976 r. – 27 094,00 zł,

za okres od dnia 01.01.1977 r. do dnia 31.12.1977 r. – 64 058,00 zł,

za okres od dnia 01.01.1978 r. do dnia 14.04.1978 r. – 15 293,00 zł.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu finansów i rachunkowości – k. 44-64.

Dnia 18 sierpnia 2015 r. odwołujący K. K. wystąpił do organu emerytalnego z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalnego. We wniosku tym ubezpieczony podał, iż w okresie od 1 stycznia 1978 r. do 31 grudnia 1979 r. prowadził działalność gospodarczą (...) w I.. W piśmie procesowym z dnia 06.08.2013 r. skierowanym do Sądu w sprawie sygn. akt IV U 1337/13 odwołujący wskazał, że będąc rolnikiem pracował także przez okres roku w charakterze taksówkarza.

Dowód:

- akta ZUS,

- pismo z 06.08.2013 r. – akta sygn. akt IV U 1337/13 k. 10.

Decyzją z dnia 23 października 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył emeryturę ubezpieczonego od dnia 1 sierpnia 2015 r. Od tej decyzji odwołujący złożył odwołanie.

Dowód:

- akta ZUS.

Powyższy stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów urzędowych i prywatnych zalegających w aktach organu rentowego, aktach osobowych odwołującego się, opinii biegłego sądowego z zakresu finansów i rachunkowości, zeznań świadków R. K., K. P. ,S. S. i S. R. oraz zeznań odwołującego się.

Dokumenty dające podstawę dla poczynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd uznał za autentyczne i wiarygodne. Ich treść i forma nie budziły zastrzeżeń i wątpliwości uczestników postępowania, nie ujawniły się też takie okoliczności, które należałoby brać pod uwagę z urzędu, a które podważałyby wiarygodność tej kategorii dowodów i godziły w ich moc dowodową od strony materialnej czy formalnej. Dokumenty urzędowe stanowiły zatem dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art.244 k.p.c.), a dokumenty prywatne, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 kpc).

Wiarygodne w ocenie Sądu były także zeznania odwołującego się oraz świadków. Korespondowały one z materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Depozycje te nie zawierały wewnętrznych sprzeczności, były logiczne i spójne. Na podstawie tych depozycji w połączniu z pozostałym materiałem dowodowym sprawy nie można było jednak ustalić wysokości wynagrodzenia odwołującego się w spornym okresie w wysokości pożądanej i oczekiwanej przez odwołującego się.

Sąd, ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, w całości podzielił wnioski płynące z opinii biegłego z zakresu z zakresu finansów i rachunkowości. Biegły legitymuje się fachową wiedzą oraz doświadczeniem zawodowym, zaś opinia została sporządzona w sposób rzetelny, po analizie dokumentacji zgromadzonej w trakcie postępowania. Opinia spełniła nadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych określone w art. 278 kpc i art. 285 kpc, zaś w toku postępowania nie ujawniły się żadne okoliczności, które mogłyby podważać zaufanie do wiedzy czy bezstronności biegłego. Biegły sporządził opinię na podstawie wskazówek i danych podanych mu przez Sąd w całości je uwzględniając i respektując. Zarzuty do opinii złożone przez odwołującego K. K. były niezasadne i nie zasługiwały na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Odwołanie w części było uzasadnione i zasługiwało na uwzględnienie.

Sporne w niniejszej sprawie były dwie kwestie. Po pierwsze, ustalenie wynagrodzenia za pracę jakie otrzymywał odwołujący w trakcie zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K., w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K. oraz w Przedsiębiorstwie (...) K.. Po drugie, termin od którego należy przeliczyć świadczenie emerytalne odwołującemu się w związku z uwzględnieniem okresu prowadzenia działalności gospodarczej jako taksówkarz.

Zgodnie z art. 111 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. z 2016 poz. 887 ) :

1. Wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

– a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

2. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

3. Podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. W świetle ust. 6 na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Z kolei zgodnie z ust. 2a tego przepisu jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę na rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412), którego § 21 ust. 1 stanowi, iż środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być jednak udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (patrz: wyrok SN z dnia 02.02.1996 r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239). Powyższe nie oznacza jednak, że wykazanie konkretnych zarobków w celu obliczenia wysokości świadczenia z ubezpieczenia społecznego może być dokonywane w sposób przybliżony, jedynie na zasadzie uprawdopodobnienia. Aby dokonać przeliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury trzeba mieć konkretne i rzeczywiste dowody na okoliczność uzyskiwania zarobków w danej wysokości i okresie (zob. wyrok SN z dnia 4 lipca 2007 r., I UK 36/07, wyrok SA w Łodzi z dnia 14-05-2014, III AUa 1462/13).

Odnosząc powyższe do omawianego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż Sąd biorąc pod uwagę dokumentację w postaci choćby angaży oraz akt osobowych z których wynikała stawka godzinowa jaką otrzymywał odwołujący podczas zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K., Przedsiębiorstwie (...) K. oraz w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K. przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu finansów i rachunkowości, ustalił wynagrodzenie odwołującego się w spornych okresach. Z przedmiotowego wyliczenia (pomnożenia godzinowej stawki przez liczbę godzin przepracowanych w danym miesiącu a potem zsumowania uzyskanych w przepracowanych miesiącach każdego roku kwot miesięcznych wynagrodzeń) wynika, iż przedmiotowe wynagrodzenie wynosiło za okres od dnia 30.12.1970 r. do dnia 31.12.1970 r. – 99,20 zł, za okres od dnia 01.01.1971 r. do dnia 31.12.1971 r. – 15 492,36 zł, za okres od dnia 01.01.1972r. do dnia 31.12.1972 r. – 15 836,04 zł, za okres od dnia 01.01.1973 r. do dnia 28.07.1973 r. – 9 193,40 zł ( w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K. ), za okres od dnia 25.11.1970 r. do dnia 14.12.1970 r. – 585,60 zł, za okres od dnia 08.05.1971 r. do dnia 01.01.1972 r. – 16 107,00 zł ( w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K. ), za okres od dnia 03.08.1973 r. do dnia 31.12.1973 r. – 5 012,80 zł, za okres od dnia 01.01.1974 r. do dnia 31.12.1974 r. – 22 137,36 zł, za okres od dnia 01.01.1975 r. do dnia 31.12.1975 r. – 26 600,00 zł, za okres od dnia 01.01.1976 r. do dnia 31.12.1976 r. – 27 094,00 zł, za okres od dnia 01.01.1977 r. do dnia 31.12.1977 r. – 64 058,00 zł, za okres od dnia 01.01.1978 r. do dnia 14.04.1978 r. – 15 293,00 zł ( w firmie (...) ).

W powyższych wyliczeniach nie uwzględniono jednak kwot uzyskanych premii i różnorakich dodatków np. za pracę w godzinach nadliczbowych bowiem na podstawie przedmiotowej dokumentacji pracowniczej i osobowych źródeł dowodowych nie można było w żaden sposób ustalić ich rzeczywistych kwot oraz okresów w których ubezpieczony miałby je uzyskiwać. Należy podkreślić, iż Sąd nie kwestionuje co do zasady możliwości otrzymywania takich kwot tytułem dodatkowych premii, czy też innych dodatków, jednak materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie konkretnych wysokości kwot, miesięcy gdy je wypłacono, nie można ustalić tego ze 100 % pewnością, a jak wyżej wskazano nie ma prawnej możliwości ustalić tych kwot w sposób zbliżony, uśredniony itp. Ciężar dowodu spoczywał na odwołującym w tym względzie. Sąd ma świadomość, że kwoty wskazane w wyroku to pewne minimum, które w 100% ubezpieczony musiał otrzymać. Nadmienić należy, że z akt osobowych odwołującego się wynikało, że dodatkowo od 01.05.1971r. otrzymywał 10 % dodatku do wynagrodzenia zasadniczego podczas zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w K., a w czasie zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...) od 1 kwietnia 1974 r. odwołujący otrzymywał dodatek w kwocie 3 zł za każdą godzinę pracy. Te dwa dodatki były stałe, w ustalonej wysokości i Sąd je uwzględnił.

Brak jest też w obwiązujących przepisach prawnych podstaw do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia w oparciu o przeciętne wynagrodzenia czy średnią krajową. Przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych precyzyjnie określają bowiem przewidziane przez ustawodawcę mechanizmy ustalania podstawy wymiaru świadczenia. Punktem wyjścia przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia jest ustalenie w sposób pewny, kategoryczny i niebudzący wątpliwości wysokości rzeczywiście wypłaconego wynagrodzenia, nie jest więc możliwe oparcie się na pewnych wartościach hipotetycznych, czy też statystycznych, ponieważ nie odzwierciedlają one indywidualnych cech danego wynagrodzenia za pracę jako świadczenia wynikającego ze ściśle określonego stosunku pracy. Trzeba również podkreślić, iż zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury ustalenie wysokości emerytury na podstawie dowodów innych niż zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu albo legitymacja ubezpieczeniowa, jako wyjątek od zasady opierania się na wyżej wskazanych dokumentach, musi wynikać z materiału dowodowego pozwalającego w wysokim stopniem prawdopodobieństwa graniczącym z pewnością ustalić wysokość wynagrodzeń wypłaconych indywidualnie ubezpieczonemu, od których odprowadzono składki na ubezpieczenie społeczne, a ciężar udowodnienia tych okoliczności spoczywa na ubezpieczonym, zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c.

Sąd ma świadomość, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, że odwołujący w spornych latach zarabiał więcej niż wynika to z opinii biegłego – na co wskazują kwoty wynikające z zachowanych kart wynagrodzeń za 1977 rok i 1978 – co podkreślił odwołujący w swoim piśmie z dnia 2.08.2016 roku (k.80-81). Brak jest jednak jednoznacznych dowodów, aby co do lat 1970-1976 ustalić wyższe kwoty niż przyjęte przez Sąd w wyroku.

Odnosząc się do żądania odwołującego wypłaty wyrównania świadczenia za okres przed 01.08.2015r. w związku z zaliczeniem okresu prowadzenia działalności gospodarczej jako taksówkarz należy wskazać, iż w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, obowiązują ogólne zasady wypłaty emerytur i rent, tj. świadczenie przyznane lub podwyższone wypłaca się nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu.

Organ rentowy potwierdza czy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne , gdyż zgodnie z art. 5 ust. 4 i art. 6 ust. 2 pkt 14 ustawy emerytalnej samo prowadzenie działalności gospodarczej bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne nie stanowi okresu składkowego. Potwierdzenie takie następuje jednak gdy wnioskodawca wskaże, że działalność gospodarcza była przez niego prowadzona. Nie oznacza to natomiast, że organ rentowy ma obowiązek sprawdzać z urzędu czy każda osoba składająca wniosek o świadczenie emerytalno- rentowe nie prowadziła działalności gospodarczej przed 01.01.1999 r. W niniejszej sprawie odwołujący informację taką zawarł we wniosku z 18 sierpnia 2015 r. stąd prawidłowo ZUS postąpił przeliczając świadczenie od dnia 1.08.2015 roku. We wcześniejszych wnioskach kierowanych do ZUS dotyczących renty i emerytury, wypełnianych kwestionariuszach dotyczących okresów pracy odwołujący nie ujmował, że w okresie 1.05.1978 – 31.05.1979 prowadził działalność gospodarczą w charakterze taksówkarza. Nie może więc być w tym względzie mowy o jakimkolwiek błędzie organu rentowego. Co prawda ubezpieczony w piśmie procesowym z dnia 06.08.2013 r. skierowanym do Sądu w sprawie sygn. akt IV U 1337/13 wskazał, że będąc rolnikiem pracował także przez okres roku w charakterze taksówkarza, ale w żadnej mierze takiego ogólnego oświadczenia, bez dat nie można uważać za formalny wniosek skierowany do ZUS o zaliczenie tego okresu.

Podkreślić należy, że w myśl art.117 ust. 2 ustawy emerytalnej, przypadające po dniu wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 , okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 pkt 1, oraz dane o podstawie wymiaru składek i wysokości wpłaconych składek podlegają uwzględnieniu na podstawie informacji zarejestrowanych na koncie ubezpieczonego. Organ rentowy uwzględnia więc niejako „z urzędu” okresy mające miejsce począwszy od 1.01.1999 roku, a nie wcześniejsze.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów w związku z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję ZUS w sposób wskazany w sentencji ( pkt 1 ).

W punkcie 2 wyroku Sąd oddalił odwołanie w pozostałej części, tj. w kwestii zaliczenia prowadzenia działalności gospodarczej (...) i wyrównania świadczenia za okres sprzed dnia 01.08.2015 r. oraz w zakresie domagania się przez odwołującego ustalenia wyższych kwot wynagrodzeń w trakcie wspomnianych powyżej okresów zatrudnienia.

Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (punkt 3 wyroku). W tej mierze miał na uwadze przepis art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Dopiero bowiem postępowanie sądowe, a w szczególności przeprowadzone w tym postępowaniu dowody z opinii biegłego, zeznań świadków i odwołującego pozwoliły na ustalenie istotnych, a nie znanych wcześniej organowi rentowemu okoliczności niniejszej sprawy.