Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X K 174/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku w X Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Maria Julita Hartuna

Protokolant: Magdalena Sadowska

po rozpoznaniu w dniach 08.06.2018 r., 15.06.2018 r. sprawy:

K. K. (1), c. S. i R., ur. (...) w K.

oskarżonej o to że:

będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, działając w okresie od 30.04.2008 r. do 11.01.2013 r. (tj. do dnia wszczęcia postępowania podatkowego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.) uchylała się od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu osiągniętego w 2007 roku dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, bowiem nie ujawniła przedmiotu i podstawy opodatkowania w/w podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie złożyła w Urzędzie Skarbowym w P. do dnia 30.04.2008 r. zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok 2007 oraz nie wpłaciła w terminie do dnia 30.04.2008 r. należnego podatku, co spowodowało uszczuplenie w przedmiotowym podatku w kwocie 10.537 zł

tj. o czyn z art. 54 § 2 kk

oraz

A. K. (1), s. T. i Z., ur. (...) w Ś.

oskarżonego o to że:

będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, działając w okresie od 30.04.2008 r. do 11.01.2013 r. (tj. do dnia wszczęcia postępowania podatkowego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.) uchylał się od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu osiągniętego w 2007 roku dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, bowiem nie ujawniła przedmiotu i podstawy opodatkowania w/w podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie złożyła w Urzędzie Skarbowym w P. do dnia 30.04.2008 r. zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok 2007 oraz nie wpłacił w terminie do dnia 30.04.2008 r. należnego podatku, co spowodowało uszczuplenie w przedmiotowym podatku w kwocie 10.537 zł

tj. o czyn z art. 54 § 2 kk

I.  oskarżonych K. K. (1) i A. K. (1) uznaje za winnych popełnienia czynu zarzucanego im i kwalifikowanego w akcie oskarżenia i za to, na podstawie art. 54 § 2 kks w zw. z art. 23 § 2 i 3 kks skazuje ich i wymierza każdemu z nich karę grzywny w wymiarze 10 (dziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 100 (sto) złotych;

II.  na podstawie 113 § 1 kks w zw. z art. 626 § 1 kpk w zw. z art. 627 kpk w zw. z art. 3 ust. 1 oraz art. 21 pkt. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. Nr 49 poz. 223 ze zm.) zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym po 20 (dwadzieścia) złotych tytułem wydatków oraz po 100 (sto) złotych tytułem opłaty.

Sygn. akt: X K 174/18

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małżonkowie K. K. (1) i A. K. (1) w dniu 27 marca 2007 roku zawarli jako kupujący, z R. D. jako sprzedającym, umowę warunkową sprzedaży nieruchomości położonej w P. o numerze działki (...), o powierzchni 0.1000 ha, dla której Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku prowadzi księgę wieczysta Kw nr (...), za cenę 37.000 zł. Wskazana nieruchomość figurowała w ewidencji gruntów jako grunty rolne, zaś w tym okresie K. i A. K. (1) prowadzili działalność rolniczą, na innych, należących do nich, przeznaczonych do tych celów gruntach. Mimo to w § 1 umowy sprzedaży warunkowej z dnia 27 marca 2007 roku oświadczyli, iż nie posiadają żadnych innych nieruchomości rolnych i nie są rolnikami indywidualnymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego (t. jedn. Dz. U. 2018. 1405).

Sprzedaż została sfinalizowana w dniu 05 kwietnia 2007 roku poprzez zawarcie umowy przeniesienia własności nieruchomości, w wyniku której własność wskazanej działki weszła do majątku wspólnego K. i A. K. (1). Obie umowy zostały zawarte w formie aktu notarialnego.

dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonego A. K. (1) k. k. 111-115, 116 oraz k. 33-33v. akt X K 175/18; częściowo wyjaśnienia oskarżonej K. K. (1) k. 30v.; kopia umowy sprzedaży warunkowej z dnia 27 marca 2007 roku k. 96-99; kopia umowy przeniesienia własności nieruchomości z dnia 05 kwietnia 2007 roku k. 93-95.

Około połowy roku 2007 A. K. (1) dowiedział się od swojego znajomego, koszykarza P. K., że ten szuka działki z zamiarem postawienia na niej w przyszłości domu mieszkalnego. Wówczas A. K. (1) zaproponował mu sprzedanie działki zakupionej wcześniej od R. D., a gdy P. K., po obejrzeniu nieruchomości, przypadła ona do gustu, A. K. (1) i K. K. (1) w dniu 22 czerwca 2007 roku zawarli z nim umowę sprzedaży warunkowej. Zgodnie z jej postanowieniami P. K. miał kupić od nich działkę nr (...) położoną w P. za cenę 150.000 zł, pod warunkiem, że Agencja Nieruchomości Rolnej nie wykona przysługującego jej prawa pierwokupu. W momencie zawierania wskazanej umowy P. K. nie był rolnikiem indywidualnym i nie prowadził gospodarstwa rolnego, co oświadczył.

W wykonaniu rzeczonej umowy sprzedaży warunkowej, w dniu 03 sierpnia 2007 roku A. K. (1) i K. K. (1) zawarli z P. K. umowę przeniesienia prawa własności nieruchomości, na mocy której ten ostatni stał się właścicielem działki nr (...) położonej w P..

dowody: zeznania świadka P. K. k. 101-104; częściowo wyjaśnienia oskarżonego A. K. (1) k. 111-115, 116 oraz k. 33-33v. akt X K 175/18; częściowo wyjaśnienia oskarżonej K. K. (1) k. 30v.; kopia umowy sprzedaży warunkowej z dnia 22 czerwca 2007 roku k. 90-92; kopia umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości z dnia 03 sierpnia 2007 roku k. 21-24.

Mając pełną świadomość, że P. K. kupił od nich nieruchomość chcąc przeznaczyć je na inne cele aniżeli rolnicze, K. K. (1) i A. K. (1) zaniechali jednak złożenia do Urzędu Skarbowego w P., w wymaganym terminie, tj. do dnia 30 kwietnia 2008 roku, zeznania podatkowego i nie zadeklarowali podatku od dochodu uzyskanego z opisanego wyżej odpłatnego zbycia w 2007 roku przedmiotowej nieruchomości. W związku z powyższym w stosunku do A. K. (1) i K. K. (1) wszczęte zostało postępowanie podatkowe, w wyniku którego wydane zostały decyzje nr (...) z dnia 31 maja 2013 roku, zmienione następnie decyzjami nr (...) z dnia 02 września 2013 roku. Na mocy wskazanych rozstrzygnięć dla każdego z małżonków zostało określone zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia w dniu 03 sierpnia 2007 roku nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr (...), położonej w P. na kwotę 10.537 zł.

dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonego A. K. (1) k. 111-115, 116 oraz k. 33-33v. akt X K 175/18; częściowo wyjaśnienia oskarżonej K. K. (1) k. 30v.; kopia decyzji z dnia 31 maja 2013 roku k. 6-11v. oraz k. 6-11v. akt X K 175/18; kopia decyzji z dnia 02 września 2013 roku k. 33-38 oraz k. 36-41 akt X K 175/18; odwołanie od decyzji k. 2-5 oraz k. 2-5 akt X K 175/18.

W dniu 08 lipca 2013 roku wydano postanowienia w przedmiocie postawienia K. K. (1) i A. K. (1) zarzutów popełnienia występków z art. 54 § 2 kks. Ponadto K. K. (1) w dniu 15 lipca 2013 roku, zaś A. K. (1) w dniu 19 lipca 2013 roku doręczono zawiadomienie w przedmiocie zawieszenia względem nich biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, z uwagi na wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe.

dowody: postanowienia z dnia 08 lipca 2013 roku k. 27 oraz k. 27 akt X K 175/18; kopie zawiadomień k. 120, 123; kopie zwrotnych potwierdzeń odbioru k. 121-122.

Słuchana w dniu 25 lipca 2013 roku w charakterze podejrzanej K. K. (1) oświadczyła, iż rozumie treść stawianych jej zarzutów i nie przyznaje się do popełniania zarzucanego jej czynu. Stwierdziła, że w momencie, gdy sprzedawała z mężem przedmiotową nieruchomość, stanowiła ona grunt rolny i nie miała świadomości, co zamierza zrobić z nią nabywca. K. K. (1) nie stawiła się na rozprawę, prawidłowo zawiadamiana o jej terminach.

vide: wyjaśnienia oskarżonej K. K. (1) k. 30v.; protokoły z rozprawy k. 110, 127.

A. K. (1) słuchany w toku postępowania w charakterze podejrzanego oświadczył, iż rozumie treść stawianych mu zarzutów i nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Dodał, że nie wiedział, w jakim celu P. K. zakupił od niego przedmiotową działkę. Treść swoich wyjaśnień A. K. (1) podtrzymał następnie w toku rozprawy, słuchany w charakterze oskarżonego.

vide: wyjaśnienia oskarżonego A. K. (1) k. 111-115, 116 oraz k. 33-33v. akt X K 175/18.

Jednocześnie z uwagi na wymóg zwięzłości uzasadnienia wynikający z art. 424 § 1 kpk odstąpiono od cytowania całości wyjaśnień oskarżonych odsyłając do wskazanych powyżej kart akt postępowania.

K. K. (1) ma wykształcenie średnie. Jest mężatką i ma czworo dzieci, z których żadne nie pozostaje na jej utrzymaniu. Prowadzi gospodarstwo rolne osiągając z tego tytułu dochód w wysokości około 25.000 zł rocznie. Stan swojego zdrowia określa jako średni; nie była leczona psychiatrycznie, neurologicznie, ani odwykowo. Nie była uprzednio karana.

dowody: dane osobopoznawcze 29-30, dane o karalności k. 87.

A. K. (1) ma wykształcenie wyższe. Jest żonaty i ma pięcioro pełnoletnich samodzielnych dzieci. Prowadzi gospodarstwo rolne osiągając z tego tytułu dochód w wysokości około 4.500 zł miesięcznie. Stan swojego zdrowia określa jako zły z uwagi na nadciśnienie; nie był leczony psychiatrycznie, neurologicznie, ani odwykowo. Nie był uprzednio karany.

dowody: dane osobopoznawcze k. 32-33 akt X K 175/18; dane o karalności k. 86.

Sąd zważył, co następuje:

Poddając szczegółowej analizie przeprowadzone w toku rozprawy głównej dowody, Sąd doszedł do przekonania, że przypisanie oskarżonym popełnienia zarzucanych im czynów jest w pełni zasadne.

Za w całości polegające na prawdzie uznano zeznania P. K., na rzecz którego umową z dnia 03 sierpnia 2007 roku oskarżeni przenieśli własność nieruchomości nr 79/2 położonej w P.. W ocenie Sądu depozycje świadka były szczere – rzeczowo odpowiadał on na zadawane mu w toku przesłuchania pytania, jego stwierdzenia korelowały zaś z treścią umowy warunkowej sprzedaży z dnia 22 czerwca 2007 roku. W sposób zbieżny z nią świadek wypowiadał się bowiem tak w przedmiocie charakteru działki, jaką nabył, jak i okoliczności nieprowadzenia przez siebie działalności rolniczej. Sąd zauważył przy tym, iż choć świadek nie podał wprost, by informował oskarżonych, w jakim celu kupuje działkę, to zaznaczył, że uzyskał od nich informacje, iż obszar, na jakim nieruchomość się znajduje, nie jest jeszcze objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, jednak możliwe jest postawienie na działce domu mieszkalnego. Trudno natomiast, mając na uwadze zasady logicznego rozumowania, by przytoczone przez świadka sformułowania padły w innym kontekście, aniżeli w toku rozmowy na temat zamiaru stawiania przez niego na rzeczonej działce właśnie domu mieszkalnego. Warto ponadto dodać, że brak jest podstaw, by zakładać, iż P. K. miał interes w tym, aby wbrew prawdzie przytaczać niekorzystne dla oskarżonych informacje. W konsekwencji ogół jego zeznań uznano za miarodajny dowód w sprawie i posiłkowano się nimi dokonując oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonych.

Nadto, Sąd uznał za podstawę ustaleń faktycznych w sprawie dokumenty ujawnione w trybie art. 394 § 1 i 2 kpk, art. 393 § 1, 2 i 3 kpk, w szczególności w postaci danych osobopoznawczych, danych o karalności, kopii umów zawieranych w formie aktów notarialnych, kopii decyzji administracyjnych, kopii zawiadomień oraz zwrotnych potwierdzeń odbioru, których autentyczność, wiarygodność i rzetelność nie była kwestionowana, a które zostały sporządzone przez upoważnione osoby i podmioty, w zakresie ich kompetencji.

W kontekście powyższych dowodów Sąd krytycznie ocenił nieprzyznanie się przez oskarżonych A. i K. K. (1) do popełnienia przestępstwa skarbowego. O powyższym przesądził fakt, iż przyjęta przez obojga linia obrony nie tylko nie korelowała z pozostałym zebranym w aktach sprawy materiałem dowodowym w postaci zeznań P. K. i kopii umowy sprzedaży warunkowej z dnia 22 czerwca 2007 roku, ale i była sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania. Oboje oskarżeni podnosili, że sami nabyli przedmiotową nieruchomość z zamiarem uprawiania na niej owoców i warzyw, w ramach prowadzonej przez siebie działalności rolniczej i zapewniali, iż w momencie sprzedaży działki nie wiedzieli, co P. K. zamierza z nią zrobić. Zaznaczali też, że nabywca płacił podatek rolny, zatem twierdzenie przez oskarżyciela jakoby nieruchomość straciła charakter rolny, jest pozbawione podstaw.

Zasadność pierwszego z argumentów uznano za co najmniej wątpliwą z uwagi na treść umowy sprzedaży warunkowej z dnia 27 marca 2007 roku, w której, w § 1 zawarto oświadczenie oskarżonych (wówczas kupujących), iż nie są rolnikami indywidualnymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego (t. jedn. Dz. U. 2018. 1405) i nie posiadają żadnych innych nieruchomości rolnych. Co więcej, wyjaśniając w postępowaniu przygotowawczym oskarżeni dość chwiejnie określali swoje zamiary co do zagospodarowania działki (wskazywali na bliżej nieokreślony zamiar „uprawiania na niej owoców i warzyw”), jednakże już w postępowaniu sądowym A. K. (1) przedstawił niezwykle sprecyzowane plany uprawiania truskawek, które to plany były tak dokładne, że oskarżony wręcz szacował przyszłe zyski, jakie miał zamiar osiągać z tych upraw w przyszłości. Oskarżony nie wyjaśnił, dlaczego na wcześniejszym etapie postępowania nie był tak precyzyjny. W ocenie Sądu, przedstawiony „biznesplan” dotyczący uprawiania truskawek został przez oskarżonego przygotowany aktualnie, na potrzeby linii obrony, którą przyjął na rozprawie, i nie miał nic wspólnego z rzeczywistymi zamiarami małżonków K. w roku 2007. Co więcej, wolę oskarżonych włączenia rzeczonej nieruchomości do swojego gospodarstwa tym trudniej uznać za szczerą i silną, że już półtora miesiąca po jej zakupie wyrazili w ramach umowy sprzedaży warunkowej z P. K. zamiar dalszego przeniesienia jej własności. Samo zawarcie wskazanej umowy z dnia 22 czerwca 2007 roku poprzedzać zaś musiały niewątpliwie rozmowy na temat zamiarów P. K., oględziny nieruchomości, negocjacje i ustalanie treści umowy między stronami. Zasadnym jest więc w ocenie Sądu przyjęcie, że pojawienie się u A. i K. K. (1) pomysłu zbycia działki nr (...) w P. praktycznie zbiegło się w czasie z jej zakupem. To z kolei utwierdza Sąd w przekonaniu, iż deklarowany przez oskarżonych zamiar obsadzenia działki truskawkami faktycznie nigdy nie istniał.

Odnosząc się dalej do zapewnień oskarżonych jakoby nie znali celu, dla jakiego P. K. kupił od nich działkę nr (...) w P., Sąd stwierdził, że są one kompletnie absurdalne. Po pierwsze – jak ustalono na podstawie zeznań P. K. – przed zakupem ustalał on z oskarżonymi, czy możliwe jest postawienie na tej nieruchomości domu mieszkalnego, a na oględziny działki przyjechał z narzeczoną, by wraz nią stwierdzić, czy miejsce, gdzie w przyszłości mieli razem mieszkać, im obojgu się spodoba; po wtóre – sam A. K. (2) w swoich wyjaśnieniach stwierdził, że wie, iż nie sprzedał ziemi rolnikowi, lecz koszykarzowi (k. 112). Co więcej, o fakcie nieprowadzenia przez siebie działalności rolniczej P. K. oświadczył w toku sporządzania umowy sprzedaży warunkowej z dnia 22 czerwca 2007 roku, był on zatem znany nie tylko A. K. (1) – znajomemu nabywcy, ale i K. K. (1) – obecnej przecież przy sporządzeniu wskazanej umowy. W tym kontekście uwagę zwraca też cena, za jaką oskarżeni zbyli nieruchomość, tj. 150.000 zł, a zatem aż o 113.000 zł wyższa aniżeli ta, za jaką na około półtora miesiąca wcześniej ją nabyli. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, by w okresie, w jakim działka znajdowała się w ich rękach, zdążyli poczynić na niej nakłady uzasadniające powyższy wzrost ceny. Jedynym logicznym wytłumaczeniem tej rozbieżności, znajdującym oparcie w praktykach rynkowych, było więc to, iż kupili nieruchomość jako grunt rolny, zaś sprzedawali jako nieruchomość przeznaczoną pod zabudowę jednorodzinną; grunty rolne tej klasy takich cen wówczas nie osiągały.

Wobec powyższego w żadnym razie nie można żadnemu z oskarżonych dać wiary jakoby „w momencie sprzedaży nie mieli świadomości, co z tą działką miał zamiar zrobić kupujący”. Zdaniem Sądu, powyższe podniesiono wyłącznie – początkowo – celem uniknięcia konieczności uiszczenia zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, a następnie – celem uniknięcia odpowiedzialności karnoskarbowej.

Warto ponadto zauważyć, iż A. K. (1) dodatkowo starał się przekonać, tak organ postępowania przygotowawczego, jak i Sąd, że w momencie sprzedawania przedmiotowej nieruchomości nie miał obowiązku interesować się tym, na jakie cele zostanie ona dalej przeznaczona, ponieważ możliwość skorzystania przez niego i jego małżonkę z ulgi przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000.176 z zm.) zależała wyłącznie od faktu posiadania przez nich, w momencie sprzedaży, statusu rolników indywidualnych. Mając na uwadze opisane wyżej okoliczności, w jakich doszło do zawarcia umowy z dnia 03 sierpnia 2007 roku oraz cenę, za jaką oskarżeni zbyli działkę nr (...) położoną w P., w ocenie Sądu oczywistym było, iż próba skorzystania przez nich następnie ze wskazanej ulgi stanowiła nadużycie. Przedstawiana więc przez A. K. (1) w toku jego wyjaśnień autorska i nieznajdująca podstaw tak w samej treści ustaw, jak i utrwalonym orzecznictwie analiza przepisów prawa podatkowego, została przez Sąd uznana za przygotowaną na potrzeby toczących się przeciwko niemu postępowań, nie zaś dokonaną jeszcze na etapie poprzedzającym sprzedaż nieruchomości.

Mając zatem na uwadze powyższe Sąd w pierwszej kolejności stwierdził, że w istocie oskarżeni nie byli uprawnieni do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000.176 z zm.). Prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w tym unormowaniu uzależnione jest bowiem od spełnienia dwóch przesłanek: (1) przychód musi być uzyskany z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, oraz (2) przychód nie może być uzyskany ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny lub leśny. Sformułowania „w związku ze sprzedażą” należy przy tym rozumieć szeroko – jako każde powiązane ze sprzedażą, a nie tylko wynikające z niej lub będące jej skutkiem. Zmiana charakteru nieruchomości nie musi nadto zbiegać się w czasie z samą sprzedażą. Wystarczy by w dacie zawarcia umowy, ze znanych jej stronom okoliczności wynikało, iż nabycie nieruchomości następuje z zamiarem wykorzystania jej w sposób odmienny od wykorzystania gruntów rolnych. Powyższe podkreślał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 kwietnia 2013 roku, sygn. akt IIFSK 1686/11, stwierdzając: „Przepis art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000.176 z zm.) wymaga, aby tego rodzaju utrata charakteru rolnego lub leśnego nastąpiła w związku ze sprzedażą. Chodzi tu o każdy związek, w następstwie którego grunty tracą swój charakter rolny lub leśny, byle tylko można było go powiązać ze sprzedażą. Może to być związek uprzedni, rozumiany jako przygotowawczy do sprzedaży, bezpośrednio związany ze sprzedażą, czy też będący skutkiem sprzedaży. Przyjęcie dnia sprzedaży, jako decydującego dla oceny wystąpienia przesłanki negatywnej, wymienionej w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000.176 z zm.) przesądza o tym, że badając jej wystąpienie należy uwzględnić wszystkie okoliczności dotyczące przeznaczenia gruntu, znane na dzień dokonania transakcji”.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należało stwierdzić, iż niewątpienie A. K. (1) i K. K. (1) mieli świadomość, iż koszykarz P. K. nie będzie prowadził na zakupionej od nich nieruchomości działalności rolniczej, lecz planuje postawić na niej dom mieszkalny, dla siebie oraz obecnej na oględzinach działki narzeczonej. Z całą stanowczością należy więc stwierdzić, iż zachodziła względem nich wskazana wyżej przesłanka negatywna uzyskania zwolnienia od podatku, o czym z całą pewnością wiedzieli. Zamierzając skorzystać ze wskazanego zwolnienia niewątpliwie znali bowiem zasady, na jakich jest udzielane, jak wynika jednak z wyjaśnień oskarżonego (k. 112), subiektywnie „uznali” jednak, że od tej nieruchomości „nie należy się podatek”.

W konsekwencji, Sąd uznał za zasadne przypisanie obojgu oskarżonym sprawstwa przestępstwa nieujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania. Każde z nich będąc podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, działając w okresie od 30 kwietnia 2008 roku do 11 stycznia 2013 roku (tj. do dnia wszczęcia postępowania podatkowego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P.) uchylało się od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu osiągniętego w 2007 roku dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, nie ujawniając przedmiotu i podstawy opodatkowania w/w podatkiem dochodowym od osób fizycznych, poprzez niezłożenie w Urzędzie Skarbowym w P. do dnia 30 kwietnia 2008 roku zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok 2007 oraz nie wpłaciło w terminie do dnia 30 kwietnia 2008 r. należnego podatku, co spowodowało uszczuplenie w przedmiotowym podatku w kwocie 10.537 zł. Wskazana wartość nie przekroczyła przy tym dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, była zatem „mała” w rozumieniu art. 53 § 14 kks. Czyn tak K. K. (1), jak i A. K. (1) należało więc zakwalifikować z art. 54 § 2 kks.

W tym miejscu należy dodatkowo zaznaczyć, iż Sąd analizując okoliczności niniejszej sprawy zbadał kwestię przedawnienia przypisanych oskarżonym przestępstw. Mając na uwadze fakt, iż czyn zabroniony penalizowany w art. 54 § 2 kks zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych, należało stwierdzić, iż zgodnie z treścią art. 44 § 1 pkt. 1 kks jego karalność upłynęłaby po 5 latach od jego popełnienia, przy czym, jeśli we wskazanym okresie doszłoby do wszczęcia postępowania przeciwko sprawcy, karalność popełnionego przez niego przestępstwa skarbowego określonego w § 1 ustanie z upływem kolejnych 5 lat (§ 5). Data początkowa tego okresu winna być natomiast ustalona z uwzględnieniem art. 44 § 3 kks, w myśl którego w wypadkach przewidzianych min. w § 1 tego przepisu bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie (co ma miejsce właśnie w przypadku występku z art. 54 kks) należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. W niniejszej sprawie będzie to więc 31 grudnia 2008 roku, a co za tym idzie rzeczony pięcioletni termin przedawnienia z art. 44 § 2 kks należało wyznaczyć na dzień 31 grudnia 2013 roku, zaś termin wskazany w art. 44 § 5 kks – na dzień 31 grudnia 2018 roku. Art. 44 § 5 kks niewątpliwie znalazł przy tym zastosowanie w niniejszej sprawie, wobec wszczęcia przeciwko oskarżonym postępowania karnoskarbowego w lipcu 2013 roku. Wreszcie, Sąd stwierdził, że w sprawie nie zachodzi przesłanka z art. 44 § 2 kks, który stanowi, iż karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności. Zgodnie z treścią art. 70 § 2 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Bieg terminu przedawnienia zobowiązania nie rozpoczyna się bowiem, a rozpoczęty ulega zawieszeniu z dniem wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania (art. 70 § 6 pkt. 1 Ordynacji podatkowej - z tym zastrzeżeniem, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17.07.2012 r. przepis art. 70 § 6 pkt 1, w zakresie, w jakim wywołuje skutek w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym to postępowaniu podatnik nie został poinformowany najpóźniej z upływem terminu wskazanego w art. 70 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, został uznany za niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji RP). W tym przypadku wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe nastąpiło w dniu 10 lipca 2013 roku, o czym poinformowano oskarżonych w kolejnych dniach. Bieg terminu przedawnienia dla ich zobowiązań uległ zatem zawieszeniu. Względem oskarżonych nie zachodzi więc negatywna przesłanka dla prowadzenia postępowania karnego w postaci przedawnienia karalności.

Rozważając kwestię kary dla oskarżonych za przypisany każdemu z nich czyn, Sąd miał na względzie przesłanki określone w dyrektywach jej wymiaru ujętych w art. 13 § 1 kks. W myśl tego przepisu, sąd wymierzając karę uwzględnia w szczególności rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu zabronionego, rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na sprawcy obowiązku finansowego, jego motywację i sposób zachowania się, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem czynu zabronionego i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza gdy czynił starania o zapobieżenie uszczuplenia należności publicznoprawnej lub o jej późniejsze wyrównanie.

Okolicznością obciążającą w odniesieniu do obojga oskarżonych było to, iż działali oni w pełni umyślnie, chcąc pozorować dokonanie czynności objętej zwolnieniem, o którym mowa art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000.176 z zm.). Wyłącznym motywem działania oskarżonych była przy tym chęć osiągnięcia zysku, co również poczytano na ich niekorzyść. Na korzyść K. K. (1) i A. K. (1) poczytano natomiast ich uprzednią niekaralność. (...) szkodliwości czynów, jakich się dopuścili, nie sposób uznać nadto za wysoką, wobec małej wysokości kwoty podatku narażonego na uszczuplenie. Dodatkowo przy wymiarze kary Sąd uwzględnił znaczny upływ czasu od popełnienia przestępstwa, który sprawia, że kara w świadomości sprawców niejako traci związek z czynem, za jaki jest orzekana, przez co jej oddziaływanie wychowawcze jest znikome. Oskarżeni ledwo przypominają sobie okoliczności, które są przedmiotem zarzutów, przez wiele lat prowadzili nienaganne, ustabilizowane życie i karę wymierzoną po tak długim czasie odbierają jako czystą represję.

Wobec powyższego Sąd wymierzył tak K. K. (1), jak i A. K. (1) karę grzywny w wymiarze 10 stawek dziennych po 100 zł każda, uznając, że kara ta będzie wobec każdego z nich adekwatna do stopnia ich zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości ich przestępczych zachowań, który jak zaznaczono wyżej – nie był znaczny. Jednocześnie wskazać należy, iż wskazana wysokość stawek dziennych, w przekonaniu Sądu, spełnia dyrektywy określone w przepisie art. 23 § 3 kks, zgodnie z którą ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia, ani też przekraczać jej czterystukrotności. Mając na względzie fakt, iż każdy z oskarżonych osiąga stały miesięczny dochód i nie ma nikogo na swoim utrzymaniu, określenie wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 100 zł było w ocenie Sądu uzasadnione.

Nie znajdując podstaw do zwolnienia oskarżonych od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych Sąd obciążył ich tymi kosztami i wymierzył im opłatę zgodnie z obowiązującymi przepisami. Oskarżeni są bowiem osobami czynnymi zawodowo i osiągają stały miesięczny dochód, co w ocenie Sądu pozwala im na poniesienie powyższych, niewysokich zresztą, kosztów.

.