Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Mirosław Kędzierski

Protokolant st. sekr. sądowy Aleksandra Deja - Lis

przy udziale ---------------

po rozpoznaniu dnia 15 lutego 2019 r.

sprawy W. P. (1) s. J. i M. ur. (...) w R.

obwinionego z art. 51 § 1 k.w., art. 141 k.w. w zw. z art. 9 § 1 k.w.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 30 października 2018 r. sygn. akt XI W 31/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustalając, iż obwiniony w czasie czynów miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznawania ich znaczenia i kierowania swoim postępowaniem, przy zastosowaniu art. 17 § 2 k.w. odstępuje od wymierzenia jemu kary;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. J. - Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej obwinionemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia obwinionego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt IV Ka 30/19

UZASADNIENIE

W. P. (1) obwiniony został o to, że :

1.  w okresie od 1 stycznia 2017r. do 1 czerwca 2017r. od godziny 22:30 w B. przy ul. (...), w lokalu mieszkalnym nr (...), o różnych porach dnia i nocy, poprzez głośne odtwarzanie muzyki i krzyki, zakłócił spokój i spoczynek nocny S. R., tj. o czyn z art.51§1 kw;

2.  w dniu 8 lipca 2017r. około godziny 12:20 w B. przy ul. (...), przy budynku Szkoły Podstawowej nr (...), zakłócił spokój i porządek publiczny poprzez utrudnianie przejścia Z. Ś. i M. Ś., uderzając barkiem w rękę M. Ś. oraz podnosząc rękę, grożąc w ten sposób uderzeniem Z. Ś., używając jednocześnie w ww. miejscu publicznym słów nieprzyzwoitych tj. o czyn z art.51§1 kw w zb. z art.141 kw w zw. z art.9§1 kw.

Wyrokiem z dnia 30 października 2018r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy obwinionego W. P. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, tj. wykroczeń z art.51§1 kw i art.51§1 kw w zb. z art.141 kw w zw. z art.9§1 kw i za to, w myśl art.9§2 kw, na podstawie art.51§1 kw wymierzył mu karę grzywny w kwocie 150 zł; zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. J. kwotę 265,68 zł tytułem udzielonej obwinionemu pomocy prawnej z urzędu ; obciążył obwinionego zryczałtowanymi kosztami postępowania w kwocie 100 zł, w pozostałym zakresie kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca obwinionego.

Na podstawie art.103§2, 4 kpw zaskarżył powyższy wyrok w całości.

Na podstawie art.109 kpw w zw. z art.427§1,m 2 kpk w zw. z art.438 pkt 2, 3 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił :

I.  naruszenie przepisów postępowania art.82§1, 2 kpw, które miało wpływ na treść orzeczenia poprzez pominięcie w opisie czynu art.17§2 kw,

II.  naruszenie przepisów postępowania art.39 kpw poprzez oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza foniatry na okoliczność stopnia niedosłuchu obwinionego, pomimo że pierwotnie Sąd taki wniosek dopuścił i poprzestanie na własnych ustaleniach Sądu z obserwacji i kontaktu Sądu z obwinionym na sali rozpraw, co miało wpływ na treść orzeczenia;

III.  błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść orzeczenia polegający na ustaleniu, że obwiniony w okresie od 1 stycznia 2017r. do 1 czerwca 2017r. od godziny 22:30 w B. przy ul. (...) , w lokalu mieszkalnym nr (...), o różnych porach dnia i nocy, poprzez głośne odtwarzanie muzyki i krzyki, zakłócił spokój i spoczynek nocny S. R., pomimo że obwiniony nie przyznał się do zarzucanego czynu, a nie można było wyodrębnić i udowodnić obwinionemu poszczególnych zdarzeń;

IV.  błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść orzeczenia, polegający na ustaleniu, że w dniu 8 lipca 2017r. około godziny 12:20, w B. przy ul. (...), przy Szkole Podstawowej nr (...), zakłócił spokój i porządek publiczny, poprzez utrudnianie przejścia Z. Ś. i M. Ś., uderzając barkiem w rękę M. Ś. oraz podnosząc rękę i grożąc w ten sposób uderzeniem Z. Ś., używając jednocześnie w ww. miejscu publicznym słów nieprzyzwoitych, pomimo że obwiniony nie przyznał się, a zeznania pokrzywdzonych nie są spójne, konsekwentne i jednoznaczne;

V.  naruszenie przepisów postępowania art.8 kpw, w szczególności art.4 kpk, art.5§2 kpk poprzez dowolną i jednostronną ocenę materiału dowodowego, rozstrzygnięcie wątpliwości dowodowych na niekorzyść obwinionego co do czasokresu popełnienia czynu opisanego w pkt 1 zarzutu, pomimo że braki materiału dowodowego dotyczą faktu co do dat poszczególnych zachowań składających się na przedmiot czynu zabronionego.

Na podstawie art.109 kpk w zw. z art.437§1 kpk wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego od zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja wniesiona przez obrońcę w zakresie w jakim kwestionowała winę obwinionego jest bezzasadna i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy natomiast z urzędu stwierdził rażąco niewspółmierną surowość kary w postaci orzeczonej grzywny, w sytuacji gdy w sprawie zachodzi przypadek, o którym mowa w art. 17 § 2 kw , o czym w dalszej części uzasadnienia.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd i instancji nie dopuścił się wskazanych we wniesionym środku odwoławczym naruszeń przepisów prawa procesowego oraz nie dokonał błędnych ustaleń faktycznych we wskazanym zakresie. Sąd Okręgowy nie podziela zatem stanowiska skarżącego obrońcy, że w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia przepisów art. 4 k.p.k. art. 5 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 kpw, które to naruszenia miały skutkować błędem w ustaleniach faktycznych.

Wbrew stanowisku obrońcy Sąd nie naruszył zasady obiektywizmu w ocenie materiału dowodowego wyrażonej w przepisie art. 4 k.p.k., zbadał bowiem wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść obwinionego.

Co do zarzutu mogącej mieć wpływ na treść wyroku obrazy prawa procesowego wynikającej z jednostronnej oceny dowodów oraz rozstrzygnięcia nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść obwinionego Sąd Okręgowy pragnie zauważyć, iż zasada in dubio pro reo nie może stwarzać pretekstu do uproszczonego traktowania wątpliwości. Jak bowiem wyraźnie wynika z brzmienia przepisu art. 5 § 2 k.p.k., reguła ta ma zastosowanie dopiero wtedy, gdy mimo wszelkich starań organu prowadzącego postępowanie nie da się usunąć występujących wątpliwości. Jest to więc swoista "ostateczność", "dyrektywa ostatecznego wyjścia". W szczególności jest to widoczne w następującym poglądzie Sądu Najwyższego: "Zasada in dubio pro reo odnosi się w praktyce do zagadnień związanych z ustaleniami faktycznymi, nie wolno jednak rozumieć jej jako reguły swoistego, uproszczonego traktowania wątpliwości. Wszelka wątpliwość w zakresie ustaleń faktycznych powinna być wyjaśniona i usunięta przez wszechstronną inicjatywę dowodową organu procesowego i gruntowną analizę całego dostępnego materiału dowodowego. Dopiero wtedy, gdy po wykorzystaniu wszelkich istniejących możliwości wątpliwość nie zostanie usunięta, należy ją wytłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego (wyr. SN z 25 VI 1991 r., WR 107/91, OSNKW 1992, z. 1-2, poz. 14). Dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy należy powyższe wątpliwości dostrzec, a następnie je przeanalizować i rozstrzygnąć. Sąd Rejonowy orzekający w powyższej sprawie sprostał tym wymogom.

Zdaniem Sądu Okręgowego także ocena dowodów poczyniona przez sąd I instancji jest bezstronna, pełna i wolna od błędów faktycznych czy logicznych oraz zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, natomiast próby jej podważenia przez skarżących są niczym innym jak zwykłą polemiką ze swobodną oceną dowodów, co czyni zarzut obrazy art.7 kpk niezasadnym.

Obrońca nie wykazał w skardze apelacyjnej , aby w zaskarżonym wyroku, przy ocenie wyjaśnień obwinionego i zeznań świadków , Sąd dopuścił się obrazy art.7 kpk.

Sąd Rejonowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego tej części rozważył szczegółowo i wszechstronnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zeznania wszystkich świadków oraz wyjaśnienia obwinionego. Wskazał którym i dlaczego dał wiarę oraz którym zeznaniom i wyjaśnieniom nie dał wiary, przedstawiając motywy swoich ocen.

W istocie bowiem apelacja zawiera po prostu odmienną ocenę dowodów, korzystną dla obwinionego i sprowadza się do założenia, że zeznania świadków, którzy zeznawali „niekorzystnie” dla obwinionego są niewiarygodne i należy odmówić dania im wiary, a uznać za wiarygodne odmienne twierdzenia obwinionego. Tymczasem zeznania wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków, nie pozostawiają wątpliwości co do prawidłowości ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie przez Sąd I instancji.

W konsekwencji stwierdzić należy, iż apelacja nie dostarcza rzeczowych argumentów co do tego, z jakich to powodów należało zakwestionować przekonujące wywody sądu stwierdzające zawinienie obwinionego w kontekście przypisanych mu wykroczeń z art. 51 § 1 kw i art.141 § 1 kw.

Skarżący, stawiając zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie przedstawił argumentacji, która podważałaby rozstrzygnięcie Sądu. A jest oczywistym, że dla skuteczności zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie wystarczy wysłowienie własnego stanowiska, odmiennego od ustaleń Sądu meriti. Konieczne jest natomiast wykazanie w oparciu o dowody i ich wnikliwą ocenę, że ustalenia te są błędne, wskazanie możliwych przyczyn powstałych błędów i uargumentowanie własnego odmiennego stanowiska. W konsekwencji należy przyjąć, że skarżący w żaden sposób nie wykazał aby ocena dowodów dokonana przez Sąd meriti nosiła cechy dowolności wykraczając tym samym poza granice ocen swobodnych zakreślone dyrektywami art. 7 k.p.k. a poczynione na tej podstawie ustalenia faktyczne błędne.

Nie jest zasadny zarzut oddalenia wniosku dowodowego obrońcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza foniatry na okoliczność ustalenia stopnia niedosłuchu obwinionego, skoro okoliczność ta nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia , jako że już bezpośredni kontakt z obwinionym na rozprawie pozwala na stwierdzenie, iż ów niedosłuch nie jest znaczny, a już z pewnością nie na tyle znaczny, by mógł implikować zakłócanie spoczynku nocnego, bardzo głośne słuchanie muzyki oraz inne agresywne zachowania wobec osób trzecich.

Mając na uwadze powyższą argumentację, uznać należy, iż rozstrzygnięcie uznające winę obwinionego W. P. (1) w zakresie przypisanego mu czynu, zasługuje na pełną akceptację.

W sprawie zachodzi jednak wypadek, o którym mowa w art. 17 § 2 k.w. pozwalający na odstąpienie od wymierzenia kary. Zgodnie z tym przepisem jeżeli w czasie popełnienia wykroczenia zdolność rozpoznawania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, można odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego. Do powyższej konstatacji prowadzi oprócz faktu stwierdzonej ograniczonej w znacznym stopniu poczytalności obwinionego także analiza wagi popełnionego czynu przez obwinionego , jego osobowości oraz osobistej sytuacji. Bo oto jak stwierdził Sąd Rejonowy w sprawie nie ma żadnych okoliczności obciążających a wskazane przez Sąd okoliczności łagodzące są doniosłe.

W konsekwencji mając na uwadze jego warunki osobiste, jako że mimo podeszłego wieku nie był nigdy ukarany za popełnienie wykroczenia a samo zdarzenie ma charakter incydentalny w jego życiu, Sąd Okręgowy uznał, iż wystarczające w przedmiotowej sprawie będzie poprzestanie na stwierdzeniu sprawstwa obwinionego z jednoczesnym odstąpieniem na podstawie art. 17 § 2 k.w, od wymierzenia jemu kary.

Wobec powyższych okoliczności, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 109 § 2 k.p.s.w. w zw. z art. 437 § 2 k.p.k., w ten sposób, że na podstawie art. 17 § 2 k.w. odstąpił od wymierzenia obwinionemu kary za przypisane jemu wykroczenia. W pozostałym zakresie natomiast utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd orzekł na podstawie art. 119 k.p.s.w. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 624 k.p.k., uwzględniając sytuację materialną obwinionego oraz fakt, że apelacja prowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku na jego korzyść.