Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lutego 2019r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Olga Gornowicz - Owczarek

Sędziowie: SA Aleksandra Janas (spr.)

SA Irena Piotrowska

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2019r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w M.

przeciwko A. N., J. L., M. G. i A. S.

o zabezpieczenie

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 31 października 2018r., sygn. akt XIII GCo 94/18

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz – Owczarek SSA Irena Piotrowska

Sygn. akt V AGz 13/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił wniosek o zabezpieczenie roszczenia uprawnionej, wskazując, że wnioskodawczyni nie uprawdopodobniła roszczenia. Domagała się bowiem zabezpieczenia roszczeń opartych na art.299 k.s.h., a kierowanych przeciwko członkom zarządów spółek (...) Spółki Akcyjnej w S. oraz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.. W ocenie Sądu Okręgowego uprawniona nie uprawdopodobniła, że w osoby będące członkami zarządu spółki (...) występując z wnioskiem o ogłoszenie upadłości tej spółki z opóźnieniem, a nadto nie wykazano bezskuteczności egzekucji wobec spółki (...). W tym stanie rzeczy zbędne było badanie czy uprawniona uprawdopodobniła wystąpienie drugiej przesłanki, to jest interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia.

W zażaleniu na to postanowienie uprawniona zarzuciła naruszenie art.730 ¹ § 1 i2 k.p.c. w związku z art.233 § 1 k.p.c. i art.13 § 2 k.p.c., to jest dokonanie sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, dowolnej oceny materiału dowodowego, a także naruszenie prawa materialnego, a to art.299 § 1 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że przesłanką wykazania bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce jest konieczność prowadzenia przeciwko niej postępowania egzekucyjnego, podczas gdy okoliczność ta może być wykazana wszystkimi dostępnymi środkami dowodowymi, a nadto naruszenie art.647 ¹ § 1 k.c. poprzez jego błędne niezastosowanie, tj. pominięcie, że inwestor odpowiada solidarnie z wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych. W oparciu o te zarzuty, szerzej w zażaleniu uzasadnione, skarżąca domagała się zmiany zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku o zabezpieczenie oraz zasądzenie od obowiązanych solidarnie kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie nie jest zasadne, choć niektóre podniesione w nim zarzuty okazały się słuszne.

Na wstępie należy zaznaczyć, że zabezpieczeniu podlegają roszczenia wobec członków zarządów wymienionych wyżej spółek, wobec których uprawniona kieruje roszczenia oparte na art.21 ust.3 Prawa upadłościowego, a w odniesieniu da obowiązanego A. N. także na podstawie art.299 § 1 k.s.h. Uprawniona wywodziła, że spółki (...) ponoszą wobec niej solidarną odpowiedzialność z tytułu umowy o roboty budowlane, pierwsza na zasadzie art.647 ¹ § 1 k.c. jako inwestor, a druga jako generalny wykonawca. Wierzytelność uprawnionej wynosi 224.931,96zł i nie została zaspokojona. Co więcej, z pozyskanych informacji wynika, że obie spółki są niewypłacalne. Z tej przyczyny niemożliwe okazało się również wykonanie zabezpieczenia, ustanowionego na rzecz uprawnionej w postępowaniu wszczętym przeciwko obu spółkom. Zgodzić się trzeba ze skarżącą, że solidarna odpowiedzialność tych podmiotów za zobowiązania wynikające z zawartej umowy o roboty budowlane została uprawdopodobniona w wystarczającym stopniu, a to z uwagi na powiązania osobowe pomiędzy spółkami i fakt, że w przypadku umowy o wykonawstwo oraz o podwykonawstwo spółki (inwestor i generalny wykonawca) były reprezentowane przez tę samą osobę, tj. A. N.. Zasadnie także podnosi skarżąca, że wykazanie bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce nie wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego. O bezskuteczności egzekucji świadczy chociażby bezskuteczność prowadzonego przeciwko spółce (...) postępowania zabezpieczającego, a to w związku z brakiem środków i majątku, a także z uwagi na zbiegi egzekucji sądowych i administracyjnych.

W zażaleniu wskazano także, że postanowieniem z 15 października 2018r. ogłoszono upadłość spółki (...). Wedle skarżącej, okoliczność ta uzasadnia skierowanie roszczeń przeciwko członkom zarządu spółki. Odnosząc się z kolei do sytuacji spółki (...), której członkami zarządu pozostają wszyscy obowiązani, skarżąca wskazała na jej zadłużenie wynikające ze zbiegu egzekucji określone na kwotę 20 mln zł, a także na bezskuteczność zabezpieczenia spowodowaną brakiem majątku podlegającego zajęciu. Ponadto spółka ta złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości, który do chwili wniesienia zażalenia nie został rozpoznany. Wedle skarżącej, jest mało prawdopodobne, że wniosek ten został zgłoszony we właściwym czasie, natomiast wielce prawdopodobne pozostaje, że zostanie on oddalony w oparciu o art.13 ust.1 Prawa upadłościowego.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w obecnym stanie rzeczy wniosek o spełnieniu przesłanek odpowiedzialności członków zarządu spółek (...) i(...)za ich zobowiązania jest przedwczesny. Niewątpliwie spółki te znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, a ich majątek jest obciążony licznymi zobowiązaniami. Podkreślenia jednak wymaga, że co do pierwszej z nich prowadzone jest postępowanie upadłościowe i dopiero jego wynik pozwoli ocenić czy egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna i w jakim zakresie. Podobnie sprawa się przedstawia w odniesieniu do spółki (...) – do chwili rozstrzygnięcia o wniosku o ogłoszenie upadłości stanowisko skarżącej, że najpewniej zostanie on oddalony z uwagi na brak majątku spółki pozwalającego na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego jest niemożliwe do weryfikacji w niniejszym postępowaniu.

Odrębnym zagadnieniem pozostaje uprawdopodobnienie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia. Skarżąca powołuje się jedynie ogólnie na dotychczasowy sposób działania obowiązanych, co nie jest wystarczające do przyjęcia, że brak zabezpieczenia poważnie utrudni lub uniemożliwi wykonanie wyroku. Uprawniona nie wskazała bowiem na żadne konkretne czynności obowiązanych zmierzające do usunięcia czy też ukrycia ich majątku.

Ostatecznie zatem, z braku przesłanek zabezpieczenia wskazanych w art.730 ¹ § 1 i 2 k.p.c., zaskarżone postanowienie odpowiada prawu.

Mając to uwadze na mocy art.385 k.p.c. w związku z art.397 § 2 k.p.c. Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie uprawnionej jako niezasadne.

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz – Owczarek SSA Irena Piotrowska