Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. K.

przeciwko A. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie

z dnia 4 lutego 2013 r., sygnatura akt I C 1433/11/N

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 lutego 2013 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie zasądził od pozwanej A. M. na rzecz powoda R. K. kwotę 15.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29 września 2010 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 3.167 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowił następujący stan faktyczny: w dniu 6 lutego 2009 roku pozwana zawarła z córką powoda – K. K. umowę pożyczki opiewającą na kwotę 37.000 złotych zobowiązując się spłacić ją do dnia 31 sierpnia 2009 roku. W wyznaczonym czasie pozwana nie spłaciła pożyczki w całości wpłacając na konto pożyczkodawcy jedynie kwotę 900 złotych, a istniejące zadłużenie jest egzekwowane przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie.

Sąd ustalił także, że w dniu 28 września 2009 roku pozwana zawarła kolejną umowę pożyczki przed notariuszem A. P., tym razem z powodem R. K. opiewającą na kwotę 15.000 złotych zobowiązując się do jej jednorazowej spłaty do dnia 28 września 2010 roku. Według zapisów umowy pożyczka ta nie była oprocentowana, a za opóźnienia w spłacie pozwana zobowiązała się do zapłaty odsetek ustawowych. Do chwili obecnej pozwana nie spłaciła także tejże pożyczki.

Wskazanych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o zgromadzone w aktach dowody z dokumentów, których autentyczność i prawdziwość nie była kwestionowana przez strony, jak również na podstawie zeznań dopuszczonych do udziału w tym charakterze świadków oraz powoda, które znalazły poparcie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym. Jednocześnie jako nie polegające na prawdzie Sąd uznał zeznania świadka S. M., który nie był bezpośrednim świadkiem zawierania przez pozwaną z powodem umowy pożyczki, gdyż zna pozwana dopiero półtora roku oraz zeznania pozwanej, albowiem stały one w sprzeczności z pozostałymi dowodami. W ocenie Sądu nic do sprawy nie wniosły zeznania świadka M. G., a świadek sam zeznał, że nie ma wiedzy na temat zawieranych przez pozwaną umów. Pozwana wnioskowała także w toku postępowania o przesłuchanie świadka E. D., która miała mieć wiedzę o rozliczeniach finansowych stron. Była zobowiązana do wskazania adresu świadka, ze zobowiązania tego jednak nie wywiązała się, w związku z czym zawnioskowany dowód został przez Sąd Rejonowy pominięty.

W zakresie podstawy prawnej rozstrzygnięcia Sąd opierając się na brzmieniu art. 720 § 1 k.c. oraz art. 83 k.c., a nadto art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. wywiódł, iż żądanie powoda zasługuje na uwzględnienie w całości. Z poczynionych bowiem ustaleń wynika, że strony postępowania zawarły pożyczkę opiewającą na kwotę 15.000 złotych, a twierdzenia pozwanej dotyczące pozorności umowy oraz nieotrzymania pożyczonej kwoty nie znalazły potwierdzenia w tych ustaleniach. Zwrócił w dalszej części pisemnych motywów rozstrzygnięcia Sąd uwagę, iż to na pozwanej spoczywał zarówno ciężar wykazania pozorności umowy, jak i ewentualnego nieotrzymania pieniędzy. Tego zaś pozwana w toku postępowania nie dowiodła.

O kosztach Sąd rozstrzygnął wedle zasady określonej w treści art. 98 § 1 k.p.c.

W apelacji pozwana zarzuciła naruszenie przez Sąd I instancji przepisów postępowania, poprzez błędne ustalenie stanu faktycznego wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie wniesionego środka koncentruje się wokół zaprezentowania przez pozwaną własnej wersji oceny przeprowadzonych w toku postępowania przed Sądem I instancji dowodów, w szczególności z zeznań świadka M. G. i G. G. (1). Zdaniem pozwanej dowody te nie zostały przeprowadzone w sposób właściwy, gdyż Państwo G. mieli wiedzę na temat zawartej przez pozwaną z powodem umowy pożyczki, o czym świadczy złożona korespondencja mailowa oraz aktywnie uczestniczyli w negocjacjach. Zarzuciła nadto, że Sąd I instancji nie uwzględnił okoliczności i formy w jakiej umowa została zawarta. Ta zaś została sporządzona przez pozwaną na korytarzu kancelarii notarialnej pod presją powoda, a nie przed Panią Notariusz. Podnosiła, że Notariusz pojawiła się jedynie na chwilę prosząc o dopisanie pod umową „kwotę otrzymałam”, w ogóle nie sprawdzając czy takie pieniądze zostały jej rzeczywiście przekazane, a z tego co jest jej wiadome pieniądze powinny być przekazane w obecności notariusza i potwierdzone przelewem. Dodała, iż Pani Notariusz nie potrafiła odpowiedzieć na pytanie w jaki sposób ta kwota została przekazana pozwanej.

W toku postępowania przed Sądem Okręgowym pozwana ponownie wniosła o przesłuchanie świadka E. D. podnosząc, że miała problem z ustaleniem jej adresu, gdyż zmieniła ona adres zamieszkania oraz numer telefonu. Wskazała, że świadek ten ma wiedzę o negocjacjach poprzedzających umowę i ma potwierdzić, że Państwo G. składając zeznania w niniejszej sprawie kłamali.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja podlegała oddaleniu jako niezasadna.

Sąd Okręgowy w pełni podziela i recypuje zarówno poczynione w niniejszej sprawie przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, jak i wyprowadzone na ich podstawie rozważania prawne.

W złożonej apelacji pozwana zarzucała Sądowi I instancji błąd w ustaleniach faktycznych, wskazując dodatkowo, iż do podpisania będącej przedmiotem sporu pożyczki została przez powoda niejako przymuszona. Natomiast okoliczności jakie wynikają z przeprowadzonego w toku przeprowadzonego przed Sądem I instancji postępowania dowodowego istnienia owego przymusu, czy też pozorności po stronie powódki w trakcie zawierania umowy pożyczki, nie potwierdzają. Ponadto także zeznania samej pozwanej co do okoliczności zawarcia umowy są w sobie dość niespójne, pozwana twierdziła bowiem, że obie umowy pożyczki zostały zawarte w odstępie dwóch lat, tymczasem zgromadzony w aktach i uznany za wiarygodny materiał dowodowy, w szczególności w postaci dokumentów oraz zeznań świadków dowodzi, iż zostały one zawarte w przeciągu jednego roku, przy czym pierwsza z córką powoda opiewająca na kwotę 37.000 złotych – 6 lutego 2009 roku (k. 15), zaś druga, już z samym powodem – 28 września 2009 roku (k. 26). W takim zatem stanie faktycznym za zasadne i bardziej wiarygodne na temat okoliczności zawarcia umowy uznać należy twierdzenia powoda, który to wyraźnie określił w jakich warunkach i na jakie konkretnie cele pieniądze zostały pozwanej pożyczone.

Nie można ponadto nie odnotować okoliczności, iż jak wskazuje analiza akt, strony niniejszego postępowania, pozostawały ze sobą w bliższych relacjach, chociaż ze sobą nie mieszkały, co też zostało przez nie przyznane. Podejmowana zatem przez pozwaną zarówno przed Sądem Rejonowym, jak i w toku postępowania drugoinstancyjnego próba rozszerzenia podstawy faktycznej o jakieś środki przymusu mające mieć miejsce ze strony powoda w momencie zawierania umowy jawi się w tych okolicznościach jako niewiarygodna.

Nadto podkreślić wypada, że zgromadzony materiał dowodowy dobitnie przekonuje, że pozwana w zupełnie dobrowolny i nieprzymuszony sposób zawarła w treści umowy pożyczki, która co istotne została opatrzona podpisami stron poświadczonymi notarialnie, oświadczenie że kwotę pożyczki otrzymała, a skoro tak, to uznać również należy, wobec braku twierdzeń przeciwnych, iż nic nie stało na przeszkodzie, aby w treści tej umowy (jeśli byłoby ono, jak twierdziła pozwana objęte zawartą umową) znalazło się również stwierdzenie, że powyższa kwota 15.000 złotych stanowiła będzie odsetki w razie niespłacenia w terminie kwoty wynikającej z pierwszej pożyczki, a to 37.000 złotych. Brak było bowiem jakichkolwiek okoliczności, które mogłyby wskazywać, iżby takie oświadczenie z jakichś przyczyn nie mogło zostać w umowie zawarte, zwłaszcza że w istocie pozwana złożyła oświadczenie o wiele dalej idące w skutkach (o otrzymaniu kwoty pożyczki). Biorąc zatem pod uwagę, iż w treści tej umowy brak jest wspomnianego oświadczenia także przedstawiona przez pozwaną na tę okoliczność wersja musiała zostać potraktowana jako niewiarygodna.

Konkludując, w ocenie Sądu Okręgowego, wbrew odmiennym twierdzeniom pozwanej, Sąd Rejonowy zasadnie przyjął w poczet materiału dowodowego niniejszej sprawy dowody, które zostały wskazane i na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne uznając ostatecznie, że pozwana winna zwrócić pożyczone pieniądze, tak jak się do tego zobowiązała w zawartej umowie pożyczki.

Odnosząc się natomiast do sformułowanego przed Sądem I instancji i podtrzymanego przez pozwaną w postępowaniu apelacyjnym wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka E. D., wskazać należy, iż pozwana miała świadomość jak ważny jest to świadek od samego początku postępowania, a w związku z tym winna wcześniej zadbać o ustalenie jej danych adresowych pozwalających na przeprowadzenie dowodu z jej zeznań przed sądem I inastancji. Ze zobowiązania tego nie wywiązała się przed Sądem I instancji, choć w ocenie Sądu Okręgowego miała ona wystarczająco dużo czasu, aby jednak odnaleźć świadka, w związku z czym zgłoszony przez nią ponownie przed Sądem Okręgowym wniosek należało potraktować jako spóźniony w rozumieniu art. 381 k.p.c.

W konsekwencji wydane przez Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie należało uznać za trafne, co też musiało skutkować oddaleniem wniesionej przez pozwaną apelacji po myśli art. 385 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. odzwierciedlającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Ponieważ w niniejszej sprawie pozwana przegrała postępowanie odwoławcze w całości, dlatego też obowiązana była do zwrotu kosztów poniesionych w toku tego postępowania przez stronę przeciwną, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w osobie adwokata w wysokości 1.200 złotych obliczone stosownie do § 6 pkt 5 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 461, t. jedn.)