Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I AGa 163/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Krzysztof Chojnowski

Sędziowie

:

SA Beata Wojtasiak

SA Elżbieta Kuczyńska (spr.)

Protokolant

:

Anna Bogusławska

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2019 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w O. w restrukturyzacji

przeciwko (...) S.A. w O.

przy udziale interwenienta ubocznego nadzorcy sądowego M. G.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 28 czerwca 2018 r. sygn. akt V GC 195/17

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2700 złotych tytułem zwrotu kosztów instancji odwoławczej.

(...)

Sygn. akt I AGa 163/18

UZASADNIENIE

Powód(...) w O. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Sp. z o.o. w O. kwoty 391 217,49 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 03.02.2017 r. do dnia zapłaty. Nadto domagał się zasądzenia od pozwanego kosztów postępowania. Podał, że wykonywał na rzecz pozwanego roboty budowlane, za które nie otrzymał w całości należnego wynagrodzenia. Wskazał przy tym, że pomimo zawarcia porozumienia pomiędzy stronami, pozwany uchyla się od zapłaty za całość wykonanych zgodnie z umową robót.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego przez Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego w Lublinie w dniu 05.06.2017 r. (sygn. akt VI Nc-e 485331/17) pozwany uznał powództwo w całości oraz wniósł o oddalenie wniosku o zasądzenie ustawowych odsetek za opóźnienie. Nadto, domagał się zasądzenia od powoda kosztów postępowania wg norm przepisanych na podstawie art. 101 k.p.c. Pomimo uznania powództwa, pozwany w uzasadnieniu zarzucił przedwczesność powództwa. Uzasadnił to tym, iż toczy się sprawa z wniosku pozwanego o złożenie świadczenia do depozytu sądowego.

Z uwagi na to, że wobec powoda otwarte zostało postępowanie restrukturyzacyjne – postępowanie układowe (postanowienie Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 19.06.2017 r. w sprawie o sygn. akt V GR 14/17), jako interwenient uboczny po stronie powodowej przystąpił nadzorca sądowy powodowej spółki.

Pismem procesowym z dnia 12.01.2018 r. powód ograniczył powództwo do kwoty 15 009,72 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 08.07.2017 r. do dnia zapłaty, wskazując, iż pozwany w trakcie procesu uiścił na rzecz powoda kwotę 391 217,49 zł.

Wyrokiem z dnia 28 czerwca 2018 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie zasądził od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w O. na rzecz powoda (...)w restrukturyzacji z siedzibą w O. kwotę 15 009,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 08.07.2017 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w zakresie przewyższającym zasądzone za okres od dnia 08.07.2017 r. do dnia zapłaty odsetki za opóźnienie, umorzył postępowanie w pozostałym zakresie. Zasądził także od powoda na rzecz pozwanego kwotę 13 686,66 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 10 800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa kwotę 2 070,25 zł tytułem ½ opłaty od kwoty cofniętego powództwa.

Sąd ustalił, że w okresie od maja do grudnia 2015 r. powód zrealizował na rzecz pozwanego roboty budowlane. Prace zostały odebrane przez pozwanego w okresie od 21 do 28 grudnia 2016 r.

W dniu 21.12.2016 r. strony podpisały porozumienie, na mocy którego uzgodniły warunki rozliczenia za wykonane prace. Pozwany zobowiązał się do zapłaty na rzecz powoda kwoty 391 217,49 zł w terminie 30 dni od dnia wystawienia faktur VAT, które z kolei miały zostać wystawione przez powoda w ciągu dwóch dni od daty dokonania odbioru przedmiotowych prac budowlanych. W treści porozumienia pozwany zobowiązał się do terminowej zapłaty wynagrodzenia na podstawie prawidłowo wystawionych faktur VAT, przy czym pozwany zobowiązał się, że nie wstrzyma płatności wynagrodzenia z jakichkolwiek powodów, w szczególności na skutek otrzymania zgłoszeń o roszczeniach innych podmiotów, za wyjątkiem sytuacji uzasadnionych przepisami prawa. W przypadku zwłoki w płatności wynagrodzenia, strony ustaliły, że pozwany zapłaci powodowi odsetki w wysokości ustawowej. Powód wystawił i przekazał faktury VAT w dniu 03.01.2017 r. Termin płatności wynagrodzenia ustalony przez strony w treści porozumienia z dnia 21.12.2016 r. upłynął w dniu 02.02.2017 r. Pomimo wezwania do zapłaty z dnia 06.02.2016 r., pozwany nie uiścił na rzecz powoda przedmiotowej kwoty. Pismem z dnia 09.02.2017 r. pozwany zwrócił się natomiast do powoda o udzielenie informacji w przedmiocie rozliczeń z T. F. jako podwykonawcą powódki. W odpowiedzi na pismo, powód wskazał, iż zgodnie z zawartym porozumieniem, pozwany nie może uzależniać wypłaty wynagrodzenia należnego spółce od zgłoszeń podmiotów trzecich.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 29.05.2017 r. w sprawie o sygn. akt GNs 2/17 został oddalony wniosek (...) Sp. z o.o. w O. o złożenie kwoty 391 217,49 zł do depozytu sądowego.

W dniach 29.06.2017 r. i 07.07.2017 r. pozwany zaspokoił roszczenie powoda w kwocie 391 217,49 zł. Powód zaliczył wskazaną kwotę na poczet odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczonych za okres od dnia 03.02.2017 r. do dnia 29.06.2017 r. w kwocie 14 968,09 zł, a w pozostałym zakresie na poczet należności głównej (371 225,62 zł).

Sąd Okręgowy wskazał, że po dokonaniu przez pozwanego zapłaty po wytoczeniu powództwa, spór stron skoncentrował się na kwestii zasadności naliczenia odsetek od kwoty zapłaconej po terminie, ich wysokości oraz obciążenia kosztami procesu. W ocenie Sądu, wbrew argumentom pozwanego, powództwo wytoczone przez powoda nie było przedwczesne. Termin zapłaty ustalony przez strony w porozumieniu z dnia 21.12.2016 r. upłynął bezskutecznie, w związku z czym roszczenie powoda stało się wymagalne i nie było przeszkód, aby dochodzić go przed sądem. W przedmiotowym porozumieniu strony jednoznacznie określiły procedurę wypłaty powodowi wynagrodzenia, której powód dochował, pozwany zaś nie zaspokoił uznanego przez siebie roszczenia. Pozwany nie miał przy tym żadnych argumentów prawnych, aby wstrzymać się z zapłatą powodowi wynagrodzenia. W treści porozumienia, pozwany jednoznacznie zobowiązał się bowiem do zapłaty wynagrodzenia powodowi bez względu na to, czy roszczenia do wynagrodzenia zgłoszą inne podmioty. Sąd nie podzielił przy tym argumentacji pozwanego, iż nie wiedział on, kto jest jego wierzycielem, skoro umowę miał zawartą z jednym tylko podmiotem – z powodem, a ponadto dodatkowo zobowiązał się do tego w porozumieniu z dnia 21.12.2016 r., w którym zapewnił powoda, iż zostaną mu wypłacone przedmiotowe środki. W konsekwencji zdaniem Sądu brak zapłaty powodowi wynagrodzenia w terminie ustalonym w porozumieniu, w sposób oczywisty należy ocenić jako zwłokę powoda. Według Sądu pierwszej instancji argumenty pozwanego były pozbawione znaczenia, gdyż pozwany nie dokonał zapłaty w terminie ani dla powoda, ani dla jego podwykonawcy. Na własne ryzyko natomiast wstrzymywał się z wypłatą wynagrodzenia za wykonane prace, próbując uniknąć podwójnej odpowiedzialności – zarówno wobec wykonawcy, jak i jego podwykonawcy. Nie zwalnia go przy tym z odpowiedzialności za skutki zwłoki próba złożenia przedmiotowej kwoty do depozytu sądowego. Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie wniosek pozwanego został bowiem oddalony, a argument związany z brakiem wiedzy co do tego, kto jest wierzycielem, uznany za bezzasadny.

Za bezzasadne Sąd Okręgowy uznał również twierdzenia pozwanego, iż strony ustaliły w porozumieniu wysokość odsetek za zwłokę w zapłacie na poziomie wysokości odsetek ustawowych z k.c. W ocenie Sądu, żądane przez powoda odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych są odsetkami wynikającymi z ustawy, z tym że jest to ustawa o terminach płatności w transakcjach handlowych, a nie kodeks cywilny. Żądanie przez powoda odsetek wynikających z ustawy z dnia 08.03.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych nie jest sprzeczne z treścią porozumienia, albowiem są to odsetki w wysokości uregulowanej ustawą. Porozumienie nie reguluje ich wysokości, a jedynie źródło, z którego pochodzą. Skoro więc, powodowi przysługiwały odsetki za opóźnienie określone w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy), co jest bezsporne w sprawie, to nie zmieniła tego treść zawartego między stronami porozumienia, a jedynie podkreśliła ona konsekwencje zwłoki w płatności pozwanego.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 7 ust.1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, powód miał uprawnienie do ich naliczenia oraz zaliczenia dokonanej przez pozwanego wpłaty, w pierwszej kolejności na poczet wskazanych odsetek. Wyliczenie wskazanych odsetek nie było kwestionowane, nie wzbudziło również rachunkowych wątpliwości Sądu. W konsekwencji Sąd ocenił, że zaliczenie wpłaty kwoty 391 217,49 zł na poczet odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych (15 009,72 zł) oraz na poczet należności głównej (376 207,77 zł) dokonane zostało przez powoda prawidłowo, zgodnie z art. 451 § 1 k.c. Do zapłaty pozostała więc kwota 15 009,72 zł, która została zasądzona na podstawie art. 647 k.c. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na podstawie art. 482 § 1 k.c.

Ponieważ powód cofnął powództwo ponad kwotę przekraczającą 15 009,72 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 08.07.2017 r. do dnia zapłaty, w tym zakresie Sąd umorzył postępowanie na podstawie art. 203 w zw. z art. 355 § 1 k.p.c.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z zasada odpowiedzialności za wynik postępowania. Wskazał, że reguła zwrotu kosztów określona w art. 203 § 2 zdanie drugie k.p.c. nie ma bezwzględnie obowiązującego charakteru w tym znaczeniu, że dopuszczalne jest odstępstwo od niej, gdy powód – mimo cofnięcia pozwu – wykaże, że wytoczenie powództwa było niezbędne do dochodzenia roszczenia. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w której przyczyną cofnięcia pozwu było zaspokojenie roszczenia wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa; w takim przypadku za stronę przegrywającą w rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) należy uznać pozwanego. W ocenie Sądu nie zaszły przesłanki do zastosowania art. 101 k.p.c., jak również do zastosowania art. 102 k.p.c. Pozwany, zdaniem Sądu, dał powód do wytoczenia powództwa, albowiem pomimo zawarcia porozumienia oraz pomimo wezwania do zapłaty, nie zaspokoił wymagalnego roszczenia powoda. Z uwagi na powyższe, nie zaszły również okoliczności skutkujące odstąpieniem pozwanego od obciążenia kosztami procesu na rzecz powoda. Twierdzenie, że pozwany nie wiedział, kto jest jego wierzycielem w sytuacji, kiedy umowę i porozumienie miał zawarte właśnie z powodem, nie może w tej sytuacji usprawiedliwiać pozwanego.

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany, który zaskarżając go w części co do pkt I i IV, zarzucił:

I. rażące naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.

1) art. 233 § 1 k.p.c., polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów poprzez:

a) niekompleksowe i niecałościowe rozpatrzenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, skutkujące jego wadliwą oceną i w konsekwencji nierozpoznaniem istoty sprawy,

b) błędne uznanie, że brak zapłaty powodowi wynagrodzenia w terminie ustalonym w porozumieniu należy ocenić jako zwłokę powoda, podczas gdy zapisy porozumienia wskazywały, że pozwany wstrzyma się z płatnością wynagrodzenia w sytuacjach uzasadnionych przepisami prawa a do nich należy zaliczyć zajecie przez komornika wierzytelności przysługującej powodowi, roszczenie podwykonawcy powoda o zapłatę należnego mu wynagrodzenia oraz powstanie sporu odnośnie tego, kto jest wierzycielem, a także brak współdziałania powoda w spełnieniu przez pozwanego świadczenia;

c) błędne uznanie, że wyliczenie przez powoda odsetek nie było kwestionowane, podczas gdy pozwany kwestionował oświadczenie powoda o zaliczeniu dokonanych przez pozwanego płatności zarówno co do zasady, wysokości, jak również co do terminu jego dokonania;

2) art. 101 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy pozwany nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu płacąc należność główną organowi egzekucyjnemu na skutek zajęcia przez niego wierzytelności przysługującej powodowi;

3) 102 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy całokształt okoliczności sprawy, tj. powstanie sporu co do tego, kto jest wierzycielem, zajęcie wierzytelności przysługującej powodowi, uznanie żądania pozwu przy pierwszej czynności procesowej i uregulowanie przez pozwanego zobowiązania, wytoczenie przez powoda powództwa przed rozstrzygnięciem sprawy o złożenie pieniędzy do depozytu sądowego, zaliczenia przez pozwanego uiszczonej przez powoda należności w pierwszej kolejności na odsetki, następnie dopiero na należność główną po upływie ponad pół roku od dnia dokonania płatności, wskazują na istnienie szczególnie uzasadnionego wypadku, o którym mowa w tym przepisie;

II. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a) art. 455 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sprawie i zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 08.07.2017 r. do dnia zapłaty, podczas gdy o oświadczeniu powoda o rozliczeniu dokonanych przez pozwanego wpłat i istniejącej według powoda w dalszym ciągu należności w wysokości 15 009,72 zł pozwany dowiedział się dopiero w dniu 12.12.2017 r.;

b) art. 7 ust. 1 ustawy o transakcjach handlowych poprzez jego zastosowanie i ustalenie, że powód miał prawo do naliczenia odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, podczas gdy strony w łączącym je porozumieniu wskazały odsetki ustawowe za zwłokę;

c) art. 359 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy odsetki wynikające z tego przepisu zostały przewidziane w łączącym strony porozumieniu przez wskazanie odsetek ustawowych bez podawania ich wysokości.

W oparciu o powyższe wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I i IV poprzez oddalenie powództwa w części dotyczącej kwoty 15 009,72 wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 08.07.2017 r. i zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew jej zarzutom brak jest podstaw, by stwierdzić, że Sąd Okręgowy naruszył art. 233 § 1 k.p.c. Ustalenia tego Sądu znajdują oparcie w materiale sprawy. Sąd Apelacyjny ustalenia te uznaje za własne, a tylko uzupełniająco poszerza je ustalając, że w dniu 09.11.2016 r. komornik sądowy w sprawie Km 344/16 zajął wierzytelność powoda względem pozwanego, a następnie w dniu 19.12.2016 r. anulował to zajęcie. Ponowne zajęcie wierzytelności miało miejsce w dniu 20.03.2017 r., o czym pozwany powziął informację w dniu 24.03.2017 r. tj. w dacie doręczenia pisma komornika (k. 18 v.). Powyższe okoliczności były wykazane przed sądem pierwszej instancji. Wynikały z dokumentów przedłożonych w toku postępowania i zawartych w aktach komorniczych, z których Sąd Okręgowy przeprowadził dowód.

Kwestie, czy powodowi należały się odsetki, w szczególności takie jak za opóźnienie w transakcjach handlowych, za jaki okres oraz czy skuteczne było oświadczenie powoda o zaliczeniu przelanych na konto komornika kwot w pierwszej kolejności na zaległe odsetki, a w dalszej na należność główną to są już kwestie związane z oceną prawną. Również one zostały rozstrzygnięte przez Sąd Okręgowy prawidłowo.

Nie ulega wątpliwości, że zostały w tej sprawie spełnione przesłanki przedmiotowe i podmiotowe uzasadniające ocenę, że do wierzytelności powoda miały zastosowanie przepisy ustawy z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. 2016, poz. 684). Porozumienie stron dotyczyło bowiem transakcji handlowej, czyli umowy której przedmiotem było odpłatne świadczenie usługi (świadczenia niepieniężnego) za co powodowi przysługiwało świadczenie pieniężne, zawartej w związku z wykonywaną działalnością przez przedsiębiorców (art. 2 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ustawy). Zgodnie z art. 4a wymienionej ustawy do transakcji handlowych nie stosuje się art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego. Nadto, zgodnie z art. 7 ust. 1 w transakcjach handlowych wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeśli spełnione są warunki:

1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie,

2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Te warunki w sprawie zostały spełnione ponad wszelką wątpliwość, bo nie jest kwestionowane, że roboty wykonane przez powoda zostały odebrane, że wystawił on i doręczył pozwanemu w uzgodnionym terminie faktury obejmujące wynagrodzenie za roboty oraz, że pomimo upływu określonego w porozumieniu stron z 21.12.2016 r. terminu płatności, płatność nie nastąpiła, również po dodatkowym wezwaniu do zapłaty z dnia 06.02.2017 r.

Co istotne, zwłaszcza w kontekście tego fragmentu porozumienia stron z 21.12.2016 r., który stanowił, że w przypadku zwłoki w płatności pozwany zapłaci odsetki w wysokości ustawowej, trzeba mieć na uwadze przepis art. 13 w/w ustawy, zgodnie z którym, postanowienia umowy wyłączające lub ograniczające uprawnienia wierzyciela lub obowiązki dłużnika, o których mowa m.in. w art. 7 ust. 1 są nieważne, a zamiast nich stosuje się przepisy ustawy. Tak więc uwzględniając, że w porozumieniu użyto terminu „zwłoka”, który wg prawa cywilnego oznacza co innego niż termin „opóźnienie” (w pierwszym wypadku powiązanie z winą, a w drugim brak powiązania z wystąpieniem winy) oraz nie dookreślono, czy chodzi o odsetki ustawowe wg Kodeksu cywilnego, czy wg ustawy z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (a nawet biorąc pod uwagę taką możliwość, że strony miały na myśli odsetki ustawowe wg Kodeksu cywilnego), to z uwagi na w/w przepis art. 13 ustawy z 8 marca 2013 r. powód mógł żądać skutecznie odsetek za opóźnienie od transakcji handlowych.

Trzeba przypomnieć, że nie było sporu co do tego, że termin zapłaty przypadł na dzień 03.02.2017 r. W tej zaś dacie nie było żadnych prawnych przeszkód do zapłaty, gdyż wówczas wierzytelność powoda nie była zajęta przez komornika. Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił sygnalizowane przez pozwanego kwestie związane z jego wątpliwościami co do tego kto jest wierzycielem i konsekwencje wszczęcia sprawy o złożenie świadczenia do depozytu sądowego. Trzeba dodatkowo wskazać, że zgodnie z art. 470 k.c. tylko ważne złożenie do depozytu sądowego ma takie skutki jak spełnienie świadczenia, co oznacza, że jeżeli tak jak w tej sprawie – okazało się nieważne, to nie usuwa stanu opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Słusznie też Sąd Okręgowy przyjął, że dopiero z chwilą realizacji zajęć komorniczych (a nie z chwilą zajęcia komorniczego) pozwany, chociaż nie spełnił świadczenia do rąk wierzyciela, zwolnił się z długu do wysokości dokonanej zapłaty.

Odnosząc się z kolei do kwestii zaliczenia przez powoda wpłat dokonanych przez pozwanego na konta komornicze, zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił tę kwestię przy zastosowaniu art. 451 § 1 k.c. i zasadnie uznał, że zaliczenie wpłat było prawidłowe, a powód miał prawo zaliczyć wpłaty w pierwszej kolejności na poczet należności ubocznych, czyli odsetek. Zważyć trzeba, że w judykaturze ugruntowanym jest pogląd, że art. 451 § 1 k.c. stosuje się również wtedy, gdy dłużnik spełniający świadczenie ma wobec wierzyciela tylko jeden dług złożony z należności głównej i odsetek. Nadto, na tle tej regulacji wyrażone zostało stanowisko w judykaturze (por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 listopada 2017 r., sygn. akt I CSK 732/15, LEX nr 2159120), zgodnie z którym wierzyciel nie ma obowiązku zawiadamiania dłużnika o zaliczeniu dokonanej przez niego wpłaty w pierwszej kolejności na poczet zaległych odsetek, czy zaległych rat należności głównej. Obowiązek zawiadomienia o zaliczeniu nie wynika z Kodeksu cywilnego. Nadto, to w interesie dłużnika było zwrócić się do wierzyciela o informację, jak zaliczył jego wpłaty. W tej sprawie trzeba przy tym zwrócić uwagę, że o zwolnieniu się z długu poprzez realizację zajęć komorniczych pozwany powiadomił w piśmie procesowym z 4.12.2017 r. Powód, bez opieszałości, bo pismem z 10.01.2017 r. cofnął pozew w części i powołał się na zaliczenie wpłat w pierwszej kolejności na poczet należności odsetkowych przedkładając oświadczenie o zaliczeniu z 11.12.2017 r. (k. 190 ).

Analizując oświadczenie powoda z 11.12.2017 r. trzeba natomiast wskazać, że prawidłowo określił on okres za który należały się odsetki, przyjął prawidłową – zgodnie z art. 4 pkt 3, art. 11b i art. 11c ustawy z 8 marca 2013 r. – wysokość odsetek ustawowych w transakcjach handlowych oraz zastosował właściwą metodę wyliczenia ich sumy za okres opóźnienia. W konsekwencji dokonanego zaliczenia prawidłowo określił stan zaległości pozwanego i ograniczył swoje powództwo do tej kwoty.

Podsumowując, apelacja pozwanego odnosząca się do rozstrzygnięcia zawartego w pkt I zaskarżonego wyroku nie mogła być uznana za zasadną.

Przechodząc do zaskarżonego orzeczenia o kosztach procesu w pierwszej instancji Sąd Apelacyjny również w tym zakresie podzielił ocenę Sądu pierwszej instancji co do braku podstawy do zastosowania w sprawie art. 101 k.p.c. W prawidłowo ustalonych przez Sąd pierwszej instancji okolicznościach tej sprawy nie można było uznać, że pozwany nie dał powodu do wytoczenia powództwa, co nastąpiło 10 marca 2017 r., gdy roszczenie było wymagalne, a pozwany mimo braku prawnych przeszkód i dodatkowego wezwania do zapłaty nie regulował należności w uzgodnionym terminie. W okolicznościach wskazanych zarówno przez Sąd pierwszej instancji, jak i sąd rozstrzygający o wniosku o złożenie świadczenia do depozytu sądowego, jest uprawnionym wniosek, że pozwany nie może usprawiedliwiać braku zapłaty wątpliwościami co do tego, kto był jego wierzycielem. W dacie wniesienia pozwu wierzytelność powoda nie była też zajęta przez komornika. O ponownym zajęciu wierzytelności pozwany dowiedział się 24.03.2017 r., kiedy doręczono mu pismo komornika, a zrealizował zajęcie dopiero w dniach 29.06.2017 r. i 07.07.2017 r. W tych okolicznościach, sam fakt, że pozwany uznał powództwo w sprzeciwie od nakazu zapłaty (który złożył w urzędzie pocztowym w dniu 22.06.2017 r. - k. 30) nie był wystarczający do oceny, że nie dał powodu do wytoczenia powództwa.

Brak było też wystarczających przesłanek do zastosowania art. 102 k.p.c. Przepis ten ma charakter wyjątkowy, a te okoliczności na które powołuje się skarżący oparte są i wynikają z jego nieusprawiedliwionej prawnie i faktycznie wątpliwości kto był jego wierzycielem i nie mogą przecież obciążać powoda. Należy zwrócić uwagę, że pozwany faktycznie bez dostatecznego prawnego uzasadnienia przez okres kilku miesięcy dysponował pieniędzmi należnymi powodowi.

Uwzględniając powyższe, na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny oddalił apelację, jako bezzasadną.

O kosztach instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda, w wysokości 2 700 zł, ustalono na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

(...)