Sygn. akt I AGa 202/18
Dnia 17 grudnia 2018 r.
Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Jan Futro
Sędziowie: SSA Ryszard Marchwicki
SSA Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga (spr.)
Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Kaczmarek
po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2018 r. w(...)
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w W.
przeciwko W. P., A. K., P. P. (1) i A. P.
o zapłatę
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w (...)
z dnia 22 grudnia 2017 r., sygn. akt IX GC 670/14
1. oddala apelację,
2. zasądza od powódki na rzecz pozwanych 4.050 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
SSA Ryszard Marchwicki SSA Jan Futro SSA Małgorzata Mazurkiewicz – Talaga
I A Ga 202/18
Powódka - (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanych - H. P. i W. P. solidarnie kwoty 159 990,91 zł wraz ustawowymi odsetkami od dnia 8 października 2013 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje żądanie powódka wskazała, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w dniu 14.11.2012 r. sprzedała H. P. mieszanki paszowe. Celem zabezpieczenia wszelkich roszczeń powódki o zapłatę należności z tytułu dokonanej przez nią sprzedaży oraz z uwagi na wydłużone terminy płatności za dostarczone towary, dnia 14.11.2012 r. pozwana wystawiła i wydała do dyspozycji powódki weksel in blanco, upoważniając ją jednocześnie w deklaracji wekslowej do uzupełnienia weksla. Wobec niewywiązywania się przez pozwaną z płatności za dostarczone towary wypełniono weksel na kwotę zaległej wierzytelności tj. 159 990,91 zł. Weksel, którym mowa, został poręczony przez pozwanego W. P.. Mimo wezwania pozwani nie wykupili go.
Wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, Sąd 30 kwietnia 2014 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w całości uwzględniający żądanie pozwu.
Pozwani wnieśli sprzeciw od tegoż nakazu zaskarżając go w całości i w tym zakresie domagając się oddalenia powództwa. W pierwszej kolejności pozwani zgłosili zarzut nieistnienia wierzytelności wskazując, że uległa ona umorzeniu na skutek potrącenia dokonanego przez pozwaną H. P. przed procesem. Przedstawiona przez nią do potrącenia wierzytelność w kwocie 230 977,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17.10.2013r. stanowi odszkodowanie za nienależyte wykonanie umowy z dnia 14.11.2012 r. 1658,71 zł/t, co daje 214 975 zł oraz kwota wykonania powyższych badań w kwocie 16 002,30 zł.
W dniu 14 lipca 2014 r. zmarła pozwana H. P.. Spadek po niej nabyli wprost mąż W. P. oraz dzieci P. P. (1), A. P. i A. K.. Na podstawie umowy z dnia 7 sierpnia 2014 r. dzieci zmarłej darowały swoje udziały w spadku po niej na rzecz ojca W. P.. Zgodnie z postanowieniem z 15 października 2014 r. (k. 316) Sąd prowadził postępowanie w dalszym ciągu z udziałem po stronie pozwanej spadkobierców pozwanej H. P..
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy oddalił powództwo, obciążając powoda kosztami postępowania.
Podstawę rozstrzygnięcia Sądu stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w dniu 14.11.2012 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarła z H. P. umowę sprzedaży mieszanek paszowych pelnoporcjowych. Zgodnie z treścią zawartej w formie pisemnej umowy sprzedawczyni zobowiązała się dostarczać kupującej środki żywienia zwierząt, a kupująca zobowiązała się do uiszczenia ceny. Powodowi znany był cel zakupu przez H. P. mieszanek paszowych, tj. że mieszanki paszowe dostarczone w ramach umowy mają spełnić zapotrzebowanie żywieniowe dla hodowanego przez H. P. na fermie w C. nowego stada indyków. Załącznik do umowy stanowiły zasady ogólne postępowania reklamacyjnego, gdzie ustalono sposób postępowania w wypadku zaistnienia podejrzenia złej jakości paszy. Ustalono między innymi, że decydują tutaj wyniki badań laboratoryjnych próbek reklamowanych produktów, określono jakie próbki stanowią podstawę badań. Ustalono, że w wypadku potwierdzenia wad partii paszy koszty wszystkich analiz ponosi producent. Punktem odniesienia w ocenie jakości badanego produktu są deklaracje producenta oraz obowiązujące w Polsce normy jakościowe. Nadto wprowadzono również wymogi dotyczące wykonania badań zwierząt i materiału od nich pochodzącego. Podstawą do zwrotu producentowi reklamowanej partii są wyniki analiz laboratoryjnych lub widoczne organoleptycznie wady wynikające z błędów produkcji. Zostały nałożone na strony również dodatkowe obowiązki w § 2 i 3.
Celem zabezpieczenia wszelkich roszczeń o zapłatę należności z tytułu dokonanej przez powoda sprzedaży pozwana H. P. wystawiła i wydała do dyspozycji sprzedawcy weksel własny in blanco, upoważniając jednocześnie powoda w deklaracji wekslowej do uzupełnienia weksla o klauzulę „bez protestu”, sumę wekslową obejmującą niezapłacone należności wraz z przysługującymi odsetkami ustawowymi oraz o datę i miejsce jego wystawienia, a także datę i miejsce jego płatności. Weksel został poręczony przez pozwanego W. P.. Powód ustąpił weksel na zlecenie (...) Sp. z o.o. w dniu 14.11. 2013 roku, która to spółka następnie 30.12. 2013 roku ustąpiła go z powrotem na powoda zawierając z powodem również pisemną umowę przelewu wierzytelności. O zmianach wierzycieli wekslowych H. i W. P. zostali zawiadomieni pismami z dnia 15.11.2013 roku.
Dnia 15 listopada 2012 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zmieniła firmę na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..
Powód, realizując w/w umowę, sprzedał H. P. paszę. Z tytułu sprzedaży ww. paszy powód wystawił H. P. między innymi następujące faktury VAT: nr: (...) z dnia 22.05.2013r. na kwotę: 39.692,70 zł wraz z dokumentem wydania WZ nr (...), (...) z dnia 22.05.2013r. na kwotę: 23.511,49 zł wraz z dokumentem wydania (...) nr (...), (...) z dnia 22.05.2013r. na kwotę: 8906,98 zł wraz z dokumentem wydania (...) nr (...), (...) z dnia 22.05.2013r. na kwotę: 40.733,82 zł wraz z dokumentem wydania (...) nr (...), (...) z dnia 23.05.2013r. na kwotę: 39.854,92 zł wraz z dokumentem wydania WZ nr (...). Łącznie należności z tytułu ceny wynoszą: 152.699,91 zł. Termin płatności należności upływał z dniem 30.05.2013 roku. Należności z tych faktur stanowiły podstawę do wystawienia weksla. Nadto do sumy wekslowej strona powodowa doliczyła odsetki za opóźnienie w płatności tych faktur za 119 dni opóźnienia oraz kwotę należności odsetkowych z wcześniejszych faktur, które zostały zapłacone po terminach, tj. łącznie 7291,00 zł. Termin płatności weksla został oznaczony na dzień 7.10.2013 r. Wcześniejsze faktury za sprzedaż paszy w ramach przedmiotowej umowy zostały zapłacone.
Pozwani zostali powiadomieni pismem z dnia 27.09.2013 r. o wypełnieniu weksla i wezwani do jego wykupu. Następnie, jak opisano wyżej, weksel został indosowany na inny podmiot, po czym powtórnie indosowany na powoda.
H. P. zgłaszała powodowi reklamacje dotyczące złej jakości dostarczonej paszy, domagała się udzielania informacji oraz wglądu do dokumentacji. Domagała się przeprowadzenia badania próbek paszy oraz udzielania informacji jeszcze w kwietniu 2013 roku. Pismem z dnia 7.05.2012 roku udzieliła powodowi informacji na temat skutków tuczu z zestawieniem liczbowym. Informowała o przyczynach wstrzymania płatności. Pismem z dnia 9.10.2013 roku, nadanym 9.10.2013 roku, którego doręczenie potwierdził pełnomocnik powoda w piśmie z dnia 28.10.2013 roku, H. P. przedstawiła wyliczenie poniesionej przez siebie szkody oraz wezwała powoda do zapłaty z tego tytułu kwoty: 230.977,30 zł w terminie do 16.10.2013 roku. Pozwany nie uwzględnił roszczeń H. P.. Pismem z 3 grudnia 2013 r. pozwana H. P. złożyła (...) sp. z o.o. oświadczenie o potrąceniu przysługującej jej względem powódki wierzytelności w kwocie 230 977,30 zł wraz z ustawowych odsetkami od dnia 17.10.2013 r. tytułem naprawienia szkody wynikającej z nienależytego wykonania umowy z dnia 14.11.2012 r., tj. ze sprzedaży wadliwej paszy z wierzytelnością powódki wynikającą z zawarcia wspomnianej umowy z wierzytelnością wekslową wobec pozwanej H. P. nabytą od (...) sp. z o.o. w kwocie 159 990,91 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 8.10.2013 r. wynikającą z weksla z 27.9.2013 r. H. P. wskazała, że oświadczenie o potrąceniu ma moc wsteczną od chwili kiedy potrącenie było możliwe podając, że wierzytelność nabyta przez (...) sp. z o.o. stała się wymagalna 8.10.2013 roku, a wierzytelność wzajemna stała się wymagalna 17.10.2013 roku, więc potrącenie jest skuteczne na 17.10.2013 roku.
(...) sp. z o.o. otrzymała to pismo 4.12.2013 r.
P. zakupioną od powoda karmione były stada indyków wstawione w dniu 20.11.2012r., znajdujące się na fermie w C.. Łącznie stada obejmowały 13.680 sztuk indyków, w tym 8.720 sztuk indora było hodowane przez pozwaną H. P., a 4.960 sztuk indyczki przez konkubinę syna pozwanej P. P. (4) D. G.. Początkowo indory i indyczki znajdowały się na wspólnej odchowalni nr 5. W piątym tygodniu życia indory zostały przemieszczone na tuczarnie nr 1, 2 i 3. Indyczka pozostała na odchowalni. Od momentu wstawienia wszystkie indyki zarówno indory stanowiące własność H. P. jak i indyczka stanowiąca własność D. G. karmione były paszą zakupioną od powoda. Natomiast w okresie od 24.12.2012r. do 15.01.2013r. indyki żywione były paszą zakupioną od firmy (...) sp. z o.o. w T., dostarczaną przez firmę (...) sp. z o.o. ul. (...), (...)-(...) S.. Następnie po dniu 15.01.2013r. stada zostały zbyte do uboju do firmy (...) sp. z o.o. w T.: indyczka P. D. G. w dniu 14.03.2013r., a indory pozwanej w dniach: 14.03.2013r., 3.04.2013r., 22.04.2013r. oraz 29.04.2013r. Poza okresem karmienia paszą od (...) sp. z o.o. Indory jak i indyczka były karmione znowu, aż do uboju, paszą zakupioną od powoda.
H. P. zgłosiła powodowi reklamację dostarczonej paszy ze względu na wysokie upadki w stadzie indora, a tym samym złego efektu ekonomicznego chowu.
W związku z tym 11 kwietnia 2013 r. na farmę pozwanych w C. przybył lekarz weterynarii. i wykonał badania, wywiad oraz badania kliniczne i badanie anatomopatologiczne. U indorów wystąpiło samoistne pękanie aorty płucnej i brzusznej w obrazie sekcyjnym charakteryzujące się wynaczynieniem i obecnością skrzepów w krwi w naturalnych jamach ciała jak opłucnowa czy otrzewnowa. Na terenie hali znajdował się jakiś procent osobników, które wykazywały kulawiznę, a oprócz tego był szpitalik, czyli część stada oddzielona od części zdrowiej, która praktycznie nie poruszała się. Badanie sekcyjne wykazało stan zapalny stawów skokowych oraz pochewek ścięgnistych (nieropne). U indorów występował lateryzm oraz samoistne pękanie aort. Badania sekcyjne i histopatologiczne padłych ptaków wykazały pęknięcia łuku aorty, letryzm, zmiany w wątrobie. Nie stwierdzono żadnych cech jednostek zakaźnych - wirusowych czy bakteryjnych.
Próbki paszy oznaczone odpowiednią numeracją zostały dostarczone H. P. wraz z dostawą paszy, która je przechowywała w celu ewentualnego badania. Te próbki zostały pobrane w trakcie załadunku paszy do klienta. Jeśli jest składana reklamacja, to właśnie te próbki są poddawane badaniom w laboratorium. Dwie próbki, które zostają u producenta są przechowywane w odpowiednich warunkach i pod nadzorem lekarzy weterynarii a próbka, która jest na fermie ma być przechowywana w zalecanych warunkach. P. ma okres trwałości trzy miesiące.
W związku z niewłaściwą jakością paszy dostarczanej przez powoda pozwana H. P. zgłosiła powodowi reklamację paszy domagając się przeprowadzenia przez powoda dodatkowych badań oraz przedstawienia informacji dotyczącej składu paszy. Mimo otrzymania reklamacji 10.5.2013 r. powód reklamacji nie uwzględnił. P. sprzedana pozwanej przez powódkę, której cena jest podstawą należności zabezpieczonej wekslem była niewłaściwej jakości, tj. niezgodna z umową, wadliwa. Konsekwencją było zwiększenie zużycia paszy przez ptaki, zmniejszenie przyrostu masy ciała oraz ponadnormatywne upadki. Mieszkani paszowe zawierały niższe poziomy niż zalecane w rekomendacjach żywieniowych i deklaracjach powoda co do zawartości wapnia i witaminy D3. Obniżona została zawartość tłuszczu o 2,15%. P. cechowała również zbyt niska zawartość witaminy A i fosforu ogólnego w stosunku do deklaracji producenta i zaleceń żywieniowych. W paszy powstało zawyżenie ilości selenu. Przekroczona została obecność beztlenowych laseczek przetrwalnikujących oraz C.. Badania laboratoryjne zostały wykonane na zlecenie strony pozwanej, na podstawie próbek paszy otrzymanych od powoda przy dostawach i należycie przechowywanych. Powód nie kwestionował wyników badań paszy przeprowadzonych na zlecenie strony powodowej, a jedynie zinterpretował je w piśmie z 18.07.2013 roku.
Z uwagi na postawę powoda, który nie przeprowadził postępowania reklamacyjnego zgodnie z umową, nie przedstawił wyników badań paszy przeprowadzonych w ramach postępowania reklamacyjnego, strona pozwana zleciła wykonanie przedmiotowych badań oraz badań weterynaryjnych i sekcyjnych ponosząc z tego tytułu koszty w łącznej kwocie 16.002,30 zł
Źródłem niepowodzeń i zaburzeń rozwoju i przyrostów ptaków na przedmiotowej fermie w C. była słaba jakość biologiczna piskląt ( w tym zakażenia okołolęgowe oraz konieczność leczenia wraz z antybiotykoterapią oraz nieprawidłowy skład jakościowy paszowych mieszanek pełnoporcjowych.
W związku z tym silne osłabienia odporności ptaków spowodowane zostały również czynnikami niezależnymi od jakości paszy. Zbieżność i rodzaj tych czynników uniemożliwiły stwierdzenie ponad wszelką wątpliwość w jakim stopniu
- początkowa zła jakość biologiczna piskląt objawiająca się zakażeniem okołolęgowym E.Coli poddanych leczeniu na fermie pozwanych,
- skutki leczenia w okresie do 13 tygodnia życia ptaków jak i poprzez niewłaściwe równoczesne stosowanie jonowoforowych kokcydiostatyków w paszy w powiązaniu z tiamuliną użytą przez pozwaną,
- wadliwa jakość paszy wpływająca na słabszą odporność ptaków,
wpłynęła na stopień zużycia paszy i ekonomiczny wynik tuczu ze względu na niemożliwe z biologicznego punktu widzenia stwierdzenie i przewidzenie stopnia interakcji i niezależnej wagi oddziaływania wymienionych okoliczności upośledzających. Gdyby nie było zakażenia okołolęgowego ptaków, sześciu antybiotykoterapii, a pasza byłaby w takiej jakości, jak dostarczono, to w normalnym postępowaniu lekarz weterynarz, przy bieżącym badaniu, uzupełniając witaminę D3 i wapń mógłby uzyskać korzystniejszy wynik wzrostu i rozwoju.
Łączne dostawy paszy od powoda na rzecz pozwanej do fermy w C. wyniosły na poziomie 740,38 t. Z czego indyczki nienależące do H. P. zużyły 122 372,66 kg; zatem dla indorów pozwanej dostarczono 618 t (740,38 t – 122,38 t). Zużycie paszy dla tego stada przy niezakłóconym przebiegu winno wynosić 410,726 t, co stanowiłoby wartość 664.821,63 zł. Przeto nadmierne zużycie paszy przez ptaki pozwanych wyniosło 207,27 t (618 t – 410,73 t). Wartość tej paszy wynosi 335 497,59 zł (207,27 t X 1618,65zł/t). H. P. do swoich wyliczeń wielkości szkody, którą potrąciła z należnością powoda przyjęła mniejsze ilości, tj. obciążyła powoda w całości odpowiedzialnością odszkodowawczą za nadmierne zużycie paszy na poziomie 129.604 kg.
H. P. poniosła szkodę w postaci konieczności uiszczenia ceny za ponadnormatywne zużycie paszy na poziomie około 335.497,59 zł. Przyczyną tych wydatków były skutki działania 6 antybiotykoterapii celem leczenia zakażeń okołolęgowych i skutki leczenia w okresie do 13 tygodnia życia oraz niewłaściwa jakość dostarczonej przez powoda paszy. Efektem tego były choroby i gorsze przyrosty indyków, ich ponadnormatywne upadki. Upadków wystąpiło ponad 12% ponad normę. Nie można jednoznacznie oddzielić ilościowo jaki wpływ na nadmierne zużycie paszy miały poszczególne czynniki. W związku z tym przyjęto, że czynnik w postaci niewłaściwej jakości paszy wpłynął na powstanie szkody na poziomie około 1/2 ustalonej wartości, tj. około 167.748,79 zł . W takich też proporcjach należało obciążyć powoda odpowiedzialnością za konieczność przeprowadzenia badań, których koszty w całości poniosła strona powodowa.
Ferma H. P. znajdowała się pod stałym nadzorem i opieką weterynaryjną. Warunki środowiskowe, zootechniczne i weterynaryjne panujące na fermie H. P. w okresie chowu stada wstawionego w dniu 20.11.2012 r. nie miały wpływu na szkodę pozwanej. Niemiała na to wpływu również jakość wody. Właściciel fermy przechowywał próby pasz dostarczone przez wytwórnię powoda w lodówce, w temperaturze ok. +4 o C do +7 o C.
Oświadczeniem z 15.12.2014 r. zawodowy pełnomocnik pozwanego W. P. - spadkobiercy i nabywcy udziałów w spadku po pozwanej H. P., potrącił przysługującą względem powódki wierzytelności w kwocie 230 977,30 zł wraz z ustawowych odsetkami od dnia 17.10.2013 r. tytułem naprawienia szkody wynikającej z nienależytego wykonania umowy z dnia 14.11.2012 r., tj. ze sprzedaży wadliwej paszy z wierzytelnością powódki wynikającą z zawarcia wspomnianej umowy z wierzytelnością wobec pozwanej H. P. z tytułu sprzedaży ww. paszy powód stwierdzonej następującymi fakutrami VAT: nr: (...) z dnia 22.05.2013r. wraz z dokumentem wydania WZ nr (...), (...) z dnia 22.05.2013r. wraz z dokumentem wydania WZ nr (...), (...) z dnia 22.05.2013r. wraz z dokumentem wydania WZ nr (...), (...) z dnia 22.05.2013r. wraz z dokumentem wydania WZ nr (...), (...) z dnia 23.05.2013r. wraz z dokumentem wydania WZ nr (...).
Pozwana H. P. zmarła 7 lipca 2014 r. Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 7 sierpnia 2014 r., Rep. A nr (...) spadek po zmarłej pozwanej H. P. nabyli na podstawie ustawy: mąż W. P. w ¼ części, syn P. P. (1) w ¼ części, córka A. P. w ¼ części oraz córka A. K. w ¼ części. Umową z 7.8.2014 r. pozwani P. P. (1), A. P. oraz córka A. K. darowali swoje odziedziczone udziały w spadku po H. P. na rzecz W. P..
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie wyżej opisanego materiału dowodowego oraz na podstawie częściowo niespornych twierdzeń stron. W szczególności oceniając materiał dowodowy sąd uznał za wiarygodne przedstawione w sprawie dokumenty, za wyjątkiem dokumentów w postaci prywatnych opinii specjalistycznych, które sąd traktował jako twierdzenia strony, natomiast wydanie opinii w zakresie wiadomości specjalnych sąd powierzył powołanemu w sprawie biegłemu. Strony co do zasady nie kwestionowały treści i wiarygodności dokumentów, a w razie wątpliwości lub konkretnych zarzutów strony przedstawiały kolejne dokumenty na potwierdzenie twierdzeń lub przeprowadzone zostały dowody z przesłuchania świadków. Ostatecznie więc sąd również nie kwestionował przedstawionych w sprawie dokumentów. Zarówno dokumenty, jak i zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, które sąd uznał za wiarygodne i przydatne oraz zeznania przedstawicieli stron wraz z opinią biegłego sądowego, stanowią spójną i logiczną całość oraz wzajemnie ze sobą korespondują. Jako koherentne wzajemnie i wewnętrznie oraz konsekwentne stanowiły podstawę ustalenia stanu faktycznego sprawy. Sąd uznał ten materiał dowodowy za wiarygodny. W ocenie sądu powyższy materiał dowodowy w całości i w wystarczający sposób potwierdza okoliczności podane przez strony oraz pozwala na ustalenie stanu faktycznego sprawy.
Za wiarygodny i stanowiący podstawę do badań przez biegłego powołanego w sprawie sąd uznał materiał dowodowy w postaci przedstawionych przez pozwanych wyników badań laboratoryjnych paszy oraz wyniki badań padłych indyków. Wyniki tych badań zostały udostępnione powodowi jeszcze przed wszczęciem niniejszego postępowania i poddane przez niego analizie, gdzie powód ich nie kwestionował, a jedynie dokonał własnej interpretacji. Jednocześnie powód nie przedstawił wykonanych przez siebie wyników badań laboratoryjnych próbek paszy. Przesłuchani w sprawie o świadkowie oraz treść dokumentów dotyczących pobrania materiału do badań potwierdzają, w ocenie sądu prawidłowość procedury przechowywania próbek przez stronę pozwaną oraz wykorzystanie właściwych próbek do przeprowadzenia badań, jak również wykonanie badań przez podmiot uprawniony. Należy wskazać, że w sprawie przeprowadzenia badań próbek paszy, czy też padłych ptaków istotny był czas. Jednocześnie sąd nie oparł się przy ustalaniu stanu faktycznego na treści prywatnej opinii profesor D. J., wykonanej na podstawie wyników badań, gdyż do wyjaśnienia zagadnień związanych z wiadomościami specjalnymi sąd powołał do sprawy biegłego sądowego. Przeprowadzony w toku procesu dowód z opinii biegłego dr inż. P. Ł. pomógł wyjaśnić zawiłości stanu faktycznego sprawy i mógł stanowić jedną z dowodowych podstaw rozstrzygnięcia. W szczególności biegły, analizując szczegółowo całokształt okoliczności sprawy i materiału dowodowego, bardzo szczegółowo opisał jakie znaczenie i wpływ na powodzenie hodowli miały nieprawidłowe zawartości składników paszy. Zauważyć przy tym trzeba, że strony nie zgłosiły konieczności przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego, a strona powodowa cofnęła wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu weterynarii. Przygotowana opinia odpowiada na pytania zadane biegłemu specjalizującemu się w dziedzinie hodowli drobiu. Biegły jest akademikiem, z tytułem naukowym doktora inżyniera i 17-letnim doświadczeniem w hodowli zarodowej drobiu. Całość tezy dowodowej znajdowała się w jego kompetencjach. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania opinii biegłego posiadającego wiadomości specjalne niezbędne do oceny przyczyn zaistniałych zdarzeń na fermie pozwanej, wysokości oraz wartości nadmiernego spożycia paszy, albowiem była to opinia spójna, logiczna i konsekwentna. Kwestie problematyczne i niejasne zostały dodatkowo wyjaśnione przez autora opinii na kilku rozprawach oraz w dwu opiniach uzupełniających, po zasygnalizowaniu przez strony uwag i przedłożeniu przez strony dodatkowych dokumentów. Biegły w swojej opinii uzasadnił jakie jego zdaniem dokumenty winny znaleźć się w materiale dowodowym sprawy, aby możliwe było oszacowanie zakresu zwiększonego zużycia paszy dla stada H. P. (por. k. 621). Po przedłożeniu stosownych dokumentów przez stronę pozwaną, biegły mógł udzielić odpowiedzi na pytania, do których był zobowiązany. Biegły nie formułował kategorycznych twierdzeń, w sytuacji, gdy nie mógł konkretnie ustalić pewnych wartości czy wielkości, a sygnalizował to sądowi. Biegły opierał się na materiale dowodowym dostarczonym przez strony, analizował go wszechstronnie i bezstronnie, aby wyciągnąć merytoryczne wnioski, które leżały poza kompetencjami sądu nieposiadającego wiadomości specjalnych w dziedzinie chowu indyków. Poza tym, sąd wyłuszczył, zwłaszcza z ostatniej uzupełniającej opinii, wartości i wielkości odpowiadające – zdaniem biegłego – nadmiernie spożytej paszy i stracie pozwanej w hodowli. Konieczność zmian oraz uzupełnień opinii wynikała również z tego, że dopiero w trakcie jej powstawania dostarczane były dodatkowe niezbędne dokumenty – również wskazywane przez biegłego dla rzetelności i kompletności wydania opinii. Zagadnienia z zakresu wiedzy specjalnej zostały dostatecznie, wszechstronnie i kompletnie wyjaśnione przez biegłego, aby sąd mógł ją rozstrzygnąć.
Mając na uwadze powyższe ustalenia sąd I instancji uznał, że powództwo okazało się bezzasadne wobec potrącenia należności dochodzonej pozwem z należnością wzajemną strony pozwanej, co skutkowało, że należność dochodzona pozwem uległa umorzeniu w całości.
Odpowiedzialność– spadkobierców H. P. wynika ze spadkobrania po tej pozwanej. Zgodnie z art. 1030 k.c. do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za te długi z całego swego majątku. Przy czym pozwanych P. P. (1), A. P. oraz A. K. z odpowiedzialności za długi H. P. nie zwolniła umowa o darowizny udziałów w spadku. Zgodnie bowiem z art. 1055 § 1 k.c. nabywca spadku ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe w tym samym zakresie co zbywca. Ich odpowiedzialność względem wierzycieli jest solidarna. Odpowiedzialność ta nie może być wyłączona ani zmodyfikowana wolą stron umowy zbycia spadku (...), (...)). Przez zawartą umowę z 7.8.2014 r. strony nie wyłączyły zatem odpowiedzialności za długi spadkowe pozwanej H. P..
W niniejszym postępowaniu powódka dochodziła, w oparciu o wypełniony weksel – pierwotnie niezupełny, kwoty 159 990,91 złotych. W toku postępowania sąd ustalił, że suma wekslowa stanowi nieuiszczoną przez stronę pozwaną część ceny za sprzedaną i dostarczoną H. P. paszę dla indyków w ramach realizowania umowy stron z 14.11.2012 roku w kwocie 152.699,91 zł wraz z doliczonymi odsetkami za okres od 31.05.2013 roku do 26.09.2013 roku oraz za okresy opóźnienia w płatnościach wcześniejszych faktur, tj. łącznie w kwocie 7291,00 zł. Strona pozwana kwestionowała prawidłowość wypełnienia weksla, nie zgadzając się z wysokością należności oraz twierdziła, że dokonała skutecznego potrącenia dochodzonego świadczenia ze świadczeniem wzajemnym z tytułu odszkodowania.
Załączony do akt sprawy weksel literalnie nie spełniał wszystkich warunków z art. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo Wekslowe (Dz. U. z dnia 28 kwietnia 1936 r. (...)). Co prawda zawierał nazwę weksel w tekście dokumentu, polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, nazwisko osoby, która ma zapłacić, oznaczenie miejsca i terminu płatności, oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla, podpisy wystawców weksla oraz poręczycieli weksla. Sąd powziął jednak wątpliwość w zakresie oznaczenia remitenta co spowodowało niewydane nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Sąd zwrócił uwagę na pierwszej rozprawie co do wątpliwości w zakresie nazwy osoby, na której rzecz zapłata ma być dokonana. Jako pierwszy wierzyciel została wpisana (...) spółka z o.o.”, a nie (...) spółka z o.o.”. W toku sprawy jednak bezspornie wyjaśniono, że faktycznie weksel został wystawiony na powodową spółkę jako na remitenta, a nieprecyzyjne oznaczenie jednej litery stanowiło wynik oczywistej niedokładności. Weksel więc w ocenie sądu należało ocenić jako ważny oraz prawidłowo wypełniony w zakresie sumy wekslowej na czas jego uzupelneinia.
Weksel wystawiony był jako weksel niezupełny, na zabezpieczenie roszczeń powoda o zapłatę ceny za sprzedaż paszy H. P. w ramach zawartej umowy sprzedaży. Wobec podniesionych przez stronę pozwaną zarzutów, które dotyczyły również stosunku podstawowego, sąd przeprowadził postępowanie dowodowe w tym zakresie.
Zgodnie z art. 535 § 1 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Na podstawie przeprowadzonych dowodów, sąd ustalił istotne okoliczności sprawy, obejmujące w pierwszym rzędzie fakt zawarcia między stronami umowy sprzedaży paszy w dniu 14.11.2012 roku, ustaloną cenę i termin zapłaty. W ocenie sądu strona powodowa wykazała, że za sprzedaną w ramach przedmiotowej umowy paszę pozwana powinna jeszcze uregulować cenę w wysokości dochodzonej pozwem oraz odsetki ustawowe za opóźnienie. Zasadność tych roszczeń potwierdzona została w przedstawionych do sprawy fakturach Vat oraz dowodach dostawy paszy, których strona pozwana nie kwestionowała, a wręcz sama złożyła do akt sptawy.
Za udowodnione należało uznać, że pozwani wykorzystali dostarczoną paszę w procesie produkcji. Za bezsporne należało uznać, że pozwani nie zapłacili na rzecz powoda ceny sprzedaży dochodzonej pozwem. Materiał dowodowy pozwalał także uznać za udowodnione, że pozwana H. P. już w kwietniu 2013 roku oraz pismem z 7.5.2013 (mylnie datowanym na 2012 r., co potwierdza jego treść oraz załączone dowody pocztowe) zgłaszała zastrzeżenia co do jakości paszy wcześniej, niż po wypełnieniu przez powódkę weksla in blanco. Wobec tego, nie ulega wątpliwości, że zarzuty strony pozwanej przeciwko zapłacie należności dochodzonej pozwem nie pojawiły się jedynie na potrzeby niniejszego postepowania.
Strona pozwana kwestionowała wprawdzie swoją odpowiedzialność co do wysokości, jednakże nie przedstawiła na tą okoliczność żadnych wiarygodnych dowodów. Skutecznie natomiast, w ocenie sądu, powołała się na zarzut potrącenia wskazując, że wierzytelność powoda wygasła.
Strona pozwana wykazała w niniejszym procesie, że powód nienależycie wykonał umowę z dnia 11.2012 roku dotyczącą sprzedaży paszy dla indyków hodowanych na fermie w C. oraz że z tego tytułu, z winy powoda, strona pozwana poniosła szkodę majątkową w wysokości 175.479,94 zł ( z czego 167.748,79 zł stanowi szkodę z tytułu nadmiernego zużycia paszy, a kwota 8001,15 zł stanowi połowę wydatków poniesionych na przeprowadzenie niezbędnych badań). Zgodnie bowiem z art. 471 kc „dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”. Strona pozwana wykazała w ocenie sądu, że powód wykonał wprawdzie zobowiązanie umowne, jednak uczynił to nienależycie, gdyż dostarczony i sprzedany towar był gorszej jakości niż umówiony. Powód jako sprzedawca odpowiedzialny jest bowiem za dostarczenie towarów w zamówionej ilości oraz umówionej jakości. Jednocześnie, jak wynika z treści załącznika nr 1 do umowy (k. 26) powód był producentem sprzedawanych mieszanek paszowych. Skutkiem gorszej jakości paszy była konieczność zakupu znacznie większej ilości paszy dla wykarmienia hodowanego stada indyków niż normatywna ilość potrzebna w zaistniałych okolicznościach. Strona pozwana wykazała należycie, że dostarczony towar zbadała najwcześniej jak to było możliwe w sprawie, tj. w momencie kiedy zaobserwowała nieprawidłowy rozwój oraz zachorowalność hodowanych ptaków. Jednocześnie niezwłocznie zawiadomiła powoda o swoich podejrzeniach domagając się przeprowadzenia rzetelnej procedury reklamacyjnej, czego jednak nie uzyskała. Zgodnie z ustalona procedurą reklamacyjną przeprowadzone zostały badania weterynaryjne, histopatologiczne. Powód ograniczył się do odmowy uznania reklamacji w jakimkolwiek zakresie nie udostępniając jednak wyników przeprowadzonych przez siebie badań. Strona powodowa poniosła w związku z tym dodatkowo własne koszty na przeprowadzenie badań, aby dowiedzieć się jaki był faktycznie skład i jakość zakupionej paszy. O wynikach własnych badań strona pozwana niezwłocznie zawiadomiła powoda, który jednak nadal odmówił uznania swojej odpowiedzialności za nienależyte wykonanie umowy i domagał się jedynie zapłaty całości ceny za sprzedane towary.
Do oceny zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej powoda za zaistniałe zdarzenie sąd zastosował art. 361 § 1 i 2 kc oraz art. 362 kc. Zgodnie z tymi przepisami „zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”. Nadto, „jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron”. W okolicznościach niniejszej sprawy sąd ustalił, że pomiędzy zachowaniem powoda w postaci dostarczenia paszy gorszej jakości niż umówiona a szkodą w postaci straty H. P. – obciążenia obowiązkiem zapłaty za ilość paszy zużytą w nadmiarze zachodzi adekwatny związek przyczynowy. Gdyby bowiem powód dostarczył H. P. paszę należytej jakości nie musiałaby ona zakupić od powoda, dla osiągnięcia zamierzonego celu gospodarczego tak dużej ilości paszy. Hodowane indyki spożywałyby paszę w ilościach normatywnych, a ich ewentualne upadki czy choroby nie miałyby związku z jakością pożywienia. Stronie powodowej znany był cel zamierzenia gospodarczego H. P., wiedział jaki rodzaj oraz skład mieszanek paszowych jest potrzebny dla normalnie hodowanego stada indyków w poszczególnych okresach rozwoju. Powód jest znanym na rynku producentem mieszanek paszowych i do jego normalnej działalności gospodarczej należeć powinna powyższa wiedza. Już z treści umowy stron można sformułować wniosek, że została ona zawarta na potrzeby konkretnej hodowli prowadzonej przez H. P..
W związku jednak z ustaleniami poczynionymi w niniejszym postępowaniu należało przyjąć, że na niepowodzenie gospodarcze hodowli, a w tym na nadmierne zużycie paszy, wpływ miał jeszcze inny czynnik, za który odpowiedzialności powód nie ponosi. Chodzi o stan zdrowia hodowanych indyków, a wynikający już z zakażeń okołolęgowych i konieczność ich dalszego leczenia antybiotykoterapią. Należy więc stwierdzić, że czynnik ten stanowi przyczynienie się strony pozwanej do zwiększenia szkody. Jak wcześniej wspomniano całość szkody jaka zaistniała z wyniku nadmiernego zużycia paszy wyniosła 335.497,59 zł oraz z tytułu wykonania niezbędnych badań 16.002,30 zł. Zgodnie z twierdzeniami biegłego sądowego brak jest możliwości rozgraniczenia wpływu jaki miały obydwa czynniki na wielkość szkody. W tej sytuacji sąd dokonał oceny, że przyczynienie leżące po stronie pozwanej należy ustalić na 50%. Niewątpliwie wpływ złej jakości paszy na nieprawidłowy rozwój ptaków był znaczny, a obowiązkiem powoda – również jako producenta była bieżąca kontrola i przeprowadzanie badan jakościowych paszy, aby nie wprowadzać na rynek partii nieodpowiadającym deklaracjom. Stopień winy powoda w doprowadzeniu do powstania szkody w ocenie sądu był znaczny, tym bardziej, że jego zachowanie sąd ocenił w granicach podmiotu profesjonalnego jeśli chodzi o produkcję i sprzedaż mieszanek paszowych. Tym samym sąd obowiązek naprawienia szkody przez powoda obniżył do kwoty łącznie: 175.749,94 zł. Na marginesie należy wspomnieć, że ustaleń, że szkoda H. P. była znacznie większa niż odszkodowanie, które sąd ustalił jedynie w zakresie nadmiernego zużycia paszy . Poza tą szkodą, pozostała jeszcze wartość utraconych korzyści. Jak ustalił bowiem biegły, poza nadmiernym zużyciem paszy , możliwa strata z tytułu niewyprodukowanego żywca, to 274 663,86 zł.
H. P. naliczyła wysokość odszkodowania jedynie z tytułu nadmiernego zużycia paszy oraz wydatków na niezbędne badania na kwotę: 230.977,30 zł i wezwała powoda do zapłaty w terminie do 16.10.2013 roku. Uznając z tego za uzasadnione odszkodowanie w wysokości ustalonej przez sąd, należność ta stała się wymagalna od 17.10.2013 roku.
W związku z brakiem zapłaty tej należności w wyznaczonym terminie przez powoda oraz faktem, że H. P. wiedziała już wówczas o uzupełnieniu weksla, a następnie przelaniu wierzytelności przez powoda na rzecz innego podmiotu, H. P. skierowała oświadczenie o potrąceniu do nowego wierzyciela.
Zgodnie z art. 498 § 1 i 2 kc , gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Zgodnie z §2 wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. W ocenie sądu, wobec treści art. 498 § 1 i 2 kc, nie można skutecznie ograniczyć lub wyłączyć prawa strony do wykonania uprawnienia z potrącenia. To do swobody wyboru potrącającego należy skorzystanie z instytucji potrącenia lub też rezygnacja. Do skutecznego potrącenia, po spełnieniu wszystkich ustawowych przesłanek, dochodzi poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia woli potrącającego, które dochodzi do skutku z mocy prawa i nie ma na jego skuteczność wpływu zgoda drugiej strony lub jej brak. H. P. dokonała potrącenia powołując się na zarzuty, które przysługiwały jej wobec powoda jako zbywcy wierzytelności, tj. zgodnie z art. 513 § 1 i 2 kc. Potrącenie miało miejsce w warunkach prawa wekslowego, gdyż wraz z przelewem wierzytelności powód indosował na nowego wierzyciela weksel. Zgodnie z art. 20 w/w ustawy prawo wekslowe „ Indos po terminie płatności ma te same skutki, co indos przed tym terminem. Indos jednak po proteście spowodu niezapłacenia lub po upływie terminu, ustanowionego dla protestu, ma tylko skutki zwykłego przelewu” . Jak orzekł np. Sąd Apelacyjny w(...) w wyroku z dnia 30.06.2015 roku w spawie ACa 155/15 „dopuszczalne jest przenoszenie weksla przez indos po terminie płatności i po proteście. Indos taki nie daje posiadaczowi weksla legitymacji formalnej wynikającej z art. 16 i art. 17 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo wekslowe (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 160), lecz rodzi skutki zwykłego przelewu, do którego zastosowanie ma art. 513 KC”. W konsekwencji, w ocenie sądu słusznie strona pozwana twierdzi, że miała prawo zastosować potrącenie wobec nabywcy wierzytelności wekslowej zgodnie z art. 513 § 1 i 2 kc, przy jednoczesnym braku podstaw do zastosowania art. 17 w/w ustawy prawo wekslowe. Potrącenie więc wierzytelności osobistej przysługującej od powoda dokonane przez H. P. wobec nabywcy wierzytelności wskazanej w wekslu w dniu 4.12.2013 roku do kwoty ustalonego przez sąd odszkodowania było skuteczne i spowodowało umorzenie w całości wierzytelności wekslowej, tj. odniosło skutek także wobec materialnoprawnej wierzytelności przysługującej powodowi od pozwanej z tytułu niezapłaconej ceny sprzedaży oraz odsetek. .
Niezależnie jednak od powyższej oceny, na wypadek gdyby weksel został jednak uznany za nieważny, względnie gdyby nie przyjąć skuteczności potracenia dokonanego przez H. P., należałoby ustalić, że wierzytelność powoda została skutecznie potrącona już po wytoczeniu powództwa - oświadczeniem z 15.12.2014 r. przez pozwanego W. P., gdzie pozwany wskazał szczegółowo jaka wierzytelność osobistą przedstawia do potrącenia z jaką wierzytelnością powoda, z tym że tutaj również należy mieć na uwadze, że wierzytelność strony pozwanej sąd ograniczył do kwoty 175.749,94 zł. Potrącenie zostało wykonane już w toku niniejszego procesu, opierało się na wcześniej powstałych i wymagalnych wierzytelnościach powstałych na tle stosunku podstawowego. Skuteczność umorzenia wierzytelności zabezpieczonej wekslem, skutkuje natomiast umorzeniem również wierzytelności wekslowej.
W konsekwencji uznając, że strona pozwana skutecznie potrąciła przysługującą jej wierzytelność z tytułu odszkodowania z wzajemną wierzytelnością powoda z tytułu zapłaty ceny wraz z odsetkami, która to wartość stanowiła sumę wekslową i była niższa niż odszkodowanie przysługujące stronie pozwanej, wierzytelność powoda uległa umorzeniu w całości. Tym samym powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne.
O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc oraz § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) oraz art. 113 ust 1 w zw. z art. 83 ust 2 ustawy z dnia 28.07.2005roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Na koszty postępowania poniesione przez stronę pozwaną, a podlegające zwrotowi przez powoda składa się wynagrodzenie ustanowionego w sprawie pełnomocnika wraz opłatą skarbową od pełnomocnictwa oraz zwrot wydatków jakie zostały poniesione na opinię biegłego. Z uwagi na to, że zaliczki stron nie wystarczyły na pokrycie całości należności biegłego, pozostałe koszty opinii poniósł tymczasowo Skarb Państwa,, w związku z czym kwota ta w wysokości 7529,99 zł podlega ściągnięciu od powoda na rzecz Skarbu Państwa.
Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona powodowa , która podnosząc zarzuty:
-naruszenia przepisów prawa materialnego , tj. art.6kc poprzez uznanie , że pozwani wykazali złą jakość mieszanek paszowych (...) (...), (...) (...) ,(...) (...) ,(...) (...) dostarczonych H. P. w okresie od 17.11. 2012 do 17.01.2013r załączonymi do sprzeciwu sprawozdaniami Instytutu (...) w S. oraz że pozwani wykazali złą jakość mieszanek paszowych (...) (...),(...) (...), (...) (...), (...) dostarczonych w okresie od 17.11.2012r do 18.12.2012r oraz od 23.02.2013r do 29.04.2013r wobec braku jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej pozwanych w tym zakresie;
- naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 par.1kpc poprzez błędne i całkowicie dowolne ustalenie, że pasza dostarczona przez powódkę H. P. odpowiada za spowodowanie ½ rzekomej szkody pozwanych ;
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku .
Wskazując na powyższe zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz obciążenie pozwanych kosztami procesu za obie instancje.
Pozwani wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje :
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i na ich podstawie wywiódł trafne wnioski, które to ustalenia i wnioski Sąd Apelacyjny w całosci aprobuje i przyjmuje jako własne bez potrzeby ponownego ich powoływania.
Zarzuty podniesione w apelacji sprowadzają się w istocie do zakwestionowania oceny materiału dowodowego dokonaej przez sąd I instancji , a tym samym naruszenia art. 233par.1kpc oraz polemiki z ustaleniami sądu w zakresie dotyczącym złej jakosci mieszanek paszowych dostarczonych przez powódkę w okresie objetym żądaniem pozwu.
Za pozbawiony podstaw należało uznać zarzut dotyczacy braku wartości dowodowej sprawozdań z badań Instytutu (...) w S., albowiem analizy próbek oznaczonych nr badań (...) sporządzone zostały w laboratorium państwowym i nie były nigdy przez powódkę skutecznie zakwestionowane, czego potwierdzeniem jest m.in. treść pisma powódki z 18.07.2013r będącego odpowiedzią na reklamację zgłoszoną przez H. P. . Podniesione zaś w piśmie procesowym z dnia 7.07.2014r zarzuty dotyczące braku posiadania przez Instytut (...) w S. akredytacji w zakresie badania zawartosci w paszy selenu, białka oraz witamin A D3 i E zostały rzetelnie wyjaśnione w piśmie Instytutu z 19.08.2014r . i na dalszym etapie postępowania powódka nie kwestionowała tych ustaleń.
Za chybione należało również uznać zarzuty dotyczące opinii prof., D. J., albowiem badania przeprowadzane były wyłacznie na próbkach pochodzących od powódki , przekazanych w oryginalnych kopertach razem z dostawami kolejnych partii pasz. Próbki te były przechowywane we właściwych warunkach, zalecanych przez producenta pasz i w stanie nienaruszonym zostały przekazane do badań. W tej sytuacji za pozbawiony racjonalnego uzasadnienia należało uznać zarzut powódki, że badania próbek paszy zostały wykonane z ilości mniejszej niż 500 gram, albowiem jak wskazano powyżej niewątpliwym jest , że pozwana przkazała do badań oryginalne próbki zabezpieczone i dostarczone przez powódkę wraz z kolejnymi dostawami paszy.
Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 6kc poprzez nie wykazanie przez stronę pozwaną inicjatywy dowodowej w zakresie jakości dostarczanych pasz. Wbrew zarzutom apelacji – w sprawie przeprowadzony został dowód z opinii biegłego P. Ł. na okolicznosć jakosci paszy sprzedanej przez powódkę i biegły ten jednoznacznie stwierdził , że niewłaściwa jakosć paszy dostarczonej przez powódkę stanowi podstawę do stwierdzenia , że stwierdzone w badanych próbkach braki Ca i wit.D3 mogły stanowić podstawę do uznania , że powódka nie dopełniła warunków umowy z 14 .11.2012r. W ocenie tego biegłego występujące na fermie pozwanej problemy z hodowlą idorów mogły pozostawać w zwiazku z niewłaściwą jakością paszy dostarczanej przez powódkę. Mając na uwadze zebrany w tej sprawie materiał dowodowy , trafnie sąd I instancji uznał, że pomimo zgłaszanych reklamacji przez stronę pozwaną , powódka zarówno w toku procesu reklamacyjnego jak i w toku postępowania sądowego nie zaoferowała żadnych wyników badań , które stanowiłyby przeciwdowód dla twierdzeń pozwanyvh i potwierdzałyby właściwą jakosć i skład reklamowanej paszy. Powódka odwołała się wyłacznie do wyników badań przeprowadzanych przez firmę (...) i wenętrznego laboratorim zakładowego, których to wyników nie przedstawiła na zadnym etapie postępowania. Wobec powyższego , brak jest podstaw do uznania, że to strona pozwana nie sprostała obowiązkowi wynikajacemu z treści art. 6kc. Za spóźniony , albowiem zgłoszony dopiero na etapie postępowania apelacyjnego , nalezało zaś uznać zarzut braku przprowadzenia badań pasz oznaczonych jako (...) (...) (...), albowiem pozwana po przeprowadzeniu badań wcześniejszych partii pasz i wobec stwierdzenia ,że są one niepełnowartosciowe , uznała za zbędne prowadzenie dalszych kosztownych badań , tym bardziej, że powódka nie zaoferowała żadnych wyników badań, które dowodziłyby ,że dostarczane pasze odpowiadają przyjetym normom. Całkowita biernosć powódki zarówno w toku postępowania reklamacyjnego jak i w postępowaniu sądowym w zakresie dotyczącym wykazania właściwej jakosci dostarczanych parii pasz nie może stanowić wystarczajacej podstawy do uznania, że zebrany w tej sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie zasadności zarzutów zgłaszanych i wykazanych przez stronę pozwaną.
Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że nie tylko jakość używanej paszy, ale również stan zdrowia indyków będący następstwem zakażeń okołolęgowych i terapia antybiotykowa miały wpływ na zmniejszonyu przyrost masy ciała indyków oraz zwiększone zużycie pasz, co stanowiło podstawę do przyjęcia przyczynienia się pozwanych do powstania szkody na poziomie 50% .
Nie zasługiwały również na uwzględnienie zarzuty apelacji dotyczące ilości paszy faktycznie dostarczonej H. P.. Powódka nie przedstawiła w tym zakresie żadnych przekonujących dowdów poza sugestią, że istniała możliwość dostarczenia pasz do ferm prowadzonych przez innych członków rodziny pozwanej. Przede wszystkim zauważyć należy, że strona powodowa nie zakwestionowała ilości paszy dostarczonej H. P. wykazanej w zestawieniu stanowiącym załacznik do sprzeciwu . Ponadto pozwani wszystkie dostawy wykazali w zestawieniu zawartym w piśmie procesowym z dnia 13.12.2017r oznaczajac dodatkow odbiorcę oraz numer dokumentu WZ, zaprzeczajac jednocześnie temu aby pasze objęte wykazem z 13.12.2017r mogły zostać wykorzystane na innej fermie -należącej do A. K.. Podstawę wyliczeń biegłego stanowiła zaś wyłacznie ilość paszy zużyta na fermie pozwanych dla wyhodowania (...) indorów należących do stada stanowiacego własnośc H. P.. Powódka nie udwodniła, że dostarczyła pozwanej mniejszą ilość paszy niż wynika to z przedłożonego przez odbiorcę zestawienia dokumentów WZ stanowiących następnie podstawę wyliczeń przez biegłego.
Za chybione należało uznać zarzuty dotyczące warunków zootechnicznych i weterynaryjnych na fermie pozwanej i w tym zakresie Sąd Apelacyjny w całosci podziela argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że warunki te nie miały istotnego znaczenia dla powstania szkody po stronie pozwanej. Za nieistotne dla istoty rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie miały wywody skarżacego w zakresie dotyczącym braku suplementacji piskląt , przeprowadzonej antybiotykoterapii oraz sprawowanej opieki weterynaryjnej. Na marginesie zaś wskazać należy, że gdyby pasze dostarczane przez powódkę były pełnowartościowe , to jak słusznie podnosiła strona pozwana nie zachodziłaby konieczność dodatkowej suplementacji hodowanych indyków , tym bardziej że producent pasz nie zawarł żadnych zaleceń w tym zakresie.
Mając na uwadze powyższe apelację powódki jako pozbawioną uzasadnionych podstaw , w mysl art. 385kpc należało oddalić . O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 par.1i3 kpc w zw. z art. 99 kpc i art. 108 par.1kpc.
SSA Ryszard Marchwicki SSA Jan Futro SSA Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga