Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2018r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Eliza Nowicka - Skowrońska

Protokolant: Aneta Zych

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. W.

przeciwko M. K.

o zapłatę

I.  zasądza od M. K. na rzecz Ł. W. kwotę 131.009,29 zł (sto trzydzieści jeden tysięcy dziewięć złotych i dwadzieścia dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 maja 2017r. do dnia zapłaty;

II.  umarza postępowanie w części co do zapłaty kwoty 13.249,45 zł (trzynaście tysięcy dwieście czterdzieści dziewięć złotych i czterdzieści pięć groszy);

III.  zasądza od M. K. na rzecz Ł. W. kwotę 11.967,50 (jedenaście tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt siedem złotych i pięćdziesiąt groszy) złote tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 1029/17

UZASADNIENIE

Powód Ł. W. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego M. K. kwoty 144.258,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu (k. 8 – 10).

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż we wrześniu 2012r. na prośbę pozwanego zaciągnął w (...) Banku (...) S.A. kredyt gotówkowy w kwocie 105.000 zł, a następnie całą sumę przekazał do dyspozycji pozwanego. W zamian M. K. zobowiązał się spłacać za powoda ten kredyt, w ratach i terminach wskazanych przez bank w umowie. Na skutek zaprzestania w spłacie kredytu, Bank wystąpił do powoda z windykacją należności. Powód dokonał spłaty całej zaległej sumy wraz z odsetkami ustalonymi w ugodzie miedzy nim, a kredytodawcą. Mimo wezwania pozwanego do zwrotu należnej sumy, ten nie dokonał zwrotu otrzymanych pieniędzy (uzasadnienie pozwu – k. 8v. - 10).

Po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa, powód domagał się od pozwanego zapłaty kwoty 131.009,29 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zaś co do pozostałej kwoty, tj. 13.249,45 zł wraz z odsetkami cofnął pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie (pismo procesowe powoda z dnia 6 września 2018r. – k. 148, stanowisko zajęte na rozprawie z dnia 2 października 2018r. – k. 152).

W odpowiedzi na pozew M. K. w piśmie procesowym zawierającym wniosek o odroczenie rozprawy nie uznał powództwa i w konsekwencji wnosił o jego oddalenie (pismo procesowe z dnia 3 stycznia 2018r. – k. 81).

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany ograniczył się do stwierdzenia, iż swoje stanowisko w sprawie przedstawi na kolejnym terminie rozprawy, ponadto iż opis stanu faktycznego zawarty w pozwie był fałszywy, zaś rzeczywista sytuacja miedzy stronami była inna, do czego chciałby się ustosunkować na kolejnym terminie rozprawy (pismo procesowe pozwanego z dnia 3 stycznia 2018r. – k. 81).

Na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie z uwzględnieniem jego oświadczenia o cofnięciu powództwa w części, pozwany zaś konsekwentnie nie stawiał się na kolejne rozprawy mimo prawidłowego powiadomienia go o ich terminach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ł. W. i M. K. byli bardzo bliskimi znajomymi, przed 2012r. pozostawali w związku partnerskim, a następnie po jego zakończeniu mieli bliskie relacje, łączyła ich przyjaźń, powód miał w stosunku do pozwanego ogromne zaufanie. W 2012r. pozwany poprosił powoda o wzięcie na jego rzecz pożyczki w (...), gdyż sam nie miał zdolności kredytowej, a potrzebował środków finansowych na rozwój prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Nie była to pierwsza taka prośba pozwanego, bowiem już wcześniej powód zaciągał pożyczki i kredyty w bankach dla pozwanego. Pozwany sam dokonał wyboru produktu kredytowego, skompletował potrzebne dokumenty i je uzupełnił, zorganizował spotkanie w banku. Powód jedynie stawił się w celu zawarcia umowy kredytu (zeznania powoda – k. 153, zeznania świadków: Ł. P. – k. 139, S. W. – k. 140).

Ł. W. w dniu 21 września 2012r. zawarł z (...) umowę o kredyt gotówkowy nr (...) na kwotę 105.000 zł., płatny w 72 ratach po 2.199,89 zł oraz ostatnia w kwocie 2.023,16 zł, zgodnie z warunkami umowy. Całkowita kwota spłaty kredytu wraz z prowizjami, opłatami, oprocentowaniem to 158.215,35 zł ( umowa kredytu – k. 15 – 16).

W dniu 24 września 2012r. kredyt został wypłacony przez (...) Bank na konto powoda nr (...) w Banku (...) SA. Do tego konta dostęp posiadał pozwany, był do niego upoważniony, wszelkie dane teleadresowe należały do niego i on w rzeczywistości był osobą kontaktową w sprawie obsługi tego rachunku. Na to samo konto został przelany jeszcze drugi kredy zaciągnięty przez powoda w (...) Banku w kwocie 130.000 zł. Ten kredyt został również zaciągnięty w tym samym czasie przez powoda na rzecz pozwanego i pozostawał do jego dyspozycji w całości. Już we wcześniejszym okresie powód zaciągał podobne zobowiązania za namową pozwanego, przekazywał mu środki z nich pochodzące, a pozwany miał spłacać te należności w imieniu powoda. Rachunek w Banku (...) SA został założony przez powoda z pomocą pozwanego wyłącznie w celu przekazania na to konto środków pochodzących z kredytów zaciągniętych przez powoda na rzecz pozwanego i służących do obsługi tych dwóch kredytów. Dostęp do rachunku miał pozwany, któremu powód udzielił pełnomocnictwa do dysponowania tym rachunkiem. W informacjach o kliencie powód podał adres kontaktowy oraz numer telefonu pozwanego (pełnomocnictwo – k. 31, informacje o kliencie – k. 32 – 33, zeznania powoda – k. 153 – 154, wyroki sądów wraz z uzasadnieniami – k. 102 – 105, 106 – 112).

Po przekazaniu kredytu z (...) Bank na rachunek bankowy powoda, pozwany dysponował całą kwotą i tymi środkami opłacał swoje kolejne należności, w tym pokrywał bieżące wydatki prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Powód nigdy nie dysponował pieniędzmi znajdującymi się na tym koncie, a jedynie pozwany korzystał ze środków tam się znajdujących (historia rachunku w Banku (...) – k. 17 – 36, zeznania powoda – k. 153 – 154, zeznania świadka S. W. – k.140).

Pozwany w pierwszym okresie obowiązywania umowy z bankiem dokonał spłat rat na łączną kwotę co najmniej 13.249,45 zł, tj. w dniu 18.10.2012r. – 2.199,89zł, w dniu 19.11.2012r. – 2.199,89zł, w dniu 18.12.2012r. – 2.199,89zł, w dniu 18.01.2013r. – 2.199,89zł, w dniu 18.02.2013r. – 2.199,89zł, w dniu 7.06.2013r. – 2.250 zł; nadto wpłynęły trzy wpłaty od (...) Sp. z o.o.: w dniu 14 maja 2013r. – 4.431,56 zł, 12 lipca 2013r. – 2.199,89 zł, i 25 lipca 2013r. – 2.300 zł, tj. łącznie pozwany przekazał na rzecz spłaty kredytu kwotę 22.180,90 zł (zestawienie transakcji na rachunku Banku (...) – k. 17 – 36, historia operacji obsługi kredytu (...) – k. 34 – 37).

W 2013r. powód uzyskał informację o braku spłat kolejnych rat kredytu przez pozwanego. Skontaktował się on z (...) Bank i po uzgodnieniach co do aktualnego stanu zadłużenia, dokonał sam, bądź w jego imieniu dokonano, kilku wpłat na na rzecz (...)Bank: 24.12.2013r. – 5.000zł, 7.01.2014r. – 6.090 zł, 29.05.2014r. – 3.000 zł, 1.07.2014r. – 12.000 zł, 27.10.2014r. – 2.200 zł, 2.12.2014r. – 2.000zł, 4.12.2014r. – 2.200 zł, 22.12.2014r. – 2.400 zł, 29.01.2015r. – 2.500 zł, 12.03.2015r. – 2.500 zł, 31.07.2015r. – 2.500 zł, 27.08.2015r. – 2.500 zł, 1.10.2015r. – 2.000 zł. Wpłat tych dokonywały także w jego imieniu inne osoby, gdyż w tym czasie powód przebywał i pracował za granicą. Następnie po powrocie powoda do kraju, w dniu 27 listopada 2015r. zawarł on z bankiem ugodę, na mocy której pozostałe do spłaty zadłużenie w łącznej kwocie 75.218,24 zł zostało mu rozłożone na 15 rat. Powód spłacił całość rozłożonego mu na raty zadłużenia w terminie do 12 stycznia 2017r. Powód wpłacił na poczet zadłużenia z tytułu umowy kredytu gotówkowego co najmniej kwotę 131.009,29 zł. (...) Bank SA naliczył również odsetki karne od przeterminowanej kwoty kapitału za nieterminową spłatę kredytu (historia operacji obsługi kredytu (...) – k. 34 – 37, ugoda z (...) Bankiem – k. 38, zaświadczenie o dokonaniu spłaty zadłużenia – k. 92, zeznania świadka S. W. – k. 140).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił m.in. na podstawie powołanych wyżej dokumentów, które w całości uznał za wiarygodne, gdyż ich rzetelność i prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu, a okazały się być dopuszczonymi jako dowody niezbędne do ustalenia stanu faktycznego.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadków Ł. P. i S. W. w zakresie, w jakim ustalał treść umowy miedzy stronami, a nadto dał wiarę zeznaniom powoda w tym zakresie. Wszystkie te osoby relacjonowały jednakowo rodzaj relacji między powodem i pozwanym, podkreślały, że powód miał wielkie zaufanie do pozwanego, ulegał jego prośbom, zgadzał się na zaciąganie kolejnych zobowiązań, aby przekazać przyjacielowi kolejne kwoty pieniędzy. Świadkowie i sam powód podkreślali, iż między stronami zawartych było kilka takich porozumień, iż powód bierze kredyt dla pozwanego, zaś pozwany spłaca go zgodnie z postanowieniami umowy. Świadkowie i powód byli zgodni co do tego, iż kwoty te nie były potrzebne Ł. W., były otrzymywane celem przekazania ich M. K. i powód nigdy nie korzystał z tych kredytów sam.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym postepowaniu powód – jako formalny kredytobiorca - dochodził zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego sumy pieniędzy, którą musiał zwrócić bankowi, a którą to kwotę miał zgodnie z umową zawartą miedzy stronami zwrócić pozwany jako faktycznie korzystający z pieniędzy uzyskanych z kredytu.

Nie ulegało bowiem wątpliwości, iż miedzy stronami doszło do zawarcia umowy, na mocy której powód zobowiązał się zaciągnąć w (...) Bank SA kredyt w kwocie 105.000 zł na warunkach określonych w umowie miedzy nim a bankiem, kwota ta miała jednak służyć pozwanemu i jemu została przekazana w całości do wyłącznej dyspozycji. W zamian za to pozwany zobowiązał się do wykonywania w miejsce powoda wszelkich czynności przewidzianych w umowie kredytu, a w szczególności do terminowej spłaty wszystkich rat kredytu – zgodnie z harmonogramem przewidzianym w umowie, zarówno co do kapitału, jak i wymaganych odsetek od udzielonej kwoty kredytu. Strony zatem porozumiały się w ten sposób, że powód jako posiadający zdolność kredytową miał uzyskać kredyt, zaś pozwany – jako korzystający z całej sumy pieniędzy, faktycznie miał wywiązywać się za kredytobiorcę z obowiązków wskazanych w umie kredytu z bankiem. Umowa ta – jak wydaje się w wielu aspektach przypominała umowę pożyczki, w której jedna strona przekazała kwotę pieniędzy do dyspozycji drugiej strony, w zamian za zwrot tej kwoty wraz z należnymi odsetkami bezpośrednio do instytucji kredytowej, od której sama te środki pozyskała. Umowa miedzy powodem, a pozwanym miała trwać do całkowitej spłaty kredytu na rzecz (...) Bank SA, tj. do września 2018r.

Niekwestionowanym było, iż na skutek niewywiązywania się przez pozwanego z obowiązku spłaty terminowo rat kredytu, Bank wypowiedział powodowi umowę i wezwał go do spłaty całości kredytu. Bezspornym było także, ze Ł. W. spłacił zalegle raty, odsetki umowne oraz odsetki karne, a nadto opłaty wynikające z umowy, które powstały na skutek niespłacenia kredytu w terminie.

Wobec zakwestionowania przez pozwanego okoliczności towarzyszących zawarciu tej umowy, jednak bez powołania się na konkretne okoliczności, należało rozważyć, czy żądanie powoda jest uzasadnione i ewentualnie w jakiej wysokości.

Niewątpliwe było dla Sądu to, iż mimo zawarcia miedzy stronami procesu umowy, w której jedna ze stron – powód, przekazała kwotę uzyskaną z kredytu zaciągniętego w (...) Banku, zaś druga – pozwany, zobowiązała się do spłacenia tego kredytu za powoda, do wykonania umowy nie doszło z przyczyn leżących po stronie pozwanego. Powód był zobowiązany do zwrotu kredytu wraz z dodatkowymi kosztami na rzecz (...) Banku na skutek niewykonania umowy przez pozwanego.

Zgodnie z treścią art. 471 kc dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wobec faktu, iż pozwany – mimo umowy zawartej miedzy stronami, doprowadził do powstania w majątku powoda szkody, a jej powstanie było wynikiem jego zawinionego działania, jest odpowiedzialny wobec powoda i winien szkodę naprawić. Niewątpliwie powód spłacił należność wobec Banku w kwocie co najmniej dochodzonej w pozwie, bowiem jak wynikało z umowy kredytu całkowity koszt kredytu wynosił 158.215,35 zł oraz dodatkowe odsetki karne, które powstały na skutek zawinionego działania pozwanego, który w terminach nie spłacał zaciągniętego kredytu i doprowadził do przeterminowania się kolejnych rat. Pozwany spłacił tylko kilka pierwszych rat łącznie na kwotę 22.180,90 zł., a następnie zaprzestał wywiązywania się – zgodnie z umową zawartą z powodem, z obowiązku zapłaty kolejnych należności wobec (...) Banku. Zatem kwota dochodzona pozwem stanowiła z całą pewnością szkodę powstałą w majątku powoda, gdyż resztę kredytu wraz z należnościami w postaci odsetek karnych i opłat za brak terminowych spłat, musiał ponieść ze swojego majątku.

O odsetkach ustawowych Sad orzekł na podstawie art. 481 § 2 kc.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o przepisy art. 98 k.p.c.

Biorąc pod uwagę wartość przedmiotu sporu w zakresie popieranych żądań oraz to, że powód wygrał sprawę w całości, pozwany powinien zwrócić na jego rzecz poniesione koszty w łącznej kwocie 11.967,50 zł, na którą składa się: 6.550,50 zł (opłata od pozwu), 5.400 zł (minimalne wynagrodzenie pełnomocnika procesowego), 17 zł (opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa).

Zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Zgodnie z treścią art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego, aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.

Mając na względzie fakt, że ostatecznie w niniejszej sprawie pozew cofnięto co do kwoty 13.249,45 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, zgoda pozwanego na tę czynność nie była wymagana. W ocenie Sądu cofnięcie pozwu w sprawie niniejszej jest dopuszczalne w świetle art. 203 § 4 k.p.c. Mając to na uwadze, Sąd umorzył postępowanie w sprawie, o czym orzekł w punkcie III wyroku.

SSO Eliza Nowicka - Skowrońska

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.

SSO Eliza Nowicka - Skowrońska