Sygn. akt III RC 173/18
Dnia 28 lutego 2019 roku
Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich
w składzie:
Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik
Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Salamondra
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2019 roku
sprawy z powództwa W. G.
przeciwko małoletniemu E. G. reprezentowanemu przez przedstawicielkę ustawową A. G.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
1. oddala powództwo;
2. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania.
Sygn. akt III RC 173/18
Powód W. G. w pozwie z dnia 18 pażdziernika 2018 roku skierowanym przeciwko pozwanemu E. G. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową A. G. wniósł o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, tj. postanowienia Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 02 sierpnia 2018 roku w sprawie sygn. akt I ACa 830/18 co do roszczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniego E. G. za miesiące sierpień i wrzesień 2018 roku.
W pozwie W. G. podał, że przed dniem wniesienia powództwa uiścił wszystkie wymagane świadczenia alimentacyjne, a mimo to komornik prowadzi egzekucję i dokonał zajęcia jego kont. (pozew – k. 3-5, tytuł wykonawczy k.11, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k.12, akta kmp 12/18)
Pozwana A. G. działająca jako przedstawicielka ustawowa małoletniego E. G. wniosła o umorzenie postępowania. (odpowiedź na pozew k.38, protokół rozprawy – k. 48)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W. G. i A. G. są małżeństwem, przed Sądem Okręgowym w Łodzi toczy się postępowanie w sprawie o rozwód. Ze związku małżeńskiego mają wspólne dziecko – E. G.. W toku postępowania o rozwód w sprawie IACa 830/18 Sąd Apelacyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 02 sierpnia 2018 r. zabezpieczył roszczenie alimentacyjne na rzecz E. G. kwotą 1800 zł miesięcznie płatną do dnia 10 –tego każdego miesiąca.
(okoliczności bezsporne)
Postępowanie egzekucyjne na podstawie wspomnianego powyżej tytułu wykonawczego prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi Widzewa w Łodzi M. J. pod sygn. sprawy 12/18. Wniosek w sprawie wszczęcia egzekucji został złożony przez A. G. w dniu 30 sierpnia 2018 r., wobec nieuregulowania przez dłużnika w pełnej wysokości alimentów za sierpień 2018 r. . Wobec czego kwota dochodzonych roszczeń wynosiła 1741,94 zł alimentów zaległych, 6,68 zł odsetki a ponadto 1800 zł tytułem alimentów bieżących od miesiąca września 2018 r plus opłata za egzekucję w kwocie 271 złotych miesięcznie tj. łącznie 2071 złotych.
(dowód: wniosek z akt sprawy komorniczej o sygn. akt Kmp 12/18)
Dłużnik uiścił na rzecz wierzycielki w dniu 07 sierpnia 2018 kwotę 650 zł tytułem alimentów za sierpień i następnie w dniu 10 sierpnia 2018 r uiścił brakującą kwotę 1150 złotych . Alimenty za wrzesień 2018 r. w kwocie 1800 zł zapłacił z opóźnieniem w dniu 12 września 2018 r. Pismem z dnia 18 września 2018 r poinformował komornika , iż reguluje alimenty na bieżąco ,przedstawił dowody wpłat i podniósł , że w związku z tym brak jest podstaw do prowadzenia egzekucji .
(dowód: pismo dłużnika z akt sprawy komorniczej o sygn. akt Kmp 12/18 – k. 6,)
Od sierpnia 2018 r. dłużnik uiszczał kwoty po 1800 zł miesięcznie na rzecz wierzyciela, bezpośrednio do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego, przelewem na konto, nie za pośrednictwem komornika.
(dowód: akta kmp 12/18, zeznania powoda k.48-odwrót)
W dniu 05 pażdziernika 2018 r W. G. złożył do komornika skargę na dokonane zajęcia egzekucyjne , podnosząc , że wobec dobrowolnego uiszczania alimentów postepowanie egzekucyjne jest niezasadne.
Komornik wobec skargi i przekazanej przez dłużnika informacji o dokonanej zapłacie wierzytelności poinformował dłużnika , że w trybie art. 822 kpc zwrócił się z zapytaniem do wierzyciela czy potwierdza dokonane wpłaty i czy należy je zaliczyć na poczet zaległości.
Jednocześnie pismem z dnia 24 września 2018 r komornik poinformował dłużnika , iż skierował wezwanie do wierzyciela do zajęcia stanowiska i że nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności tytułu wykonawczego.
W dniu 11 październik 2018r pełnomocnik wierzyciela złożył do komornika wniosek o umorzenie postepowania egzekucyjnego wobec bieżącej spłaty zabezpieczonych alimentów.
W dniu 18 pażdziernika 2018 r komornik uznał skargę dłużnika za uzasadnioną , odwołał dokonane zajęcia oraz umorzył postępowanie egzekucyjne obciążając kosztami wierzyciela.
Zwrócił również dłużnikowi pobraną z konta w drodze egzekucji kwotę
1308 złotych
/ akta kmp 12/18/
Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy i oparł się na nim dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Dowody nie były kwestionowane przez strony, nie budziły też zastrzeżeń Sądu.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo W. G. nie jest zasadne i jako takie zostało oddaleniu.
Środkiem prawnym służącym dłużnikowi w celu obrony w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego jest jedno z powództw przeciwegzekucyjnych – powództwo opozycyjne uregulowane w art. 840 i nast. k.p.c. Istota tego powództwa polega na tym, że dłużnik może bronić się przed egzekucją w całości lub części poprzez żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia. Istotą powództwa opozycyjnego z art. 840 jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności jednak nie prowadzi do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym lub natychmiast wykonalnym orzeczeniem sądowym, ma ono na celu pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, a nie podważenie treści orzeczenia sądowego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (H. Pietrzkowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne, Warszawa 2006, komentarz do art. 840, teza 2).
Pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia można żądać w ściśle określonych przez art. 840 § 1 k.p.c. wypadkach, a mianowicie, jeżeli: 1) dłużnik przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście; 2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; zaś gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie; 3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
W okolicznościach rozpoznawanej sprawy powód powołuje się na spełnienie świadczenia w całości. Zarzut ten był przedmiotem rozpoznania skargi skutkującej umorzeniem postępowania egzekucyjnego , zwrotem dłużnikowi nienależnie pobranych kwot oraz obciążenia wierzyciela kosztami.
W dniu, w którym komornik wydał postanowienie o umorzeniu postępowania ,dłużnik złożył pozew w niniejszej sprawie. W tych okolicznościach pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego byłoby również kwestionowaniem zasadności spełnienia świadczenia alimentacyjnego przekazanego bezpośrednio do rąk wierzyciela i podważeniem treści orzeczenia zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.
Istotą powództwa przeciwegzekucyjnego jest ochrona dłużnika przed egzekucją nienależnych świadczeń. W tej sprawie wierzyciel cofnął egzekucję, nastąpił zwrot nienależnie pobranej kwoty i rozliczenie kosztów oraz umorzenie postepowania egzekucyjnego. Nie można zatem przyjąć , że wierzyciel korzysta z obciążenia dłużnika tą samą należnością zarówno w drodze dobrowolnego spełnienia należności jak i w drodze przymusu w drodze egzekucji.
Pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego za miesiące sierpień i wrzesień wywołałoby ten skutek, że powód mógłby żądać zwrotu świadczenia jako nienależnego bo uzyskanego z tytułu wykonawczego pozbawionego wykonalności.
Godzi się zauważyć, iż w stosunku do powoda na podstawie wniosku A. G. z dnia 30 sierpnia 2018 roku w oparciu o tytuł wykonawczy zostało wszczęte przez komornika sądowego postępowanie o egzekucję świadczeń alimentacyjnych bowiem W. G. nie wywiązywał się w pełni ze zobowiązań wynikających z postanowienia Sądu Apelacyjnego w Łodzi zabezpieczającego świadczenia alimentacyjne na czas toczącego się postępowania rozwodowego. Nie zapłacił on jednorazowo alimentów w wysokości po 1800 zł za sierpień, dokonując zapłaty w II ratach, a we wrześniu uchybił terminowi dokonując przelewu w dniu 12 września. Pamiętać należy, że w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych z mocy ustawy należały się odsetki osobom uprawnionym do otrzymywania świadczenia.
Po tym dniu, mimo wpłacania przez powoda określonych sum, zaległość wciąż rosła, a przez odsetki ustawowe, które były skutkiem pozostawania przez powoda w stanie opóźnienia w spełnieniu świadczenia – uiszczaniu alimentów na rzecz małoletniego syna .
Zgodnie z art. 360 k.p.c. postanowienie wydane w postępowaniu zabezpieczającym w sprawie roszczeń alimentacyjnych jest natychmiast wykonalne.
Odnośnie do konieczności płacenia odsetek ustawowych od sum pieniężnych, stwierdzić należy, że obowiązek płacenia odsetek ustawowych od świadczeń pieniężnych, co do których pozostaje się w opóźnieniu, wynika wprost z ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zaś na mocy § 2 przywołanego przepisu, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Zatem sam fakt opóźnienia przesądza, że wierzycielowi należą się odsetki. Skoro więc W. G. opóźniał się w spełnieniu świadczenia, to za czas pozostawania w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia pieniężnego z mocy prawa (z mocy ustawy, to jest z mocy art. 481 § 1 k.c.), a nie z woli Sądu czy woli jakiejś osoby, od kwoty należności głównej należą się odsetki. Jeżeli wysokość tych odsetek nie była przez strony ustalona, a tak było w rozpoznawanym wypadku, należą się z mocy art. 481 § 2 odsetki ustawowe. Taka też sytuacja ma miejsce w okolicznościach niniejszej sprawy. Sąd nie jest władny do zwalniania osoby zobowiązanej do spełnienia świadczenia pieniężnego od uiszczania odsetek. Sąd nie jest uprawniony do ustalenia, że odsetki od należności głównej nie będą naliczane wskutek opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Ustawodawca nie wyposażył Sądu w takie środki prawne, które były pozwoliłyby uwzględnić żądanie pozwu. Narastanie odsetek od niespełnionego w terminie świadczenia pieniężnego jest prawną konsekwencją pozostawania w stanie opóźnienia w spełnieniu świadczenia i działanie Sądu nie może w tym zakresie niczego zmienić. Trzeba zaznaczyć, iż również w świetle zasad współżycia społecznego brak podstaw do uznania żądania pozwu za uzasadnione.
Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania, oddalono powództwo z uwagi na brak jakichkolwiek podstaw dla jego uwzględnienia.
Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. orzekł o wzajemnym zniesieniu kosztów postępowania między stronami mając na uwadze fakt , iż pozwana przy pierwszej czynności wniosła o umorzenie postepowania podnosząc , że wobec zakończenia postępowania egzekucyjnego prowadzenie niniejszego postepowania stało się zbędne.