Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2019 r. w S.

odwołania M. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 27 sierpnia 2018 r. Nr (...)

w sprawie M. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o wysokość emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 718/18 UZASADNIENIE

Decyzją z 27 sierpnia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.114 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił M. N. przeliczenia emerytury poprzez przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem okresu opieki nad synem G. ,tj. od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. Organ rentowy podniósł, że w/w okres został uznany jako okres składkowy przy obliczaniu wysokości emerytury ubezpieczonej na podstawie załączonego do wniosku świadectwa pracy z 16 października 1985r. wystawionego przez (...) Centralę (...) w L.. W dokumencie tym brak jest informacji, że ubezpieczona przebywała na urlopie wychowawczym.

Odwołanie od w/w decyzji złożył M. N. wnosząc o jej zmianę poprzez uwzględnienie do wysokości emerytury okresu nieskładkowego z tytułu opieki nad dziećmi. W uzasadnieniu stanowiska wskazała, że w okresie od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. korzystała z bezpłatnego urlopu wychowawczego z uwagi na konieczność zapewnienia synowi G. osobistej opieki. Zdaniem ubezpieczonej, organ rentowy winien uwzględnić jej okres sprawowania opieki nad dziećmi w łącznym wymiarze 9 lat, gdyż w dniu (...) urodziła drugiego syna D. i nad nim również wykonywała opiekę (odwołanie k.1-2v akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z 5 listopada 1991r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej M. N. emeryturę na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. Nr 28, poz. 149) oraz przepisów ustawy z 24 maja 1990r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym poczynając od 1 lipca 1991r. z tym, że wypłatę świadczenia podjęto od 1 października 1991r., tj. od miesiąca, w którym ustało zatrudnienie. Przyjęty do ustalenia wysokości emerytury wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony został z 4 kwartałów kalendarzowych – kolejnych 3 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu ,tj. od 1 stycznia 1988r. do 31 grudnia 1990r. i wyniósł 81,09% (decyzja o przyznaniu wcześniejszej emerytury z 5 listopada 1991r., k.14-15 akt emerytalnych za wnioskiem o emeryturę z 1 października 1991r., obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 1 października 1991r. oraz notatki z przebiegu zatrudnienia k.10-11 w/w akt emerytalnych).

M. N. (ur. (...)) po osiągnieciu powszechnego wieku emerytalnego wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o emeryturę (wniosek ubezpieczonej z 2 marca 2009r. k.1-3 akt emerytalnych).

Po rozpoznaniu powyższego wniosku o emeryturę, decyzją z 2 czerwca 2009r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał M. N. emeryturę od 1 marca 2009r. ,tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku o świadczenie. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął dotychczasowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony z okresu od 1988r. do 1990r. ,tj. 81,09% (decyzja o przyznaniu emerytury z 2 czerwca 2009r. oraz karta przebiegu zatrudnienia, k.97, 99-102 akt emerytalnych).

W dniu 23 lipca 2018r. ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości emerytury poprzez uwzględnienie do wysokości emerytury okresów nieskładkowych z tytułu opieki nad dziećmi ,tj. okresu od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. (wniosek z 23 lipca 2018r. wraz z załącznikami k.283-290 akt emerytalnych). Po rozpoznaniu powyższego wniosku, zaskarżoną decyzją z 27 sierpnia 2018r. organ rentowy odmówił M. N. prawa do przeliczenia emerytury wskazując, iż wcześniej, bo przy ustaleniu ubezpieczonej prawa do emerytury (decyzja o przyznaniu emerytury z dnia 2 czerwca 2009r.), w/w okres sprawowania opieki nad dziećmi został uwzględniony jako okres składkowy na podstawie załączonego do wniosku świadectwa pracy z 16 października 1985r. wystawionego przez(...) Centralę (...) w L. (zaskarżona decyzja z 14 września 2016r. k.293 akt emerytalnych).

Ubezpieczona urodziła dwoje dzieci. Starszego syna G. N. ubezpieczona urodziła w dniu 21 grudnia 1973r. (odpis aktu urodzenia syna k.290 akt emerytalnych). W chwili urodzenia syna ubezpieczona była zatrudniona w (...) Centrali (...) w L. z tym, że pracę wykonywała w Hurtowni Nr (...) w Ł. jako referent ds. administracyjno-gospodarczych (świadectwo pracy z 16 października 1985r. wystawione przez (...) Centralę (...) w L. za okres od 9 lipca 1973r. do 31 maja 1980r. k.5 akt emerytalnych za wnioskiem o emeryturę z 1 października 1991r.). Od urodzenia syn ubezpieczonej G. jest osobą upośledzoną umysłowo w stopniu umiarkowanym (kopie wypisów z orzeczeń Obwodowej Komisji Lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia Nr 7 w M. z 14 maja 1991r., 2 marca 1992r. oraz orzeczenie o ustaleniu stopnia niepełnosprawności z 26 maja 1998r. k. 285-287v akt emerytalnych, a także wyjaśnienia ubezpieczonej k.15v akt spawy). Rozwój choroby syna skutkował koniecznością sprawowania nad nim stałej opieki przez ubezpieczoną. W związku ze sprawowaniem takiej opieki, w okresie od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. ubezpieczona nie wykonywała pracy w (...) Centrali (...) w L. i przebywała na bezpłatnym urlopie wychowawczym (kopia legitymacji ubezpieczeniowej k.288 akt emerytalnych).

W dniu 21 marca 1977r. ubezpieczona urodziła syna D. N. (odpis aktu urodzenia syna k.289 akt emerytalnych). W chwili urodzenia syna ubezpieczona nadal korzystała z bezpłatnego urlopu wychowawczego udzielonego przez (...) Centralę (...) w L.. Po urodzeniu syna i wykorzystaniu urlopu bezpłatnego ,tj. w dniu 31 maja 1980r. ubezpieczona rozwiązała umowę o pracę z (...) Centralą (...) w L.. W okresie od 15 sierpnia 1977r. do 31 października 1985r. ubezpieczona sprawowała opiekę nad dziećmi i jednocześnie wykonywała prace chałupnicze na rzecz (...) Spółdzielni (...) w M. (zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 19 lipca 2005r. wystawione przez (...) Sp. z o.o. w M. k.11-30 akt emerytalnych oraz wyjaśnienia ubezpieczonej k.15v akt sprawy).

Zgodnie z oświadczeniem ubezpieczonej sprawowała ona opiekę nad dziećmi w okresie od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. (oświadczenie ubezpieczonej z 19 lipca 2018r. za wnioskiem o przeliczenie emerytury z 23 lipca 2018r. k.284 akt emerytalnych).

W dniu 4 listopada 1985r. ubezpieczona podjęła zatrudnienie w Przedsiębiorstwie (...) w W. jako sprzedawca. Pracę na tym stanowisku ubezpieczona kontynuowała do 31 marca 1987r. (świadectwo pracy z 26 marca 1987r. wystawione przez Przedsiębiorstwo (...) w W. k.8 akt emerytalnych za wnioskiem o emeryturę z 1 października 1991r.).

W okresie od 11 czerwca 1987r. do 23 października 1991r. ubezpieczona pracowała w (...) Zakładzie Handlu (...) (kwestionariusz dotyczący okresów zatrudnienia oraz zaświadczenie zakładu pracy z 3 października 1991r. odpowiednio k.1, 9 akt emerytalnych za wnioskiem o emeryturę z 1 października 1991r.).

Następnie M. N. była zatrudniona w niepełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Handlowym (...) (...)z siedzibą w W., przy czym w okresie od 1 kwietnia 2008r. do 30 października 2011r. ubezpieczona pracowała na stanowisku sprzedawcy, zaś od 31 października 2011r. do 2 lutego 2013r. jako sprzątacza (świadectwo pracy z 4 lutego 2013r. wystawione przez Przedsiębiorstwo Handlowe (...) (...) w W. k.251 akt emerytalnych).

W okresie od dnia 24 stycznia 2014r. do 30 listopada 2014r., a także od 8 marca 2015r. do 31 marca 2015r. ubezpieczona pracowała na podstawie umowy zlecenia w Zakładach Usługowych (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. jako wykonawca usług czystościowych (zaświadczenia o zarobkach z 28 czerwca 2017r., k.273-274 akt emerytalnych). Od 20 kwietnia 2015r. ubezpieczona jest zatrudniona w niepełnym wymiarze czasu pracy w (...) s.c. z siedzibą w O. (zaświadczenia pracodawcy z 8 marca 2017r. i 24 stycznia 2018r. k.266, 279 akt emerytalnych oraz wyjaśnienia ubezpieczonej k.15v akt sprawy).

Łączny przyjęty przez organ rentowy wymiar okresów składkowych wynosi 28 lat, 11 miesięcy i 18 dni, w tym również okres bezpłatnego urlopu wychowawczego od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. (decyzja z 12 lutego 2018r. o przeliczeniu emerytury k.281-282 akt emerytalnych oraz karta przebiegu zatrudnienia k.280 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej M. N. podlegało oddaleniu.

Rozstrzygnięcie sprawy wymagało ustalenia, czy do wymiaru okresów nieskładkowych ubezpieczonej zaliczyć należy okres niewykonywania przez nią pracy (przebywania na bezpłatnym urlopie wychowawczym) z tytułu sprawowania opieki nad synem G. N., a w późniejszym okresie również synem D. N.. Ubezpieczona prezentowała w tym zakresie stanowisko o konieczności zaliczenia do okresów nieskładkowych okresu niewykonywania pracy z powodu opieki nad synem G. (w związku z jego upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym), a zatem okresu od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. Organ rentowy z kolei stał na stanowisku, że okres sprawowania opieki nad dziećmi w całości został uwzględniony jako okres składkowy przy przyznaniu ubezpieczonej prawa do emerytury, co nastąpiło na mocy decyzji z 2 czerwca 2009r., na podstawie załączonego do wniosku świadectwa pracy z 16 października 1985r. wystawionego przez (...) Centralę (...) w L. (zaskarżona decyzja z 27 sierpnia 2018r. k.293 akt emerytalnych).

Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że stanowisko organu rentowego jest prawidłowe i w związku z tym brak jest podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji zgodnie z roszczeniem ubezpieczonej. W sprawie bezsporne jest, iż w trakcie zatrudnienia w (...) Centrali (...) w L. ubezpieczona przebywała na urlopie bezpłatnym w okresie od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. Niesporne jest również, iż przy ustaleniu wysokości emerytury, jak również samego prawa do tego świadczenia organ rentowy uwzględnił cały okres zatrudnienia ubezpieczonej w (...) Centrali (...) w L. ,tj. okres od 9 lipca 1973r. do 31 maja 1980r. i okres ten potraktował jako okres wykonywania przez ubezpieczoną pracy czyli, jako okres składkowy, w tym również okres od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r., kiedy to ubezpieczona korzystała z urlopu bezpłatnego. Wbrew twierdzeniom ubezpieczonej okres, kiedy przebywała ona na urlopie bezpłatnym z uwagi na konieczność zapewnienia ciężko choremu synowi G. stałej opieki (w późniejszym okresie również synowi D.), tj. od 1 marca 1975r. do 31 maja 1980r. w całości został zakwalifikowany przez organ rentowy jako okres składkowy (vide: karta przebiegu zatrudnienia oraz decyzja 5 listopada 1991r. o przyznaniu emerytury k.11, 14-15 akt emerytalnych za wnioskiem o emeryturę z 1 października 1991r.). Skoro zatem organ rentowy uwzględnił ubezpieczonej sporny okres jako okres składkowy, to nie jest możliwe uwzględnienie tożsamego okresu jako okresu nieskładkowego, ponadto zaliczenie w/w okresu urlopu wychowawczego jako okresu składkowego jest dla ubezpieczonej korzystniejsze, aniżeli okres ten miałby zostać zaliczony – zgodnie z wnioskiem ubezpieczonej - jako okres nieskładkowy. Zauważyć trzeba, iż po ustaniu zatrudnienia w (...) Centrali (...) w L. ubezpieczona wykonywała pracę w charakterze chałupnika i okres ten został przez organ rentowy prawidłowo zakwalifikowany jako okres składkowy (zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.11-30 akt emerytalnych). Z dalszych ustaleń Sadu wynika, iż kolejne okresy zatrudnienia ubezpieczonej w w/w zakładach pracy (vide: ustalenia faktyczne), aż do nabycia prawa do emerytury, zostały potraktowane przez organ rentowy jako okresy składkowe. Analizując cały okres aktywności zawodowej M. N. zauważyć należy, iż ubezpieczona pracę zarobkową łączyła z opieką nad dziećmi. W związku z tym, brak jest okresu 9 lat, którego można byłoby umiejscowić w konkretnym przedziale czasowym i uwzględnić jako okres niewykonywania przez ubezpieczoną pracy z powodu opieki nad dziećmi ,tj. okres nieskładkowy. Odnosząc się natomiast, do twierdzenia ubezpieczonej, iż w/w okres 9 lat należy potraktować i umiejscowić go w przedziale czasowym, kiedy ubezpieczona nie wykonywała pracy będąc już emerytką wskazać należy, iż takie rozwiązanie nie jest dopuszczalne, gdyż zgodnie z art.7 pkt 5-7 ustawy emerytalnej, okresami nieskładkowymi, które mogą zostać zaliczone do wysokości emerytury, jak również do ustalenia prawa do świadczenia, są okresy przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury. Z tego wynika, iż uwzględnieniu podlegają wyłącznie okresy nieskładkowe przypadające przed dniem przejścia na emeryturę, czyli w przypadku ubezpieczonej przed dniem 1 lipca 1991r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc oddalił odwołanie ubezpieczonej.