Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Piotr Kawecki

Protokolant stażysta Monika Paczkowska

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2018 r. w Toruniu

sprawy z powództwa małoletniej W. T. (1) działającej przez matkę A. T.

przeciwko J. T.

o podwyższenie alimentów

I.  oddala powództwo,

II.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.

Sygn. akt III RC 613/18

UZASADNIENIE

A. T. działając w imieniu małoletniej W. T. (2) w dniu (...) r. wniosła pozew przeciwko J. T. domagając się – po sprecyzowaniu stanowiska w piśmie procesowym z dnia (...) r. – podwyższenia alimentów z kwoty po (...) zł miesięcznie, do kwoty po (...) miesięcznie, poczynając od początku (...) r., argumentując powództwo wzrostem kosztów utrzymania małoletniej powódki. A. T. podała, że małoletnia jest uczennicą klasy (...) szkoły podstawowej, że ze względu na chorobę oczu została uznana prze (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności za osobę niepełnosprawną. Matka małoletniej wskazała, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej obejmują: koszty zamieszkania ((...) zł), wyżywienia ((...) zł), odzież ((...) zł), środki higieny i kosmetyki ((...) zł), podręczniki, przybory i inne opłaty szkolne ((...) zł), wypoczynek ((...) zł), spotkania z rówieśnikami ((...) zł), rozwijanie zainteresowań ((...) zł), telefon ((...) zł), kieszonkowe ((...) zł), szczepionki, niezbędne leki i porady lekarskie ((...) zł), raty za meble ((...) zł). A. T. wskazała, że od dnia (...) r. pracuje w firmie (...) w ramach umowy o pracę z wynagrodzeniem (...), proporcjonalnym do wymiaru czasu pracy. Ponadto sprawuje ona bezpośrednią opiekę nad dziećmi, w tym nad starszą, pełnoletnią już H. T., oraz prowadzi dom. Matka małoletniej wskazała, że koszty utrzymania małoletniej powódki, podobnie jak i jej siostry, znacznie wzrosły od daty zasądzenia ostatnich alimentów. W (...) zaszła konieczność zakupu aparatów ortodontycznych dla obydwu córek, od ponad roku ponosi zachodzi konieczność dokonywania opłat za comiesięczne wizyty u ortodonty w kwocie po (...) zł za każdą z wizyt. A. T. wskazała, że musiała zakupić dla córek komputer stacjonarny oraz łóżka dla każdej z nich i obecnie spłaca raty za te meble. Według wiedzy matki małoletniej, pozwany osiąga znaczne dochody, stać go na własne przyjemności, pozwany ma otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych oraz pomagać swojemu ojcu w prowadzeniu sklepu spożywczego, za co ma otrzymywać dodatkowe dochody (k. 3-4 akt).

W odpowiedzi na pozew z dnia (...) r. J. T. wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując m.in., że w ostatnim czasie utrzymywał się wyłącznie z zasiłku dla bezrobotnych w kwocie (...) zł brutto. Pozwany w okresie od (...) do (...) pobrał zasiłek w łącznej kwocie netto (...) zł, co daje ok. (...) zł netto miesięcznie. Pozwany wskazał, że decyzją Starosty (...) z dnia (...) r. utracił prawo do zasiłku dla bezrobotnych od dnia (...). Aktualnie nie powsiada żadnego stałego źródła dochodu, bezskutecznie poszukuje pracy. Łączna wysokość zobowiązań alimentacyjnych ((...) zł) przekracza obecnie dochody pozwanego, zmuszony jest do zaciągania pożyczek, by móc spłacić alimenty i utrzymać się. Pozwany wskazał, że nie jest prawdą, by pracował zarobkowo u swojego ojca - pomagał on jedynie ojcu przy prowadzeniu sklepu, by odpracować zaciągnięty u niego dług. Pozwany wskazał, że nie doszło do zmiany stosunków polegających na wzroście usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki - niepełnosprawność córki datuje się bowiem od urodzenia i była to okoliczność brana pod uwagę przy ustalaniu wysokości ranty alimentacyjnej. W ocenie pozwanego nie można do usprawiedliwionych potrzeb córki zaliczyć zakupu komputera z kartą graficzną o wartości (...) zł, bowiem tak zaawansowany technologicznie komputer nie jest żadną jej uzasadnioną potrzebą; pozwany zakwestionował również fakt zakupu aparatu ortodontycznego wskazując, że do takiego zakupu nigdy nie doszło.

Pozwany wskazał, że jego sytuacja materialna i możliwości zarobkowe pogorszyły się od daty ostatniego orzeczenia o alimentach – nigdy nie były one duże; nie jest on osobą wykwalifikowaną, dodatkowo pozbawiony jest nawet prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Jego aktywne poszukiwania pracy pozostają bezskuteczne.

Sąd ustalił, co następuje

Małoletnia W. T. (2), ur. (...) w T. jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego A. T. i J. T..

/okoliczność bezsporna a ponadto dowód:

odpis skrócony aktu urodzenia k. 9/

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Toruniu w dniu (...) r. w sprawie (...) J. T. zobowiązał się do płacenia alimentów na rzecz swojej córki H. T. w kwocie po (...) zł miesięcznie, oraz na rzecz swojej córki W. T. (2) w kwocie po (...) zł miesięcznie, tj. w łącznej kwocie po (...) zł miesięcznie.

/dowód: ugoda z dn. (...) r. k. 55 akt (...) SR w Toruniu/

Małoletnia W. T. (2) była wówczas uczennicą VI klasy szkoły podstawowej w (...). Posiadała orzeczenie o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych od urodzenia. Chorowała na astmę i miała wadę wzroku. Przyjmowała na stałe leki za ok. (...) zł miesięcznie. Miałą stwierdzoną wadę zgryzu, zdaniem lekarzy powinna nosić na stałę aparat ortodontyczny..

Matka małoletniej, A. T., po okresie przebywania na zasiłku dla bezrobotnych znalazła zatrudnienie i pracowała średnio po (...) godzin dziennie zarabiając (...) zł brutto za godzinę. Małoletnie H. i W. T. (2) zamieszkiwały wraz z matką w domu jednorodzinnym w R., na utrzymanie którego A. T. wydawała średnio miesięcznie – (...) zł za energię elektryczną, (...) zł za wodę i odprowadzanie ścieków, (...) zł za internet. Opłaty za telefon małoletniej W. T. (2) wynosiły (...) zł miesięcznie. Małoletnia W. w ramach rehabilitacji korzystała z basenu, otrzymywała kieszonkowe. Na wyżywienie obu wówczas małoletnich A. T. wydawała wówczas ok. (...) zł miesięcznie, na odzież – ok. (...) zł miesięcznie, n aśrodki higieny i kosmetyki – ok. (...) zł miesięcznie, na podręczniki i przybory szkolne – ok, (...) zł miesięcznie, na wypoczynek letni i zimowy małoletnich - średnio po (...) zł miesięcznie, na rozwijanie zainteresowań małoletnich, spotkania z rówieśnikami, rozrywkę – ok. (...) zł miesięcznie.

A. T. otrzymywała na mał. W. zasiłek rodzinny w kwocie (...) zł, świadczenie z tytułu niepełnosprawności córki w kwocie (...) zł oraz świadczenie wychowawcze „500+”.

Oprócz małoletniej W. miała na utrzymaniu jeszcze córkę H., która była uczennicą (...) klasy liceum.

J. T. był wówczas zatrudniony na umowę o pracę w firmie swojego brata (...) na stanowisku kierownika ds. logistyki i zaopatrzenia z wynagrodzeniem w wysokości (...) brutto.

Z uwagi na zastosowany przez Prokuraturę środek zapobiegawczy zamieszkiwał w pomieszczeniu gospodarczym na trenie działki brata. Ponosił koszt opału, prądu i wody w łącznej kwocie ok. (...) zł miesięcznie.

/dowód: postanowienie o zastosowaniu środków zapobiegawczych – k. 5-6, 33-35 akt (...) SR w Toruniu,

Umowa o pracę na czas nieokreślony – k. 7-8, 30-31 akt (...) SR w Toruniu,

Decyzja Starosty (...) – k. 9 akt (...) SR w Toruniu,

Orzeczenie o niepełnosprawności – k. 11 akt (...) SR w Toruniu,

Zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły – k. 12, akt (...) SR w Toruniu,

Zaświadczenie o wysokości zarobków J. T. – k. 32 akt (...) SR w Toruniu,

Oświadczenie M. T. – k. 36, akt (...) SR w Toruniu,

Zaświadczenie z Urzędu Pracy – k. (...), akt (...) SR w Toruniu,

Zaświadczenie z Urzędu Gminy w Z. (...) – k. 51 akt (...) SR w Toruniu,

Informacyjne wysłuchanie A. T. – k. 52-53, akt (...) SR w Toruniu,

Informacyjne wysłuchanie J. T. – k. 53 akt (...) SR w Toruniu,

/

Wyrokiem z dnia (...) r. wydanym w sprawie (...) (...) Sąd Okręgowy w Toruniu rozwiązał małżeństwo rodziców małoletniej przez rozwód. W punkcie (...) wyroku Sąd utrzymał w mocy alimenty ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Toruniu z dnia (...) r. w sprawie (...). Wyrok ten uprawomocnił się (...) r.

/dowód: wyrok z dn. (...) (...) k. 28 akt (...) SO w Toruniu/

Matka małoletniej pracowała wówczas w firmie (...) jako konsultant telefoniczny z wynagrodzeniem ok. (...) zł netto miesięcznie.

Miesięczny koszt utrzymania małoletniej W. wynosił wówczas (...) zł miesięcznie.

J. T. nadal pracował w firmie (...) i otrzymywał wynagrodzenie w wysokości (...) zł netto miesięcznie.

/dowód: akta (...) SO w Toruniu/

Obecnie małoletnia W. ma (...) lat. Jest uczennicą (...) klasy szkoły podstawowej. Otrzymała darmowe podręczniki w szkole.

Z uwagi na wadę zgryzu został jej założony aparat ortodontyczny za (...) zł. Comiesięczna wizyta u ortodonty wynosi (...) zł miesięcznie. Małoletnia będzie potrzebowała jeszcze drugiej części aparatu.

Na odzież dla małoletniej jej matka wydaje (...) zł miesięcznie, na higienę i kosmetyki (...) zł miesięcznie, na zainteresowania córki przeznacza ok. (...) zł miesięcznie, na telefon (...) zł miesięcznie. Dodatkowo małoletnia otrzymuje kieszonkowe w wysokości (...) zł miesięcznie.

A. T. od (...) r. zatrudniona jest w firmie (...) jako specjalista ds. sprzedaży z wynagrodzeniem (...) zł brutto miesięcznie plus premia zależna od sprzedaży. Od (...) do (...) r. jej wynagrodzenie wynosi ok. (...) zł netto, zaś we (...) r. otrzymała wynagrodzenie wysokości (...) zł netto.

Na swoje utrzymanie przeznacza (...) zł miesięcznie.

Wraz z małoletnią W. oraz córką H. zajmuje parter domu stanowiącego jej współwłasność z pozwanym. Na prąd wydaje ok. (...) zł co dwa miesiące, na wodę (...) zł miesięcznie, gaz (...) zł miesięcznie, wywóz śmieci (...) zł miesięcznie, podatek (...) zł rocznie. Dodatkowo obecnie musi ponosić koszt zakupu opału w kwocie ok. (...) zł rocznie, bowiem skończyło się zgromadzone drewno.

Na wyżywienie dla trzech osób wydaje łącznie (...) zł miesięcznie.

A. T. zakupiła swoim córkom używany komputer stacjonarny za kwotę (...) zł. Wyposażony jest on w lepszą kartę graficzną aby mógł współpracować z tabletem graficznym starszej córki.

Zakupiła córkom nowe łózka za ok. (...) zł s także narożnik za ok. (...) zł. Na ich zakup zaciągnęła kredyt, który spłaca w ratach po (...) zł miesięcznie.

Matka małoletnich pobiera świadczenie rodzinne na córki w kwocie ok. (...) zł miesięcznie oraz świadczenie wychowawcze w wysokości (...) zł na mał. W..

/dowód: orzeczenie o niepełnosprawności k. 5

umowa o pracę k. 6

zaświadczenie ze szkoły k. 7

faktury k. 8, 26-29, 33

umowa o kredyt k. 10

zaświadczenie GOPS k. 30

zaświadczenie z Urzędu Gminy k. 31

zaświadczenie o zarobkach k. 32

potwierdzenie przelewu k. 34

przesłuchanie matki mał. powódki k.35v.-36/

J. T. od dnia (...) (...) r. jest zarejestrowany jako bezrobotny. W okresie od (...) r. do (...) (...) r. pobierał zasiłek w wysokości ok. (...) zł miesięcznie.

Pracował dorywczo u swojego ojca zastępując sklepową za co otrzymywał pieniądze z góry, jednak pokłócił się z ojcem i od tego czasu poszukuje pracy. Obecnie stara się o uzyskanie pracy w firmie (...).

Pozwany zakupił motor za (...) zł, który zamierza odrestaurować i odsprzedać z zyskiem.

Jest wraz z A. T. współwłaścicielem samochodu T. (...) rocznik (...) o wartości (...) zł. Auto to w ostatnim czasie miało stłuczkę z winy pozwanego, zachodziła konieczność jego naprawy.

Pożyczył od kolegi (...) zł na naprawę samochodu, życie i opłaty.

Zajmuje piętro domu stanowiącego współwłasność jego i A. T.. Za wywóz śmieci płaci (...) zł, za prąd ok. (...) zł co dwa miesiące, za gaz (...) zł co 2-3 miesiące, za wodę (...) zł co dwa miesiące. Podatek od nieruchomości wynosi (...) zł. Dodatkowo opłaca internet w kwocie (...) zł miesięcznie, z którego korzysta zarówno on jak i małoletnie i ich matka. Pozwany zmuszony jest żyć bardzo skromnie – na ubiór, higienę, jedzenie wydaje łącznie ok. (...) zł miesięcznie.

J. T. płaci regularnie alimenty zasądzone na rzecz córek.

/ dowód: decyzja Starosty (...) k. 21

zaświadczenie z PUP k. 22, 23

przesłuchanie pozwanego k. 36/

Sąd zważył, co następuje

Powyższy stan faktyczny ustalono na zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu Rejonowego od chwili prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów ( (...) (...)) nie doszło do istotnej zmiany stosunków, o której mowa w art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów.

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również ojciec dziecka powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych utrzymaniem z jego dziecka w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, przyborów i pomocy szkolnych, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywa, zakupu leków oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC Nr 3/1995, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP Nr 9/1995, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” Nr 4/1995, str.113).

Matka małoletniej wskazywała, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej od czasu zasądzenia alimentów znacząco wzrosły. Musiała bowiem zakupić córce komputer stacjonarny do odrabiania zadań domowych oraz nowe łóżko i do tej pory spłaca raty za zakup mebli.

Należy przy tym zaznaczyć, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej powinny być finansowane też przez A. T., gdyż obowiązek alimentacyjny spoczywa również w odpowiedniej części na drugim z rodziców, a obecna kwota alimentów nie ma wystarczyć na pokrycie wszystkich wydatków na utrzymanie małoletniej W., a jedynie jej usprawiedliwionych potrzeb.

Od momentu ustalenia alimentów minęło (...) roku. W ocenie Sądu miesięczne usprawiedliwione potrzeby małoletniej kształtują się obecnie na poziomie ok. (...) zł.

Do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej Sąd zaliczył podawany przez matkę wydatek na opał w kwocie ok. (...) zł rocznie, jednak po podzieleniu tego kosztu na wszystkich domowników wynika, że w związku z tym zakupem koszt utrzymania małoletniej wzrasta o ok. (...) zł miesięcznie.

Do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniej Sąd zaliczył również zakup komputera i łózka do pokoju małoletnich, natomiast jest to zdecydowanie wydatek długookresowy i nie dokonuje się wymiany tych rzeczy co roku. Sąd przyjął okres ich amortyzacji na (...) lata i uwzględniając, że z rzeczy tych korzysta nie tylko małoletnia W. ale również jej siostra, to do miesięcznego kosztu utrzymania mał. powódki należy doliczyć kwotę ok. (...) zł miesięcznie.

Sąd miał również na uwadze, że pojawił się dodatkowy wydatek w postaci ortodonty i koszt comiesięcznej wizyty w wysokości (...) zł oczywiście należy do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej. W zakresie kosztu zakupu aparatu ortodontycznego Sąd przyjął okres jego używania na (...) lata, a więc dodatkowy miesięczny koszt z tego tytułu wynosi ok. (...) zł.

Reasumując należy wskazać, że potrzeby małoletniej W. faktycznie wzrosły, jednak w ocenie Sądu zmiana ta nie jest zmianą istotną w rozumieniu art. 138 kro. Ponadto ustalając wysokość alimentów należną dziecku należy mieć również na uwadze możliwości zarobkowe i majątkowe osób zobowiązanych do alimentacji.

Pozwany od (...) r. jest zarejestrowany jako bezrobotny. Poszukuje on pracy, jednak na chwilę obecną jeszcze jej nie znalazł. Od momentu utraty prawa do zasiłku w (...) r. pozwany nie ma żadnych źródeł dochodu. Nie zmienił się też stan majątkowy pozwanego. Z wyliczeń Sądu wynika, że miesięcznie na zaspokojenie swoich usprawiedliwionych potrzeb pozwany potrzebuje ok. (...) zł, pozwany zapożycza się u znajomych na pokrycie bieżących kosztów swego utrzymania. W ocenie Sądu biorąc pod uwagę, że pozwany jest zobowiązany również do płacenia alimentów na rzecz drugiej córki, H., w kwocie (...) zł miesięcznie, to obecnie w możliwościach zarobkowych i majątkowych J. T. nie znajduje się płacenie alimentów w kwocie wyższej niż dotychczas zasądzona, tj. (...) zł miesięcznie.

Na marginesie należy wskazać, że w przypadku podjęcia przez pozwanego zatrudnienia matka małoletniej powódki będzie mogła ponownie złożyć pozew o podwyższenie alimentów.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro a contrario orzeczono jak w punkcie I sentencji.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2018r., poz. 300 ze zm.) , obciążając nimi Skarb Państwa.