Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2018 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 5 kwietnia 2018 r. znak:(...)

Oddala odwołanie

UZASADNIENIE

A. K. w dniu 14 maja 2018 roku odwołała się od decyzji organu rentowego z dnia 20 kwietnia 2018 roku, znak: (...) o ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty emerytury.

W uzasadnieniu swojego stanowiska odwołująca wskazała, że w marcu 2018 roku rozwiązała stosunek pracy i wnioskiem z dnia 30 marca 2018 roku zwróciła się do ZUS o wypłatę emerytury od 1 marca 2018 roku. Decyzją z dnia 5 kwietnia 2018 roku organ rentowy ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury od 1 marca 2018 roku w kwocie 3.578,91 zł. Odwołująca podkreśliła, że ustalona w zaskarżonej decyzji emerytura jest niższa od kwoty ustalonej decyzją z 6 marca 2018 roku przyznającej jej prawo do emerytury. Zdaniem odwołującej organ rentowy nieprawidłowo w decyzji z 5 kwietnia 2018 roku nie uwzględnił waloryzacji emerytury o wskaźnik 102,98% oraz niezasadnie i sprzecznie z regulacją ustawową nie zwaloryzowano wysokości emerytury.

Odwołująca podkreśliła, że decyzja z 6 marca 2018 roku stała się prawomocna w związku z niewniesieniem od niej odwołania, jednak w jej ocenie decyzja z 5 kwietnia 2018 roku jako wydana w terminie późniejszym a dotycząca tego samego okresu świadczenia emerytalnego nie może być mniej korzystna gdyż narusza prawo nabyte w zakresie wysokości emerytury, które to świadczenie zostało jedynie zawieszone do czasu rozwiązania stosunku pracy. (odwołanie z dnia 14 maja 2018 roku, k.3 – 3v a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, że decyzją z dnia 6 marca 2018 roku przyznał odwołującej prawo do emerytury oraz emerytury kapitałowej od 1 lutego 2018 roku. Ponadto wypłata świadczenia uległa zawieszeniu, zgodnie bowiem z art. 103 ustawy emerytalnej, a odwołująca została poinformowana, że z chwilą podjęcia wypłaty emerytury, tj. po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty, świadczenia zostanie ustalone w ostatecznej kwocie. Organ rentowy podał, że po złożeniu przez odwołującą wniosku o wypłatę emerytury i świadectwa pracy w dniu 30 marca 2018 roku prawidłowo ponownie ustalił wysokość świadczenia od dnia 1 marca 2018 roku. W ocenie organu rentowego świadczenie to nie podlegało waloryzacji, ponieważ waloryzacji podlegają świadczenia w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację. Jednocześnie organ rentowy zaznaczył, że zgodnie z art. 135 ust. 1 ustawy emerytalnej, decyzją z dnia 5 kwietnia 2018 roku podjął wypłatę świadczenia od 1 marca 2018 roku. ( odpowiedź na odwołanie z dnia 5 czerwca 2018 roku, k. 6 – 6v a.s.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. urodzona w dniu (...), w dniu 23 lutego 2018 roku złożyła wniosek o emeryturę ( wniosek o emeryturę, k. 1 – 6 a.e.). Decyzją z dnia 6 marca 2018 roku, (...), organ rentowy przyznał ubezpieczonej emeryturę od 1 lutego 2018 roku, tj. od dnia złożenia wniosku. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 245.443,13 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 55.0953,44 zł, średnie dalsze trwanie życia wyniosło 258,70 miesięcy, a wyliczona kwota emerytury wyniosła 3.078,46 zł. Okresowa emerytura kapitałowa wyliczona na podstawie decyzji z dnia 6 marca 2018 roku o ustaleniu okresowej emerytury kapitałowej wyniosła 485,08 zł. Tym samym łącznie kwota emerytury z FUS oraz okresowej emerytury kapitałowej wyniosła 3.563,54 zł. W ww. decyzji organ rentowy wskazał, że emerytura po waloryzacji od 1 marca 2018 roku wynosi 3.170,20 zł, a emerytura kapitałowa od 1 marca 2018 roku wynosi 499,54 zł. Łącznie kwota emerytury z FUS oraz okresowej emerytury kapitałowej została przez organ rentowy wyliczona na kwotę 3.669,74 zł. Organ rentowy poinformował odwołującą o zawieszeniu emerytury, z uwagi na kontynuację przez odwołującą zatrudnienia. Ponadto organ rentowy pouczył odwołującą, że w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą na rzecz którego praca ta była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury oraz wniosek o podjęcie wypłaty. Organ rentowy wskazał również, że wysokość emerytury zostanie ustalona w ostatecznej kwocie z chwilą podjęcia wypłaty emerytury, tj. po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o wypłatę emerytury, a także że średnie dalsze trwanie życia zostanie ustalone na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty. ( decyzja 6 marca 2018 roku, (...), o przyznaniu emerytury, k. 13 a.e., decyzja 6 marca 2018 roku, (...), o ustaleniu okresowej emerytury kapitałowej, k. 17 a.e.)

W dniu 30 marca 2018 roku odwołująca złożył wniosek o wypłatę świadczenia emerytalnego w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Do wniosku odwołująca załączyła świadectwo pracy, z którego wynika, że stosunek pracy został rozwiązany w dniu 29 marca 2018 roku. ( wniosek z dnia 30 marca 2018 roku, k. 21 a.e., świadectwo pracy, k. 22 a.e.)

Decyzją z dnia 5 kwietnia 2018 roku, znak: (...)organ rentowy ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury od dnia 1 marca 2018 roku, tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 246.365,76 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 55.0953,44 zł, średnie dalsze trwanie życia wyniosło 258,00 miesięcy, a wyliczona kwota emerytury wyniosła 3.090,38 zł. Okresowa emerytura kapitałowa wyniosła 488,53 zł. Łącznie kwota emerytury z FUS oraz okresowej emerytury kapitałowej została wyliczona na kwotę 3.578,91 zł. Organ rentowy poinformował ubezpieczoną, że w celu doliczenia składek na podstawie art. 108 ustawy emerytalnej za okres od 1 marca 2018 roku do 29 marca 2018 roku należy złożyć odrębny wniosek oraz oświadczenie stwierdzające, że po dniu 29 marca 2018 roku odwołująca nie pozostaje w ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym. ( decyzja z dnia 5 kwietnia 2018 roku, znak: (...) k. 25 a.e.)

Odwołanie od ww. decyzji z dnia 5 kwietnia 2018 roku wniosła ubezpieczona inicjując niniejsze postępowanie. (odwołanie z dnia 14 maja 2018 roku, k.3 – 3v a.s.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy, w tym dołączonych do akt sprawy akt ubezpieczeniowych. Ponadto, dowody w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniają. W niniejszej sprawie strony postępowania co do zasady nie kwestionowały materiału dowodowego co potwierdza jego wysoki walor dowodowy i bezsporny charakter.

Sąd uznał zgromadzony materiał za dostateczny do wydania orzeczenia w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie A. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 kwietnia 2018 roku, znak: (...) jest nieuzasadnione i podlega oddaleniu.

Na wstępie należy zważyć, iż zgodnie z art. 148 ¹ § 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1822, dalej: k.p.c.) sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Analizując treść złożonych przez strony dokumentów, w szczególności podniesione przez odwołującą zarzuty Sąd uznał, że okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne. Spór nie dotyczył faktów lecz prawa, wobec czego Sąd na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c. uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Przechodząc do meritum Sąd zważył, że spór w sprawie sprowadzał się do oceny prawnej, czy emerytura wnioskodawczyni, po podjęciu jej wypłaty od dnia 1 marca 2018 roku, podlegała waloryzacji. W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy zważył, iż zgodnie z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 t.j., dalej ustawa emerytalna) prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Powyższe oznacza, że osoba kontynuująca w ramach stosunku pracy zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy może mieć ustalone prawo do emerytury. Emerytura ta podlega jednak zawieszeniu na podstawie art. 103a ustawy, do czasu rozwiązania stosunku pracy. Dla takiej osoby w podstawie obliczenia jej emerytury uwzględnia się kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne (z uwzględnieniem ich waloryzacji), zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, od którego została przyznana emerytura, oraz kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego. W myśl art. 134 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa. Natomiast stosownie do art. 135 ust. 1 ustawy emerytalnej w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 sierpnia 2015 roku w sprawie sygn. akt III AUa 1052/14, iż obliczenie zawarte w decyzji o przyznaniu emerytury (w przypadku odwołującej w decyzji z dnia 6 marca 2018 roku) nie jest - zgodnie z art. 25 i 26 ustawy emerytalnej - ostatecznym obliczeniem emerytury i ma charakter zaliczkowy. Zgodnie bowiem z treścią art. 25 ustawy emerytalnej, podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Ostateczne obliczenie wysokości emerytury - zgodnie z art. 25 i 26 ustawy - może nastąpić najwcześniej po zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury w związku z rozwiązaniem stosunku pracy umożliwiającego ustalenie miesiąca, od którego przysługuje wypłata emerytury. Po zgłoszeniu takiego wniosku organ rentowy:

a)  ponownie ustala podstawę obliczenia emerytury, uwzględniając również kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne (z uwzględnieniem ich waloryzacji), zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury;

b)  oblicza emeryturę, dzieląc podstawę obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w dniu zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury.

W myśl art. 108 ust. 1 ustawy emerytalnej jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 24 lub 24a, emeryt podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość świadczenia ulega ponownemu ustaleniu w sposób określony w ust. 2. Przepis art. 108 ustawy emerytalnej ma zastosowanie do składek na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego poczynając od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy.

W decyzji o przyznaniu emerytury z dnia 6 marca 2018 roku organ rentowy poinformował ubezpieczoną, że ostateczne obliczenie emerytury nastąpi po zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Mimo to w toku niniejszego postępowania odwołująca stała na stanowisku, że skoro organ rentowy w dniu 6 marca 2018 roku przyznał jej emeryturę od 1 lutego 2018 roku i wyliczył hipotetyczną jej wysokość to zgodnie z art. 88 ustawy emerytalnej podlegała waloryzacji od dnia 1 marca 2018 roku. Należy w tym miejscu przypomnieć, że waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. Waloryzacji podlega kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację. Wskaźnik waloryzacji to zaś średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych, o którym mowa w ust. 1, jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza w drodze komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie 3 dni roboczych od dnia ogłoszenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego komunikatu, o którym mowa w art. 94 ust. 1 pkt 1 i 2, wskaźnik waloryzacji. Przenosząc powyższą regulację na grunt rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że odwołującej, w dniu ostatniego dnia lutego 2018 roku nie przysługiwała jeszcze emerytura w wysokości określonej decyzją z dnia 6 marca 2018 roku bowiem jej wypłata została wstrzymana z uwagi na kontynuację przez ubezpieczoną zatrudnienia. Tym samym w ocenie Sądu w sytuacji odwołującej, dopiero z chwilą podjęcia wypłaty emerytury została ustalona ostatecznie jej wysokość. Na dzień nabycia prawa do świadczenia nie mogła zostać jednoznacznie ustalona wysokość emerytury, o czym powiadomiono ubezpieczoną w treści decyzji o przyznaniu emerytury zaliczkowo. Wysokość emerytury jest ustalana w ostatecznej kwocie dopiero z chwilą podjęcia wypłaty emerytury, tj. po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia. Również dalsze trwanie życia jest ustalane na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury. Powyższe uzasadnia zatem różnicę w wysokości świadczenia, ustalonego na podstawie wydawanych przez organ rentowy decyzji zaliczkowych, a jego wartością przyjętą przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie decyzji ostatecznej z dnia 5 kwietnia 2018 roku.

Należy jednocześnie podkreślić, że waloryzacja, to czynność formalno-techniczna skutkująca wzrostem zwaloryzowanego świadczenia do kwoty równiej iloczynowi kwoty świadczenia oraz wskaźnika waloryzacji. W ramach prowadzonego procesu waloryzacji nie dochodzi do zmian w zakresie wysokości samego świadczenia w wysokości podawanej waloryzacji. W konsekwencji zatem skoro odwołująca do końca lutego 2018 roku nie miała jeszcze faktycznie wypłacanego świadczenia, ustalonego w ostatecznej wysokości nie było możliwe jego zwaloryzowanie od 1 marca 2018 roku. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 listopada 2015 roku, sygn. akt III AUa 459/15)

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy nie mając podstaw do uwzględnienia odwołania, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć odwołującej z pouczeniem.

MG