Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Zambrowie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Marta Kołakowska
Protokolant Beata Giers – Krasowska

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2018r. w Zambrowie na rozprawie

sprawy z powództwa A. R.

przeciwko S. (...)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu.

Sygn. akt I C 24/18

UZASADNIENIE

Powód A. R. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od S. (...) kwoty 70.000 złotych w związku z nie zapewnieniem powodowi godnych człowieka warunków oraz humanitarnego traktowania. Powód wskazał, że przebywał w celach przeludnionych, z niesprawnym sprzętem, za małym dopływem ciepłej wody, nie wystarczającym oświetleniem. Powód wskazał, że nie zapewniono mu odzieży zimowej, oraz celowo pozbawiono snu. Powód wskazał ponadto, że otrzymywał złe posiłki, leki, zrywał więź z rodziną z uwagi na cenzurę listów i podsłuchiwanie rozmów telefonicznych oraz rozmów odbywanych w celi.

Powód S. (...) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując, że zarzuty podnoszone w pozwie nie znajdują oparcia w stanie faktycznym i prawnym. Wszelkie działania podejmowane przez pozwaną jednostkę penitencjarną względem powodowa zawsze były zgodne z obowiązującym prawem. Funkcjonariusze i pracownicy cywilni pozwanej jednostki nie dopuścili się względem powodowa żadnych działań mogących naruszać jego dobra osobiste zdrowie oraz prawo do opieki medycznej oraz humanitarnego traktowania.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Powództwo A. R. nie zasługuje na uwzględnienie i jako bezpodstawne podlega oddaleniu. W ocenie Sądu roszczenia powoda są bezpodstawne oraz niezasadne i nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości.

Powód w pozwanej jednostce przebywał od 25 września 2017 roku do 20 grudnia 2017 roku. W tym okresie nie przebywał w celach przeludnionych, nie wydawano wobec niego decyzji o umieszczeniu w celi, w której powierzchnia na jedną osobę wynosi mniej niż 3 m ^{( 2)}. Powód przebywał w czasie pobytu w pozwanym zakładzie karnym w celach pawilonu (...) (k.32-40). W odpowiedzi na pozew pozwany ustosunkował się do wszystkich zarzutów stawianych przez powoda. Pawilon mieszkalny (...) został oddany do użytku w kwietniu 2005r. zaś pawilon (...) w dniu 26.12.2007r. po generalnym remoncie. Cele mieszkalne posiadają wydzielony kącik sanitarny z umywalką i ustępem, kąpiel wydawana jest w pomieszczeniu łaźni. Możliwość korzystania z ciepłej wody, zarówno podczas kąpieli jak i codziennych prac higieniczno-porządkowych, określa w każdym przypadku zarządzenie D. (...) w sprawie ustalenia porządku wewnętrznego. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2016 roku w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych, każdy z osadzonych ma zapewnione pojedyncze łóżko koszarowe do spania oraz sprzęt kwaterunkowy. Miejscem spożywania posiłków jest cela mieszkalna, wyposażona w stół więzienny wraz z odpowiednią do ilości osadzonych liczbą taboretów więziennych. Do przechowywania żywności w celach mieszkalnych każdy z osadzonych ma do dyspozycji wiszącą szafkę. Kwatermistrze oddziałowi dokonują na bieżąco wizytacji cel mieszkalnych pod kątem wyposażania ich w sprzęt kwaterunkowy oraz sprawdzają stan techniczny pomieszczeń oraz sprzętu. W Z. (...) corocznie dokonywane są przeglądy przewodów kominowych oraz wentylacji w pomieszczeniach, między innymi celach mieszkalnych, każde pomieszczenie wyposażone jest w system wentylacji naturalnej – kratka wentylacyjna. W każdej celi mieszkalnej znajduje się okno, osadzeni mają nieograniczoną możliwość otwierania okien w celach. Oświetlenie cel mieszkalnych w pawilonach, gdzie przebywał powód zostało wykonane zgodnie z projektem budowlanym - instalacji elektrycznych wnętrzowych sporządzonym przez projektanta z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi. Stosunek okien do powierzchni podłogi wynosi ponad 1:8 i jest zgodny z przepisami ogólnymi w budownictwie mieszkaniowym. Pozwany wykazał zatem, że zakład karny w części, gdzie przebywał powód, spełnia warunki do bezpiecznego przebywania w nim ludzi. Do oświetlenia cel wykorzystano oprawy jarzeniowe, a źródłem światła są świetlówki dające światło rozproszone, natężenie średnie oświetlenia celi mieszkalnej wynosi ponad 200 luksów i odpowiada oświetleniu pokoju mieszkalnego w budownictwie powszechnym. Nie mają tu zastosowania normy, dotyczące oświetlenia w miejscu pracy, gdyż osadzeni w celach mieszkalnych nie wykonują prac. W pawilonach (...), w których powód odbywał karę pozbawienia wolności, nie ma zamontowanych przesłon okiennych w postaci tzw. „blend”. Blendy znajdują się w pawilonie mieszkalnym (...)– oddziały dla odbywających karę w warunkach zakładu karnego zamkniętego oraz dla tymczasowo aresztowanych. Odzież skarbowa wydawana osadzonym spełnia wszelkie normy użytkowe, odzież jest prana przez podmiot zewnętrzny, który zajmuje się również naprawą ewentualnych drobnych uszkodzeń. Zgodnie z Zarządzeniem nr (...) D. (...) w sprawie ustalenia porządku wewnętrznego w Z. (...) (k. 65-66) skazany odbywający karę pozbawienia wolności w zakładzie typu zamkniętego, korzystają z odzieży dostarczonej przez administrację zakładu, zezwala się na korzystanie z własnej bielizny i obuwia. Wymiana odzieży odbywa się na pisemną prośbę odaszonego nie częściej niż jeden raz w miesiącu, w przypadku uszkodzenia wydawana jest ona na bieżąco w razie potrzeb. Kurtka zimowa jest wydawana na okres zimowy, a także w zależności od warunków atmosferycznych na okres przejściowy. Kurtki są przechowywane przez funkcjonariusza wyznaczonego przez dyrektora jednostki, natomiast w okresie letnim są zdawane do magazynu. Pozwany wskazał ponadto, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 2016r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności skazanych rozmieszcza się w celach mieszkalnych uwzględniając w szczególności płeć, wiek oraz uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolności – chrapanie nie jest więc kryterium branym pod uwagę przy rozmieszczaniu osadzonych. Otrzymywane przez powoda posiłki jak i sposób ich wydawania, zawsze były zgodne z obowiązującymi przepisami, posiłki zawsze mają odpowiednią jakość, temperaturę, gramaturę, wartość odżywczą (k. 52-63). Proces dystrybucji posiłków był przedmiotem kontroli służb sanitarnych, które nie stwierdziły w tym zakresie żadnych nieprawidłowości, na co pozwany przedstawił dowody w postaci notatek służbowych i protokołów kontroli sanitarnej (k. 42-51). Co do zarzutu odnoszącego się do sposobu leczenia i wydawania leków wskazano, że skazanemu zapewnia się bezpłatne świadczenia zdrowotne, leki i artykuły sanitarne. Skazanemu odbywającemu karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo wyboru lekarza i pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń opieki zdrowotnej, lekarza dentysty oraz szpitala. Pozwany wskazał, że powód miał zawsze zapewnioną właściwą opiekę lekarską. Leki znajdujące się w Ambulatorium Z. (...) pochodzą z A. (...) w B.. Wszelkie leki mają aktualne daty, terminy ważności i wydawane są osadzonym według wskazań lekarskich w jednorazowych dawkach, w oddzielnych pojemnikach dla każdego osadzonego, w sposób wykluczający kontakt leku z dłonią funkcjonariusza służby zdrowia. Pozwany nigdy nie prowadził na osadzonych żadnych doświadczeń, eksperymentów medycznych (k. 64, 107). Pozwany, odnosząc się do kolejnego zarzutu podał, że zgodnie z art. 90 pkt 8 kkw korespondencja (w tym rozmowy telefoniczne) skazanych odbywających karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu zamkniętego podlega cenzurze administracji zakładu karnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Cenzura korespondencji nie obejmuje korespondencji urzędowej oraz kontaktów z pełnomocnikiem (k. 67, 68, 69, 71). Wskazano, że w dniach 28 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku w pozwanej jednostce została przeprowadzona lustracja przez sędziego penitencjarnego. W jej wyniku nie stwierdzono, żadnych zaniedbań i nie zgłoszono potrzeby wydania zaleceń pokontrolnych, na dowód czego przedstawiono sprawozdanie z lustracji (k. 73-82). W świetle powyższego, warunki przebywania w zakładzie karnym, w tym warunki związane z opieką zdrowotną i żywieniowe, były odpowiednie.

Pozwany w odpowiedzi na pozew ustosunkował się do wszystkich zarzutów stawianych przez powoda skutecznie je odpierając, co znajduje odzwierciedlenie w dołączonej do odpowiedzi dokumentacji.

Zgromadzone w sprawie dowody nie potwierdziły roszczeń powoda, czy wskazywanych przez niego uchybień w funkcjonowaniu zakładu karnego. Wręcz przeciwnie, warunki w zakładzie karnym były właściwe pod względem żywieniowym, sprawowanej ochrony zdrowia, zaś warunki bytowe spełniały normy wymagane przez przepisy prawa. Brak jest w pozwie również jakikolwiek podstaw, na jakich powód oparł wyliczenia żądanej przez siebie kwoty.

Zasady pobytu osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych są bardzo szczegółowo uregulowane w kodeksie karnym wykonawczym, przepisach wykonawczych wydanych na jego podstawie oraz wewnętrznych instrukcjach wydawanych przez dyrektorów tych jednostek. Tak szczegółowe rozwiązania mają na celu zapewnienie osadzonym zachowania należnych im praw oraz usuwają wszelkie wątpliwości odnośnie ich naruszania. Z. (...) jest jednostką stosunkowo nową, wyremontowaną i wyposażoną w sprzęt odpowiedniej klasy. Należy również wskazać, iż w Z. (...) jak i we wszystkich tego typu jednostkach przeprowadzane są częste kontrole i przeglądy okresowe.

W ocenie Sądu Dyrekcja Zakładu Karnego nie dopuściła się wobec powoda naruszenia jakichkolwiek przepisów. Wszelkie decyzje podejmowane przez nią miały oparcie w obowiązujących przepisach prawa. Osoby odbywające karę pozbawienia wolności muszą liczyć się z pewnymi ograniczeniami i dolegliwościami w czasie pobytu w zakładzie karnym.

W niniejszej sprawie Sąd nie stwierdził okoliczności powodujących powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa. Pozwany zakład karny nie podjął wobec powoda żadnych niezgodnych z prawem działań lub zaniechań, o których mowa w art. 417 kc. Zgodnie z przepisem art. 445 § 1 kc sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przy czym przez krzywdę rozumie się szkodę moralną, cierpienia wywołane określonym zachowaniem lub zdarzeniem. W okolicznościach niniejszej sprawy, nie można mówić o jakiejkolwiek krzywdzie, którą poniósłby powód w związku z wykonywaniem wobec niego kary pozbawienia wolności w Z. (...). Wszelkie stosowane wobec niego ograniczenia wynikają z istoty kary, która jest wobec niego wykonywana, przy czym ograniczenia te stanowią swoisty zamierzony i legalny element wykonywania tej instytucji. W związku z powyższym, uznając, iż powód nie wykazał jakichkolwiek przesłanek warunkujących przyznanie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę Sąd jego powództwo w całości oddalił.

Sąd oddalił wnioski powoda: o zwrócenie się do SO w Łomży o przedstawienie corocznych raportów z wizyt w jednostce, o zwrócenie się CZSW o nadesłanie corocznych raportów, o zwrócenie się do Rzecznika Praw Obywatelskich o nadesłanie raportów z wizytacji w jednostce, o zwrócenie się do Stacji Sanitarno Epidemiologicznej o nadesłanie raportów z wizytacji jednostki, o zwrócenie się do Rzecznika Okręgowej Izby Lekarskiej o nadesłanie raportów związanych z brakiem opieki medycznej, o zwrócenie się do Inspektoratu Nadzoru Budowlanego o nadesłanie raportów dopuszczenia jednostki do użytku, o powołanie biegłego sądowego do sporządzenia opinii o stanie zdrowia albowiem zmierzałyby one jedynie do przedłużenia postępowania. Obszerna dokumentacja dołączona do odpowiedzi na pozew a także dokumentacja medyczna dot. powoda zażądana przez Sąd, była wystarczająca do wydania rozstrzygnięcia w sprawie .

O kosztach orzeczono na podatnie art. 102 kpc. Powód jest osobą osadzoną w Z. (...), nie posiada żadnego majątku, nie ma również żadnego źródła utrzymania.