Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Tokarz

Protokolant: Daria Burny

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2019 r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. z siedzibą we W.

przeciwko J. F.

o zapłatę

I.  oddala powództwo ,

II.  przyznaje kuratorowi adwokatowi J. B. wynagrodzenie w kwocie 6642 złote i nakazuje jego wypłatę z zaliczki złożonej przez powoda,

III.  pozostałe koszty postępowania między stronami wzajemnie znosi.

SSO Maria Tokarz

Sygn. akt I C 583/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 luty 2019 roku

Pozwem inicjującym przedmiotowe postępowanie P. z siedzibą we W. domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych J. F. i B. F. kwoty 113 599,14zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów sądowych według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwani zawarli w dniu 17 lipca 2002r. z wierzycielem pierwotnym (...) Bank (...) S.A. ( (...) S.A.) umowę pożyczki nr (...) na mocy, której Bank udzielił kredytu w kwocie 36 730,00 CHF. Wobec problemów ze spłatą zadłużenia pozwani zawarli z wierzycielem pierwotnym umowę ugody nr (...) w dniu 24 listopada 2005r. Wskazali, iż zabezpieczenie zobowiązania będzie stanowiła hipoteka zwykła na nieruchomości położnej w miejscowości K., objętej KW (...).

W dniu 10 marca 2005r. Bank wystawił tytuł egzekucyjny nr (...), któremu Sąd Rejonowy w Nowym Targu postanowieniem z dnia 21 czerwca 2005r. nadał klauzulę wykonalności. W oparciu o ten tytuł Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Nowym Targu M. S. prowadził postępowanie egzekucyjne ale w dniu 23 grudnia 2015r. w sprawie KM 1800/11 je umorzył.

W dniu 22 czerwca 2016r. wierzyciel pierwotny (...) S.A. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności mocą, którą została ona w całości przeniesiona na stronę powodową.

Na wniosek powoda w KW dokonano wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego, co zgodnie z art. 79 ust. 1 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece skutkowało przeniesieniem wierzytelności hipotecznej wraz z zabezpieczeniem.

Na dochodzoną pozwem należność składają się kwoty: 37 523,77zł z tytułu należności głównej, 76 075,37zł tytułem skapitalizowanych odsetek, w tym 73 909,27zł tytułem odsetek umownych naliczonych przez wierzyciela pierwotnego do dnia zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności. Oraz 2166,10zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych przez powoda od kwoty należności głównej po dniu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu.

W piśmie z dnia 6 lipca 2018r. powód cofnął pozew w stosunku do B. F. ze zrzeczeniem się roszczenia dlatego na mocy postanowienia z dnia 3 września 2018r. Sąd umorzył postępowanie w stosunku do B. F..

Ustanowiony dla nieznanej z miejsca pobytu J. F. kurator w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa, zasądzenie kosztów postępowania i przyznanie wynagrodzenia.

Kurator zarzucił, że z dokumentów przedłożonych do pozwu wynika, że powód dochodzi innej wierzytelności niż ta która została nabyta przez powoda na mocy umowy sprzedaży z dnia 22 czerwca 2018r., bowiem na liście wierzytelności widnieje inny numer umowy a to (...). Również w treści KW (...) nie można znaleźć odniesienia do takiej umowy- taka wierzytelność nie jest zabezpieczona hipotecznie. Zatem według pozwanego przedmiotem umowy sprzedaży wierzytelności nie była wierzytelność wynikająca z umowy nr (...) niezabezpieczona hipotecznie i której istnienia powód nie wykazał. Pozwana podniósła także zarzut przedawnienia wskazując, iż egzekucja prowadzona na postawie tytułu wykonawczego wystawionego wierzycielowi pierwotnemu nie wpływa na bieg przedawnienia w stosunku do nabywcy wierzytelności niebędącego bankiem.

Z ostrożności procesowej pozwana podniosła, iż przy założeniu, że powód nabył skutecznie wierzytelność dochodzoną pozwem i zabezpieczoną hipotecznie to wierzytelność ta jest zabezpieczona hipoteką umowną zwykłą, która nie zabezpiecza odsetek za opóźnienie zatem i w takim przypadku powództwo ponad kwotę należności głównej a to 37 523,77zł powinno zostać oddalone.

W piśmie z dnia 19 grudnia 2018r. powód wyjaśnił, że zgodnie z §12 umowy pożyczki do umowy pożyczki hipotecznej nr 203- (...) został przypisany nr rachunku bankowego (...), jednak w skutek rozwiązania umowy ugody zawartej z bankiem do umowy pożyczki hipotecznej nr 203- (...) został przypisany numer rachunku bankowego (...), co miało bezpośredni wpływ na nr umowy pożyczki, który uległ zmianie na nr (...). Według powoda odpowiedzialność rzeczowa jest wyłączona a dłużnik osobisty może bronić się zarzutem przedawnienia jeżeli nie jest jednocześnie dłużnikiem rzeczowym. Wierzyciel dochodzący realizacji swoich praw, wynikających z hipoteki może bowiem powołać się na domniemanie wynikające z art. 71 UKWH w celu udowodnienia wierzytelności co oznacza, że sam wpis hipoteki jest wystarczający do uwzględnienia powództwa przeciwko dłużnikowi rzeczowemu. Istnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, powinno być w ramach art. 6 KC obalone przez pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 lipca 2002r. (...) S.A. zawarł z J. F. i B. F. umowę pożyczki hipotecznej nr 203- (...) na mocy, której zobowiązał się postawić do dyspozycji pożyczkobiorców pożyczkę w kwocie 36 730 CHF. Zgodnie z §8 pożyczka miała być zabezpieczona hipoteką zwykłą wyrażoną w walucie pożyczki na nieruchomości położnej w K., stanowiącej dz. ewid. Nr (...) dla, której SR w Nowym Targu prowadzi KW nr (...).

Zgodnie z art. 12 umowy pożyczkobiorca powinien spłacać zadłużenie z tytułu pożyczki i odsetek na rachunek pożyczki nr (...).

W umowie uregulowano szczegółowo warunki spłaty, oprocentowanie, oraz warunki wypowiedzenia umowy.

Na umowie tej naniesiono długopisem nr (...) z tym, że nie można ustalić kto, kiedy i w jakim celu ten numer naniósł.

/dowód: umowa pożyczki kk. 14-21/

W dniu 10 marca 2005r. (...) S.A. wystawiła bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na kwotę należności głównej 90 531,38zł odsetek za okres od 9 marca 2005r. na kwotę 3954,66zł i koszty 25,35zł z tym, że dalsze odsetki miały być naliczane według zmiennej stopy procentowej w wysokości 26% w stosunku rocznym od kwoty 9 531,38zł.

Sąd Rejonowy w Nowym Targu w postanowieniu z dnia 21 czerwca 2005r. w sprawie CO 160/05 nadał temu tytułowi klauzulę wykonalności.

W sprawie KM 1800/11 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Nowym Targu na mocy postanowienia z dnia 23 grudnia 2015r. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko B. i J. F. z uwagi na bezskuteczność egzekucji aczkolwiek nie wiadomo w oparciu o jaki tytuł wykonawczy toczyło się to postępowanie.

/dowód: (...) k. 32, postanowienie SR w Nowym Targu k. 33 i postanowienie Komornika k.34/

W dniu 24 listopada 2005r. strony zawarły umowę ugody nr (...), przedmiotem, której była restrukturyzacja wierzytelności przysługującej (...) S.A. wobec B. i J. F. z tytułu:

-kredytu obrotowego na rachunku kredytowym nr (...) zmienionej aneksem nr (...) z 10 grudnia 2002r. oraz aneksem nr (...) z dnia 10 grudnia 2003r.

-kredytu mieszkaniowego „własny kont” w walucie wymienialnej na realizację inwestycji nr umowy (...), zawartej w dniu 17 lipca 2002r.

-pożyczki hipotecznej w walucie wymienialnej nr umowy (...) zawartej w dniu 17 lipca 2002r.

Stan zadłużenia na dzień 24 listopada 2005r. z w/w umów wynosił 241 080,41zł.z tym, że nie wiadomo jaki był stan zadłużenia z tych umów w momencie zawierania umowy ugody.

W celu likwidacji zadłużenia bank wyraził zgodę na jego zmniejszenie o 44 000zł i spłatę w miesięcznych ratach po 2400zł począwszy od listopada 2005r. do listopada 2013r.

/dowód: umowa ugody kk. 28-30/

W piśmie z dnia 14 sierpnia 2010r. (...) S.A. poinformowała pozwanych, że odstępuje od ugody nr (...) wobec zaległości w spłacie umowy kredytu i umowy pożyczki w kwotach odpowiednio 4363,83 zł i 5950.90 zł

/dowód: pismo z dnia 14 sierpnia 2010r. k. 31/

W piśmie z dnia 17 czerwca 2015r. (...) S.A. poinformowała pozwaną, że umowa ugody obejmowała zadłużenia z umowy trzech kredytów. Po rozwiązaniu umowy ugody, zadłużenia kredytowe zostały zaewidencjonowane na dwóch oddzielnych kontraktach:

-nr (...) obejmuje zadłużenie z tytułu kredytu mieszkaniowego (...) nr 203- (...) którego zadłużenie wynosi łącznie 79 019,22zł

-nr (...) z tytułu pożyczki hipotecznej nr umowy (...), której zadłużenie na dzień zadłużenia pisma wynosiło 109 683,01zł. Nie zostało podane ile zobowiązani spłacili zobowiązań z każdej umowy osobno w okresie obowiązywania ugody.

/dowód: pismo kserokopii z dnia 17 czerwca 2015r. k. 258/

Na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 czerwca 2016r. (...) S.A. dokonała na rzecz powoda cesji kredytu mieszkaniowego udzielonego pozwanym B. i J. F. do nr umowy (...) z dnia zawarcia 1 czerwca 2009r., którego zadłużenie na dzień 27 czerwca 2016r. wynosiło 113 583,47zł w tym kapitał 37 523,77zł, odsetki 73 909,27zł i koszty 2150,43zł, obciążonego hipoteką umowną zwykłą w KW(...) (...).

/dowód: wyciąg z umowy przelewu wierzytelności k. 35-118 oraz załączniki k. 119-122/

W piśmie z dnia 30 sierpnia 2016r. działający imieniem powoda K. zawiadomił pozwaną o przelewie wierzytelności wynikającej w umowy o kredyt (...) z dnia 1 czerwca 2009r., którą zawarła z bankiem (...) S.A.

W piśmie z dnia 24 marca 2017r. działający imieniem powoda (...) S.A. wezwał pozwaną J. F. do zapłaty zadłużenia, które wynika z umowy z dnia 1 czerwca 2009r. nr (...).

Podobne zawiadomienie do pozwanej wystosował (...) S.A. w piśmie z dnia 14 lipca 2016r.

/dowód: pismo z dnia 24 marca 2017r. k.124, zawiadomienie z dnia 30 sierpnia 2016r. kserokopii, pismo z dnia 14 lipca 2016r. k. 152 w kserokopii/

W KW (...) widnieje wpis hipoteki umownej zwykłej na kwotę 36 730 (...) z tytułu kredytu na rzecz powoda a także wpis hipoteki umownej zwykłej na kwotę 24 790 CHW z tytułu kredytu na rzecz powoda a także hipoteka umowna zwykła w wysokości 36 000zł z tytułu kredytu na rzecz (...) S.A. oddział w N. oraz hipotek umowna kaucyjna na kwotę 10 620zł na rzecz (...) S.A. w N..

/dowód: odpis z KW k. 22-27/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedstawione przez stronę powodową. Jednak nie były dla Sądu wiarygodne pisma (...) S.A. z dnia 17 czerwca 2015r. k. 258 oraz z dnia 14 lipca 2016r. k. 153 i pismo K. z dnia 30 sierpnia 2016r. k. 155, albowiem pisma te są w kserokopiach i nie zawierają stwierdzenia zgodności z oryginałem tak jak pozostałe dokumenty, które Sąd obdarzył walorem wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlega oddaleniu, gdyż dochodzona nim wierzytelność nie została udowodniona przez stronę powodową co do zasady i wysokości, zatem powód nie wykazał, że ma legitymację czynną.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Podstawowym skutkiem przelewu wierzytelności jest sukcesyjne wstąpienie cesjonariusza w miejsce cedenta. Na mocy umowy przelewu przechodzi więc na cesjonariusza ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi wraz z wszelkimi prawami ubocznymi, które są związane z wierzytelnością główną ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2002 r., sygn. akt V CKN 1542/00, publ. LEX nr 1163594). Natomiast dotychczasowy wierzyciel zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Zaakcentować należy, że stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Zmienia się jedynie osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela, czyli osoba uprawniona do żądania spełnienia świadczenia ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2001 r., sygn. akt I CKN 379/00, publ. LEX nr 52661).

Z mocy art. 513 § 1 kc dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

Strona powodowa nie udowodniła jednak, aby nabyła wierzytelność dochodzoną pozwem. Z załącznika do umowy cesji z dnia 22 czerwca 2016r. (k. 121) wynika, że strona powodowa nabyła wierzytelność wynikającą z umowy zawartej w dniu 1 czerwca 2009r. o nr (...), którego zadłużenie na dzień 27 czerwca 2016r. wynosiło 113 583,47zł w tym kapitał 37 523,77zł, odsetki 73 909,27zł i koszty 2150,43zł, obciążonej hipoteką umowną zwykłą w KW(...) (...), natomiast w pozwie powód podaje, że dochodzi wierzytelności z umowy pożyczki hipotecznej zawartej w dniu 17 lipca 2002r. o nr (...) (...) i taką właśnie umowę do pozwu dołącza. Nie można uznać, że w umowie cesji pomylono datę zawarcia umowy, bowiem nie pokrywa się ona ani z datą ugody ani z datą rozwiązania umowy, ani z datą umowy cesji ani z datami innych pism i dokumentów prywatnych złożonych do spraw. Zarówno z ugody z dnia 24 listopada 2005r. jak i wpisów hipotek w KW (...) (...) wynika, że pozwaną wraz z bankiem (...) S.A. łączyło wiele innych umów. Niewykluczone zatem, że strony zawarły również umowę w dniu 1 czerwca 2009r. o nr (...). Nie można przyjąć, że nr (...) stanowi nowy numer umowy bo numeracja umów w żadnym banku nie jest nadawana na nowo, zresztą potwierdza to strona powodowa, która w piśmie z dnia 19 grudnia 2018r. (k.255/2) wyjaśnia, że nr (...) zgodnie z §12 umowy pożyczki z dnia 17 lipca 2002r. stanowi nr rachunku bankowego, na który należało spłacać pożyczkę. Zakładając nawet, że pismo (...) S.A. z dnia 17 czerwca 2015r. jest zgodne z oryginałem to wynika z niego, że ugoda obejmowała 3 kredyty, które zostały zaewidencjonowane na dwóch, oddzielnych kontraktach co oznacza, że nie wiadomo do którego kontraktu dopisano dwa kredyty a do którego jeden, w szczególności co stało się z kredytem obrotowym co z kolei ma wpływ nie tylko na tożsamość przedmiotu cesji ale także wysokość zobowiązania. Tym bardziej, że nie podana była wysokość kredytu obrotowego ani mieszkaniowego. Umowa ugody została zawarta dnia 24 listopada 2005r a rozwiązana 14 sierpnia 2010r.zatem przez blisko 5 lat był spłacany kredyt skonsolidowany po 2400 zł miesięcznie. Nie zostało wykazane jak zostały zaliczone te spłaty na kredyt mieszkaniowy , kredyt obrotowy i pożyczkę hipoteczną.

Ponadto z załącznika na k. 121 wynika, że cesja dotyczyła kredytu mieszkaniowego natomiast powód wskazuje na umowę pożyczki hipotecznej. Z kolei, z ugody z dnia 24 listopada 2005r. nr 62/25 k.28 wynika, że w dniu 17 lipca 2002r. oprócz pożyczki hipotecznej zawarta została także umowa kredytu mieszkaniowego również w walucie wymienialnej. Z wpisu do KW (...) wynika, że na rzecz powoda zostały wpisane dwie hipoteki zwykłe obydwie z umów kredytowych a nie pożyczek hipotecznych. Powód nie wskazał dokumentów w oparciu o które nastąpił wpis ani nie zażądał przeprowadzenia z nich dowodu. Nadto w księdze tej nadal ujawniona jest hipoteka zwykła i hipoteka kaucyjna na rzecz (...) S.A.

Z powyższego wynika, że pozwana zawierała z (...) S.A. wiele umów nawet w tym samym dniu i na takie samie kwoty.

Z dokumentów dołączonych do akt wynika, że oprócz umów, ugody pozwana zawierała z (...) S.A. także wiele aneksów co tym bardziej uniemożliwia identyfikację umowy z dnia 1 czerwca 2009r

Wszystko to z kolei skutecznie obala rękojmie wiary publicznej ksiąg wieczystych co do postawy ujawnienia hipoteki na rzecz strony powodowej i istnienie wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie dochodzonej pozwem.

Wobec powyższych wywodów powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 kpc. Powód jak strona przegrywająca proces poniósł koszty sądowe oraz koszty wynagrodzenia kuratora reprezentującego nieznaną z miejsca pobytu pozwana J. F..

SSO Maria Tokarz