Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2019 r. w Piszu

sprawy z powództwa H. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda H. B. kwotę 8100 zł (osiem tysięcy sto złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 04.01.2018r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda H. B. kwotę 3578,18 zł (trzy tysiące pięćset siedemdziesiąt osiem złotych 18/100 groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

III.  Nakazuje zwrócić powodowi H. B. kwotę 143,82 zł (sto czterdzieści trzy złote 82/100 groszy) tytułem niewykorzystanej zaliczki zapisanej pod pozycją (...).

UZASADNIENIE

H. B. wytoczył powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. ostatecznie o zapłatę kwoty 8 100 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 4 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Ponadto wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 4 lipca 2017 roku w P. na ulicy (...) kierujący samochodem dostawczym marki M. o numerze rejestracyjnym (...), Z. G., wykonując manewr skrętu w lewo potrącił prawidłowo jadącego rowerem powoda. Na miejsce zdarzenia wezwano policję i pogotowie ratunkowe. Powodowi udzielono pierwszej doraźnej pomocy medycznej, a następnie przewieziono go na szpitalny oddział ratunkowy Szpitala (...) w P., gdzie na podstawie przeprowadzonych badań rozpoznano trójnożne złamanie prawej kości jarzmowej, złamanie tylnej części łuku jarzmowego bez istotnych przemieszczeń oraz złamanie górnej ściany prawej zatoki szczękowej z możliwym wgłobieniem odłamu i poziomem krwi w zatoce. Po opuszczeniu szpitala powód wymagał opieki lekarskiej i częstych wizyt w poradniach specjalistycznych. Do dnia dzisiejszego nie odzyskał pełnej sprawności fizycznej i psychicznej. Odczuwa silne dolegliwości bólowe.

Powód wskazał, że w dacie opisanego wyżej zdarzenia sprawca objęty był ochroną ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na podstawie umowy zawartej z pozwanym zakładem ubezpieczeń. Powód zgłosił szkodę ubezpieczycielowi pismem z 1 grudnia 2017 roku doręczonym w dniu 4 grudnia 2017 roku. Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne szkody, uznał co do zasady swoją odpowiedzialność i decyzją z 12 grudnia 2017 roku przyznał i wypłacił powodowi kwotę 1 900 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz kwotę 100 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia. Zdaniem powoda wypłacona dotychczas przez pozwaną kwota zadośćuczynienia jest rażąco zaniżona, nie rekompensuje doznanego przez powoda bólu i cierpienia, nie uwzględnia rozmiaru doznanych urazów, długotrwałości leczenia i nieodwracalności następstw wypadku.

Powód wskazał, że żądanie pozwu w zakresie odsetek oparte jest na normie prawnej art. 476 k.c. w zw. z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz art. 481 k.c.

Pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu. W ocenie pozwanej dotychczas ustalone i wypłacone zadośćuczynienie w pełni kompensuje szkodę doznaną przez powoda i jest adekwatne do rzeczywistych rozmiarów tej szkody, natomiast dalej idące żądanie jest rażąco zawyżone w relacji do skali doznanych rzeczywistych skutków wypadku. Pozwana podkreśliła, że powód doznał powierzchownych urazów, które nie wpłynęły w sposób istotny na jego codzienne funkcjonowanie. W ocenie pozwanej, strona powodowa wyolbrzymia skutki wypadku i rozmiar doznanej krzywdy.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 4 lipca 2017 roku w P. na ulicy (...) kierujący samochodem ciężarowym marki M. o numerze rejestracyjnym (...), Z. G., nie zachował szczególnej ostrożności w trakcie manewru skrętu w lewo w drogę poprzeczną i nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu jadącemu prawidłowo wzdłuż jezdni po chodniku rowerem 69-letniemu H. B., w następstwie czego uderzył on w lewą stronę ww. samochodu ciężarowego i przewrócił się na podłoże doznając obrażeń ciała.

Na miejsce zdarzenia wezwano policję i pogotowie ratunkowe. H. B. udzielono pierwszej doraźnej pomocy medycznej, a następnie przewieziono go na szpitalny oddział ratunkowy Szpitala (...) w P., gdzie na podstawie przeprowadzonych badań laboratoryjnych i TK rozpoznano trójnożne złamanie prawej kości jarzmowej, złamanie tylnej części łuku jarzmowego bez istotnych przemieszczeń oraz złamanie górnej ściany prawej zatoki szczękowej z możliwym wgłobieniem odłamu i poziomem krwi w zatoce. Po telefonicznej konsultacji z lekarzem dyżurnym oddziału chirurgii szczękowej Szpitala Miejskiego w O., ustalony został termin przyjęcia H. B. do tamtejszej poradni chirurgii szczękowej na dzień 6 lipca 2017 roku celem kwalifikacji do dalszego leczenia. Po obserwacji i zaopatrzeniu H. B. został wypisany do domu z zaleceniem kontroli w poradni chirurgii szczękowej w dniu 6 lipca 2017 roku i przyjmowania leków przeciwbólowych.

W dniu 6 lipca 2017 roku H. B. odbył wizytę kontrolną w poradni chirurgii szczękowej Szpitala Miejskiego w O., gdzie zaproponowano przeprowadzenie kosmetycznego zabiegu operacyjnego pod narkozą. Ze względu na swój wiek H. B. nie wyraził zgody na operację. Kontynuował leczenie w poradni neurologicznej i poradni chirurgii szczękowej.

(okoliczności bezsporne, dowód: wyrok w sprawie karnej k. 165-165v akt sprawy II K 449/18 Sądu Rejonowego w Piszu; dokumentacja medyczna powoda k. 66-71; zeznania świadka M. B. k. 35v i A. B. k. 35v-36)

Ze strony chirurgicznej, wskutek doznanego złamania szczęki z przemieszczeniem odłamów H. B. doznał 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Do dziś odczuwa dolegliwości w postaci mrowienia, ucisku, przeczulicę skóry okolicy skroniowej i jarzmowej prawej. Cierpi na chroniczny nieżyt nosa oraz na dolegliwości bólowe po prawej stronie twarzy podczas zmian pogody i ciśnienia atmosferycznego. Żucie twardych pokarmów sprawia mu ból w stawie skroniowo-żuchwowym.

Złamanie kości twarzoczaszki przez okres gojenia wynoszący około 6 tygodni zakłócało funkcje spożywania pokarmów i sprawiało kłopoty z codzienną toaletą (myciem czy goleniem twarzy). H. B. odczuwał zmniejszające się z upływem czasu dolegliwości bólowe i dyskomfort przy wykonywaniu ruchów mimicznych twarzy jak śmiech, kaszel, ziewanie.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii stomatologicznej k. 91-92)

Wypadek z 4 lipca 2017 roku spowodował u H. B. cierpienie psychiczne i dyskomfort z powodu lęku o swoje zdrowie i przyszłość oraz z powodu odczuwanych przez około 8 miesięcy dolegliwości bólowych o silnym natężeniu, które ograniczały jego dotychczasową sprawność i swobodne funkcjonowanie, zakłócały sen, powodowały obniżoną gotowość do działania oraz stany rozdrażnienia i wzmożonej nerwowości w sytuacjach codziennych. Obecnie opisany wyżej dyskomfort jest nieznaczny. W funkcjonowaniu H. B. w większym stopniu ujawnia się natomiast ostrożność i ograniczone zaufanie do innych uczestników ruchu drogowego, mogące być przejawem lęku, który jednak nie dezorganizuje jego zachowania.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu psychologii k. 110-113)

W związku z doznanym złamaniem u H. B. nie doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu w zakresie schorzeń neurologicznych.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii k. 99-101)

W dacie przedmiotowego zdarzenia szkodowego sprawca Z. G. objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w oparciu o umowę ubezpieczenia zawartą z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W..

W dniu 1 grudnia 2017 roku H. B. zawiadomił ubezpieczyciela o szkodzie, którego wezwał do zapłaty zadośćuczynienia i zwrotu kosztów leczenia. Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne szkody, uznał swoją odpowiedzialność i decyzją z 12 grudnia 2017 roku przyznał i wypłacił H. B. kwotę 1 900 złotych tytułem zadośćuczynienia i kwotę 100 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia.

(okoliczności bezsporne, dowód: zgłoszenie szkody i decyzja z 12.12.2017r. znajdujące się w aktach szkody utrwalonych na płycie CD k. 52)

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności pozwanego za szkodę była bezsporna. Sporna była ocena stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznał powód w wyniku przedmiotowego zdarzenia, rozmiaru krzywdy, stopnia natężenia i długotrwałości cierpienia fizycznego i psychicznego i w konsekwencji wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia.

Zdaniem pozwanego przyznana powodowi w postępowaniu likwidacyjnym szkody kwota 1 900 złotych tytułem zadośćuczynienia jest odpowiednia i w pełni kompensuje krzywdę doznaną przez powoda.

Z powyższymi ustaleniami nie zgodziła się strona powodowa, w ocenie której wysokość przyznanego zadośćuczynienia, zważywszy na trwały uszczerbek na zdrowiu, rozmiar cierpienia fizycznego i psychicznego oraz czas leczenia, jest rażąco zaniżona i w żaden sposób nie zmierza do naprawienia szkody.

Kwestię stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu oraz rozmiaru krzywdy, cierpień fizycznych i psychicznych, jakiej doznał powód w wyniku zdarzenia z dnia 4 lipca 2017 roku, Sąd rozstrzygnął przede wszystkim w oparciu o opinie biegłych sądowych z zakresu chirurgii, neurologii i psychologii, powołanych w niniejszym procesie na wniosek strony powodowej, a także w oparciu o załączoną do akt sprawy dokumentację medyczną powoda oraz zeznania świadków: M. B. i A. B..

Biegły sądowy z zakresu chirurgii, M. H., stwierdził jednoznacznie, że na skutek doznanego złamania szczęki z przemieszczeniem odłamów powód doznał 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu, albowiem do dziś odczuwa dolegliwości w postaci mrowienia, ucisku, przeczulicę skóry okolicy skroniowej i jarzmowej prawej, cierpi na chroniczny nieżyt nosa oraz na dolegliwości bólowe po prawej stronie twarzy podczas zmian pogody i ciśnienia atmosferycznego, zaś żucie twardych pokarmów sprawia mu ból w stawie skroniowo-żuchwowym. Nadto biegły stwierdził, że doznane złamanie przez okres gojenia wynoszący około 6 tygodni zakłócało funkcje spożywania przez powoda pokarmów i sprawiało mu kłopoty z codzienną toaletą (myciem czy goleniem twarzy), powód odczuwał zmniejszające się z upływem czasu dolegliwości bólowe i dyskomfort przy wykonywaniu ruchów mimicznych twarzy jak śmiech, kaszel, ziewanie (k. 91-92).

Z kolei biegła sądowa z zakresu psychologii, T. G., w sporządzonej na piśmie opinii stwierdziła, że doznany w wyniku przedmiotowego wypadku uraz spowodował u powoda cierpienie psychiczne i dyskomfort z powodu lęku o swoje zdrowie i przyszłość oraz z powodu odczuwanych przez około 8 miesięcy dolegliwości bólowych o silnym natężeniu, które ograniczały jego dotychczasową sprawność i swobodne funkcjonowanie, zakłócały sen, powodowały obniżoną gotowość do działania oraz stany rozdrażnienia i wzmożonej nerwowości w sytuacjach codziennych. Biegła wskazała, że obecnie opisany wyżej dyskomfort jest nieznaczny, natomiast w funkcjonowaniu powoda w większym stopniu ujawnia się ostrożność i ograniczone zaufanie do innych uczestników ruchu drogowego, mogące być przejawem lęku, który jednak nie dezorganizuje zachowania powoda (k. 110-113). Fakt rozdrażnienia i wzmożonej nerwowości powoda po wypadku potwierdzili również przesłuchani w sprawie świadkowie.

Z opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii wynika natomiast, że w związku z doznanym złamaniem u powoda nie doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu w zakresie schorzeń neurologicznych (k. 99-101).

Sąd w pełni podziela powołane wyżej opinie biegłych, bowiem spełniały one stawiane im wymogi, odzwierciedlały staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadały w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotowe opinie sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Przy ich wydawaniu biegli dysponowali ponadto dokumentacją lekarską powoda, jak również przeprowadzili stosowne badanie przedmiotowe. Opinie te nie były kwestionowane przez strony.

Roszczenia pozwu w zakresie zadośćuczynienia opierają się na przepisie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W ramach cytowanego przepisu uwzględnione powinny być okoliczności, które składają się na pojęcie krzywdy i jej rozmiar. Oczywistym jest, że ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu w celu określenia właściwej wysokości zadośćuczynienia nie wyczerpuje oceny i ma jedynie charakter pomocniczy i orientacyjny.

W świetle przepisów kodeku cywilnego, podstawowym celem zadośćuczynienia należnego osobie poszkodowanej jest złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowania będzie musiała znosić w przyszłości. Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, ale jego wysokość nie może być dowolna i ściśle musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, a przy tym nie prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego. Sąd Najwyższy wyraźnie stoi na stanowisku, że wysokość zadośćuczynienia musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna przy uwzględnieniu krzywdy pokrzywdzonego odpowiadać aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (vide wyrok Sądu Najwyższego z 28.09.2001r. w sprawie III CKN 427/00). Zasądzona kwota winna być zatem umiarkowana i utrzymana w rozsądnych granicach (vide wyrok Sądu Najwyższego z 16.04.2002r. w sprawie V CKN 1010/00, OSNC z 2003r. nr 4 poz. 56).

Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma zatem charakter kompensacyjny. Jednakże wysokość zadośćuczynienia powinna uwzględniać wszystkie okoliczności (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.05.21972r. w sprawie I CR 106/72, niepubl.) i przedstawiać przy tym ekonomicznie odczuwalną wartość. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny i Sądu Najwyższego, treść art. 445 k.c. pozostawia Sądowi swobodę w ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i pozwala w okolicznościach konkretnej sprawy uwzględnić indywidualne właściwości i odczucia osoby pokrzywdzonej (vide wyrok Sądu Najwyższego z 16.07.1997r. w sprawie II CKN 273/97).

Bezspornym jest, że w rozpatrywanym przypadku powód doznał krzywdy, ujmowanej jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) i cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi, z rozstrojem zdrowia czy wyłączeniem z normalnego życia). Zmuszony był podjąć leczenie. Doznane złamanie w okresie gojenia obarczone było znaczną uciążliwością, powodowało silne dolegliwości bólowe, duży dyskomfort przy jedzeniu, codziennej toalecie i wykonywaniu ruchów mimicznych twarzy, natomiast obecnie skutkuje dolegliwościami w postaci mrowienia, ucisku, przeczulicy skóry okolicy skroniowej i jarzmowej prawej, chronicznym nieżytem nosa oraz na dolegliwościami bólowymi po prawej stronie twarzy podczas zmian pogody i ciśnienia atmosferycznego i dolegliwościami bólowymi przy żuciu twardych pokarmów.

W ocenie Sądu uzasadnione jest przyznanie powodowi zadośćuczynienia w łącznej wysokości 10 000 złotych. Taka kwota zadośćuczynienia ma odczuwalny ekonomicznie wymiar, uwzględnia rozmiar krzywdy doznanej przez powoda, odczuwanych dolegliwości bólowych, czas trwania i rodzaj leczenia oraz fakt, iż na skutek przedmiotowego zdarzenia powód doznał 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Kwota ta jest także adekwatna do istniejących stosunków majątkowych społeczeństwa, w tym wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przez co utrzymana jest w rozsądnych granicach i w żaden sposób nie podważa kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.

Mając na uwadze powyższe oraz kwotę 1 900 złotych wypłaconą dotychczas powodowi przez pozwaną, Sąd na podstawie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powoda dochodzoną kwotę 8 100 złotych tytułem zadośćuczynienia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 4 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty.

W zakresie żądania zasądzenia odsetek od powyższej kwoty, wskazać należy, że roszczenie o zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę i tytułem odszkodowania jest, podobnie jak większość roszczeń deliktowych, uprawnieniem bezterminowym. Stosuje się więc do niego zasadę z art. 455 k.c., w świetle której świadczenie z tego tytułu powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania, przy uwzględnieniu rozwiązań szczególnych (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30.05.2014r. w sprawie VI ACa 1455/13, Lex nr 1527296). W tym przypadku jest to regulacja zawarta w przepisie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013, poz. 392), zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Z utrwalonych na płycie CD akt szkody wynika jednoznacznie, że pozwana została zawiadomiona o szkodzie w dniu 1 grudnia 2017 oku, tym samym żądanie pozwu zasądzenia odsetek od dnia 4 stycznia 2018 roku uznać należy za zasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o § 2 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na należne powodowi koszty procesu składa się: kwota 405 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 1 800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz kwota 1 356,18 złotych tytułem wpłaconej zaliczki, z której pokryte zostały koszty uzyskania dokumentacji medycznej powoda (13,90 zł) i wynagrodzenia biegłych sądowych (1 342,28 zł). Łącznie kwota 3 578,18 złotych, którą Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda.

Na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2018r., poz. 300 j.t.), Sąd zwrócił powodowi kwotę 143,82 złotych tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki (1 500 zł - 1 342,28 zł = 143,82 zł).