Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 208/18

POSTANOWIENIE

Dnia 8 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

P. - SSO Beata Grochulska

- SSO Dorota Krawczyk (spr.)

- SSO Alina Gąsior

Protokolant - stażysta A. F. (1)

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2019 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku P. J.

z udziałem M. H. - Komisarza Wyborczego w S.

A. P. Miejskiej Komisji Wyborczej w O.

M. P. (1) Powiatowej Komisji Wyborczej w O.

D. G.

W. M.

M. A.

L. S.

K. S.

H. C.

I. J.

L. P.

M. K.

E. M.

W. B. (1)

W. K.

J. D.

A. W. (1)

A. W. (2)

M. J.

R. P.

W. C.

K. C.

A. M.

G. S.

A. G.

A. T.

T. S. (1)

J. K.

B. K.

J. W. (1)

J. L.

w trybie wyborczym – ważności wyborów samorządowych

postanawia:

1.  oddalić wniosek;

2.  ustalić, iż każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSO Dorota Krawczyk SSO Beata Grochulska SSO Alina Gąsior

Sygn. akt I Ns 208/18

UZASADNIENIE

W dniu 06 listopada 2019 roku pełnomocnik wyborczy Komitetu Wyborczego Wyborców (...) P. J. złożył protest wyborczy przeciwko ważności wyborów :

1. przeciwko ważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018r. do Rady Miejskiej w O. w O. Wyborczych nr 2 i 3

oraz

2. przeciwko ważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018r. do Rady Powiatu (...) w O. Wyborczym nr 1

i wnosił:

1. W zakresie wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Miejskiej w O. w O. Wyborczych nr 2 i 3, o:

1) orzeczenie o nieważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Miejskiej w O. w O. Wyborczych nr 2 i 3;

2) stwierdzenie wygaśnięcie mandatów radnych Rady Miejskiej w O.:

a) wybranych w O. Wyborczym nr 2: K. T. S. (2), R. A. F. (2), P. J. T., F. J. E., R. T., S. A.;

b) wybranych w O. Wyborczym nr 3: Zięba A. A. (1), G. R. R., Ł. J. A., S. M. P. (2), S. Z. J., B. J. P., W. B. (2);

3) zarządzenie przeprowadzenia ponownych wyborów do Rady Miejskiej w O. w całych O. Wyborczych nr 2 i 3, począwszy od aktu powołania nowych Obwodowych Komisji Wyborczych (w których doszło do naruszeń przepisów kw), w O. Wyborczym nr 2 tj. Komisji w Obwodach nr 16, 17, 18; w O. Wyborczym nr 3, tj. Komisji w Obwodach nr 21,23,25;

4) w przypadku nieuwzględnienia wniosku o przeprowadzenie ponownych wyborów do Rady Miejskiej w O. w całych O. Wyborczych nr 2 i 3, zgłoszonego w pkt 3 powyżej, wnosił o zarządzenie przeprowadzenia ponownych wyborów do Rady Miejskiej w O. w O. Wyborczym nr 2 przez Obwodowe Komisje Wyborcze w Obwodach nr 16, 17,18; oraz w O. Wyborczym nr 3 przez Obwodowe Komisje Wyborcze w Obwodach nr 21, 23, 25; począwszy od aktu powołania nowych Obwodowych Komisji Wyborczych w O. Wyborczym nr 2 (w których doszło do naruszeń przepisów kw), tj. Komisji w Obwodach nr 16,17, 18; w O. Wyborczym nr 3, tj. Komisji w Obwodach nr 21, 23,25;

2. W zakresie wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Powiatu (...) w O. Wyborczym nr 1, o:

1) orzeczenie o nieważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Powiatu (...) w O. Wyborczym nr 1;

2) stwierdzenie wygaśnięcie mandatów radnych Rady Powiatu (...) wybranych w O. Wyborczego nr 1: W. U. H., C. M. B., (...) M., B. M., T. R., J. M., K. A. R., Róg (...).

3) zarządzenie przeprowadzenia ponownych wyborów do Rady Powiatu (...) w całym O. Wyborczym nr 1, począwszy od aktu powołania nowych Obwodowych Komisji Wyborczych w tym O. Wyborczym (w których doszło do naruszeń przepisów kw), tj. Komisji nr 5,6, 12,14, 15,16, 17, 18, 19,21,23,24,25.

4) w przypadku nieuwzględnienia wniosku o przeprowadzenia ponownych wyborów do Rady Powiatu (...) w całym O. Wyborczym nr 1, zgłoszonego w pkt 3 powyżej, wnoszę o zarządzenie przeprowadzenia ponownych wyborów do Rady Powiatu w O. w O. Wyborczym nr 1 przez Obwodowe Komisje Wyborcze w Obwodach nr 5, 6,12,14, 15,16,17,18,19,21,23,24,25; począwszy od aktu powołania nowych Obwodowych Komisji Wyborczych w tym O. Wyborczym (w których doszło do naruszeń przepisów kw), tj. Komisji w Obwodach nr 5,6,12,14,15,16, 17, 18,19,21,23,24,25.

Pełnomocnik wnioskodawcy zarzucił:

1. W zakresie wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Miejskiej w O.:

1.1. w O. Wyborczym nr 2:

z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania i ustalenia wyników głosowania, w postaci:

1) naruszenia art 52 § 2 kw oraz art. 75 § 2 kw w zw. z art 70 § 2 kw polegającego na nieprawidłowościach w ilości wyborców, którym wydano karty do głosowania, którzy potwierdzili ich otrzymanie własnoręcznym podpisem, co mogło doprowadzić do wydania nieprawidłowej ilości kart i oznaczać, że wyborcy głosowali więcej niż jeden raz lub zostali pozbawieni głosu:

- w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 784, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 799, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 783, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 786;

podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 17 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 947, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 946, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 944, w wyborach do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano: 947;

podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 18 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 614, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 611, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 613, w wyborach do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 614;

podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

2) naruszenie art. 52 § 2 kw polegające na nieprawidłowościach w ilości wydanych kart do głosowania w stosunku do liczy wyborców głosujących w O. nr 2 w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): wyborcom wydano 799 kart, zaś z urny wyjęto 783 karty, co spowodowało, że wyborcy mogli nie otrzymać kart.

1.2. w Okresu Wyborczym nr 3:

z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania oraz ustalenia wyników głosowania w postaci:

a) naruszenia art. 52 § 2 kw oraz art. 40 § 1 kw poprzez wydanie wyborcom kart do głosowania nieopatrzonych pieczęcią w łącznej ilości w O. Wyborczym nr 3: 58 nieważnych kart. w tym:

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): 22 karty nieważne,

- w Obwodzie nr 23 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): 36 kart nieważnych;

b) naruszenie art. 52 § 2 kw oraz art 75 § 2 kw w zw. z art. 70 § 2 kw polegające na nieprawidłowościach w ilości wyborców, którym wydano karty do głosowania, którzy potwierdzili ich otrzymanie własnoręcznym podpisem, co mogło doprowadzić do wydania nieprawidłowej ilości kart i oznaczać, że wyborcy głosowali więcej niż jeden raz lub zostali pozbawieni głosu:

- w O. Wyborczym nr 3 Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 753, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 755; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe.

2. W zakresie ważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Powiatu (...) w O. Wyborczym nr 1:

- z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, w postaci:

1) naruszenia art 52 § 2 kw oraz art 40 § 1 kw, poprzez wydanie wyborcom kart do głosowania nieopatrzonych pieczęcią w łącznej ilości w O. Wyborczym nr 1: 31 nieważnych kart. w tym:

- w Obwodzie nr 12 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w S.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 14 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej Nr (...) w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 19 (Komisja z siedzibą w Państwowej Straży Pożarnej w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) ł w O.): 23 karty nieważne

- w Obwodzie nr 22 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej Nr (...) w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A. w O.): 3 karty nieważne.

2) naruszenie art. 52 § 2 kw oraz ait 75 § 2 kw w zw. z arL 70 § 2 kw, polegające na nieprawidłowościach w ilości wyborców, którym wydano karty do głosowania, którzy potwierdzili ich otrzymanie własnoręcznym podpisem, co mogło doprowadzić do wydania nieprawidłowej ilości kart i oznaczać, że wyborcy głosowali więcej niż jeden raz lub zostali pozbawieni głosu:

- w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 784, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 799, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 783, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 786; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w Obwodzie nr 17 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 947, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 946, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 944, w wyborach do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano: 947; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w Obwodzie nr 18 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 614, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 611, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 613, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 614; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 753, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 755; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe.

3) naruszenie art. 52 § 2 kw polegające na nieprawidłowościach w ilości wydanych kart do głosowania w stosunku do liczy wyborców głosujących:

a) w Obwodzie nr 5 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w B.): wyborcom wydano 525 kart, zaś z urny wyjęto 524 karty,

b) w Obwodzie nr 6 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w W.): wyborcom wydano 569 kart, zaś z urny wyjęto 568

c) w Obwodzie nr 12 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w S.): wyborcom wydano 653 karty, zaś z urny wyjęto 652 karty

d) w Obwodzie nr 15 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): wyborcom wydano 680 kart, zaś z urny wyjęto 679 kart

e) w Obwodzie nr 18 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): wyborcom wydano 613 kart, zaś z urny wyjęto 612 kart

f) w Obwodzie nr 23 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): wyborcom wydano 835 kart, zaś z urny wyjęto 834

g) w Obwodzie nr 24 (Komisja z siedzibą w Ochotniczej Straży Pożarnej w O.): wyborcom wydano 619 kart, zaś z urny wyjęto 618 karty

co spowodowało, że wyborcy mogli nie otrzymać kart,

4) naruszenia art 52 § 2 kw oraz art. 3 kw polegającego na nieprawidłowościach w ilości wydanych kart do głosowania w stosunku do liczy wyborców głosujących:

a) w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): wyborcom wydano 783 karty, zaś z urny wyjęto 784 karty,

b) w Obwodzie nr 17 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): wyborcom wydano 944 karty, zaś z urny wyjęto 949 karty (aż 5 kart ponad w urnie),

co spowodowało, że jeden wyborca mógł głosować dwa (lub więcej) razy.

Pełnomocnik wnioskodawcy popierał protest.

Komisarz Wyborczy w S. M. H. wnosił o oddalenie protestu.

Pozostali uczestnicy wnosili o oddalenie protestu, ewentualnie pozostawili decyzję do uznania Sądu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 października 2018 r. odbyły się wybory samorządowe do rad gminnych, rad powiatów, sejmików województw, a także I tura wyborów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast W wyborach do Rady Miejskiej w O., Gmina O. została podzielona na 3 O. Wyborcze, w ramach których ustanowiono łącznie 26 Obwodów do głosowania. W wyborach do Rady Powiatu, Powiat (...) został podzielony na 3 O. Wyborcze, w tym Gmina O. została objęta O. Wyborczym nr 1, w ramach którego ustanowiono 26 Obwodów do głosowania. Obwody do głosowania, zarówno w wyborach do Rady Miejskiej w O. jak i do Rady Powiatu, są tożsame. Gmina O. liczy powyżej 20 000 mieszkańców.

Komitet Wyborczy Wyborców (...) złożył Komisarzowi Wyborczemu w S. zawiadomienie o jego utworzeniu w celu zgłaszania kandydatów na radnych tylko w jednym województwie w wyborach zarządzonych na dzień 21 października 2018 roku. Postanowieniem z dnia 20.08.2018 r. Komisarz Wyborczy przyjął zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców pod nazwą KOMITET WYBORCZY WYBORCÓW (...) w celu zgłaszania kandydatów na radnych w wyborach organów jednostek samorządu terytorialnego zarządzonych na dzień 21 października 2018 r. (...) zgłosił kandydatów na radnych zarówno w wyborach do Rady Miejskiej w O., jak i w wyborach do Rady Powiatu (...). (...) zgłosił również swojego kandydata w wyborach na burmistrza O.: T. Ł.. Pełnomocnik wyborczy (...) został zgłoszony Komisarzowi Wyborczemu w zawiadomieniu o utworzeniu komitetu wyborczego.

Obwieszczenie Komisarza Wyborczego w Ł. I o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa (...) z dnia 24 października 2018 r. zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym województwa (...) w dniu 26 października 2018 r. (DzU. woj łódź: Poz. 5619).

(okoliczności niesporne)

W zakresie wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Miejskiej w O. w Okresu Wyborczym nr 3 wydano wyborcom 58 nieważnych kart, w tym:

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): 22 karty nieważne,

- w Obwodzie nr 23 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.):

36 kart nieważnych.

W zakresie wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Powiatu (...) w O. Wyborczym nr 1 wydano wyborcom karty do głosowania nieopatrzone pieczęcią w łącznej ilości 31 nieważnych kart, w tym:

- w Obwodzie nr 12 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w S.):

1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 14 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej Nr (...) w O.):

1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.):

1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 19 (Komisja z siedzibą w Państwowej Straży Pożarnej w O.):

1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): 23 karty nieważne

- w Obwodzie nr 22 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej Nr (...) w O.):

1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A. w O.):

3 karty nieważne.

W wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 16 wyborcom wydano 799 kart do głosowania i wyjęto z urny 783 karty.

W wyborach do Rady Miejskiej w Obwodzie nr 21 wyborcom wydano (...) karty do głosowania i wyjęto z urny (...) karty, w tym liczba kart nieważnych z powodu braku pieczęci w ilości 22, liczba kart ważnych to (...).

Liczba głosów nieważnych z kart ważnych to 23. Liczba głosów ważnych to (...).

Na listę (...) oddano 124 ważne głosy, na listę (...) oddano 309 ważnych głosów.

W wyborach do Rady Miejskiej w Obwodzie nr 23 wyborcom wydano 835 kart do głosowania i wyjęto z urny 835 kart, w tym liczba kart nieważnych z powodu braku pieczęci w ilości 36, liczba kart ważnych to 799.

Liczba głosów nieważnych z kart ważnych to 37. Liczba głosów ważnych to 762.

Na listę (...) oddano 173 ważne głosy, na listę (...) oddano 209 ważnych głosów.

W wyborach do Rady Powiatu w Obwodzie nr 21 wyborcom wydano (...) karty do głosowania i wyjęto z urny (...) karty, w tym liczba kart nieważnych (innych niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią w ilości 23, liczba kart ważnych to (...).

Liczba głosów nieważnych z kart ważnych to 22. Liczba głosów ważnych to (...).

Na listę (...) oddano 222 ważne głosy, na listę (...) oddano 334 ważnych

głosów.

W wyborach do Rady Powiatu w Obwodzie nr 16 wyborcom wydano 783 karty, jedną kartę wydano pełnomocnikowi (jeden wyborca głosujący przez pełnomocnika), z urny wyjęto 784 karty.

W wyborach do Rady Powiatu w Obwodzie nr 17 wyborcom wydano 944 karty, zaś z urny wyjęto 949 karty, w tym 2 karty wyjęte z kopert na karty do głosowania w głosowaniu korespondencyjnym, 2 wyborcom wysłano pakiety wyborcze i otrzymano koperty zwrotne w głosowaniu korespondencyjnym, 2 koperty do głosowania w głosowaniu korespondencyjnym wrzucone do urny. W uwagach odnotowano, że różnica (w ilości 3) przypuszczalnie wynika z niedokładnego policzenia kart do głosowania.

(dowód: protokoły z głosowania k. 155)

Po sprawdzeniu kart nieważnych w wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 3 w Obwodzie nr 21 oraz w Obwodzie nr 23 a także w wyborach do Rady Powiatu w O. Wyborczym nr 1 w Obwodzie nr 21 stwierdzono, że zostały wydane nieważne karty do głosowania. Błąd w powyższych kartach polegał na tym, że nie zostały one opieczętowane pieczęcią właściwej Komisji.

W wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 3 w Obwodzie nr 21 -

22 karty nieważne (brak pieczęci) na których oddano głosy na następujące listy:

KW (...) - 6 głosów

KWW OWS -3 głosy

KWW J. W. (2) - 7 głosów

(...) 2 głosy

KWW GŁOSUJ NA MŁODYCH - 1 głos

(...) POROZUMIENIE 2018- 3 głosy

W wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 3 w Obwodzie nr 23 -

36 kart nieważnych (brak pieczęci) na których oddano głosy na następujące listy:

KW (...) - 9 głosów

KWW OWS - 6 głosów

KWW J. W. (2)- 0 głosów

(...) 8 głosów

KWW GŁOSUJ NA MŁODYCH- 9 głosów

(...) POROZUMIENIE 2018- 3 głosy

Głosy nieważne – 1 głos

W wyborach do Rady Powiatu w O. Wyborczym nr 1 w Obwodzie nr 21

23 karty nieważne (brak pieczęci) na których oddano głosy na następujące listy:

KW (...) - 2 głosy

KWW OWS - 4 głosy

KWW J. W. (2)- 0 głosów

(...) 6 głosów

KWW GŁOSUJ NA MŁODYCH- 0 głosów

(...) POROZUMIENIE 2018- 8 głosów

Głosy nieważne – 2 głosy

( dowód: protokół obejmujący sprawdzenie i przeliczenie przez Sąd Okręgowy kart nieważnych i głosów oddanych na kartach nieważnych na poszczególne listy k. 283)

Sąd ocenił i zważył, co następuje:

Protest wyborczy należało oddalić jako niezasadny.

Zasady wnoszenia protestów i tryb ich rozpatrywania, a także orzekania o ważności wyborów określają przepisy art. 392 - 398 ustawy kodeks wyborczy z dnia 5 stycznia 2011 roku (Dz.U. z 2011 r., nr 21, poz. 112 ze zmianami) odnośnie wyborów do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego.

Zgodnie z treścią art. 392 KW

§ 1. Protest wyborczy wnosi się na piśmie do właściwego sądu okręgowego za pośrednictwem właściwego sądu rejonowego, w terminie 14 dni od dnia podania do publicznej wiadomości przez komisarza wyborczego, w trybie określonym w art. 168 § 1 wyników wyborów na obszarze województwa.

§ 2. Wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty.

§ 3. W razie wniesienia protestu, do czasu rozstrzygnięcia sprawy w sposób określony w art. 394, do osób wybranych stosuje się przepisy o obowiązkach i prawach radnych.

Przepis art. 82 § 1 kodeksu wyborczego stanowi, że przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby może być wniesiony protest z powodu:

1)dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub

2)naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.

Protest przeciwko ważności wyborów z powodu dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, o którym mowa w § 1, lub naruszenia przez właściwy organ wyborczy przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów może wnieść wyborca, którego nazwisko w dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania (§ 2 art.82 kodeksu wyborczego).

Prawo wniesienia protestu przysługuje również przewodniczącemu właściwej komisji wyborczej i pełnomocnikowi wyborczemu (§ 5 art.82 kodeksu wyborczego).

Podnosi się w orzecznictwie, że przestępstwo przeciwko wyborom lub naruszenie przepisów kodeksu wyborczego dotyczących przebiegu głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów musi mieć wpływ na ważność wyborów i pozostawać z wynikami wyborów w bezpośrednim związku przyczynowym (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 3 marca 1999 r., I Acz 248/99, OSA 1999, z. 7, poz. 38 oraz postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 11 marca 2003 r., I Acz 191/03, niepubl.)

A więc nie wszystkie przesłanki określone w art. 82 § 1 pkt 1 mają taką samą doniosłość. Nieprawidłowości dotyczące ustalania wyników wyborów, implikujące uznanie protestu za zasadny, oceniane są w praktyce orzeczniczej pod kątem tego, czy naruszenia przepisów KW miały wpływ na wadliwe ustalenie wyników wyborów. Gdy tak nie jest "protest wyborczy jest zasadny, ale jego zarzuty nie miały wpływu na ważność wyborów" (zob. np. post. SN z 16.7.2014 r., III SW 46/14, L.). Oznacza to, że nie każde uchybienia dotyczące ustalania wyników wyborów prowadzą do uznania wyborów za nieważne.

Przechodząc na grunt przedmiotowej sprawy oraz analizując okoliczności, leżące u podstaw protestów wyborczych, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie zostały spełnione przesłanki z powołanych powyżej przepisów prawnych skutkujące unieważnieniem wyborów. Pomimo, że doszło do naruszenia przepisów kodeksu wyborczego, o których mowa poniżej, niemniej jednak owe naruszenia nie miały wpływu na ważność wyborów do Rady Miejskiej w O. ani do Rady Powiatu (...).

Odnosząc się do następujących zarzutów w zakresie wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Miejskiej w O. :

1.1. w O. Wyborczym nr 2:

z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania i ustalenia wyników głosowania, w postaci:

1) naruszenia art 52 § 2 kw oraz art. 75 § 2 kw w zw. z art 70 § 2 kw polegającego na nieprawidłowościach w ilości wyborców, którym wydano karty do głosowania, którzy potwierdzili ich otrzymanie własnoręcznym podpisem, co mogło doprowadzić do wydania nieprawidłowej ilości kart i oznaczać, że wyborcy głosowali więcej niż jeden raz lub zostali pozbawieni głosu:

- w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 784, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 799, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 783, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 786; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 17 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 947, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 946, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 944, w wyborach do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano: 947; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 18 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 614, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 611, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 613, w wyborach do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 614;

podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

2) naruszenie art. 52 § 2 kw polegające na nieprawidłowościach w ilości wydanych kart do głosowania w stosunku do liczy wyborców głosujących w O. nr 2 w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): wyborcom wydano 799 kart, zaś z urny wyjęto 783 karty, co spowodowało, że wyborcy mogli nie otrzymać kart.

1.2. w Okresu Wyborczym nr 3:

z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania oraz ustalenia wyników głosowania w postaci:

a) naruszenia art. 52 § 2 kw oraz art. 40 § 1 kw poprzez wydanie wyborcom kart do głosowania nieopatrzonych pieczęcią w łącznej ilości w O. Wyborczym nr 3: 58 nieważnych kart, w tym:

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): 22 karty nieważne,

- w Obwodzie nr 23 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): 36 kart nieważnych;

b) naruszenie art. 52 § 2 kw oraz art 75 § 2 kw w zw. z art. 70 § 2 kw polegające na nieprawidłowościach w ilości wyborców, którym wydano karty do głosowania, którzy potwierdzili ich otrzymanie własnoręcznym podpisem, co mogło doprowadzić do wydania nieprawidłowej ilości kart i oznaczać, że wyborcy głosowali więcej niż jeden raz lub zostali pozbawieni głosu:

- w O. Wyborczym nr 3 Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 753, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 755; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe.

Należy stwierdzić, iż różnica w wydanych kartach do głosowania w poszczególnych wyborach tj. do Rady Miasta, do Rady Powiatu, do Sejmiku Województwa i na Burmistrza mimo jednego podpisu wyborcy – zgodnie z art. 52 § 2 kw wyborca potwierdza otrzymanie karty do głosowania własnym podpisem w przeznaczonej na to rubryce spisu wyborców, może być różna z uwagi na możliwość odmowy przyjęcia przez wyborcę jednej z kart. Wyborca składa jeden podpis mając do odebrania kilka kart do głosowania. Poza tym różnice w ilości od 1 do 3 i jedna największa różnica w ilości 16, która była w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 16, gdzie w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 799, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 783 – nie ma wpływu na wynik wyborów. W wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 2 Obwodzie nr 16 wyborcom wydano 799 kart do głosowania i wyjęto z urny 783 karty.

Fakt, że więcej wyborców otrzymało karty do głosowania a mniej kart wyjęto z urny nie oznacza, że wyborcy pozbawieni zostali prawa głosowania, to wyborcy mogli nie wrzucić do urny kart, które otrzymali, jeden wyborca mógł wrzucić do urny tylko część kart, część zatrzymać – przecież wyborca ma do tego prawo.

Wnioskodawca nie zarzucił przecież, że członkowie Komisji np. zniszczyli część wyjętych z urny kart i odnotowali, że wyjęto z urny mniej kart. Zgodnie z prawdą odnotowano ile kart z urny wyjęto i różnica w ilości kart wydanych a wyjętych może mieć miejsce, jest dopuszczalna i nie świadczy sama różnica o naruszeniu przepisów KW.

Przy udziale w głosowaniu w Obwodzie nr 16 - 799 wyborców, gdzie 16 zdecydowało się nie wrzucić karty w wyborach do Rady Miejskiej, do czego miało prawo, bowiem wnioskodawca nie udowodnił innej przyczyny braku wydanych kart w urnie, nawet nie wskazał na jakąkolwiek przyczynę nie mówiąc o udowodnieniu i tak te 16 głosów rozłożonych na poszczególne listy, których było 6 nie miałaby wpływu na wynik wyborów.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu, mianowicie w O. Wyborczym nr 3

a) naruszenia art. 52 § 2 kw oraz art. 40 § 1 kw poprzez wydanie wyborcom kart do głosowania nieopatrzonych pieczęcią w łącznej ilości w O. Wyborczym nr 3:

58 nieważnych kart, w tym:

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): 22 karty nieważne,

- w Obwodzie nr 23 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): 36 kart nieważnych.

Należy stwierdzić, że takie naruszenie miało miejsce, albowiem zgodnie z art. 52 § 2 KW po sprawdzeniu tożsamości wyborca otrzymuje od komisji kartę do głosowania właściwą dla przeprowadzanych wyborów, opatrzoną jej pieczęcią, a wyżej wskazane Komisje wydały wyborcom karty do głosowania bez pieczęci.

W wyborach do Rady Miejskiej w Obwodzie nr 21 wyborcom wydano (...) karty do głosowania i wyjęto z urny (...) karty, w tym liczba kart nieważnych z powodu braku pieczęci w ilości 22, liczba kart ważnych to (...).

Liczba głosów nieważnych z kart ważnych to 23. Liczba głosów ważnych to (...).

Na listę (...) oddano 124 ważne głosy, na listę (...) oddano 309 ważnych głosów.

W wyborach do Rady Miejskiej w Obwodzie nr 23 wyborcom wydano 835 kart do głosowania i wyjęto z urny 835 kart, w tym liczba kart nieważnych z powodu braku pieczęci w ilości 36, liczba kart ważnych to 799.

Liczba głosów nieważnych z kart ważnych to 37. Liczba głosów ważnych to 762.

Na listę (...) oddano 173 ważne głosy, na listę (...) oddano 209 ważnych głosów.

Sąd Okręgowy w toku postępowania dowodowego po sprawdzeniu i analizie tych nieważnych kart i przeliczeniu głosów oddanych na kartach nieważnych na poszczególne listy stwierdził:

W wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 3 w Obwodzie nr 21 -

22 karty nieważne (brak pieczęci) na których oddano głosy na następujące listy:

KW (...) - 6 głosów

KWW OWS -3 głosy

KWW J. W. (2) - 7 głosów

(...) 2 głosy

KWW GŁOSUJ NA MŁODYCH - 1 głos

(...) POROZUMIENIE 2018- 3 głosy

W wyborach do Rady Miejskiej w O. Wyborczym nr 3 w Obwodzie nr 23 -

36 kart nieważnych (brak pieczęci) na których oddano głosy na następujące listy:

KW (...) - 9 głosów

KWW OWS - 6 głosów

KWW J. W. (2)- 0 głosów

(...) 8 głosów

KWW GŁOSUJ NA MŁODYCH- 9 głosów

(...) POROZUMIENIE 2018- 3 głosy

Głosy nieważne – 1 głos

Porównując ilość wyborców głosujących do ilości kart nieważnych i głosów oddanych na tych kartach nieważnych na poszczególne listy, w tym na listę , którą reprezentuje wnioskodawca należy z całą stanowczością stwierdzić, iż nie miały wpływu na ustalenie wyniku głosowania.

Odnosząc się do zarzutów w zakresie ważności wyborów przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. do Rady Powiatu (...) w O. Wyborczym nr 1:

- z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, w postaci:

1) naruszenia art 52 § 2 kw oraz art 40 § 1 kw, poprzez wydanie wyborcom kart do głosowania nieopatrzonych pieczęcią w łącznej ilości w O. Wyborczym nr 1:

31 nieważnych kart, w tym:

- w Obwodzie nr 12 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w S.):

1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 14 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej Nr (...) w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 19 (Komisja z siedzibą w Państwowej Straży Pożarnej w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 21 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) ł w O.): 23 karty nieważne

- w Obwodzie nr 22 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej Nr (...) w O.): 1 karta nieważna,

- w Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A. w O.): 3 karty nieważne.

2) naruszenie art. 52 § 2 kw oraz ait 75 § 2 kw w zw. z arL 70 § 2 kw, polegające na nieprawidłowościach w ilości wyborców, którym wydano karty do głosowania, którzy potwierdzili ich otrzymanie własnoręcznym podpisem, co mogło doprowadzić do wydania nieprawidłowej ilości kart i oznaczać, że wyborcy głosowali więcej niż jeden raz lub zostali pozbawieni głosu:

- w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 784, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 799, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 783, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 786; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w Obwodzie nr 17 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 947, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 946, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 944, w wyborach do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano: 947; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w Obwodzie nr 18 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 614, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 611, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 613, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 614; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe;

- w Obwodzie nr 25 (Komisja z siedzibą w (...) S.A.): w wyborach na Burmistrza wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, w wyborach do Rady Miejskiej wyborców, którym wydano karty odnotowano 753, w wyborach do Rady Powiatu wyborców, którym wydano karty odnotowano 754, do Sejmiku Województwa wyborców, którym wydano karty odnotowano 755; podczas gdy wyborca składa jeden podpis potwierdzający otrzymanie wszystkich kart - liczby te powinny być więc równe.

3) naruszenie art. 52 § 2 kw polegające na nieprawidłowościach w ilości wydanych kart do głosowania w stosunku do liczy wyborców głosujących:

a) w Obwodzie nr 5 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w B.): wyborcom wydano 525 kart, zaś z urny wyjęto 524 karty,

b) w Obwodzie nr 6 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w W.): wyborcom wydano 569 kart, zaś z urny wyjęto 568

c) w Obwodzie nr 12 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej w S.): wyborcom wydano 653 karty, zaś z urny wyjęto 652 karty

d) w Obwodzie nr 15 (Komisja z siedzibą w Zespole Szkół (...) w O.): wyborcom wydano 680 kart, zaś z urny wyjęto 679 kart

e) w Obwodzie nr 18 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): wyborcom wydano 613 kart, zaś z urny wyjęto 612 kart

f) w Obwodzie nr 23 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): wyborcom wydano 835 kart, zaś z urny wyjęto 834

g) w Obwodzie nr 24 (Komisja z siedzibą w Ochotniczej Straży Pożarnej w O.): wyborcom wydano 619 kart, zaś z urny wyjęto 618 karty

co spowodowało, że wyborcy mogli nie otrzymać kart,

4) naruszenia art 52 § 2 kw oraz art. 3 kw polegającego na nieprawidłowościach w ilości wydanych kart do głosowania w stosunku do liczy wyborców głosujących:

a) w Obwodzie nr 16 (Komisja z siedzibą w Szkole Podstawowej nr (...) w O.): wyborcom wydano 783 karty, zaś z urny wyjęto 784 karty,

b) w Obwodzie nr 17 (Komisja z siedzibą w Przedszkolu Nr (...) w O.): wyborcom wydano 944 karty, zaś z urny wyjęto 949 karty (aż 5 kart ponad w urnie),

co spowodowało, że jeden wyborca mógł głosować dwa (lub więcej) razy .

Z protokołu z głosowania (k. 155) wynika, że w wyborach do Rady Powiatu w Obwodzie nr 16 wyborcom wydano 783 karty, jedną kartę wydano pełnomocnikowi (jeden wyborca głosujący przez pełnomocnika), dlatego z urny wyjęto 784 karty, a więc żaden wyborca nie mógł głosować dwa razy.

W wyborach do Rady Powiatu w Obwodzie nr 17 wyborcom wydano 944 karty, zaś z urny wyjęto 949 karty , w tym 2 karty wyjęte z kopert na karty do głosowania w głosowaniu korespondencyjnym, 2 wyborcom wysłano pakiety wyborcze i otrzymano koperty zwrotne w głosowaniu korespondencyjnym, 2 koperty do głosowania w głosowaniu korespondencyjnym wrzucone do urny. W uwagach odnotowano, że różnica (w ilości 3) przypuszczalnie wynika z niedokładnego policzenia kart do głosowania.

Rozważania w zakresie różnych liczb wyborców w poszczególnych wyborach oraz w zakresie mniejszej liczby kart wyjętych z urny niż liczba wydanych kart aktualne jak do Rady Miejskiej.

W wyborach do Rady Powiatu w O. Wyborczym nr 1 w Obwodzie nr 21

23 karty nieważne (brak pieczęci) na których oddano głosy na następujące listy:

KW (...) - 2 głosy

KWW OWS - 4 głosy

KWW J. W. (2)- 0 głosów

(...) 6 głosów

KWW GŁOSUJ NA MŁODYCH- 0głosów

(...) POROZUMIENIE 2018- 8 głosów

Głosy nieważne – 2 głosy

Porównując ilość wyborców głosujących do ilości kart nieważnych i głosów oddanych na tych kartach nieważnych na poszczególne listy, w tym na listę, którą reprezentuje wnioskodawca należy z całą stanowczością stwierdzić, iż nie miały wpływu na ustalenie wyniku głosowania.

Sąd analizował niniejszy protest w zakresie podniesionych w nim zarzutów i po przeprowadzonym postępowaniu dowodowym doszedł do wniosku, że naruszenie przepisów KW w postaci wydania kart nieopieczętowanych a tym samym nieważnych, biorąc pod uwagę liczbę ogólnie wydanych kart do głosowania nie rzutowała na ostateczny wynik wyborów do Rady Miejskiej w O. czy do Rady Powiatu (...), a zatem nie miała wpływu na ważność wyborów, dlatego też oddalił protest wyborczy jako niezasadny.

Zgodnie z treścią art. 393 KW

§ 1. Sąd okręgowy rozpoznaje protesty wyborcze w postępowaniu nieprocesowym, w ciągu 30 dni po upływie terminu do wnoszenia protestów, w składzie 3 sędziów, z udziałem komisarza wyborczego, przewodniczących właściwych komisji wyborczych lub ich zastępców, a więc przewodniczący właściwych komisji wyborczych lub ich zastępców są uczestnikami postępowania z mocy ustawy.

P. właściwych komisji wyborczych lub ich zastępcy przyjmując taką funkcję muszą liczyć się z tym, że będą protesty wyborcze i będą zobowiązani stawić się w Sądzie, czy zająć stanowisko, dlatego też brak było podstaw do uwzględnienia wniosków uczestników o zwrot kosztów podróży do Sądu czy utraconych zarobków.

Wobec braku przepisów szczególnych o kosztach postępowania Sąd orzekł według ogólnej zasady ponoszenia kosztów w postępowaniu nieprocesowym określonej w art. 520 § 1 KPC, zgodnie z którą każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sędzia SO Alina Gąsior Sędzia SO Dorota Krawczyk Sędzia SO Beata Grochulska