Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Marek Szymanowski (spr.)

Sędziowie: SA Barbara Orechwa-Zawadzka

SA Sławomir Bagiński

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2019 r. w B.

sprawy z odwołania W. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie wartości kapitału początkowego

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 16 stycznia 2019 r. sygn. akt V U 791/18

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I (pierwszym) w ten sposób, że zalicza W. Z. do ustalenia wartości kapitału początkowego jako okres składkowy dzień 1 września 1987 r., a w pozostałym zakresie apelację i odwołanie oddala.

SSA Sławomir Bagiński SSA Marek Szymanowski SSA Barbara Orechwa-Zawadzka

Sygn. akt III AUa 125/19

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z 30 lipca 2018 r., wydaną na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r., poz. 1383), ustalił dla W. Z. wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. w kwocie 101 410,98 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1986 r. do 31 grudnia 1995 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 140,07%. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił 15 lat i 2 dni okresów składkowych. ZUS nie uwzględnił okresu od 29 sierpnia 1987 r. do 1 września 1987 r., ponieważ po zakończeniu przeszkolenia w Wojskowej Komendzie Uzupełnień odwołujący się rozpoczął zatrudnienie od 2 września 1987 r.

Odwołanie od tej decyzji złożył W. Z., zarzucając jej błędne nieuwzględnienie spornego okresu. Wniósł o zmianę decyzji bądź też o jej uchylenie.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc, że wskazywany przez odwołującego okres nie jest wymieniony jako okres składkowy lub nieskładkowy w rozumieniu art. 6 i art. 7 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z 16 stycznia 2019 r. zmienił zaskarżoną decyzję i zaliczył W. Z. do ustalenia wartości kapitału początkowego jako okres składkowy okres od 29 sierpnia 1987 r. do 1 września 1987 r. Sąd stwierdził również, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sąd Okręgowy odwołał się do art. 173 ust. 1 i art. 174 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r., poz. 1383), które określają przesłanki i sposób ustalenia kapitału początkowego. Następnie Sąd powołał się na art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, z którego wynika, że za okresy składkowe uważa się okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby. Sąd zaznaczył, że w myśl art. 120 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony (w brzmieniu obowiązującym na datę odbywania przez odwołującego służby wojskowej) pracownikowi, który w ciągu trzydziestu dni od zwolnienia z zasadniczej lub okresowej służby wojskowej podjął pracę, czas odbywania służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął pracę, w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy oraz przepisów szczególnych.

Sąd za bezsporne przyjął, że organ rentowy zaskarżoną decyzją ustalił W. Z. wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. w kwocie 101 410,98 zł. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyliczony został z 10 kolejnych kalendarzowych i wyniósł 140,07%. Do ustalenia wartości kapitału w zakresie okresów składkowych i nieskładkowych nie uwzględniono okresu od 29 sierpnia 1987 r. do 1 września 1987 r., ponieważ w ocenie organu rentowego po zakończeniu przeszkolenia w Wojskowej Komendzie Uzupełnień rozpoczął zatrudnienie dopiero 2 września 1987 r. Z tego względu Sąd analizował, czy okres od 29 sierpnia 1987 r. do 1 września 1987 r., tj. od momentu zakończenia służby wojskowej do momentu faktycznego podjęcia pracy przez odwołującego, jest okresem składkowym lub nieskładkowym w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Na podstawie świadectwa pracy z 14 czerwca 2005 r. Sąd ustalił, że W. Z. w okresie zatrudnienia od 1 października 1983 r. do 14 października 1985 r. wykonywał pracę aplikanta sądowego w Sądzie Rejonowym w Bielsku Podlaskim, zaś od 15 października 1985 r. do 31 lipca 1987 r. – asesora sądowego w B. i w okresie od 1 sierpnia 1987 r. do 31 lipca 1993 r. – sędziego Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim. 2 września 1986 r. został powołany do odbycia długoterminowego przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych, które zakończył 28 sierpnia 1987 r., co wynikało z książeczki wojskowej. Pismem z 15 kwietnia 1987 r. przyznano W. Z., jako asesorowi w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku, wynagrodzenie zasadnicze w określonej w ww. piśmie kwocie. Uchwałą Rady Państwa nr 5/87 z 10 lipca 1987 r. w sprawie powołania na stanowiska sędziów został on powołany na stanowisko sędziego Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim. 2 września 1987 r. odwołujący podjął urzędowanie po odbyciu szkolenia wojskowego, co wynikało z pisma z 2 września 1987 r. Pismem z 8 września 1987 r. zostało mu przyznane wynagrodzenie zasadnicze, zaś pismem z 11 września 1987 r. został poinformowany o szkoleniu.

Sąd Okręgowy powołał się na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Gdańsku wyrażone w wyroku z 4 listopada 2016 r. (III AUa 995/16), z którego wynika, że jeżeli fakt pozostawania w zatrudnieniu i zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po zakończeniu służby wojskowej został udowodniony, okres tego zatrudnienia od dnia zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po opuszczeniu jednostki wojskowej do dnia faktycznego podjęcia pracy u dotychczasowego pracodawcy jest okresem składkowym nawet w przypadku, gdy pracodawca nie wypłacił pracownikowi wynagrodzenia za ten okres i nie zgłosił pracownika do ubezpieczenia (art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 120 ust. 1 ustawy z 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej). Podobne orzeczenie wydał również Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 5 października 2010 r. (III AUa 621/10) i w wyroku z 28 marca 2018 r. (III AUa 838/17). Wyrokiem z 18 kwietnia 2018 r. (III UK 57/17) Sąd Najwyższy wskazał, że okres służby wojskowej traktuje się tak samo jak wykonywanie w tym czasie pracy przez pracownika. Jeżeli pracownik wrócił do zakładu pracy, jego zatrudnienie przed służbą wojskową, okres służby wojskowej i okres pracy po służbie wojskowej traktowano tak, jakby to był nieprzerwany okres zatrudnienia w tym samym zakładzie pracy.

Zdaniem Sądu Okręgowego skoro odwołujący przez cały czas pozostawał w zatrudnieniu w Sądzie Rejonowym w Bielsku Podlaskim, o czym świadczy chociażby to, że 3 marca 1987 r. złożył ankietę personalną dla celów dołączenia do wniosku Prezesa Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku z 11 marca 1987 r. o powołanie na stanowisko sędziego. 10 lipca 1987 r. uzyskał nominację na stanowisko sędziego, tj. w trakcie przeszkolenia wojskowego, a następnie niezwłocznie podjął urzędowanie (przy czym 29 sierpnia 1987 r. to była sobota, a 30 sierpnia 1987 r. – niedziela), to niewątpliwie zdaniem Sądu w spornym okresie pozostawał w gotowości do pracy. Do zgłoszenia gotowości do pracy doszło już w trakcie służby wojskowej w związku z czynnościami podejmowanymi w przedmiocie powołania na stanowisko sędziego. Nie został też przekroczony 30-dniowy termin przewidziany w Ustawie o powszechnym obowiązku obrony. Z tego względu Sąd uznał okres od 29 sierpnia 1987 r. do 1 września 1987 r. za okres składkowy i zaliczył go do ustalenia wysokości kapitału początkowego. O tym Sąd orzekł na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. złożył apelację od wyroku Sądu Okręgowego. Zaskarżył wyrok w części dotyczącej punktu I wyroku i zarzucił:

1.  istotne uchybienie procesowe, w szczególności naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. polegające na braku dostatecznego wyjaśnienia podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm.) w zw. z art. 120 ust. 1 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2018 r., poz. 1459 ze zm.) poprzez błędne przyjęcie, że okres przerwy od 29 sierpnia 1987 r., tj. od dnia następującego o zakończeniu przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych, do 1 września 1987 r., tj. do dnia poprzedzającego dzień faktycznego podjęcia pracy, należy zaliczyć jako okres składkowy do ustalenia wartości kapitału początkowego.

Wskazując na te zarzuty organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I i oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje:

Apelacja jest częściowo zasadna.

W apelacji nie podniesiono żadnych zarzutów odnoszących się do przyjętych przez Sąd pierwszej instancji ustaleń faktycznych. Zgłoszone zarzuty koncentrują się na braku dostatecznego wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia i naruszenia przepisów prawa materialnego, na podstawie których Sąd Okręgowy zaliczył okres między zakończeniem przeszkolenia wojskowego a podjęciem pracy do okresów składkowych branych pod uwagę przy ustaleniu podstawy wymiaru kapitału początkowego na podstawie art. 174 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 1270, zwanej dalej: „ustawą emerytalną”). Analiza tych zarzutów nie może jednak nastąpić bez przytoczenia istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych.

Z materiału dowodowego wynika, że 29 stycznia 1993 r. Sąd Wojewódzki w Białymstoku oraz 14 czerwca 2005 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku wydali W. Z. świadectwa pracy, zgodnie z którymi do 31 lipca 1987 r. odwołujący był asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym w Bielsku Podlaskim, a od 1 sierpnia 1987 r. do 29 stycznia 1993 r. – sędzią w tym sądzie. W czasie odbywania asesury odwołujący został powołany do odbycia długoterminowego przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych. Zgodnie z książeczką wojskową przeszkolenie wojskowe trwało od 2 września 1986 r. do 28 sierpnia 1987 r. Pismem z 15 kwietnia 1987 r. przyznano W. Z., jako asesorowi w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku, wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 20 000 zł miesięcznie. Ta stawka wynagrodzenia obowiązywała od 1 stycznia 1987 r. Uchwałą Rady Państwa nr 5/87 z 10 lipca 1987 r. odwołujący został powołany na stanowisko sędziego Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim. Z pisma z 8 września 1987 r. ( angażu) wynika, że objął to najpóźniej 1 września 1987 r. , Trzeba bowiem zauważyć, iż zgodnie z art. 58 § 1 i 2 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ( Dz. U. z dnia 12 lipca 1985 r.) stanowił, iż stosunek służbowy sędziego nawiązuje się z chwilą doręczenia mu zawiadomienia o powołaniu ( §1). Sędzia powinien zgłosić się w celu objęcia stanowiska w ciągu czternastu dni od dnia otrzymania zawiadomienia o powołaniu, jeżeli nie oznaczono innego terminu ( §2). Oznacza to, iż w istocie stosunek służbowy sędziego – odwołującego się mógł nawiązać się nawet teoretycznie wcześniej skoro Uchwała Rady Państwa o powołaniu go na stanowisko sędziego pochodzi z dnia 10 lipca 1987r. (k. 22) , a jej doręczenie (wręczenie) nastąpić musiało najpóźniej 1 września 1987r., bo od tej daty ówczesny Sąd Wojewódzki traktował odwołującego jako sędziego w zakresie wysokości jego uposażenia , co musiało wiązać się z odebraniem najpóźniej w tym dniu zawiadomienia o powołaniu. Nie ulega jednak wątpliwości, iż odwołujący akces na stanowisko sędziego musiał zgłosić odpowiednio wcześniej przed dniem 10 lipca 1987r. , uruchamiając stosowną procedurę nominacyjna, a po tej dacie do momentu doręczenia zawiadowania o powołaniu z 10 lipca 1987r. oczekiwał na doręczenie (wręczenie) zawiadomienia o powołaniu. Zebrany materiał dowodowy niewątpliwe zatem daje podstawy do przyjęcia w kontekście ówczesnego brzmienia art. 58 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. Prawa o ustroju sądów powszechnych ( Dz. U. z dnia 12 lipca 1985 r.) do przyjęcia, iż do nawiązania stosunku zatrudnienia (stosunku pracy z mianowania) doszło najpóźniej od dnia 1 września 1987r. Brak jest jednak w sprawie dowodów, aby odwołującemu doręczono zawiadomienie o powołaniu przed dniem 1 września 1987r. co wyklucza, zaliczeniu do kapitału początkowego powstałego okresu spornego ( 29-31 sierpnia 1987r.) . Mimo bowiem ujęcia sierpnia 1987r. jako okresu pracy na stanowisku sędziego w świadectwie pracy wystawionym przez Sąd Okręgowy w Białymstoku w dniu 14 czerwcu 2005r. zgromadzona dokumentacja nie potwierdza objęcia stanowiska sędziego już w sierpniu 1987r. Poza sporem było przy tym , iż do dnia 28 sierpnia 1987r. odwołujący był w wojsku , a jak wspomniano wyżej ówczesny Sąd Wojewódzki pierwszy angaż na stanowisku sędziego wystawił mu od 1 września 1987r.

Niewątpliwe odwołujący stawił się do pracy w ciągu 30 dni od dnia zakończenia przeszkolenia wojskowego, czego wymaga art. 126 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz.U. z 1967, Nr 44, poz. 220 w brzmieniu obowiązującym następnego dnia po zwolnieniu odwołującego z przeszkolenia wojskowego, czyli 29 sierpnia 1987 r.). Spełnienie tego 30-dniowego terminu jest warunkiem zaliczenia okresu odbytej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy oraz przepisów szczególnych, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby. Wynika to z art. 125 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Oznacza to, że art. 125 ustawy z 21 listopada1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej wskazuje możliwość zaliczenia do uprawnień wynikających ze stosunku pracy jedynie okresu odbywania czynnej służby wojskowej i nie rozciąga tej możliwości na okres przerwy pomiędzy zakończeniem czynnej służby wojskowej a zgłoszeniem gotowości powrotu do pracy.

Zasadniczo jednak okres między zakończeniem służby wojskowej a podjęciem pracy (w ciągu 30 dni) nie jest okresem ani składkowym, ani nieskładkowym w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okresy nieskładkowe zostały bowiem enumeratywnie wymienione w art. 7 tej ustawy, który jednak nie zawiera wariantu zaliczenia okresu przerwy pomiędzy zwolnieniem z czynnej służby wojskowej a powrotem do pracodawcy. Okres takiej przerwy nie jest także wymieniony jako okres składkowy w art. 6 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a w szczególności w art. 6 ust. 1 pkt 4, który wskazuje, że za okresy składkowe uważa się okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby. Okres tej przerwy jest bowiem okresem, za który pracownik nie otrzymywał wynagrodzenia z tytułu pozostawania w stosunku pracy ani za który nie została odprowadzona za niego składka na ubezpieczenie społeczne. W tej sytuacji ani art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej, ani art. 126 (odpowiednio obecnie art. 120) ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nie może stanowić podstawy zaliczenia okresu przerwy po zwolnieniu ze służby do czasu podjęcia pracy do okresów składkowych.

W treści uzasadnienia wyroku Sąd Okręgowy powołał się na te przepisy prawne, ale faktycznie oparł rozstrzygnięcie na stanowisku, że okres zatrudnienia od dnia zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po opuszczeniu jednostki wojskowej do dnia faktycznego podjęcia pracy u dotychczasowego pracodawcy jest okresem składkowym, nawet w przypadku, gdy pracodawca nie wypłacił pracownikowi wynagrodzenia za ten okres i nie zgłosił pracownika do ubezpieczenia społecznego. Sąd Okręgowy nie wskazał jednak przepisów na podstawie których można byłoby wyprowadzić taki wniosek. Tym samym niedostatecznie wyjaśnił podstawę prawną rozstrzygnięcia, a w rezultacie rzeczywiście w tym zakresie naruszył art. 328 § 2 k.p.c. jak podnosi to apelacja.

Analizując problem zaliczania okresu poprzedzającego objęcie stanowiska sędziego przez odwołującego, należy w pierwszej kolejności odnieść się do przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych które od wejścia jej w życie do okresów składkowych zaliczają okresy ubezpieczenia, co z reguły przy stosunku pracy wiąże się z konicznością odprowadzania stosowanych składek na ubezpieczenie społeczne, ale nie jest to konieczny warunek uwzględnia okresu zatrudnienia do stażu ubezpieczeniowego. Orzecznictwie zaakceptowano bowiem pogląd o możliwości podlegania ubezpieczeniu pracowniczemu bez uiszczenia składek na tle obecnej jak i poprzedniej ustawy ( por. w tym zakresie wyrok SN: z 6 kwietnia 2007 r. II UK 185/06 OSNP 2008/9-10/143; a 8 sierpnia 2017 r. I UK 310/16 ,OSNP 2018/7/95; z 7 marca 2017 r. III UK 84/16 LEX nr 2278301 ;z 30 czerwca 1999 r. II UKN 32/99 OSNP 2000/18/700, (...) z 24 października 2017 I UK 432/16) . Dopuszcza się to jednak przede wszystkim w sytuacji, gdy pracownik faktycznie świadczył pracę, a jedynie pracodawca nie dopełnił swoich obowiązków w zakresie odprowadzenia stosownych składek.

Poza sporem jest, iż w czasie obywania służby wojskowej, jak i w okresie przerwy między zwolnieniem z tej służby a podjęciem pracy u dotychczasowego pracodawcy pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, ani też nie jest za niego odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne. Pod pewnymi warunkami możliwym jest też zaliczenie okresu gotowości do pracy na podstawie art. 81 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( Dz.U. z 1974 r., Nr 24, poz. 141 ze zm.). Na podstawie tego przepisu okres od zgłoszenia powrotu do pracy w celu podjęcia zatrudnienia do faktycznego rozpoczęcia pracy mógłby zostać uznany za pozostawanie ubezpieczonego w gotowości do pracy. Przepisy prawa pracy kwalifikują taki okres jak okres zatrudnienia, za który pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie, co z kolei ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych traktuje jako okres składkowy. W myśl art. 81 § 1 Kodeksu pracy za czas niewykonywania pracy przysługuje pracownikowi wynagrodzenie, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy. Z treści tego przepisu wynikają zatem dwie podstawowe przesłanki nabycia prawa do wynagrodzenia: po pierwsze – gotowość pracownika do wykonywania pracy, a po drugie – doznanie przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy. Sąd Najwyższy w wyroku z 14 grudnia 2009 r. (I PK 115/09) wskazał, że cechami charakterystycznymi gotowości pracownika do wykonywania pracy są: 1) zamiar wykonywania pracy, 2) faktyczna zdolność do świadczenia pracy, 3) uzewnętrznienie gotowości do wykonywania pracy oraz 4) pozostawanie w dyspozycji pracodawcy. W tej sytuacji, jeżeli fakt pozostawania w zatrudnieniu i zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po zakończeniu służby wojskowej został udowodniony, okres tego zatrudnienia od dnia zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po opuszczeniu jednostki wojskowej do dnia faktycznego podjęcia pracy u dotychczasowego pracodawcy jest okresem składkowym nawet w przypadku, gdy pracodawca nie wypłacił pracownikowi wynagrodzenia za ten okres i nie zgłosił pracownika do ubezpieczenia (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 125 ust. 1 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 5 października 2010 r., III AUa 621/10). W tym aspekcie istotne znaczenia ma moment zgłoszenia przez odwołującego gotowości do pracy u pracodawcy, moment dopuszczenia go przez pracodawcę do pracy i to czy, opóźnienie w dopuszczeniu pracownika do pracy nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie można jednak uznać daty podjęcia uchwały Rady Państwa z 10 lipca 1987 o powołaniu W. Z. na sędziego Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim za moment zgłoszenia gotowości do pracy. Jak wcześniej wspomniano z dokumentacji osobowej odwołującego nie wynika, kiedy odwołujący przyjął akt powołania na sędziego (zawiadomienia) , a jedynie że nie mogło to nastąpić później niż 1 września 1987r. W przypadku stosunku pracy z mianowania w okolicznościach dotyczących odwołującego mielibyśmy z gotowością do pracy jedynie w takim przypadku, gdyby odwołującemu doręczono zawiadomienie o powołaniu na stanowiska sędziego, zgłosiłby się on do wyznaczonego sądu, a tenże sąd z jakichś przyczyn nie byłyby w stanie umożliwić mu od razu objęcia urzędu. Taki przypadek jednak w sprawie nie zachodził.

Reasumując w świetle art. 58 §1 i 2 ówczesnej ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z dnia 12 lipca 1985r.) stosunek pracy odwołującego nawiązał się z dniem 1 września 1987r., a materiał dowodowy nie wskazuje aby nastąpiło to przed tą datą, co wyklucza możliwość zaliczenia do wartości kapitału początkowego okresu poprzedzającego nawiązanie tego stosunku służbowego, po dacie zwolnienia z wojska.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. uznał częściowo za zasadną wniesioną apelację, a w pozostałym zakresie na zasadzie art. 385 k.p.c. ją oddalił.