Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2013 r. w Kaliszu

odwołania C. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 20 sierpnia 2013 r. i 20 września 2013 r. Nr (...)

w sprawie C. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

Zmienia zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 20 sierpnia 2013 r. i 20 września 2013 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu C. W.emeryturę poczynając od dnia (...)

UZASADNIENIE

W dniu 25.06.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla C. W..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., decyzjami z dnia 20.08.2013 r. i 20.09.2013 r., w sprawie (...), odmówił C. W. prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O. odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2004 r., nr 39, poz. 353 ze zm.), tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od powyższych decyzji wniósł odwołanie C. W., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie od 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., od 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., od 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i od 10.01.1978 r. do 31.12.1994 r. na stanowisku kopacza melioracyjnego w (...) w K., na którym to stanowisku wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W decyzji z dnia 20.08.2013 r., stwierdzono także, iż odwołujący nie wykazał 25 lat zatrudnienia. Odwołujący przedstawił dowody dotyczące okresu zatrudnienia i organ rentowy ustalił, iż odwołujący posiada 25 lat zatrudnienia na dzień 01.01.1999 r.

Spór więc sprowadza się do wykazania 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania C. W..

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący urodził się dnia (...)Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999r. wynoszący 25 lat. Organ rentowy nie uznał odwołującemu okresu pracy w szczególnych warunkach od 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., od 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., od 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i od 10.01.1978 r. do 31.12.1994 r. na stanowisku kopacza melioracyjnego w (...) w K.. Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Odwołujący obecnie nie pracuje zawodowo, nie pobiera żadnych świadczeń.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., od 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., od 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i od 10.01.1978 r. do 31.12.1994 r. na stanowisku kopacza melioracyjnego w (...) w K.,

W okresie od 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., od 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., od 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i od 10.01.1978 r. do 31.12.1994 r. odwołujący zatrudniony był w (...)w K.. Ze świadectw pracy z dnia 23.12.1994 r. dotyczącym okresu od 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., z dnia 23.12.1994 r. dotyczącym okresu od 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., z dnia 23.12.1994 r. dotyczącym okresu od 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i z dnia 27.12.1994 r. dotyczącym okresu od 10.01. 19978 r. do 31.12.1994 r. wynika, iż zatrudniony był na stanowisku kopacza melioracyjnego. W dniu 28.12.1994 r. odwołującemu wystawiono świadectwo pracy w szczególnych warunkach co do wszystkich wymienionych okresów, wskazując stanowisko kopacza melioracyjnego oraz Wykaz A Dział X poz. 1 punkt 1 Zarządzenia Nr 16 Ministra Rolnictwa Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31.03.1983 r. w sprawie stanowisk, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach. Wskazano także przepisy ogólne Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zmianami – błąd w dacie co do roku wpisano 1988 r. zamiast 1983). Na kartach zarobkowych z 1982, 1983,1984, 1985,1986, 1991,1992, 1993, 1994 wpisano stanowisko kopacz melioracyjny, na innych – pracownik fizyczny. W umowie o pracę z dnia 10.01.1978 r. wskazano zatrudnienie jako pracownik stały- pracownik fizyczny. W świadectwie lekarskim z dnia 19.02.1979 r., 16.02.1982 r., 28.02.1984 r. wskazano stanowisko – pracownik fizyczny w melioracji. Stanowisko odwołującego jako kopacz melioracyjny określono w angażu z dnia 22.01.1980 r., 14.11.1980 r., 15.07.1982 r., 12.03.1984 r., 16.05.1986 r., 3o. 10.1986 r., 31.05.1988 r., 10.10.1988 r., 03.01.1989 r., 08.09.1989 r., 14.11.1989 r., 08.02.1990 r., 04.07.1990 r., 13.02.1991 r., 03.04.1991 r., 31.10.1991 r., 10.02.1992 r., 14.07.1994 r., wypowiedzeniu z dnia 07.10.1994 r.

(...) zajmował się utrzymaniem i budowaniem urządzeń melioracyjnych. Pracownicy – kopacze melioracyjni czyścili rowy, kanały, urządzenia drenujące na polach, kanały np. w cukrowni, rowy w lasach. Budowali także nowe urządzenia melioracyjne. Praca była wykonywana na powietrzu niezależnie od pogody. W zimie były także wykonywane prace przy utrzymaniu urządzeń melioracyjnych, np. w lesie (dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków H. g., J. P., akta osobowe odwołującego).

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział X poz. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych.

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39, poz.353 ze zmianami). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymagał także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Od dnia 01.01.2013 r. warunek rozwiązania stosunku pracy nie jest wymagany.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek w dniu (...). Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres 25 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującego obecnie nie istnieje. Wystawił odwołującemu świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630)

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu wystawiono świadectwa pracy w szczególnych warunkach za okresy: 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i 10.01.1978 r. do 31.12.1994 r.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach.: od 10.02.1975 r. do 30.11.1975 r., od 01.03.1976 r. do 30.11.1976 r., od 01.02.1977 r. do 20.12.1977 r. i od 10.01.1978 r. do 31.12.1994 r. jako kopacz melioracyjny – przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych w (...) w K.. Odwołujący wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wystawione świadectwo pracy w szczególnych warunkach, mimo błędów, odpowiada stanowi faktycznemu co do okresów pracy w szczególnych warunkach i charakteru pracy. Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w wyroku.