Sygn. akt III Cz 1751/17
Dnia 7 marca 2019 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący-Sędzia: SO Leszek Dąbek (spr.)
Sędziowie: SO Gabriela Sobczyk
SO Barbara Braziewicz
po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2019 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku wierzyciela(...) w K., (...) (...)w W.
przeciwko dłużnikowi J. J.
z udziałem wierzycieli hipotecznych (...) w T., Gminy Ś., Skarbu Państwa(...) w T., (...) w W., Skarbu Państwa (...), (...)w B., (...) w R. i (...) w R.
o świadczenia pieniężne
w przedmiocie nadzoru nad egzekucją z nieruchomości prowadzoną przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) K. Ł. pod sygn. akt Km 29/14, Km 191/16
na skutek zażalenia wierzyciela (...)w K.
na postanowienie Sądu Rejonowego w(...)
z dnia 11 maja 2017 r., sygn. akt I Co 461/14
postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w (...), pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.
SSO Barbara Braziewicz SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk
Sygn. akt III Cz 1751/17
U z a s a d a n i e n i e
Sąd Rejonowy w (...) w postanowieniu z dnia 11 05 2017r. uchylił plan podziału kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości sporządzony przez Komornika Sądowego przy(...) K. Ł. w sprawie o sygn. akt Km 29/14, uznając, że na skutek postanowienia tego Sąd z dnia 8 08 2016r. - uwzględniono w nim skargę wierzyciela na czynności komornika i obniżono należne komornikowi koszty postępowania z kwoty 54.491,61zł- zachodzi potrzeba sporządzenia nowego planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji.
Orzeczenie zaskarżył wierzyciel(...)
w Krakwie, która wnosiła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zmianę planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji w ten sposób, że z tej sumy zostanie mu przyznana kwota 315.322,05zł wraz dalszymi narosłymi odsetkami liczonymi od dnia 15 06 2016r. (dzieląca jej byt z mocy art. 808 § 2 k.p.c.).
Zarzucała, że przy ferowaniu postanowienia naruszono prawo procesowe:
- poprzez nieprawidłowe przyjęcie przez, że w związku z brakiem uwzględnienia
w planie podziału kwot odsetkowych narosłych od sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości w okresie od dnia złożenia jej do depozytu sądowego (tj. od dnia 14 06 2016r.) do dnia wydania orzeczenia przez Sąd pierwszej instancji, planem podziału
nie została objęta całość kwoty uzyskanej z sprzedaży nieruchomości dłużnika, wskutek czego Sąd uznał, że zachodzi konieczność uchylenia planu podziału,
- naruszenie regulacji art. 233 k.p.c. w związku z ar. 13 § 2 k.p.c. poprzez niewszechstronne rozważenie materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy egzekucyjne w szczególności treści księgi wieczystej nr (...) prowadzonej dla nieruchomości dłużnika z której była prowadzona egzekucja oraz postanowienia o zabezpieczeniu (...) z dnia 26 02 2002r. (sygn. akt V Ds. 62/00), którego skutkiem – jakkolwiek nie zostało to wprost wyrażone w treści zaskarżonego postanowienia – było powzięcie przez Sąd pierwszej instancji nieuzasadnionych wątpliwości dotyczących uprawnienia skarżącego do zaspokojenia się z sum uzyskanej z egzekucji i przyjęcia, że powyższe dokumenty nie wykazują prawa pierwszeństwa wierzyciela w uzyskaniu zaspokojenia z sumy objętej planem podziału,
- naruszenia regulacji art. 754 1 k.p.c. w związku z art. 292 k.p.c. i ar. 294 § 1 k.p.k. poprzez ich niezastosowanie, skutkiem czego Sąd pierwszej instancji przyjął – pomimo,
że wierzyciel uzyskał zabezpieczenie wykonania przez dłużnika J. J. obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej skarżącej przestępstwem na podstawie postanowienia prokuratora (...)z dnia 26 04 2002r. (V Ds. 62/00/S), co zostało ujawnione w treści wskazanej powyżej księgi wieczystej –że skarżąca nie powinna zostać uwzględniona przez komornika przy sporządzeniu planu podziału
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że zostało ono wydane przez Sąd pierwszej instancji w następstwie rozpoznania przez niego zarzutów skarżącej na postanowienie tego Sądu z dnia 12 08 2016r. w którym zatwierdzono projekt podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości sporządzony w dniu 8 08 2016r.przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach K. Ł..
Pomimo tego w sentencji tego postanowienia w żaden sposób nie odniesiono się do zaskarżonego postanowienia (brak wyrzeczenia), stąd też już tylko
z tego powodu jest ono wadliwe (w dalszym ciągu istnieje w niezmienionym brzmieniu zaskarżone zarzutami postanowienie dnia 12 08 2016r.).
Czyni to zażalenie skarżącej uzasadnionym (niezależnie od zasadności podniesionych w nim zarzutów), co skutkowało koniecznością uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania w oparciu o regulację art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.
Przy rozpoznaniu sprawy umknęło także uwadze Sądu Rejonowego, że egzekucja z nieruchomości została wszczęta w niniejszej sprawie przed wejściem w życie ustawy z dnia 10 07 2015r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 215, poz. 1311).
Dlatego stosownie do regulacji art. 21 ust. 1 tej ustawy w niniejszej sprawie ma zastosowanie regulacja art. 1035 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do czasu wejścia w życie tej noweli, zgodnie z którą „ Niezwłocznie po złożeniu na rachunek depozytowy sądu sumy ulegającej podziałowi komornik sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji i przedkłada go sądowi. W razie potrzeby sąd wprowadza do planu zmiany i uzupełnienia; w przeciwnym wypadku plan zatwierdza.".
Zgodnie z tą regulacją komornik sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji i przedkłada go sądowi w celu ułatwienia sporządzenia planu podziału przez sąd, ostatecznie zaś plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości sporządza sąd (por. A. Barańska, Egzekucja sądowa z nieruchomości po nowelizacji z dnia 2 lipca 2004 r., PPE 2004, nr 10–12, s. 5; Dolecki H. Wiśniewski T., Ciepła H. Zawistowski D. Żyznowski T. „Kodeks postępowania cywilnego Komentarz”, tom IV. LEX 2014r. ).
Komornik sporządza projekt planu podziału w formie postanowienia, które stanowi czynność procesową, jednakże nie o charakterze rozstrzygającym, zatem nie przysługuje na nie skarga na czynność komornika.
Po przedłożeniu przez komornika projektu planu podziału sąd, który nadzorował egzekucję z nieruchomości, na posiedzeniu niejawnym postanowieniem zatwierdza projekt sporządzony przez komornika lub wprowadza do planu zmiany i uzupełniania.
Sąd nie może zatem uchylić projektu planu podziału do ponownego rozpoznania, lecz jedynie go zatwierdza albo, w razie dostrzeżenia wad, wprowadza zmiany i uzupełnienia (Gołaczyński J. (red.), Brulińska M., Gil I., Pękalski B., Stangret-Smoczyńska A., Uliasz M., Woźniak Z., Zawistowski D. „Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz” LEX, 2012 oraz ; Dolecki H. Wiśniewski T., Ciepła H. Zawistowski D. Żyznowski T. „Kodeks postępowania cywilnego Komentarz”, tom IV. LEX 2014r.).
W wypadku wniesienie od tego postanowienia zarzutów – stosownie do regulacji art. 1028 k.p.c. – sąd po wysłuchaniu osób zainteresowanych zatwierdzi albo zmieni plan (tj. zatwierdzi albo zmieni postanowienie o zatwierdzeniu projektu planu podziału sporządzonego przez komornika) i podobnie jak ma to miejsce w przypadku postanowienia o zatwierdzeniu sporządzonego przez komornika projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji nie jest on uprawniony do zmiany swego wcześniejszego postanowienia - o zatwierdzeniu
lub zmianie projektu planu - poprzez uchylenie projektu planu sporządzonego przez komornika.
Niezależnie od tego zmienione – na skutek rozpoznania skargi na czynności komornika – należne komornikowi koszty egzekucyjne podlegają zaspokojeniu
w pierwszej kolejności (art. 1025 § 1 pkt 1 k.p.c.), wobec czego zmiana ich wysokości ma wpływ na wysokość sum uzyskanych z egzekucji przez niemal wszystkich pozostałych wierzycieli
Są oni zatem osobami zainteresowanym w rozumieniu powyższej regulacji
i stosowne do niej powinni byli zostać formalnie wysłuchani przed wydaniem zaskarżonego postanowienia.
Dotyczy to także dłużnika.
Sąd Rejonowy z tego obowiązku się nie wywiązał (przesłał wierzycielom tylko odpisy zarzutów bez formalnego wezwania ich do stawiennictwa na posiedzenie
w celu ich wysłuchania, czy też przeprowadzenia ich wysłuchania na piśmie – w oparciu o regulację art. 760 § 1 k.p.c.- zarządzenie z dnia 3 10 2016r. k- 251 akt i zarządzenie z dnia 1 03 2017r. k. 331 akt ), co dodatkowo przemawiało za uchyleniem zaskarżonego postanowienia i przekazaniem sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Resumując zaskarżone orzeczenie jest wadliwe i dlatego zażalenie skarżącej jako uzasadnione uwzględniono orzekając jak w sentencji w oparciu o regulację art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.
Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i przed wydaniem postanowienia formalnie wysłucha zainteresowanych, a orzekając zadba o to, żeby wydane przez niego orzeczenia spełniało wskazane powyżej wymogi prawne (w celu jego przygotowania rozważy czy w oparci o regulację
art. 759 § 2 k.p.c. jest władny zobowiązać komornika do sporządzenia nowego,
bądź zmodyfikowania istniejącego projektu podziału sumy uzyskanej z egzekucji).