Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w B. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Sławomir Świerczek

Protokolant: stażysta Ż. E.

po rozpoznaniu w dniu 29 października 2018 w B.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko pozwanemu D. M.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego D. M. na rzecz jego małoletniej córki A. M. alimenty w kwocie po 800 (słownie: osiemset) złotych miesięcznie, które płatne będą do rąk matki małoletniej G. K. do dnia 10-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat w terminie – począwszy od dnia 11 wrzesień 2018r.,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  koszty między stronami wzajemnie znosi,

IV.  zwalnia pozwanego od opłaty od zasądzonego roszczenia,

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor i klauzulę natychmiastowej wykonalności.

SSR Sławomir Świerczek

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

B., dnia 29 października 2018r.

III RC 116/18

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 29.10.2018 r.

Powódka małoletnia A. M., działająca przez matkę G. K., reprezentowaną przez zawodowego pełnomocnika domagała się zasądzenia od pozwanego D. M. alimentów kwocie po 1500 zł miesięcznie. Uzasadniając pozew naprowadził na to, że A. K. pochodzi z nieformalnego związku G. K. i D. M.. Rodzice żyją w rozłączeniu. Pozwany założył nowa rodzinę i ma kolejne dziecko. Matka małoletniej powódki od urodzenia sprawuje nad nią pieczę. Koszt lokalu przekracza 700 zł. miesięcznie. Nadto matka małoletniej przeprowadziła prace remontowe w tym mieszkaniu i zaciągnęła na ten cel kredyty w wysokości łącznej około 50.000 zł. Obecnie spłaca je ratą w wysokości łącznej około ok. 1250 zł miesięcznie. Wyżywienie powódki kosztuje ok. 500 zł miesięcznie. Na odzież przeznaczana jest około 150 zł miesięcznie. Zakup kosmetyków, środków czystości to wydatek ok. 50 zł. miesięcznie. Na rozrywki wydaje ok. 50 zł. miesięcznie. Dieta, suplementy diety to około 35 zł. miesięcznie, wydatki edukacyjne generują wydatki w wysokości ok. 35 zł. miesięcznie a zakup paliwa łączy się z wydatkiem 100 zł miesięcznie. Zatem łączny koszt wydatków na małoletnia przekracza 1500 zł miesięcznie. W wychowaniu dziecka G. K. wspiera się pomocą matki, której przekazuje 500 zł miesięcznie z tytułu opieki nad córką.

Pozwany D. M. uznał żądanie pozwu do kwoty po 600 zł miesięcznie. W dalszej części pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa. przedstawił dowody na okoliczność wynajmowania lokalu i pracy w A. (...)oraz jego aktualnego stanu cywilnego i sytuacji rodzinnej. Wskazał przy tym na to, że D. M. założył nowa rodzinę, fakt posiadania drugiego dziecka, wynajmowanie lokalu za granica i dzielenie się związanymi z tym kosztami z kolegami.

Sąd ustalił:

A. K. urodziła się dnia (...) w B. z matki G. k. i ojca D. M.. Małoletnia liczy 8 lat życia jest uczennica II klasy szkoły podstawowej w miejscu zamieszkania. Jest to szkoła o poszerzonych zajęciach sportowych. Około 30 zł na miesiąc kosztuje zakup odzieży i wyposażenia sportowego. W szkole małoletnia siedzi dłużej, więc spożywa tam wykupione obiady. Wyżywienie małoletniej kosztuje około 500 zł miesięcznie. Co dwa miesiące dla małoletniej zakupywane są buty za kwotę około 80-100 zł. Nadto matka małoletniej zakupuje dla powódki bieliznę osobistą, bluzki, getry. Średnio miesięcznie zakupuje 1 parę spodni i 1 bluzkę. Małoletnia generalnie jest zdrowa. Ma gęste włosy o które dba, dlatego matka zakupuje jej szampon w aptece, kosztujący ok., 25 zł/ miesiąc. Innych problemów zdrowotnych A. nie ma. Jakiś czas temu powódka miała problemy astmatyczne. Powódka oprócz nauki w podstawówce, chodzi jeszcze do szkoły muzycznej. Raz w miesiącu należy uiścić opłatę w wysokości 10 zł za używanie instrumentu., zakupić stroik do instrumentu. Składka na rade rodziców wynosiła ok. 40 zł. Do tego dochodzi zakup podręczników. Matka opłaca telefon małoletniej powódki kwota 25 zł miesięcznie. Ona także pierze, prasuje i przygotowuje posiłki dla powódki. A. M. wraz z matką zamieszkuje w lokalu należącym do babki macierzystej, H. K.. Czynsz za lokal opłacany jest kwota około 500 zł miesięcznie. W tą opłatę jest wliczona należność za energię w częściach wspólnych, kanał. Za telewizor H. K. płaci ok. 70 zł miesięcznie. Wydatek na gaz wiąże się z kwota ok. 60 zł. a za prąd 70 zł miesięcznie. Lokal o pow. 57 m ² , składa się z 3 pokoi, kuchni, łazienki i przedpokoju. Zamieszkują tam we trzy osoby. Czynsz dzielony jest na trzy części z których dwie opłaca matka małoletniej. Pozostałe opłaty płaca na przemian raz matka powódki, raz jej babka macierzysta. H. K. pobiera świadczenie przedemerytalne w kwocie około 900 zł miesięcznie. Matka małoletniej G. K. pracowała w Zespole Ekonomiczna Oświatowym w K.. Zarabiała tam ok. 1700 zł miesięcznie. Przed kilku lat, w listopadzie 2015 roku, gdy córka miał problemy zdrowotne matka małoletniej zaciągnęła kredyt na poprawę warunków mieszkaniowych w kwocie około 18.000 zł . Spłata został a rozłożona na 48 rat, począwszy od stycznia 2016 roku. Wynoszą one po ok. 380 zł miesięcznie. G. K. przeznaczyła ten kredyt na wymianę stolarki okiennej i drzwiowej w lokalu należącym do matki. Przed około 3 laty G. K. zmieniła prace i otwarła własną działalność gospodarczą. Działa jako przedstawiciel handlowy, medyczny - firmy oferującej implanty ortopedyczne. Zarabia około 4000 zł. miesięcznie, netto. W działalności używa samochodu wypożyczanego jej przez firmę, którego używania jest fakturowane. Matka małoletniej ma nienormowany czas pracy. Zaczyna pracę około godz. 7:00, 8:00 . Kończy około 14:00, 15 :00 a bywa ze i później o 18:00 a nawet około 20:00. Pieczę nad małoletnią w tym czasie sprawuje babka macierzysta. G. K. raz a nawet dwa razy w miesiącu uczestniczy w szkoleniach trwających od 3 do 6 dni. Również wtedy posiłkuje się pomocą matki. W czerwcu 2016 roku matka małoletniej zaciągnęła kolejny kredyt – na cele konsumpcyjne- w wysokości ponad 20.000 zł. Miesięczna rata wynosi ok. 500 zł miesięcznie. W maju 2018 roku matka małoletniej zaciągnęła następną pożyczkę w wysokości ponad 13.000 zł. Miesięczna rata wynosi ok. 370 zł. G. K. nie figuruje w rejestrach podatkowych Gminy B..

D. M. w lutym 2016 roku zawarł związek małżeński. W sierpniu 2016 roku z tego związku urodził mu się syn. Pozwany legalnie pracuje w A. (...). Działa w branży budowlanej. W 2012 roku zawarł tam umowę podnajmu lokalu mieszkalnego, za czynszem w wysokości 400 € miesięcznie udostępnia część tego lokalu innym, pracującym Polakom. Pozwany, od 2013 roku, jest właścicielem działki opow. 9,5 arów położonej w L.. Buduje na niej dom, aktualnie w stanie surowym otwartym. D. M. dwa razy w miesiącu zabiera córkę do siebie na weekendy, tak jak to ustalono dwa lata termu w sądzie. Pozwany czyni córce prezenty w naturze, alimentuje ją kwotą po 500 zł miesięcznie. D. M. obiecał 2 lata temu załatwić dla córki zasiłki a. (...), lecz z zobowiązania się nie wywiązał.

Wiek małoletniej i stopień pokrewieństwa A. M. z G. K. i D. M. ustalił sąd w oparciu o akt jej urodzenia, a to na mocy art. 3 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego. Zeznania matki małoletniej były podstawą, łącznie z zeznaniami świadka H. K., w zakresie charakteru i rodzaju potrzeb A. K. oraz kosztów potrzebnych do ich zaspokojenia. Wsparte są one, jeśli chodzi o koszty utrzymania domu poprzez dowody wpłaty na rzecz wspólnoty mieszkaniowej, czy dostawców mediów. Zeznania G. K., co do zasady zasługują na wiarę. Pochodzą od osoby, która na co dzień sprawuje pieczę nad powódkę. Oceniając jej twierdzenia sąd przyjął za prawdziwe to, że wyprawka przy rozpoczęciu roku szkolnego kosztowała 1000 zł , tylko przy takim założenie, że obejmowała ona nie tylko zakup przyborów i opłacenie składek – jak podaje matka małoletniej- lecz również, że obejmowała ona zakup nowej odzieży, obuwia, itd. Trzeba bowiem mieć na względzie to, że obecnie podręczniki zabezpiecza szkoła. Same składki i przybory szkolne mnie byłyby w stanie wygenerować takiej kwoty. Ponadto sama G. K. nie wspomina w tym przypadku o zakupie podręczników, inaczej niż w przypadku kosztów związanych uczęszczaniem córki do szkoły muzycznej. Sąd odmówił waloru wiarygodności tym twierdzeniom G. K., gdzie podaje ona zawyża ona ilość odzieży zakupywanej dla córki. Oczywiście A. M. rośnie ale nie w takim tempie, żeby trzeba jej było kupować po kilka sztuk odzieży w miesiącu, bo wyrasta z tego co ma. Warunki mieszkaniowe – wielkość lokalu, ilość pomieszczeń ustalił sąd na podstawie zeznań świadka i matki powódki. Umowa pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zawarta między ZEO w K. a G. K. w listopadzie 2015 roku była w powiazaniu z zeznaniami matki małoletniej podstawą ustaleń sądu co do tego, że kredyt został zaciągnięty na celem mieszkaniowe, związane z podwyższeniem standardu lokalu. G. K. wskazała na motywy podniesienia standardu lokalu wskazują, że było to spowodowane koniecznością wymiany stolarki drzwiowej i okiennej i konieczność remontu wynikała problemów zdrowotnych małoletniej. Datę zaciągnięcia przez nią kolejnych umów kredytowych i ich cel został przez sąd ustalony na podstawie dokumentów bankowych. Umowy te nie zostały podważone w toku postępowania. Nie sposób dać wiary w oparciu o te dokumenty, że kredyty z 2017 i 2018 roku zostały zaciągnięte na potrzeby podniesienia standardu lokalu. W samej umowie wskazano cel konsumpcyjny. Nadto stolarka została już kilka lat wcześniej wymieniana. W 3 pokojach, kuchni, łazience można było wymienić stolarkę za kwotę blisko 18.000 zł., zaciągniętą w 2015 roku. Z pozostałej, po wymianie okien, kwoty można było jeszcze dokonać innych prac modernizacyjnych. O innych remontach, zwłaszcza generujących wydatki na poziomie ok. 33.000 zł., G. K. ani jej matka nie wspominają. Zeznania matki małoletniej pozwoliły na ustalenie jej dochodów, źródeł ich pozyskania i charakteru pracy, w szczególności jej ram czasowych. Pozwoliły one również na stwierdzenie przyczyn i dary zmiany pracy przez G. K., wysokości uzyskiwanych wcześniej dochodów. Dopełnia tych ustaleń informacja z UG miejsca jej zamieszkania o stanie majątkowym i rodzinnym. Jako dokument urzędowy korzysta on z domniemania autentyczności.

Sytuacja osobista pozwanego została ustalona w oparciu o akt małżeństwa i akt urodzenia jego małoletniego syna M.. Również te dokumenty sąd użął za wiarygodnie w świetle art. 3 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego. Zresztą okoliczność ta była niesporna. Praca pozwanego w A. (...) i konieczność poniesienia tam kosztów związanych z utrzymaniem D. M. został przez niego ustalona w oparciu zeznania G. K., gdzie wskakuje ona na legalność pracy pozwanego za granica i jego obietnicę uzyskania dla córki tamtejszych zasiłków socjalnych. Potwierdza to umowa najmu z 2012 roku. Świadczy ona o trwałym zamiarze pobytu w A. (...) i przeniesieniu części kosztów lokalu na inne, współzamieszkujące z pozwanym osoby. Stan majątkowy D. M. został przez sąd ustalony na podstawie informacji z ksiąg wieczystych i dokumentacji fotograficznej potwierdzającej postęp prac budowlanych. Dowody te potwierdzają fakt nabycia przed 5 laty działki i wskazuj a na to, że prace są w niewielkim stopniu zaawansowane – jedynie, najłatwiejszy i najtańszy etap - stan surowy otwarty, pomimo upływu około 5 lat od zakupu działki. Pozostałe dokumenty przedłożone przez pozwanego nic do sprawy nie wnoszą. Potwierdzają one sytuacje D. M. na rok 2013 i 2014 oraz 2015 . Utraciły więc w znacznym stopniu aktualność. Twierdzenia, że obecnie jego sytuacja jest taka sama nie mogą się ostać. Skoro jest tak samo, to można było to udowodnić aktualnymi zaświadczeniami. Tyle samo zachodu. Również w przypadku pozwanego ustalenia w zakresie jego sytuacji majątkowej i rodzinnej potwierdza zaświadczenie urzędu gminy miejsca zamieszkania.

Sad zauważa, że ani G. K. ani D. M. nie przedłożyli zaświadczenia o zarobkach. Pomimo, tego, że byli do tego wzywani pod rygorem skutków z art. 233 kpc.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z brzmieniem art. 133 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych (tj. obowiązku dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania – art. 128 kro) względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zasady odnośnie obliczania wysokości alimentów określone są w przepisie art. 135 kro, którego § 1 stanowi, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przepisy prawa rodzinnego regulujące kwestie alimentów przewidują, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka przez jednego z rodziców może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie i w takim przypadku świadczenie alimentacyjne drugiego z rodziców polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania małoletniego(art. 135 § 2 kro). Potrzeby usprawiedliwione to takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu itp. Katalog owych potrzeb jest sprawą indywidualną (por. H. Dolecki (red.), T. Sokołowski (red.), M. Andrzejewski, A. Lutkiewicz-Rucińska, A. Olejniczak, A. Sylwestrzak, A. Zielonacki, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX, 2010). Po pierwsze wskazać należy, że ustalone potrzeby powoda nie są tak duże jak to wskazano w pozwie. Ich realna suma nie przekracza 1100 złotych (wyżywienie ok. 500 zł., odzież i obuwie ok. 100 zł, środki czystości i higieniczne ok. 70 zł , wyprawka + comiesięczne wydatki szkolne + rozrywka ok. 70 zł, koszty utrzymania domu – w części na małoletnią przypadające ok. 240 zł., rat kredytu z ZEO ok. 125 zł. w części przypadającej na małoletnią,). W pozwie wskazano natomiast kwotę 1500 złotych i w odniesieniu do tej kwoty domagano się alimentów. W pierwszej kolejności należy wskazać na to, że odpadają raty umów kredytowych zaciągniętych w ciągu ostatnich 16 miesięcy przez G. K. w kwocie ponad 30.000 zł. Nie wykazała ona potrzeby zaciągnięcia tak wielkiego zadłużenia w tak krótkim czasie. Odpadają więc raty kredytów w łącznej kwocie około 770 zł miesięcznie ( ok. 260 zł na małoletnią ). Nadto należy wskazać na to, że część kosztów utrzymania powódki podana przez jej matkę jest zawyżona, jak np.: ilość zakupywanej dla córki odzieży. Nie wiadomo czego miałyby dotyczyć wskazane w pozwie koszty paliwa na rzecz małoletniej w wysokości aż 100 zł miesięcznie. Za taką kwotę można przejechać kilkaset kilometrów miesięcznie. Tymczasem odległość między miejscem zamieszkania małoletniej a szkołą do której uczęszcza, może być pokonana przez nią na piechotę w mniej niż 10 minut. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego wyznaczają górny pułap świadczeń alimentacyjnych, nawet gdyby nie zaspokajały one w pełni usprawiedliwionych potrzeb wierzyciela ( orzeczenie SN z dnia 20 sierpnia 1972 r., IIICRN 470/71). Przepis nie pozwala na wyznaczenie zakresu obowiązku alimentacyjnego wyłącznie na podstawie kwoty aktualnie osiąganych zarobków, lecz nakazuje czynić to, uwzględniając możliwości zarobkowe dłużnika, czyli kwoty, jakie zarabiałby, gdyby owe możliwości wykorzystywał w pełni. Istotne jest bowiem, że przy ocenie, czy dana osoba może zostać obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, bierze się pod uwagę nie tyle jej aktualną sytuację majątkową i zarobkową, lecz właśnie to, jakie ma ona w tej mierze możliwości ( orzeczenie SN z dnia 9 stycznia 1959 r., III CR 212/58, OSN 1960, nr 2, poz. 48). Są one determinowane wiekiem zobowiązanego, jego stanem zdrowia, przygotowaniem zawodowym, wykształceniem, ale także możliwością zdobycia pracy w regionie, w którym mieszka, i wieloma innymi czynnikami .( H. Dolecki (red.), T. Sokołowski (red.), M. Andrzejewski, A. Lutkiewicz-Rucińska, A. Olejniczak, A. Sylwestrzak, A. Zielonacki, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX, 2010). Pozwany D. M. sprostał tej dyrektywie. Nie uchyla się od obowiązku zarobkowania. W dalszym ciągu pracuje za granicą, wykorzystując to, że przebywając tam od kilku lat poznał rynek pracy i język, nawiązał kontakty. Zapewne uzyskuje dobre wynagrodzenie, po przeliczeniu tego na obowiązującą w Polsce walutę, bo w tym tkwi sens zagranicznej pracy. Jednak nie można zapominać o tym, że tam pracując, tam też musi się utrzymać – opłacić mieszkanie, komunikację, wyżywienie, itd. Pozwany jak widać podejmuje działania zmierzające do redukcji kosztów poprzez przyjęcie na mieszkanie osób drugich. D. M. zarobione środki inwestuje w poprawę swoich warunków mieszkaniowych. Ma do tego prawo, tak samo jak małoletnia i jej matka miały prawo remontować lokal w przeszłości. Pozwany buduje dom, jednak postęp prac, jak widać na zdjęciach, nie jest znaczny. Nie można zapomnieć i o tym, że ma on na utrzymaniu zapewne niepracującą żonę – biorąc pod uwagę wiek dziecka - sprawującą nad małoletnim osobistą pieczę i syna M., w wieku 2 lat. Musi więc pozyskane za granicą środki dzielić między wszystkich uprawnionych do alimentacji. Małżonkowie oraz dzieci tego samego rodzica mają prawo do równej stopy życiowej. Nie sposób więc przyjąć, że pozwany jest w stanie płacić wyższe alimenty. Ponadto D. M. utrzymuje córkę, gdy ta przyjeżdża do niego na kontakty. Czyni jej prezenty w naturze.

Oczywiście powódka ma prawo dalej rozwijać swoje zainteresowania i zdolności, nie jest to jednak jednoznaczne z prawem domagania się, by środki finansowe, które mają być na to przeznaczane pokrywane były poprzez świadczenie alimentacyjne zasądzone przez sąd.

Należy zauważyć i to, że każdy z rodziców powinien partycypować w kosztach utrzymania powoda w równym stopniu o ile jest to warunkowane sytuacją finansową tego rodzica. Możliwości finansowe G. K. zostały zweryfikowane w procesie przyznawania kredytów. W ciągu ostatnich 16 miesięcy banki uznały, że matka małoletniej mając już do spłaty kredyt zaciągnięty w ZEO i miesięczną ratę ok. 380 zł., jest w stanie ponieś ciężar kolejnych kredytów na kwotę ponad 30.000 zł., spłacanych ratami w kwocie łącznej blisko 800 zł. miesięcznie. Nadto należy zauważyć i to, że G. K. w ograniczonym zakresie sprawuje pieczę nad córką. Przez znaczna część dnia A. pozostaje pod opieką placówek edukacyjnych – szkoły podstawowej i szkoły muzycznej. W czasie szkoleń matki ( nawet 6 dni w miesiącu ), opiekuje się nią babka macierzysta, w końcu powódka jeździ do ojca na weekendy kilka razy w miesiącu. Pomimo to, alimentowanie małoletniej przez G. K. w drodze osobistej pieczy jest znaczne i dlatego z ustalonej kwoty miesięcznego utrzymania A. M. - 1100 zł, aż 800 zł przeniósł na pozwanego.

W ocenie Sądu kwota 800 złotych jest adekwatna względem usprawiedliwionych potrzeb A. M. i zarobkowych i majątkowych możliwości D. M., a także uwzględnia obowiązek spoczywający na obojgu rodzicach.
W efekcie na podstawie art. 133 § 1 w zw. z art. 135 § 1 kro Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie oddalając powództwo w pozostałej części(pkt I i II sentencji). Sąd zniósł wzajemnie koszty postępowania stosownie do art. 100 kpc , co było wynikiem zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia co do żądania głównego – pkt. III. Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc Sąd zwolnił pozwanego od ponoszenia opłaty od zasądzonego roszczenia, uwzględniając jego sytuację finansową – obowiązek utrzymania dwójki małoletnich dzieci, niepracującej żony i uwzględniając wydatki potrzebne na zaspokojenie potrzeb samego pozwanego. Wyrokowi w części zasądzającej alimenty w pkt I nadano rygor i klauzulę natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc(pkt V

SSR Sławomir Świerczek

s) (...)

(...)

(...)