Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 22 sierpnia 2018r. wpłynął do Sądu Rejonowego w Zawierciu pozew małoletniej D. Ł. (1) reprezentowanej przez matkę A. Ł. przeciwko D. Ł. (2) o podwyższenie alimentów ustalonych wyrokiem wydanym w sprawie o rozwód z kwoty po 700 zł do kwoty po 1.400 zł miesięcznie oraz wyrównanie alimentów za okres od kwietnia do sierpnia 2018r., w którym to okresie pozwany sam obniżył kwotę płaconych alimentów do 500 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podano, że od czasu wyroku ustalającego wysokość alimentów w 2013r. wzrosły uzasadnione potrzeby małoletniej powódki (wyżywienie, ubranie, edukacja, rozrywka), a także możliwości zarobkowe pozwanego. Od lipca 2017 r powódka leczy się z powodu poważnej skoliozy i uczestniczy w zajęcia fizjoterapeutycznych, których miesięczny koszt wynosi 600 zł. Małoletnia D. Ł. (1) od kwietnia 2018 r. podjęła leczenie stomatologiczne, w związku z czym pozwany dzieląc się kosztami leczenia zmniejszył bezprawnie zasądzoną kwotę alimentów o 200 zł. Do pozwu dołączono rozliczenie wydatków na małoletnią powódkę, z którego wynika, iż miesięczny koszt jej utrzymania wynosi 2.994 zł, a więc na jednego rodzica przypada 1.497 zł (k. 3-11).

W odpowiedzi na pozew z 28 września 2018 r. pozwany D. Ł. (2) wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazał, że w zakresie potrzeb małoletniej córki nie zaszły w jego ocenie żadne istotne zmiany, które wypływałyby na wysokość alimentów. Podniósł, że matka powódki zawyżyła koszty utrzymania córki, w tym wyżywienia o co najmniej 50 %, gdyż powódka w tygodniu je obiady u swoich dziadków, a w weekendy jednodaniowy posiłek. Zaprzeczył, aby jego pensja wzrosła, a zmianie uległy jedynie nagrody uznaniowe. Wskazał, że zwiększyły się natomiast możliwości zarobkowe matki powódki, gdyż jako nauczyciel z niemal 20-letnim stażem podlega rewaloryzacji pensji zgodnie z podwyżkami ogłaszanymi przez rząd. Ponadto rozpoczęła drugą pracę jako instruktor zumby. Poza tym pozwany założył nową rodzinę, urodziła mu się druga córka A., która znajduje się na jego utrzymaniu. D. Ł. (2) przedstawił też tabele innych rocznych kosztów jakie łożył na powódkę (wakacje, wyjazdy, ubrania, koszty cotygodniowych wizyt, rehabilitacja i leczenie), które na miesiąc średnio wyniosły 587 zł. Wskazał też, że przelewa dobrowolne kwoty na konto córki, aby zabezpieczyć jej przyszłość. Co do potrącania alimentów o 200 zł, wyjaśnił iż chodził z córką do dentysty ponosząc koszty jej leczenia i rozliczał się z tego przez pocztę elektroniczną z matką powódki (k. 18-27).

W toku procesu strona powodowa podtrzymała żądanie, natomiast pozwany uznał je do kwoty 900 zł miesięcznie (k. 118 verte).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka D. Ł. (1) ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego D. Ł. (2) i A. Ł., który został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 23 grudnia 2013r. sygn. akt I1 RC 1168/13. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią D. powierzono obojgu rodzicom, ustalając jej miejsce zamieszkania przy matce. Ojca zobowiązano do łożenia alimentów na córkę w kwocie po 700 zł miesięcznie (k. 13). Rozwód, a także wysokość alimentów zasądzono na zgodny wniosek stron (sygn. akt I1 RC 1168/13).

Powódka D. Ł. (1) w czasie orzekania o alimentach miała 10 lat, obecnie ma 15 lat. Pozostaje pod opieką lekarza ortopedy dziecięcego od ok. 2017r., kiedy to ujawniły się problemy z kręgosłupem - skolioza piersiowa i lędźwiowa (k. 116). W związku z tym uczęszcza na rehabilitację, której koszty miesięczne wynoszą od 490 do 560 zł (k. 48, 60). Powódka korzysta też z usług dentysty. Ojciec partycypował w kosztach leczenia córki –
w całości pokrył koszty założenia górnego aparatu ortodontycznego oraz wizyt w łącznej wysokości 3.700 zł (k. 117 verte). Natomiast matka pokryła koszty założenia dolnego aparatu - 1.600 zł. Ponadto opłaca kolejne wizyty kontrolne po 150 zł co ok. półtora miesiąca (k. 47). Matka powódki finansuje też jej korepetycje z chemii, które miesięcznie wynoszą 160 zł. Każdego roku D. Ł. (1) jeździ na wakacje, odrębnie z każdym z rodziców (k. 111). Miesięczne wydatki na utrzymanie córki wraz z ze stałymi opłatami za mieszkanie jej matka oszacowała na 3.640 zł (k. 46).

Pozwany D. Ł. (2) pozostaje w nieformalnym związku, z którego posiada 5-letnią córkę A. (k.28). Jest zatrudniony w Centrum (...) w S. na stanowisku inspektora nadzoru z wynagrodzeniem podstawowym 9.000 zł brutto miesięcznie (k. 29-30,36). Poza tym co roku otrzymuje dodatek do pensji w formie nagrody, która w ostatnim roku wynosiła 15.000 zł. Średnie miesięczne wynagrodzenie netto z ostatniego roku wynosiło łącznie 7833 zł. Pozwany posiada oszczędności w formie lokat na kwotę 210.000 zł. Do daty wytoczenia powództwa wpłacał dobrowolnie środki na rzecz córki, na specjalne założone konto oszczędnościowe, aby zabezpieczyć jej przyszłość. Obecnie na tym koncie zgromadzona jest kwota ponad 8.000 zł, które to pieniądze powódka będzie mogła wypłacić po osiągnięciu pełnoletności. Obecnie D. Ł. (2) płaci na córkę alimenty w kwocie 700 zł miesięcznie. Uregulował także wcześniejsze zaległości w płatności alimentów, które powstały po potrąceniu kosztów leczenia stomatologicznego powódki. Po założeniu nowej rodziny pozwany nadal spotyka się ze swoją starszą córką, kupuje jej rzeczy o które go prosi, ponosi koszty wspólnych wyjazdów.

Pozwany wyliczył miesięczne koszty utrzymanie swojej nowej rodziny (wraz z alimentami na córkę) na kwotę 8.726,51 zł. Na sumę tą składają się m.in. koszty utrzymania domu, opłaty, remonty domu i zakupy jego wyposażenia, paliwo, wyjazdy wakacyjne i wypoczynkowe, prezenty (k. 70-71). Partnerka pozwanego M. S. zarabia 3.712,77 zł netto pracując na stanowisku Kierownika D. Personalnego (k. 69). Pozwany i jego partnerka opłacają ubezpieczenia w (...), gdzie składka każdego z nich wynosi 66,70 zł (k. 108-109 verte).

Matka powódki A. Ł. mieszka wraz z córką. Pracuje jako nauczyciel dyplomowany z wynagrodzeniem wynoszącym w ciągu roku średnio miesięcznie z dodatkowymi świadczeniami okresowymi 5114 zł brutto - 3921 zł netto (k. 33-35). Ponadto od 30.04.2018r zatrudniona jest na podstawie umowy zlecenia jako instruktor aerobiku fitness, gdzie pensja uzależniona jest od wypracowanych godzin i wypłacana była w wysokości od 350 – 601 zł netto miesięcznie (k. 32). Matka małoletniej powódki ponosi koszty związane z utrzymaniem mieszkania wynoszące 800-900 zł miesięcznie. Spłaca 2 kredyty w ratach po 98 zł/m-c (za zakup kanap dla siebie i córki) i po 500 zł (na urządzenie mieszkania). Nie ma większych oszczędności ani lokat. Ponosi wydatki związane z wyposażeniem domu, wyjściami i wyjazdami córki, a także jej wyposażeniem do szkoły i opłatami szkolnymi, które we wrześniu 2018r wynosiły ponad 400 zł. Pokryła w 2018r koszty wyposażenia córki na wyjazd do sanatorium. Ponosi także koszty regulacji gorsetu, który nosi córka (k. 110-111).

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie:

⚫

akt sprawy Sądu Okręgowego w Częstochowie sygn. I1 RC 1168/13;

⚫

odpisów aktów urodzeń – k.12 i28;

⚫

korespondencji mail-owej – k.22-26;

⚫

karty z leczenia szpitalnego powódki – k. 116;

⚫

faktur, paragonów, potwierdzeń opłat i przelewów, polis – k. 7-11,.39-45,47- 68,72-109;

⚫

rozliczeń wydatków na utrzymanie stron – k. 5-6, 46,70-71;

⚫

zaświadczeń o zarobkach – k.29-30, 32- 36, k. 69;

⚫

zeznań matki powódki i pozwanego – k. 110-111, 117-118

Sąd dał wiarę dowodom z załączonych dokumentów albowiem zostały one sporządzone w przepisanej formie, a ich prawidłowość nie była kwestionowana przez żadną ze stron oraz
z zeznań pozwanego i matki powódki, w zakresie w jakim są one spójne i zgodne ze sobą oraz z przedstawionymi dokumentami. Sąd częściowo dał wiarę przedstawionym przez strony spisom wydatków na utrzymanie stron, albowiem wobec zeznań stron i przedstawionych dokumentów są one zawyżone.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 k.r.o. rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek ten trwa dopóki dziecko nie zdobędzie możliwości samodzielnego utrzymania stosownie do swoich uzdolnień, predyspozycji, kwalifikacji zawodowych, czyli do chwili usamodzielnienia się i to niezależnie od osiągniętego wieku. Obowiązek alimentacyjny więc, nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to czy dziecko może utrzymać się samodzielnie.

Ustalony zakres świadczeń alimentacyjnych w myśl art. 135 k.r.o. nie może jednak przewyższać usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji. Podkreślić jednak należy, że rodzice nie mogą uchylać się od świadczeń alimentacyjnych tylko na tej podstawie, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar, muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami.

Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Zasada ta wyprowadzana jest z treści art. 27 k.r.o. (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 r., III CZP 43/72, OSNC 1972 nr 11, poz. 198).

Podstawą roszczenia o podwyższenie alimentów w niniejszej sprawie jest art. 138 k.r.o., który stanowi, iż można domagać się zmiany wysokości świadczenia, jeżeli doszło do istotnej zmiany okoliczności. Zmiana ta musi mieć charakter trwały, a więc nie może być mowy o incydentalnych lub krótkotrwałych zmianach.

Zdaniem Sądu, co do zasady zachodzą w niniejszej sprawie przesłanki do podwyższenia świadczenia alimentacyjnego. Od czasu zasądzenia alimentów przez Sąd orzekający rozwód pomiędzy matką powódki a pozwanym minęło ponad 5 lat, co pociągnęło za sobą w oczywisty sposób konieczność zwiększenia nakładów na małoletnią poprzez ogólny wzrost kosztów życia; produktów konsumpcyjnych jak żywność, odzież, rachunki za prąd, media, etc. Równie ważny jest fakt, iż małoletnia D. ma problemy zdrowotne z kręgosłupem, co wymaga kosztownej i regularnej rehabilitacji pochłaniającej kilkaset złotych miesięcznie, a także leczenia stomatologicznego. Należy też zwrócić uwagę, iż nastoletnia powódka jest w trakcie coraz bardziej intensywniejszej nauki szkolnej, co także wymusza kolejne wydatki na ten cel, w tym od pewnego czasu na opłacenie korepetycji z chemii.

O ile sam fakt zwiększenia się potrzeb małoletniej powódki okazał się bezsprzeczny, co w toku procesu uznał pozwany godząc się na podwyższenie alimentów do sumy 900 zł miesięcznie, o tyle wnikliwego ustalenia wymagała kwota wzrostu świadczenia. Przedstawiony przez matkę powódki spis wydatków na utrzymanie córki i prowadzonego gospodarstwa domowego nie zyskał w całości aprobaty Sądu. Choć istotnie wzrosły potrzeby małoletniej powódki, wskutek upływu czasu i konieczności rehabilitacji, to jednak całościowa kwota jaką wskazuje A. Ł. jest częściowo zawyżona. Należy zaznaczyć, że zwiększenie potrzeb małoletniej nie może obciążać tylko jednego z rodziców, gdyż obydwoje są zobowiązani do utrzymywania dziecka, choć naturalnie w tym przypadku w większym stopniu ojciec, gdyż matka sprawuje osobistą pieczę nad córką z którą zamieszkuje. Wiek dziecka nadal wymaga osobistych starań matki o wychowanie i zaspokajanie bieżących potrzeb córki.

Ustalając wysokość alimentów Sąd wziął też pod uwagę sytuację materialną i rodzinną pozwanego. Wynagrodzenie pozwanego od dłuższego czasu pozostaje na tym samym wysokim poziomie. Dodatkowo corocznie otrzymuje w pracy nagrody pieniężne. Posiada oszczędności przekraczające 200.000 zł. Powyższe wskazuje, że sytuacja materialna pozwanego jest dobra i stabilna. Zmienił się natomiast stan rodzinny pozwanego, który założył nową rodzinę, ma kolejne dziecko na utrzymaniu. Fakty te nie mogą jednak powodować uszczerbku w wywiązywaniu się z dotychczasowych zobowiązań alimentacyjnych pozwanego.

Ustalając obecną wysokość alimentów Sąd uwzględnił to, że pozwany poza płaceniem alimentów stara się aktywnie uczestniczyć w życiu córki - zabiera ją regularnie na wyjazdy wakacyjne, chodził z nią do dentysty i pokrywa koszty z tym związane, założył jej Otwarte Konto Oszczędnościowe, na którym zgromadził kwotę ponad 8.000 zł. Wskazać jednak należy, że w pierwszej kolejności dziecko wymaga zabezpieczenia bieżących potrzeb, a następnie gromadzenia oszczędności, z których będzie mogło dysponować po osiągnięciu pełnoletności.

Wskazać należy również, że matka powódki A. Ł. pobiera znacznie mniejsze dochody od pozwanego i nie jest w stanie sprostać zwiększającym się potrzebom córki ze swoich obecnych dochodów. Matka powódki, w przeciwieństwie do pozwanego, nie posiada oszczędności, które mogłaby przeznaczyć na pokrycie potrzeb własnych oraz córki.

Uwzględniając sytuację osobistą i finansową pozwanego oraz potrzeby małoletniej powódki Sąd podwyższył zasądzone alimenty z kwoty po 700 złotych do kwoty po 1000 złotych miesięcznie począwszy od dnia 1 października 2018r, bowiem od tego czasu małoletnia ponownie korzysta z rehabilitacji, w której kosztach ojciec już nie uczestniczy. Kwota alimentów wyższa o 300 złotych miesięcznie, przy jednoczesnym wykonywaniu obowiązku alimentacyjnego przez matkę powódki na dotychczasowym poziomie, pozwoli na zaspokojenie wszystkich usprawiedliwionych potrzeb małoletniej i nie będzie nadmiernym obciążeniem dla pozwanego. W pozostałej części Sąd powództwo o podwyższenie alimentów oddalił na podstawie art. 138 krio, jako wygórowane.

Sąd oddalił także roszczenie powódki o wyrównanie zaległości alimentacyjnych za okres od kwietnia do sierpnia 2018r, gdyż w toku sprawy okazało się, że pozwany uregulował alimenty w pełnej wysokości za wskazany okres.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c., w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.), obciążając pozwanego opłatą sądową, od której małoletnia powódka była ustawowo zwolniona i odstępując od obciążania jej pozostałą częścią opłaty.

Z uwagi na charakter zasądzonego roszczenia, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

ZARZĄDZENIE

1./ Uzasadnienie odnotować;

2./ Odpis orzeczenia z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu;

3./ Akta z wpływem lub z d/d do stwierdzenia prawomocności.

Z., dnia 10 kwietnia 2019 r. Monika Jurek - Dziuba