Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Gz 415/18

POSTANOWIENIE

Dnia 25 luty 2019 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SO Beata Hass - Kloc

Sędziowie: SSO Marta Zalewska (spr)

SSR del do SO Grzegorz Pliś

Protokolant: asyst. sędz. J. G.

po rozpoznaniu w dniu 25 luty 2019 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Przedsiębiorstwa (...)Spółka Jawna w R.

w postępowaniu restrukturyzacyjnym

na skutek zażalenia dłużnika na postanowienie Sądu Rejonowego w Rzeszowie V Wydziału Gospodarczego Sekcja ds. Restrukturyzacyjnych i Upadłościowych z dnia 29 czerwca 2018 r., sygn. akt V GRs 1/17 o umorzeniu postepowania sanacyjnego (k. 708)

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 29 czerwca 2018 r. (k. 708) Sąd Rejonowy w Rzeszowie V Wydział Gospodarczego Sekcja ds. Restrukturyzacyjnych i Upadłościowych umorzył postępowanie sanacyjne dłużnika Przedsiębiorstwa (...) Spółka Jawna w R. na podstawie art. 325 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne, ponieważ układ nie został przyjęty.

Na powyższe postanowienie zażalenie złożył dłużnik Przedsiębiorstwo (...) Spółka Jawna w R. zaskarżając je w całości. Skarżący zarzucił :

- naruszenie art. 151 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne poprzez niezłożenie przez wierzyciela zabezpieczonego hipotecznie oświadczenia o wyrażeniu zgody na objęcie wierzytelności układem;

- naruszenie art. 161 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne poprzez dokonanie błędnego podziału wierzycieli na grupy. Wg. skarżącego podział został sporządzony nieobiektywnie ze względu na kryteria wyodrębnienia grup tj. wyodrębnienie na wierzycieli publicznoprawnych i wierzycieli prywatnych.

W oparciu o powyższe skarżący wniósł o uchylenie w/w postanowienia i zasądzenie na rzecz dłużnika kosztów postepowania.

Ustosunkowując się do wniesionego zażalenia Zarządca masy sanacyjnej dłużnika PHU (...) sp.j. w restrukturyzacji (k. 860-863) wskazał na niezasadność podniesionego przez dłużnika zarzutu naruszenia art. 161 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne wyjaśniając, że przyjęty podział wierzycieli na grupy uwzględnia przede wszystkim wierzycieli , których wierzytelności są zabezpieczone na składnikach majątku dłużnika hipoteką tj. J. M., który posiada wierzytelności powyżej 2 mln zł, i został zakwalifikowany do I grupy oraz (...) Bank (...) SA posiadająca wierzytelność poniżej 2 mln , zakwalifikowana do grupy II. Kolejną III grupę stanowią wierzyciele publicznoprawni, a IV grupę pozostali wierzyciele, niezaliczeni do grup I, II, III. Wg. zarządcy kryteria podziału na grupy zostały sporządzone prawidłowo, zgodnie z przepisami prawa restrukturyzacyjnego. Odnosząc się do kolejnego zarzutu zażalenia Zarządca wskazał, że wierzyciele zabezpieczeni rzeczowo: J. M., (...) Bank (...) SA nie wyrazili zgody na objęcie wierzytelności układem zarówno w formie pisemnej jak i ustnej do protokołu. Jednak pomimo braku wyrażenia zgody na objęcie ich wierzytelności układem , układ nie zostałby przyjęty ze względu na zbyt niski procent łącznej sumy wierzytelności stanowiącej procent głosujących wierzycieli, tj. do przegłosowania układu kwota głosującego wierzyciela powinna stanowić 66,67%, a w/w sprawie jest to 41,85% łącznej sumy wierzytelności stanowiących procent głosujących wierzycieli.

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie dłużnika jest uzasadnione, co skutkowało uchyleniem zaskarżonego postanowienia i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

Trafny okazał się zarzut naruszenia przepisów postępowania wobec zasadnego wytknięcia naruszenia art. 151 ust. 2 ustawy Prawo restrukturyzacyjne poprzez objęcie układem wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo, pomimo braku zgody wierzycieli hipotecznych.

Przepis art. 151 ust. 2 ustawy Prawo restrukturyzacyjne stanowi, że układ nie obejmuje (…) wierzytelności zabezpieczonej na mieniu dłużnika hipoteką , zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia, chyba że wierzyciel wyraził zgodę na objęcie jej układem , przy czym zgoda na objęcie wierzytelności układem powinna być wyrażona w sposób bezwarunkowy i nieodwołalny, najpóźniej przed przystąpieniem do głosowania nad układem i może być wyrażona ustnie do protokołu z przebiegu zgromadzenia wierzycieli .

Z analizy listy obecności i protokołu z przebiegu głosowania na zgromadzeniu wierzycieli (k. 697-707) wynika, że udział w głosowaniu nad układem wzięli wierzyciele J. i B. M. posiadający wierzytelność zabezpieczoną rzeczowo na majątku dłużnika, głosując z kwotą 2 998 848,15 zł, zaliczeni do grupy I. P. wierzyciel (...) Bank (...) SA zabezpieczony rzeczowo, zaliczony do grupy II, który głosował z kwotą 82 586 zł. Obaj wierzyciele oddali głos przeciwko układowi.

Tymczasem z karty do głosowania wierzyciela zabezpieczonego rzeczowo : J. i B. M. (k. 678-679) wynika, że wierzyciel ten w odniesieniu do w/w wierzytelności w kwocie 2 998 848,15 zł nie wyraził zgody na objęcie jej układem. Również wierzyciel (...) Bank (...) SA w karcie do głosowania (k. 601-602) nie wyraził zgody na objęcie układem wierzytelności w kwocie 82 586 zł.

W spisie wierzytelności dot. w/w 1. wierzyciela (k. 40, 335) zarządca umieścił wierzytelność wierzyciela w kwocie 2 998 848,15 zł, wskazując zabezpieczenie wierzytelności hipoteką przymusową do kwoty 1 742 264,51 zł na nieruchomości objętej KW nr (...) oraz na nieruchomości objętej KW nr (...) na kwotę 1 742 264,51 zł. W rubryce 7 z informacją, czy wierzyciel ten wyraził zgodę na objęcie wierzytelności układem zaznaczono „brak zgody”, a w rubryce 7.1 wartość wierzytelności objętych układem za zgodą wierzyciela wskazano wartość „0 zł”. Z kolei w rubr. 3 wskazano, sprzecznie z art. 86.3 pr.r, iż suma, wg której będzie obliczony głos wierzyciela w głosowaniu nad układem wynosi „0 zł”, co przeczy kwocie zabezpieczenia hipotecznego 1,742.264,51 zł ( rubr. 3 ) oraz kwocie uznanej wierzytelności: 2.998.848,15 zł ( rbr.2 ). Odnośnie wierzyciela (...) Bank (...) SA (k. 41, 336) w spisie wierzytelności umieszczono wierzytelność w kwocie 503 627,62 zł, z informacją o zabezpieczeniu rzeczowym wierzytelności hipoteką umowną na kwotę 975 400 zł. W polach: 7. i 7.1. wskazano sprzecznie: „brak zgody” wierzyciela na objęcie wierzytelności układem i jednocześnie „kwotę 82 586 zł jako wierzytelność objętą układem za zgodą wierzyciela”.

Z treści protokołu nie wynika również, aby w/w wierzyciele wyrazili ustnie do protokołu zgromadzenia wierzycieli zgodę na objęcie ich wierzytelności układem w momencie przystąpienia do głosowania nad układem. Na brak takiej zgody wskazał również Zarządca w odpowiedzi na zażalenie.

Zasadnie skarżący podniósł więc naruszenie art. 151 ust. 2 Pr. Restrukturyzacyjne, bowiem wobec braku zgody w/w wierzycieli ich wierzytelności – w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia - powinny pozostać z mocy prawa poza układem. Zarządca ani Sąd nie miał kompetencji do decydowania za wierzyciela o objęciu wierzytelności układem. Nieprawidłowe rozszerzenie układu na w/w wierzycieli i ich kwoty zabezpieczone hipotecznie miało wpływ na kształt propozycji układowych i przyjęte w nich kryteria podziału na grupy, a w konsekwencji mogło to wpłynąć na decyzje pozostałych wierzycieli w zakresie głosowania „za” czy „p-ko” układowi. Nie zasługuje tu na uwzględnienie argumentacja Zarządcy z odpowiedzi na zażalenie, że układ i tak nie zostałby przyjęty z uwagi na zbyt niski procent łącznej sumy wierzytelności stanowiącej procent głosujących wierzycieli. Zgodnie z art. 119 Pr. Restr. uchwała zgromadzenia wierzycieli o przyjęciu układu zapada, jeżeli wypowie się za nią większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom (ust. 1). Jeżeli głosowanie nad układem przeprowadza się w grupach wierzycieli, obejmujących poszczególne kategorie interesów, układ zostaje przyjęty, jeżeli w każdej grupie wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli z tej grupy, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności, przysługujących głosującym wierzycielom z tej grupy (ust. 2). Istotnie w świetle regulacji art. 119 Pr. Restr. do podjęcia uchwały w przedmiocie zawarcia układu konieczne jest łączne zachowanie dwóch większości – osobowej i kapitałowej. W odniesieniu do większości osobowej uchwała zgromadzenia wierzycieli o przyjęciu układu zapada, jeżeli wypowie się za nią większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos (co oznacza więcej niż 50% w zaokrągleniu do najbliższej liczby naturalnej w górę). Jeżeli chodzi o większość kapitałową, to ta uzależniona jest od osiągnięcia określonej większości sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom, a więc wierzycielom biorącym aktywny udział w zgromadzeniu wierzycieli, ale tylko tej sumy wierzytelności, która jest objęta układem zgodnie z art. 113.2 w zw. z art. 150 i 151 a contrario pr.r. ( rubr. 3 spisu wierzycieli ).

Sąd Rejonowy rozpoznając sprawę ponownie dokona w pierwszym rzędzie ustaleń co do wierzytelności przysługujących obu wierzycielom hipotecznym: J.B. (...) Bank (...) SA co do zakresu przysługującego im zabezpieczenia rzeczowego - tj. ustali, do jakiej wysokości wierzytelności zabezpieczone rzeczowo nie znajdą pokrycia w wartości zabezpieczenia, co będzie stanowić sumę, wg której będzie obliczony głos ( art. 81.3 pr.r ). Następnie po dokonaniu podziału na część zabezpieczoną i niezabezpieczoną rzeczowo ( rubr. 3 spisu wierzycieli ) ustali, czy w odniesieniu do wierzytelności znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia , wierzyciel wyraża zgodę na objęcie jej układem, przy czym zgoda musi został wyrażona jednoznacznie w myśl art. 151.2 , a nie w sposób dorozumiany. Dysponując w/w danymi , w zależności od wyniku ustaleń zajdzie konieczność sporządzenia ponownie propozycji układowych i zwołania zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem. Omawianych ustaleń Sąd Rejonowy dokona przy pomocy Zarządcy analizując całościową dokumentację w tym przedmiocie dołączoną do akt niniejszego postepowania uzupełnioną o powyżej wskazane dane.

Zważywszy więc na konieczność poczynienia w/w ustaleń zaskarżone postanowienie podlegało uchyleniu z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania na zasadzie art. 386 par. 4 kpc i art. 397 par. 2 kpc w zw. z art. 35 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze.