Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca: SSO Elżbieta Kosecka - Sobczak

Protokolant: sekr. sądowy Aneta Zembrzuska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w E. T. D.

po rozpoznaniu dnia 7 marca 2019r. w E. sprawy:

S. G. s. G. i R. ur. (...) w E.

oskarżonego z art. 190a§ 1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w E.

z dnia 7 grudnia 2018 r., sygn. akt VIII K 1226/18

I. zmienia zaskarżony wyrok w pkt. II w ten sposób, że ustala, iż oskarżony wyrządził szkodę w wysokości 2649,51 zł,

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. C. O. 516,60zł brutto za obronę udzieloną oskarżonemu z urzędu przed sądem II instancji,

IV. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie przed sądem II instancji.

Sygn. akt VI Ka 20/19

UZASADNIENIE

S. G. został oskarżony w pkt. II a/o o to, że w dniu 13 lipca 2018 roku w P. na trasie linii nr 22, w sposób umyślny dokonał uszkodzenia szyby przedniej w autobusie marki I. nr rej. (...) 13, poprzez rzucenie kamieniem powodując jej stłuczenie co spowodowało straty w kwocie 2649,51 zł na szkodę firmy (...) Sp. z o.o., (...)-(...) T. ul. (...), przy czym czynu tego dokonał w warunkach powrotu do przestępstwa będąc już wcześniej skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu sygn. akt II K 723/13 za czyn z art. 279 § 1 kk i odbywał karę pozbawienia wolności w okresie od 10.02.2015r. do 10.04.2016r. tj. o czyn z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w E. z dnia 07 grudnia 2018r. w sprawie VIII K 1226/18 rozstrzygnięto, iż:

II. oskarżonego S. G. uznaje za winnego tego, że w dniu 13 lipca 2018 roku w P. na trasie linii nr 22 uszkodził szybę przednią w autobusie marki I. nr rej. (...) 13, poprzez rzucenie nieustalonym przedmiotem powodując jej stłuczenie, co spowodowało straty w kwocie 1999,10 zł na szkodę firmy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T., przy czym czynu tego dokonał w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu pięciu lat po odbyciu w całości kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w E. z dnia 26 września 2013 roku o sygn. II K 723/13 za umyślne przestępstwo podobne określone w art. 279 § 1 kk, którą odbył w okresie od 10 lutego 2015 roku do 10 kwietnia 2016 roku, czyn ten kwalifikuje jako występek określony w art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to skazuje go, zaś na podstawie art. 288 § 1 kk w zw. z art. 34 § 1, § 1a pkt 1 i § 2 kk w zw. z art. 35 § 1 kk wymierza mu na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 1 roku ograniczenia wolności, polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 35 godzin w stosunku miesięcznym;

VII. na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego S. G. obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. kwoty 2649,51 zł.

Ponadto rozstrzygnięto o kosztach obrony z urzędu i zwolnieniu oskarżonego od kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Prokurator Rejonowy w E., który zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia z pkt. II i w tym zakresie wyrokowi temu zarzucił obrazę art. 46§1kk i art. 288§1kk poprzez błędne ustalenie spowodowania przez oskarżonego szkody w kwocie 1.999,10zł, podczas gdy prawidłowa wysokość szkody powinna obejmować całość szkody, w tym i koszt usługi wymiany szyby czołowej, a stawiając taki zarzut wniósł o zmianę wyroku w pkt. II i uznanie, że oskarżony wyrządził szkodę w wysokości 2.649,51 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację oskarżyciela, co do zasady, należało uznać za zasadną, gdyż sąd I instancji nieprawidłowo zinterpretował pojęcie wartości szkody w rozumieniu art. 288§1kk.

Przestępstwo zniszczenia mienia z art. 288§1 kk ma swój odpowiednik w kodeksie wykroczeń w art. 124 §1kw. A to od wysokości szkody, a nie wartości uszkodzonej rzeczy zależy, czy czyn polegający na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu czy czynieniu cudzej rzeczy niezdatnej do użytku jest wykroczeniem przewidzianym w art. 124 § 1 kw czy występkiem z art. 288 § 1 kk (patrz: wyrok SN z dnia 22 października 1998 r., III KKN 146/97, Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo 1999, nr 2, poz. 16). W doktrynie, orzecznictwie i komentarzach tak do art. 288 kk, jak i art. 124 kw, od lat nie budzi wątpliwości, że w odniesieniu do zniszczenia, uszkodzenia lub uczynienia niezdatną do użytku cudzej rzeczy szkodę majątkową należy rozumieć jako sumę rzeczywistego uszczerbku w mieniu (damnum emergens) i utraconych przyszłych korzyści (lucrum cessans). Stąd jest możliwe, że zniszczenie, uszkodzenie lub uczynienie niezdatną do użytku cudzej rzeczy przedstawiającej wartość niższą niż wskazana dla przyjęcia wykroczenia może wyczerpywać znamiona czynu zabronionego przez przepis art. 288 § 1 kk. Art. 288§1 kk jest bowiem przestępstwem przeciwko mieniu wymierzonym w sposób korzystania z niego przez osobę uprawnioną, a w sytuacji gdy oskarżony rzucił przedmiotem i w ten sposób stłukł szybę w autobusie, to po to by przywrócić stan szyby autobusu sprzed przestępstwa, tak aby pokrzywdzony mógł z autobusu tego korzystać, to pokrzywdzony musiał wydatkować pieniądze i na zakup nowej szyby (z uszczelkami) i na koszty jej wstawienia. Sąd odwoławczy rozpoznający niniejszą sprawę zgadza się z poglądem wyłożonym w wyroku SN z dnia 6 lutego 2018 r. w spr. II KK 317/17 (publ. LEX nr 2449780), że „kryterium rozdzielającym odpowiedzialność za przestępstwo i za wykroczenie zniszczenia mienia jest właśnie wartość wyrządzonej szkody. Szkoda to w tym wypadku nic innego, jak różnica między wartością rzeczy przed i po zniszczeniu, uszkodzeniu lub uczynieniu jej niezdatną do użytku. Inaczej to samo ujmując, jest to koszt przywrócenia stanu sprzed popełnienia czynu zabronionego.” A koszt przywrócenia stanu sprzed popełnienia czynu zabronionego w omawianej sprawie obejmował i koszt zakupu nowej szyby(z uszczelkami) i koszt jej wstawienia (co wynikało z dokumentów przedstawionych przez pokrzywdzonego), których oskarżony nie kwestionował przyznając się do popełnienia zarzucanych mu czynów (w tym i tego z pkt. II a/o zawierającego w opisie spowodowanie strat w wysokości 2.649,51 zł) i składając wniosek o dobrowolne poddanie się karze m.in. za tak opisany czyn z pkt. II a/o.

Należy też zauważyć, że sąd I instancji - co tłumaczył rozróżnieniem wartości rzeczywistej szkody wyrządzonej czynem zabronionym w ujęciu karnistycznym od wartości cywilistycznie ujętego obowiązku odszkodowawczego- z jednej strony w pkt. II wyroku określił straty spowodowane stłuczeniem szyby na 1.999,10zł (koszt zakupu nowej szyby czołowej i uszczelek do niej), a z drugiej strony w pkt. VII wyroku na podstawie art. 46§1kk orzekł wobec oskarżonego S. G. obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. kwoty 2649,51 zł, czyli na potrzeby ukształtowania rozstrzygnięcia z pkt. VII o naprawieniu szkody w całości uwzględnił (obok kosztu zakupu nowej szyby czołowej i uszczelek do niej) jako składnik szkody też koszt usługi wymiany szyby czołowej w kwocie 650,41zł. Tymczasem – co wynika z powyższych rozważań- już w rozstrzygnięciu w pkt. II powinien uwzględnić jako element ustalonej wysokości tej samej szkody o której orzekał w pkt. VII a wyrządzonej przestępstwem z art. 288§1kk opisanym w pkt. II wyroku też koszt usługi wymiany szyby czołowej. W opisie przestępstwa z art. 288§1kk należy bowiem zawrzeć ustalenie co do tego jaką rzeczywiście szkodę wyrządził sprawca, a o wysokości tej szkody nie może świadczyć tylko wartość uszkodzonej czy zniszczonej rzeczy, w tym wypadku szyby (nawet z uszczelkami). Wartość rzeczy nie zawsze jest bowiem tożsama z wysokością szkody, którą wyrządza się na skutek jej uszkodzenia czy zniszczenia. A dla przyjęcia wysokości szkody nie można kierować się tylko interesem oskarżonego (który to oskarżony–według sądu I instancji- miał obejmować swoją wolą i świadomością i skalkulować, że uszkodzi tylko szybę i ewentualnie towarzyszący jej element w postaci uszczelki, a nie musiał „skalkulować” w czasie popełniania przestępstwa, że trzeba będzie ponieść też koszt usługi związanej z wymianą szyby), tym bardziej, że cele postępowania karnego z art. 2 kpk nie tylko dotyczą osoby oskarżonego, ale też mają uwzględniać prawnie chronione interesy pokrzywdzonego.

Mając więc na uwadze powyższe rozważania to sąd odwoławczy na podstawie art. 437 kpk zmienił zaskarżony wyrok w pkt. II w ten sposób, że ustalił, iż oskarżony wyrządził rzeczywistą szkodę w wysokości 2649,51 zł (czego wcześniej oskarżony nie kwestionował), a w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. Ponadto zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. C. O. 516,60zł brutto za obronę udzieloną oskarżonemu z urzędu przed sądem II instancji; a z uwagi na zasady słuszności i to, że oskarżony nie przyczynił się do zarzucanej rozstrzygnięciu w pkt. II obrazy art. 288§1kk, to zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie przed sądem II instancji.