Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIIIU 2241/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 września 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał wnioskodawczyni B. G. emeryturę od dnia 1 sierpnia 2018 roku na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1999 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych . Wysokość emerytury obliczona w oparciu o art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyniosła 2140,31zł . Okresowa emerytura kapitałowa została wyliczona na kwotę 332,91 zł . Ł. emerytura wyniosła (...),22 zl. W decyzji organ odmówił przyznania wnioskodawczyni przyznania rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych w oparciu o art.21 ustawy o emeryturach pomostowych. Wskazano ,że na wymagane 15 lat pracy w warunkach szczególnych wykonywanych przed 1 stycznia 2009 roku wnioskodawczyni wykazała 14 lat 7 miesięcy i 17 dni pracy wykonywanej w szczególnym charakterze ( z wyłączeniem okresów nieskładkowych oraz urlopu na poratowanie zdrowia )/ decyzja w aktach ZUS/.

W dniu 23 października 2018 roku wnioskodawczyni złożyła odwołanie od powyższej decyzji. Wskazała ,że organ pominął jaj zatrudnienie w roku szkolnym 1992/1993 w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł.. W świadectwie pracy wpisano jej bowiem ,że pracowała w niepełnym wymiarze czasu pracy 11/18 etatu a w rzeczywistości pracowala w wymiarze większym 20/18 etetu. Miała przyznane stałe zastępstwo za nauczyciela , który cały rok przebywał na urlopie bezpłatnym. Otrzymała wynagrodzenie wyższe niż wynikające z pracy na cały etat. W związku z tym powinna być jej przyznana rekompensata/ odwołanie k-3/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie , podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Organ podtrzymał ,że w świadectwie pracy Szkoła Podstawowa nr (...) wskazała ,że w roku szkolnym 1992/1993 wnioskodawczyni pracowała jako nauczyciel ale w niepełnym wymiarze czasu pracy / odpowiedź na odwołanie k- 4-4odw/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawczyni B. G. urodziła się w dniu (...) . W dniu 1 sierpnia 2018 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie emerytury z rekompensatą , wskazując ,że stosunek pracy zostanie z nią rozwiązany w dniu 28 sierpnia 2018 roku. Do wniosku zostały dołączone dokumenty poświadczające okresy zatrudnienia wnioskodawczyni /niesporne/.

Organ rentowy przyjął ,że wnioskodawczyni wykazała okres zatrudnienia w warunkach szczególnych przed dniem 1 stycznia 2009 roku w wymiarze 14 lat 7 miesięcy i 17 dni . Jako pracy w warunkach szczególnych organ odmówił zaliczenia zatrudnienia w roku szkolnym 1992/1993 z uwagi na niepełny wymiar czasu pracy.

W szkole Podstawowej nr (...) w Ł. wnioskodawczyni była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w roku szkolnym 1991/1992 tj. od 1 września 1991 roku do 30 września 1992 roku na stanowisku nauczyciela chemii. Następnie została zatrudniona w powyższej szkole od dnia 1 października 1992 roku do 31 sierpnia 1993 roku nadal jako nauczyciel chemii ale w niepełnym wymiarze czasu pracy 11/18 etatu. W opinii o wnioskodawczyni wydanej w roku 1993 wskazano ,że pracowała ona w roku szkolnym 1992/1993 w niepełnym wymiarze czasu pracy / umowy o pracę w aktach osobowych, świadectwo pracy , opinia w aktach osobowych wnioskodawczyni/.

W roku szkolnym 1993/1994 wnioskodawczyni została zatrudniona w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawczyni powierzono w ramach zatrudnienia organizowanie imprez według kalendarza, planowanie i dokonywanie zakupu podręczników dla szkoły oraz innych materiałów potrzebnych do zajęć wychowawczych i plastyczno technicznych oraz opiekę nad powierzonymi pomocami. W roku szkolnym 1993/1994 powierzono wnioskodawczyni wymiar godzin 20 w związku z nauczaniem przedmiotów – matematyka fizyka , chemia , geografia i zpt / notatki w aktach osobowych wnioskodawczyni/.

W roku szkolnym 1992/1993 wnioskodawczyni wypłacono wynagrodzenie zasadnicze za miesiąc wrzesień 1992 roku w kwocie 2 000 000 zł. w raz z premią i dodatkiem za godziny nadliczbowe. Od miesiąca października 1992 roku wynagrodzenie wnioskodawczyni wynosiło 1 222 200 zł do czerwca 1993 roku , Od czerwca 1993 roku wynosiło ono 1 375 000 zł. Na karcie wynagrodzeń za rok szkolny 1992/1993 tylko trzykrotnie jako uposażenie stałe wskazano godziny nadliczbowe- we wrześniu 1992 r w kwocie 43 600 zł, za lipiec 1993 roku 1 134 000zł a za sierpień1993 roku 2 274 100zł. W tym samym roku szkolnym wnioskodawczyni były wypłacane różne kwoty jako wypłaty jednorazowe z tytułu godzin ponadnormatywnych i wyrównania wynagrodzeń. W żadnym miesiącu wypłata za godziny ponadnormatywne nie była taka sama, kwoty te znacznie różniły się/ oryginał karty wynagrodzeń ze Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł. k-22/.

Wnioskodawczyni nigdy nie występowała o sprostowanie świadectwa pracy wydanego przez Szkołę Podstawową nr (...) w Ł. / niesporne/.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie opierając się na dokumentach załączonych do akt sprawy w tym aktach ZUS oraz oryginalnej dokumentacji płacowo kadrowej załączonej przez Szkołę Podstawową nr (...) w Ł. i Szkołę Podstawową nr (...), która przesłała oryginały kart wynagrodzeń wnioskodawczyni. Podnieść należy ,że jedyną okolicznością sporną między stronami jest brak zaliczenia do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł. od 1 października 1992 roku do 31 sierpnia 1993 roku na stanowisku nauczyciela. Pozostałe okresy zatrudnienia nie są sporne , tak samo jak okresy nieskładkowe czy okres urlopu dla poratowania zdrowia .

Sąd odmówił wiary zeznaniom wnioskodawczyni co do rzeczywistego wymiaru czasu pracy w Szkole Podstawowej nr (...) jak też uznał za niewiarygodne zaświadczenie potwierdzające rzekomą pracę wnioskodawczyni w tej szkole w roku szkolnym 1992/1993 uzyskane przez wnioskodawczynię w listopadzie 2018 roku. W ocenie Sądu wersja przedstawiona przez wnioskodawczynię nie znajduje potwierdzenia w dokumentach. Jak wynika z kart wynagrodzeń wnioskodawczyni otrzymywała bardzo różne kwoty z tytułu godzin ponadnormatywnych . Świadczy to o bardzo różnej ilości tych godzin. Natomiast niewątpliwie karta wynagrodzeń potwierdza ,że wnioskodawczyni od października 1992 roku zmniejszono wynagrodzenie zasadnicze zgodnie z umową. Tylko w trzech miesiącach wpisano wynagrodzenie za godziny ponadnormatywne jako stałe wynagrodzenie a zatem można przypuszczać ,że tylko w tych miesiącach wnioskodawczyni miała stałe zastępstwo. Trudno zatem dać wiarę zeznaniom wnioskodawczyni ,że miała ustalone stałe zastępstwo i pracowała faktycznie w wymiarze 20/18 przez cały sporny okres czasu. W aktach osobowych wnioskodawczyni dotyczących zatrudnienia w Szkole Podstawowej nr (...) brak jest jakichkolwiek dokumentów przyznanie jej stałego zastępstwa i to w takim wymiarze jak twierdzi wnioskodawczyni. Natomiast wskazać należy ,że w kolejne szkole w której podjęła wnioskodawczyni zatrudnienie bezpośrednio po szkole nr 55 już na jej podaniu o przyjęciu do pracy wskazano ,że będzie ją świadczyć w wymiarze 20/18. Należy zatem przypuszczać ,że twierdzenia wnioskodawczyni wynikają z pomyłki spowodowanej znacznym upływem czasu od roku 1992 . Ponadto w ocenie Sądu zupełnie pozbawione racjonalności są twierdzenia wnioskodawczyni o celowym zaniżaniu jej wymiaru etatu, skoro początkowo była zatrudniona we wrześniu 1992 roku na pełen etat a następnie miała być dla niej praca nawet w ilości przekraczającej pełne zatrudnienie i to do końca roku. Ponadto wskazać należy ,że wnioskodawczyni nigdy nie zwracała się a zmianę wymiaru czasu pracy w trakcie zatrudnienia, nie kwestionowała tego a po rozwiązaniu umowy nie wystąpiła o sprostowanie świadectwa pracy .

Sąd zważył , co następuje :

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu .

Zgodnie z art. 21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych ( tj. Dz. U. z 2017 r. , poz. 664) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Stosownie do treści ust. 2 tego przepisu rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W myśl art. 23 ust.1 i 2 powołanej ustawy ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę; rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (zob. np. M. Zieleniecki, Komentarz do art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX/el. 2017; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.03.2016 r., III AUa 1899/15, LEX 2044406).

Przepisy art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, tj.:

1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej,

2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat.

Przesłanką negatywną zawartą w art.21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych jest nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Analiza układu warunkującego prawo do emerytury pomostowej prowadzi do wniosku, że świadczenie to przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nieuznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W przedmiotowej sprawie bezsporne jest, że wnioskodawczyni nie nabyła prawa do emerytury pomostowej, ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze , czego organ nie kwestionuje.

Stosownie natomiast do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t. j. Dz. U. z 2017 r. , poz. 1383) za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Jak wynika z ustaleń Sądu organ rentowy odmówił wnioskodawczyni rekompensaty tylko z powodu braku wykazania 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Przedmiotem sporu był niezaliczony okres od 1 października 1992 roku do 31 sierpnia 1993 roku pracy nauczycielskiej świadczonej w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł.. W ocenie Sądu stanowisko organu rentowego jest uzasadnione. Zarówno w postępowaniu przed organem jak i w toku procesu wnioskodawczyni nie wykazała ,że faktycznie w tym okresie była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy.

A zatem nie został spełniony warunek 15 letniego okresu zatrudnienia wnioskodawczyni w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na uwadze Sad oddalił odwołanie.