Pełny tekst orzeczenia

X Gc 98/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 20 września 2017r. skierowanym przeciwko P. K. powódka (...) Bank (...) spółka akcyjna w W. wniosła o nakazanie pozwanemu zapłaty w postępowaniu nakazowym kwot:

I 241 514,39zł. tytułem należności głównej wraz z odsetkami umownymi wynoszącymi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP za okres od dnia 19 września 2017r.;

II 75 293,84zł. tytułem skapitalizowanych odsetek do dnia 18 września 2017r.;

III 110zł. tytułem kosztów upomnień. Uzasadniając zgłoszone żądanie powód podniósł, iż dochodzona pozwem kwota odpowiada zadłużeniu pozwanego z tytułu zaciągniętego przez niego i niespłaconego kredytu obrotowego (pozew k. 3).

Zapadłym w dniu 29 września 2017r. nakazem zapłaty orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu (nakaz zapłaty k. 86). We wniesionych od powyższego nakazu zarzutach z dnia 2 listopada 2017r. pozwany zakwestionował wysokość swojego zadłużenia zarówno z tytułu należności głównej jak i skapitalizowanych odsetek i z tych też przyczyn wniósł o oddalenie powództwa (zarzuty k. 60 - 61). W kolejnym piśmie z dnia 16 marca 2018r. pełnomocnik pozwanego podniósł zarzut przedawnienia roszczenia

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 12 kwietnia 2011r. powód udzielił pozwanemu do dnia 12 kwietnia 2012r. kredytu odnawialnego w ramach wynoszącego 50 000zł. limitu kredytowego. W par. 4 ust. 3 umowy postanowiono, iż kwota kredytu oprocentowana będzie w stosunku rocznym według zmiennej stopy procentowej równej wysokości stawki referencyjnej, którą stanowić miał WIBOR 3m, powiększonej o marżę powoda. Niespłacenie kredytu w okresie, na jaki go udzielono, skutkować miało wymagalnością całego niespłaconego zadłużenia, od którego powód uprawniony był naliczać oprocentowanie zmienne, wynoszące 22% w stosunku rocznym w dniu zawarcia umowy (umowa k. 10 – 13). Umowa powyższa podlegała kilkukrotnemu aneksowaniu. W ostatnim, podpisanym w dniu 9 kwietnia 9 kwietnia 2013r. aneksie kwotę kredytu podwyższono do 260 000zł., koniec kredytowania oznaczono zaś na dzień 12 kwietnia 2014r. (aneksy k. 14 – 25).

W dniu 24 kwietnia 2014r. strony zawarły ugodę w przedmiocie spłaty zadłużenia pozwanego, wobec jednak niedotrzymywania przez pozwanego przewidzianego powyższą ugodą planu spłaty zadłużenia pismem z dnia 22 stycznia 2015r. powód z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedział pozwanemu warunki spłaty zadłużenia (wypowiedzenie k. 91). Przeznaczona dla pozwanego korespondencja wróciła awizowana (awizo k. 92).

13 czerwca 2017r. powód w związku z wypowiedzeniem warunków spłaty kredytu wezwał pozwanego do zapłaty kwot:

I 241 514,39zł. tytułem należności głównej

II 68 809,35zł. tytułem skapitalizowanych odsetek do dnia 18 września 2017r.;

III 110zł. tytułem kosztów upomnień (wezwanie k. 7).

W dniu 19 września 2017r. powód sporządził wyciąg ze swoich ksiąg stwierdzający zadłużenie pozwanego w dochodzonej pozwem kwocie (wyciąg k. 6).

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie sądu nie sposób podzielić trafności zarzutu przedawnienia, choć bowiem wedle pierwszej wersji umowy roszczenie powoda wymagalne stać miało się w dniu 12 kwietnia 2012r., to jednak pamiętać należy o aneksach do umowy, z których ostatni roszczenie to wymagalne uczynił w dniu 12 kwietnia 2014r. Podniesiony przez pełnomocnika pozwanego zarzut przedawnienia nie zasługuje na aprobatę, nie uwzględnia on bowiem także faktu dokonania wypowiedzenia warunków spłaty zadłużenia, w przypadku którego kredytodawca uprawniony jest do zażądania niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz należnymi za okres jego korzystania odsetkami. Tym samym też dokonane wypowiedzenie skutkowało odmiennym od pierwotnego ukształtowaniem obowiązków pozwanego w ten sposób, iż w miejsce wymagalnych poszczególnych rat, w jakich kredyt miał być spłacany, wymagalna stawała się jednorazowo cała kwota kredytu, skutek zaś w postaci wcześniejszej wymagalności poszczególnych rat podlegał zniweczeniu. Stanowisko odmienne jednoznaczne byłoby z premiowaniem niesolidnego dłużnika, pozwoliłaby mu bowiem poprzez zaprzestanie wykonywania ciążącego na nim zobowiązania na uchylenie się od obowiązku zwrotu części udzielonego kredytu w sytuacji, w której każdy inny kredytobiorca wywiązujący się z postanowień umowy zmuszony byłby do zwrotu go w całości. Bez wątpienia rozwiązanie takie, jako godzące w pewność obrotu, należy odrzucić. Dokonana przez powoda modyfikacja stosunku zobowiązaniowego nie mogła pozostać bez wpływu dla biegu terminu przedawnienia roszczenia, a to z tego względu, iż w miejsce wymagalnych osobno poszczególnych rat kredytowych, wymagalna stała się wraz z upływem terminu wypowiedzenia cała należność kredytowa, od której to liczyć można dopiero bieg terminu przedawnienia. Mając na uwadze, iż od daty dokonanego w styczniu 2015r. wypowiedzenia warunków spłaty zadłużenia do chwili wniesienia pozwu nie upłynął okres przewidzianych dla przedawnienia roszczeń związanych z działalnością gospodarczą trzech lat, zarzut takiego przedawnienia ocenić należało jako chybiony.

Wbrew prezentowanemu wreszcie stanowisku pełnomocnika pozwanego żądanie pozwu w zakresie należności głównej uznać należało za udowodnione przedstawionym przez stronę powodową dokumentem w postaci historii operacji na kontrakcie kredytowym (historia k. 109 – 111). Do prawidłowości przedstawionego w powyższym dokumencie rozliczenia zadłużenia pozwanego nie zgłoszono jakichkolwiek zarzutów ani też zastrzeżeń, nie podniesiono w szczególności, aby dokument ten pomijać miał jakiekolwiek dokonane przez pozwanego wpłaty, bądź też, by wpłaty te w jakiejkolwiek ich części zostać miały nieprawidłowo zaliczone na poczet ciążącego na pozwanym zadłużenia. Z dokumentu powyższego wynika jednoznacznie, iż od dnia 4 listopada 2014r. pozwany nie dokonał żadnych wpłat na poczet zadłużenia i od tamtej też pory jego zaległość z tytułu należności głównej wyraża się dochodzoną pozwem kwotą 241 514,39zł. Mając powyższe na względzie zawarte w powyższym dokumencie rozliczenie zadłużenia uznać należało za miarodajne dla potrzeb rozstrzygnięcia o żądaniu pozwu.

Orzekając o żądaniu pozwu w zakresie odsetek mieć należało na uwadze, iż okres ponownego awizowania przesyłki zawierającej skierowane do pozwanego wypowiedzenie warunków spłaty zadłużenia rozpoczął się z dniem 18 lutego 2015r. Z powyższych względów przyjąć należało, iż pozwany miał możliwość zapoznania się z treścią powyższego pisma najpóźniej z dniem 25 lutego 2018r., to zaś oznacza, iż okres wypowiedzenia upłynął dla niego w dniu 27 marca 2015r., w dniu zaś następnym pozwany zobowiązany był do zapłaty należności głównej wraz z liczonymi od niej odsetkami za opóźnienie. Uwzględniając fakt, iż w okresie pomiędzy 1 stycznia 2016r. a dniem 18 września 2017r. odsetki maksymalne, jakie powódka mogła naliczać, wynosiły 10% w stosunku rocznym, dlatego też, zasługujące na udzielenie ochrony roszczenie odsetkowe za wskazany wyżej okres określić należało na 59 882,34zł.

Żądanie odsetek przekraczające wskazaną wyżej kwotę podlegało oddaleniu jako nieudowodnione, strona powodowa nie przedłożyła bowiem żadnych dokumentów, z których wynikałoby, od jakiej należności i od kiedy odsetki te naliczane były w okresie poprzedzającym dokonane wypowiedzenie. Ze skierowanego do pozwanego pisma z dnia 22 stycznia 2015r. wynika wprawdzie, iż w dacie dokonywania wypowiedzenia pozwany zalegać miał z zapłatą kwoty 6 950zł., z treści pisma nie wynika jednak, kiedy po stronie pozwanego zaległość ta wystąpiła, nie sposób przeto ustalić, od kiedy powód uprawniony było do naliczania od powyższej kwoty odsetek. W ustaleniu powyższej daty bez wątpienia pomocny byłby dokument porozumienia z dnia 24 kwietnia 2014r., który - jak należy przypuszczać - zawierał zapewne wskazania terminów wpłat jak i wysokości rat, w jakich zadłużenie pozwanego miało być spłacane, na jego podstawie możliwe byłoby zatem ustalenie, czy rzeczywiście i od kiedy pozwany opóźniać miał się z zapłatą kwoty 6 950zł., dokumentu tego jednak strona powodowa wbrew ciążącemu na niej w tym zakresie ciężarowi dowodowemu nie przedstawiła, co skutkować musiało oddaleniem powództwa w zakresie odsetek poprzedzających dzień 27 marca 2015r. jako nieudowodnionego.

Dochodząc kosztów tak zwanych upomnień w łącznej wysokości 110zł. powód wskazał, iż na kwotę tę składa się między innymi opłata za wysłanie monitu z dnia 1 grudnia 2014r. w wysokości 65zł., samego monitu jednak ani też dowodu jego wysłania powodowi strona powodowa wbrew ciążącemu na niej w tym zakresie ciężarowi dowodowemu nie przedstawiła, co – zważywszy zajęte przez pozwanego w toku sporu stanowisku – zasadnym uczyniło dokonanie oceny powyższego żądania jako nieudowodnionego. Co się tyczy pozostałych kierowanych do pozwanego pism, to istotnie taryfa prowizji i opłat bankowych za usługi oferowane małym i średnim przedsiębiorcom stanowiąca załącznik do umowy kredytu, do której odsyłał jej par. 6, przewiduje opłaty za dokonywanie powyższych czynności w kwotach po 30zł. każda. Z uwagi na powyższe, żądaniu pozwu udzielić należało ochrony we wskazanej części co do dochodzonej z tego tytułu należności w kwocie 45zł. (taryfa k. 118).

Mając na uwadze utrzymanie się przez powoda z żądaniem pozwu w 95% na podstawie art. 100 kpc. orzeczono o stosunkowym rozdzieleniu kosztów pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.