Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim II Wydział Karny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Tomasz Morycz

Protokolant: apl. adw. (...)

bez udziału Prokuratora

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 9 kwietnia 2019 r.

sprawy (...)

s. (...) i (...) zd. (...)

ur. (...) w (...)

oskarżonego o to, że:

w okresie od bliżej nieustalonej daty lecz nie później niż do dnia (...) w (...) w bliżej nieustalonym miejscu przywłaszczył powierzoną rzecz ruchomą w postaci maszyny poligraficznej (...) (...) rok produkcji (...) o nr fabrycznym (...) wartości (...) zł działając tym samym na szkodę (...),

to jest o czyn z art. 284 § 2 kk

orzeka

I. oskarżonego (...) (...) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, za który na podstawie art. 284 § 1 kk skazuje go, a na podstawie art. 284 § 1 kk w zw. z art. 37a kk wymierza mu karę 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności, polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;

II. na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę pokrzywdzonej (...) kwoty (...) złotych;

III. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych w całości, którymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 70/19

UZASADNIENIE

Na podstawie materiału dowodowego ujawnionego w czasie rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...) roku oskarżony (...) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (...) zawarł z (...) S.A. z siedzibą w (...) umowę leasingu operacyjnego nr (...), na mocy której otrzymał do używania maszynę poligraficzną (...), rok produkcji (...), nr fabryczny (...) o wartości (...) złotych netto i wartości (...) złotych brutto. Przy zawarciu przedmiotowej umowy oskarżony uiścił tytułem wpłaty własnej kwotę 11070 złotych, a następnie miał uiszczać w 35 comiesięcznych ratach kwotę 892,32 złotych. Po zawarciu umowy przedmiot leasingu został wydany.

Jako, że oskarżony nie regulował określonych harmonogramem spłat rat zaciągniętego zobowiązania oświadczeniem z dnia (...) roku (...) z siedzibą w (...), jako następca prawny (...) S.A. z siedzibą w (...), wypowiedział umowę leasingu z dnia 30 marca 2017 roku w trybie natychmiastowym i wezwał (...) do zwrotu przedmiotu leasingu do (...) roku. Oskarżony obowiązku tego zaniechał. Następnie nie odpowiedział także na wezwanie do wydania z dnia (...) roku. Nie jest już przy tym w posiadaniu rzeczonej maszyny, której wartość na dzień złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, tj. na dzień 7 listopada 2018 roku wynosiła (...) złotych.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody osobowe w postaci wyjaśnień oskarżonego (...) w części zgodnej z ustalonym w sprawie stanem faktycznym (k.37) oraz zeznań świadka (...) (k.18v-19), a ponadto dokumenty zgromadzone w aktach w postaci zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa (k.1-5), umowy leasingu operacyjnego (k.8-13,47-52), faktury VAT (k.14,61), oświadczenia o wypowiedzeniu umowy leasingu (k.15), wezwania do wydania (k.16), pisma pokrzywdzonego (k.46), wniosku oskarżonego o finansowanie w (...) (k.55-56), załącznika do umowy leasingu w postaci protokołu odbioru (k.62) i rozliczenia do faktury (k.63).

Oskarżony (...) przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 2 kpk wnioskując o wymierzenie kary 4 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie i nałożenie obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody w całości. Wyjaśnił przy tym (k.37), że maszynę poligraficzną (...) (...) o nr (...) i wartości 45000 złotych otrzymał w ramach umowy leasingowej na inne maszyny i sądził, że jest ona dodatkiem do umowy leasingowej i może nią rozporządzać jako swoją własnością. Maszynę sprzedał za pośrednictwem portalu olx za kwotę około 1000 złotych. Znajdował się w trudnej sytuacji materialnej i nie widział dokumentów świadczących, że towar nie należy do niego.

Sąd zważył co następuje:

Sąd dał wiarę oskarżonemu w takim zakresie w jakim jego wyjaśnienia korespondują z poczynionymi przez sąd ustaleniami faktycznymi. Będą to zatem wyjaśnienia (...) co do tego, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzystał z finansowania w postaci leasingu, że był w posiadaniu urządzenia (...) (...) nr fabryczny (...) i że aktualnie urządzeniem tym nie dysponuje. Okoliczności te nie budzą wątpliwości znajdując potwierdzenie w przeprowadzonych dowodach, w tym zeznaniach świadka (...) i zgromadzonych dokumentach.

W pozostałej części wyjaśnienia oskarżonego stanowią element przyjętej linii obrony którą przyszło mu przyjąć w obliczu postawienia w stan oskarżenia. Są też w ocenie sądu próbą odwrócenia uwagi od tego gdzie faktycznie znajduje się maszyna bo trudno wierzyć w wyjaśnienia oskarżonego, że maszynę wartą 45000 złotych sprzedał za 1000 złotych, bez względu na to w jak trudnej sytuacji materialnej się wówczas znajdował. Wyjaśnienia oskarżonego należy w tym zakresie traktować jako irracjonalne, sprzeczne z zasadami logicznego rozumowania i zasadami doświadczenia życiowego. Sąd nie wyklucza bowiem, że oskarżony mógł maszynę sprzedać taniej, ale nie 40 krotnie poniżej wartości rzeczywistej. Sąd nie wierzy również oskarżonemu, że nie wiedział w jakich faktycznie okolicznościach wszedł w posiadanie maszyny (...) nr fabryczny (...), gdyż treść umowy leasingu operacyjnego z dnia 30 marca 2017 roku nie pozostawia żadnych wątpliwości co było przedmiotem umowy i finansowania jakiej maszyny umowa ta dotyczyła. Dość powiedzieć, że umowa dotyczyła tylko tej jednej maszyny. Oskarżony umowę tę podpisał, a zatem z czego należy wnioskować również uprzednio przeczytał. Co więcej także wniosek o finansowanie (k.55) i faktura nie pozostawiają żadnego pola do interpretacji i przeczą wyjaśnieniom oskarżonego, że maszyna miała stanowić dodatek. Okoliczności te nie pozostawiają zdaniem sądu żadnych wątpliwości co było przedmiotem umowy leasingu i czyją kopiarka stanowiła własność do czasu zapłacenia wszystkich należności. Wyjaśnienia oskarżonego co do tego, że maszynę dostał niejako w prezencie do innej umowy leasingu i innych maszyn należy zatem traktować jako próbę umniejszenia swojej odpowiedzialności, gdyż co wymaga podkreślenia równocześnie oskarżony przyznał się do winy.

Reasumując, sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie w jakim korespondują z ustalonym stanem faktycznym, w pozostałym zakresie wyjaśnienia oskarżonego sąd odrzucił traktując jako wyraz prezentowanej linii obrony.

Sąd w pełni polegał na zeznaniach (...), który okoliczności sprawy zna z przekazanych mu przez pokrzywdzonego dokumentów. Sąd nie znalazł powodów dla których świadek miałby przedstawić okoliczności sprawy sprzecznie z posiadaną w tym zakresie przez siebie wiedzą oraz rzeczywistym przebiegiem wypadków. Świadek nie miał żadnych powodów aby okoliczności sprawy przedstawić w sposób inny niż wyłącznie obiektywny i szczery.

Dowody pozaosobowe w postaci dokumentów na których sąd oparł się czyniąc ustalenia faktyczne, mimo, że w większości przedstawione w kopiach, sąd obdarzył wiarą, gdyż zostały zgromadzone zgodnie z obowiązującymi zasadami procesowymi, a żadna ze stron w toku postępowania nie kwestionowała ich wiarygodności.

W świetle powyższych dowodów i poczynionych na ich podstawie ustaleń, sąd doszedł do przekonania, iż wina oskarżonego (...) została w pełni udowodniona.

Przystępując do oceny prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu sąd uznał, że zachowanie (...) powinno być zakwalifikowane z art. 284 § 2 kk.

Przestępstwo sprzeniewierzenia zarzucane oskarżonemu określone w art. 284 § 2 kk jest przestępstwem indywidualnym, które może popełnić jedynie sprawca mający określone kwalifikacje, a mianowicie osoba, której powierzono cudzą rzecz ruchomą.

Powierzenie rzeczy ruchomej polega na przekazaniu władztwa nad rzeczą sprawcy, z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi (posiadaczowi) lub osobie posiadającej inne prawo do rzeczy. Powierzenie oznacza więc przeniesienie władztwa nad rzeczą z uprawnionego na sprawcę bez prawa rozporządzania nim jak swoją własnością, z jednoczesnym konkretnym oznaczeniem sposobu jego wykonywania przez osobę, której rzecz jest powierzana (por. J. Makarewicz, Kodeks karny z komentarzem, s. 456; O. Górniok (w:) System prawa karnego..., s. 413; W. Świda (w:) I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny..., s. 617). Rzecz ruchoma może zostać przekazana z jednoczesnym upoważnieniem sprawcy do czynienia z niej użytku (użyczenie lub wynajęcie rzeczy) lub bez takiego uprawnienia (np. oddanie w depozyt, zastaw) albo z poleceniem postępowania z rzeczą w określony przez przekazującego sposób (np. wręczenie pieniędzy z poleceniem wpłacenia ich na określone konto).

Niewątpliwie (...) jest taką osobą, gdyż z racji zawartej umowy leasingu otrzymał w użytkowanie przedmiot tej umowy, tj. maszynę poligraficzną (...), rok produkcji (...), nr fabryczny (...), którą mógł dysponować równocześnie regulując płatności tyczące rat leasingu.

Przestępstwo to ma charakter materialny. Do jego znamion należy skutek w postaci utraty przez właściciela (posiadacza) rzeczy ruchomej powierzonej sprawcy, który powstaje w chwili rozporządzenia rzeczą przez sprawcę z wyłączeniem osoby uprawnionej, a więc gdy wola rozporządzenia rzeczą zostaje uzewnętrzniona poprzez zachowanie sprawcy. Oskarżony, wbrew składanym w toku postępowania wyjaśnieniom, wiedział, że do czasu spłaty leasingu maszyna nie stanowi jego własności i miał świadomość obowiązku jej zwrotu na rzecz leasingodawcy, a mimo to do chwili obecnej jej nie oddał, jak wyjaśnił przenosząc prawo własności tego urządzenia na rzecz osoby trzeciej nie będącej stroną umowy leasingu z dnia 30 marca 2017 roku. Okoliczność ta sprawa, że leasingodawca, tj. (...), wobec wypowiedzenia umowy leasingu nie może tą maszyną rozporządzić jako swoją własnością.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało uznać, że (...) zachowaniem swoim w pełni wyczerpał znamiona występku kwalifikowanego z art. 284 § 2 kk. Był osobą, której powierzono maszynę, miał przy tym świadomość, że urządzenie to nie stanowi jego własności. Sprzedał ją jak wyjaśnił na rzecz nieustalonej osoby trzeciej i nie oddając jej pokrzywdzonemu do 7 listopada 2018 roku pozbawił go możliwości swobodnego dysponowania tym urządzeniem i wykorzystania dla bieżącej działalności.

Przystępując do wymiaru kary sąd miał na uwadze przesłanki określone w art. 53 kk. Ocenił zatem społeczną szkodliwość czynu zarzucanego oskarżonemu oraz stopień jego winy jako wysokie, gdyż dokonując przestępstwa przeciwko mieniu oskarżony zwrócił się przeciwko prawu własności, które powinno być dobrem szczególnie chronionym. Z racji wieku (...) winien być postrzegany jako człowiek doświadczony, świadomy stopnia i rodzaju popełnionego czynu i konsekwencji związanych z podobnym zachowaniem. Do okoliczności łagodzących sąd zaliczył fakt dotychczasowej niekaralności oskarżonego oraz to, że przyznał się do winy, przeprosił, zobowiązał naprawić wyrządzoną szkodę i zaproponował wymiar kary, na co przystał także prokurator.

Przestępstwo zarzucane Ł. S. zagrożone jest karą pozbawienia wolności, której granice zostały określone od 3 miesięcy do lat 5, niemniej w sprawie niniejszej istniała również możliwość wymierzenia kary innego rodzaju, tj. kary ograniczenia wolności przy zastosowaniu art. 37a kk o której wymierzenie oskarżony wnioskował występując z wnioskiem o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 § 2 kpk. Przepis art. 37a kk stanowi bowiem, że jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1a pkt 1 lub 4.

Wymierzając oskarżonemu wnioskowaną karę w wymiarze 4 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie, której nie sprzeciwił się prokurator i pokrzywdzony, sąd uznał, że taka kara odpowiada stopniowi winy oskarżonego, stopniowi szkodliwości społecznej przypisanego mu czynu, jak również uwzględnia potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i wprowadza przekonanie o nieuchronności kary.

Wobec skazania oskarżonego, mając również na uwadze stanowisko wyrażone przez pokrzywdzonego, że nie sprzeciwia się wnioskowi o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 2 kpk w przypadku orzeczenia wobec oskarżonego obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody, sąd mając na uwadze treść art. 46 § 1 kk orzekł wobec (...) obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłacenie na rzecz (...) kwoty (...) złotych, którą to wartość przywłaszczonego mienia jako wartość na dzień 7 listopada 2018 roku wskazał pokrzywdzony (k.46).

Uwzględniając sytuację materialną oskarżonego sąd zwolnił go z obowiązku uiszczenia kosztów postępowania przejmując je na rachunek Skarbu Państwa, stojąc przy tym jednocześnie na stanowisku, że (...) nie będzie mógł w ten sposób powoływać się na konieczność uiszczenia kosztów należnych Skarbowi Państwa przed obowiązkiem naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w wyroku.