Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: st.sekr.sądowy Katarzyna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2019 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa W. P.

przeciwko B. P.

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa alimenty ustalone uprzednio wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) roku sygnatura akt IV C 1148/10 od pozwanego B. P. na rzecz syna W. P. urodzonego (...) z kwoty 900 (dziewięćset) złotych miesięcznie do kwoty 1300 (tysiąc trzysta) złotych miesięcznie, płatnej do dnia 10 – tego każdego miesiąca, z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 1 października 2018 roku;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  wyrokowi z pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

IV.  ściągnąć od pozwanego B. P. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa;

V.  znosi koszty procesu między stronami;

VI.  umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego w Pruszkowie w dniu 18 grudnia 2018 r. wpłynął pozew W. P. przeciwko B. P. o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie o sygn. akt IV C 1148/10 z kwoty 900 zł miesięcznie do kwoty 2800 zł miesięcznie płatnych do dnia 10-tego każdego miesiąca, z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 1 października 2018 r. (k.3-7). W uzasadnieniu pozwu wskazano m.in., iż zasądzona poprzednim wyrokiem kwota alimentów nie wystarcza obecnie na pokrycie wszystkich potrzeb W. P., gdyż powód w dalszym ciągu nie pracuje, ponieważ od 1 października 2018 r. jest studentem II roku (...)na wydziale (...), gdzie mieszka w czasie odbywanych studiów.

W dniu 26 lutego 2019 r. pozwany B. P. wniósł odpowiedź na pozew, w której wnosił o oddalenie powództwa w całości (k.88-90).

Podczas rozprawy w dniu 4 kwietnia 2019 r. powód ustnie zmodyfikował powództwo i wnosił o podwyższenie kwoty alimentów z kwoty 900 zł miesięcznie do kwoty 1440 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 października 2018 r., cofając powództwo powyżej kwoty 1440 zł (k. 142-143v płyta CD k.144).

Pozwany początkowo wnosił o oddalenie powództwa, następnie przed zamknięciem rozprawy w dniu 4 kwietnia 2019 r. uznał powództwo do kwoty 1100 zł. Wyraził też zgodę na cofnięcie powództwa o podwyższenie alimentów powyżej 1440 zł (k. 142-143v płyta CD k.144).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. P. urodzony (...) pochodzi ze związku małżeńskiego I. P. i B. P., który został rozwiązany przez rozwód.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) r. w sprawie rozwodowej o sygn. akt IV C 1148/10 zasądzone zostały alimenty od B. P. na rzecz W. P. w wysokości 900 złotych miesięcznie.

B. P. ma obecnie (...) lata. Jest zatrudniony od (...) r. w firmie (...)na stanowisku (...). Jego przeciętne miesięczne wynagrodzenie netto z ostatnich sześciu miesięcy wynosi ok. 11.950 zł. W roku 2018 uzyskał dochód łączny w wysokości 146.907,12 zł. B. P. mieszka w P.. Posiada samochód marki F. (...).

W 2016 r. B. P. przeszedł operację związaną z (...) (...)i z tego powodu utracił pracę. W związku z tym wystąpił wówczas do sądu z pozwem o obniżenie alimentów. Wycofał pozew po uzyskaniu obecnego zatrudnienia. W 2021 r. winien nabyć prawa emerytalne.

B. P. poniósł poza alimentami połowę kosztów opłaty czesnego za studia syna W. P. na (...). Koszt czesnego za drugi rok studiów wynosił ok. 15120 zł. B. P. obecnie ponosi połowę opłaty czesnego za studia syna na (...). Koszt czesnego za rok wynosi 32 000 zł.

B. P. ponosi miesięcznie wydatki na: gaz 256 zł, energię elektryczną 107 zł, wodę i kanalizację 72 zł, podatek od nieruchomości 17 zł, ubezpieczenie mieszkania 25 zł, remont pieca 50 zł, ubezpieczenie samochodu 167 zł, paliwo 200 zł, tv 60 zł, internet 41 zł, telefon komórkowy 105 zł, wyżywienie 1 500 zł, ratę kredytu hipotecznego 3098 zł, ratę kredytu w (...) 467 zł, leki 100 zł, dentystę 200 zł, środki czystości 100 zł, odzież 150 zł, uśrednione wydatki na wyjazd urlopowy 250 zł, alimenty na rzecz syna W. P. 900 zł, czesne za studia syna W. P. 1260 zł. Łącznie wydatki te wynoszą 9125 zł.

Matka W. I. P. z zawodu jest (...). Zatrudniona jest w (...) oraz (...). Jej dochód miesięczny netto wynosi ok. 10 428 zł.

W. P. ma lat (...). W dacie ostatniego orzekania o wysokości alimentów był uczniem gimnazjum i mieszkał z matką, chodził do szkoły w K.. Po ukończeniu szkoły średniej kontynuował naukę na studiach (...)na (...)przez okres ok. dwóch. Od 1 października 2018 r. jest studentem II roku (...) na Wydziale (...). Studia są odpłatne. Koszt czesnego wynosi 32 000 zł za rok. W związku z podjęciem studiów wynajął mieszkanie ok. 25 m.kw. Opłata za mieszkanie wynosi 1100 zł za wynajem, czynsz 280 zł, 30 zł prąd).

W. P. ma kontakt z ojcem, lecz nie konsultował z nim zmiany uczelni, a decyzję w tej sprawie podejmowała jego matka. W. P. wynajął mieszkanie w R. samodzielnie. Posiada on samochód o wartości ok. 10.000 zł, którym dojeżdża na co dzień na uczelnię. Koszty wyżywienia ponosi w wysokości ok. 900 zł miesięcznie. W. P. nie pracuje. Na ostatnie wakacje wyjechał na wycieczkę do (...), do (...)i na kajaki.

W chwili obecnej jego usprawiedliwione potrzeby obejmują koszty żywności – 900 zł miesięcznie, koszty mieszkaniowe ok. 1410 zł miesięcznie, wydatki na podręczniki i inne materiały edukacyjne - 100 zł miesięcznie, koszty komunikacji mniej jak 100 zł miesięcznie oraz dodatkowo koszty ubrań, kosmetyków, chemii - 200-300 zł. To winno dawać średnio 2600-2700 zł miesięcznie oraz koszty czesnego za studia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: umowa najmu mieszkania (k.9-10v), umowa z (...) (k.11-16), wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie sygn. akt IV C 114/10 – akta dołączone, bilety lotnicze z potwierdzeniem przelewu (k.19-20), faktura za usługę hotelową (k.21), faktura za tłumaczenie (k.22), potwierdzenie rezerwacji, faktura za usługę hotelową, polisa turystyczna (k.23-27), polisy ubezpieczeniowe (k.28-33, k.37-39), faktury za usługi stomatologiczne (k.34-36, k.40-58), potwierdzenia przelewów (k.59-62), faktura za paliwo (k.69), zestawienie wydatków (k.91), tabela kosztów utrzymania (k.92-93), umowa z (...) (k.94-95v), kopia pozwu o obniżenie alimentów (k.96-102), dokumentacja medyczna (k.103-104), zaświadczenie o dochodach (k.116), oświadczenie (k.117), deklaracja PIT-37 za rok 2018 (k.118-119v), zestawienie faktury z (...)(k.120-120v), faktura z (...)(k.121), polisa ubezpieczeniowa (k.122-125), kopia z usługi serwisowej (k.126), potwierdzenia przelewów (k.127-129, k.133), wydruk salda płatności (...)(k.130), oświadczenie (...) i symulacja spłaty kredytu (k.131-132), kopie pism z postępowania komorniczego (k.134-135), oświadczenia o przekazaniu środków na studia i potwierdzenia przelewów (k.136-139), zestawienie wydatków (k.140), pismo z (...)(k.141), przesłuchanie W. P. (k.142v-143v, nagranie płyta k.144), przesłuchanie B. P. (k. 143, nagranie płyta k. 144).

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie.

Przesłuchanie zarówno powoda jak i pozwanego były wiarygodne, nie budziły wątpliwości Sądu. Były jasne i logiczne. Częściowo potwierdzały się wzajemnie. Podlegały jednak ocenie poprzez pryzmat wiedzy ogólnej i doświadczenia życiowego. Sąd określając koszty utrzymania osoby, która nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie opiera się na zasadach doświadczenia życiowego i wiedzy ogólnej, które pozwalają na określenie kosztów codziennego życia i zaspokajania podstawowych potrzeb, takich jak mieszkanie, wyżywienie, ubranie, środki czystości i kosmetyki.

Dołączone dokumenty były wiarygodne. Częściowo były złożone w kopiach. Nie były one kwestionowane przez strony przeciwne. Sąd ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie w niewielkim stopniu oparł się na złożonych przez strony paragonach, gdyż paragony nie są istotnymi dowodami w sprawie. Nie stanowią one dowodu dokonania skonkretyzowanej transakcji przez konkretną osobę.

Sąd posiłkował się aktami sprawy z Sądu Okręgowego w sprawie o rozwód sygn. akt IV C 1148/10.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, zgodnie z przepisem art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i wykształceniu.

Zgodnie z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zatem prowadzić do podwyższenia alimentów wówczas, gdy po uprawomocnieniu się orzeczenia zasądzającego alimenty zwiększeniu ulegną potrzeby uprawnionego albo zwiększą się możliwości zarobkowe lub majątkowe zobowiązanego.

Wysokość alimentów od pozwanego B. P. została ustalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) r. w sprawie rozwodowej o sygn. akt IV C 1148/10, a zatem 6 lat przed aktualnym wystąpieniem z powództwem o podwyższenie alimentów.

Dla zasadności roszczenia należało zatem ustalić, czy od dnia uprawomocnienia się poprzedniego wyroku powód jest w stanie utrzymywać się samodzielnie, w związku z tym, że jest już pełnoletni, a w następnej kolejności należało ustalić czy nastąpiła taka zmiana stosunków, która pozwalałaby na uwzględnienie powództwa o podwyższenie obowiązku alimentacyjnego.

Pełnoletnie dziecko ma prawo do alimentów ze strony rodziców, gdy nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Samo osiągnięcie pełnoletności przez dziecko nie stanowi automatycznej przesłanki ustania obowiązku alimentacyjnego jego rodziców. Dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami zarówno wtedy kiedy z nimi żyją wspólnie jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie.

W większości przypadków osoby studiujące nie są w stanie podejmować zatrudnienia w takim wymiarze, jaki pozwala na samodzielne utrzymanie się. Wobec tego podjęcie przez dziecko studiów nakłada na rodziców obowiązek pokrywania usprawiedliwionych potrzeb dziecka, które nie posiada własnych środków na utrzymanie.

Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki (OSNC 1998/4/70, M.Prawn. 1998/4/3).

W przedmiotowej sprawie powód jest obecnie studentem II roku studiów (...)i studiuje w mieście odległym od jego stałego miejsca zamieszkania, co spowodowało wzrost jego kosztów utrzymania. Powód poprzednio mieszkał w P. i uczęszczał do szkoły w K.. Koszty czesnego za studia powoda pokrywają od początku dobrowolnie po połowie obydwoje jego rodzice.

Powód mimo uzyskania pełnoletności nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, bowiem kształci się w celu uzyskania zawodu i realnie nie ma możliwości podjęcia zatrudnienia nie kolidującego z tokiem studiów (...). Wybór kierunku studiów powoda jest zgodny z jego planami i oczekiwaniami jego rodziców, chociażby z tego faktu, że obydwoje rodzice posiadają wykształcenie (...). Rodzice powoda w pełni akceptują kontynuowanie przez niego studiów dziennych - odpłatnych, co potwierdzają ponosząc koszty czesnego. Zważyć bowiem należy, że obydwoje z rodziców powoda uzyskują takie dochody, które powalają na pokrywanie opłat czesnego bez uszczerbku w kosztach ich utrzymania.

Poza powstaniem wydatków związanych z opłatą czesnego za studia powstały również wydatki związane z mieszkaniem poza dotychczasowym miejscem zamieszkania w P.. Powód samodzielnie wynajmuje mieszkanie. Mieszkanie ma ok. 25 m.kw. Standard dotychczasowego życia powoda i jego rodziców, wybrany kierunek studiów wskazują, iż w zaistniałej sytuacji wynajęcie samodzielnego mieszkania zasługuje na uwzględnienie. Powód wskazywał, iż przenosząc się do R. nie znał osób, nie miał więc możliwości wynajmowania mieszkania z innymi osobami. Wobec powyższego za usprawiedliwione należy przyjąć koszty najmu mieszkania w okresie studiów. Na wakacje, co do zasady, powód planuje wracać do P..

Co do wyjazdów wakacyjnych należy zaznaczyć, iż wskazane przez powoda dotychczasowe wyjazdy wakacyjne nie zostały przyjęte jako wchodzące w skład usprawiedliwionych potrzeb powoda w świetle art. 135 kro. Jeśli rodziców stać na takie wydatki to mogą je zapewniać. Długi okres wakacyjny pozwala jednak przyjąć, iż powód w tym okresie może podjąć działania celem uzyskania własnym sumptem środków pozwalających na pokrycie jego potrzeb wakacyjnych.

W zakresie kosztów utrzymania samochodu i dojazdów samochodem na uczelnię Sąd nie zaliczył ich jako usprawiedliwionych potrzeb w podawanym przez powoda zakresie. Powód studiuje w mieście wojewódzkim, posiadającym sprawną komunikację publiczną, posiada zniżkę studencką. W takiej sytuacji za usprawiedliwione należy uznać koszty dojazdów komunikacją miejską, które nie powinny przekraczać kwoty 100 zł miesięcznie. Dlatego koszt paliwa i koszt utrzymania samochodu Sąd uznał za zbyteczny.

W zakresie kosztów wyżywienia należy wskazać, iż wydatki z tym związane są obecnie wyższe niż poprzednio. Wynika to z tego, iż koszt samodzielnego zapewnienia żywności winien być wyższy, niż koszt zapewnienia żywności w kilkuosobowym gospodarstwie domowym. Sąd wziął pod uwagę również przesłankę życia dzieci na równej stopie co ich rodzice. Wobec powyższego, w sytuacji deklarowanych przez pozwanego jego wydatków na żywność na poziomie 1500 zł miesięcznie, na uwzględnienie zasługiwało przyjęcie jako usprawiedliwione kosztów 900 zł na potrzeby powoda.

W skład usprawiedliwionych kosztów Sąd zaliczył koszty związane z zakupem podręczników i innych materiałów edukacyjnych, przy uwzględnieniu możliwości korzystania przez powoda z biblioteki.

Koszty odzieży, obuwia, kosmetyków i chemii zostały przyjęte jako usprawiedliwione, aczkolwiek w stopniu minimalnym. Oczywistą rzeczą jest możliwość generowania takich wydatków na bardzo wysokim poziomie.

Kierując się wszystkimi wyżej podniesionymi motywami Sąd uznał, iż nastąpiła zmiana w zakresie usprawiedliwionych potrzeb powoda. Potrzeby te wzrosły i obecnie wynoszą ok. 2600-2700 zł miesięcznie oraz koszty czesnego. W takiej sytuacji S. doszedł do przekonania, iż wobec analogicznych możliwości majątkowych i zarobkowych rodziców powoda winni oni w równych częściach partycypować w aktualnych kosztach utrzymania syna. To skutkowało uznaniem powództwa w części i podwyższeniem alimentów do kwoty 1300 zł miesięcznie i oddalenia powództwa w pozostałym popieranym przez powoda zakresie. Zasądzona wysokość alimentów mieści się w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego. Jest on w stanie płacić alimenty na wskazanym poziomie bez uszczerbku w innych swoich wydatkach. Zasądzona kwota pozwala na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb powoda, przy równoczesnym zaangażowaniu finansowym matki powoda na takim samym poziomie.

Z wyżej wymienionych względów Sąd, na podstawie art. 133 kro i 138 kro orzekł jak w sentencji w pkt. I i II.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł z mocy art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Sąd na podstawie art. 98 § 1 kpc obciążył pozwanego kosztami sądowymi, na które składa się opłata od pozwu, obliczona od kwoty uwzględnionego powództwa oraz na podstawie art. 100 kpc zniósł koszty procesu między stronami.

W związku z cofnięciem powództwa przez powoda co do podwyższenia alimentów ponad kwotę 1440 zł i wyrażeniem zgody przez pozwanego na cofnięcie powództwa w tym zakresie, Sąd na podstawie art.355 § 1 kpc umorzył postępowanie w tym zakresie – pkt VI wyroku.