Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1834/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2019r.

Sąd Rejonowy w Krośnie, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Elżbieta Starzychowicz Świerczek

Protokolant sek. sąd. Ilona Prajsnar

po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2019 r. na rozprawie

sprawy z powództwa M. Ł.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W.

o podwyższenie renty

I.  zasądza od pozwanego (...)

Akcyjna w W. na rzecz powódki M. Ł. rentę w kwotach po 1.336,19 zł (słownie: jeden tysiąc trzysta trzydzieści sześć złotych 19/100) płatną miesięcznie w terminie do 5 dnia każdego następującego po sobie miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat:

1.  począwszy od dnia 1 lipca 2016r. od kwoty 1.200 zł

2.  począwszy od dnia 3 września 2018r. od kwoty 1.336,19 zł,

a to w miejsce renty uiszczanej przez pozwanego w kwocie po 923,45 zł miesięcznie z tytułu uszczerbku na zdrowiu odniesionego przez powódkę w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 25 czerwca 1981r.

II.  umarza postępowanie w pozostałym zakresie

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.901,64 zł (słownie:

jeden tysiąc dziewięćset jeden złotych 64/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania, a w tym kwotę 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Krośnie kwotę 736,65 zł (słownie: siedemset trzydzieści sześć złotych 65/100) tytułem brakującej części wydatków w sprawie

Sygn. akt I C 1834/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 kwietnia 2019 r.

Powódka M. Ł. wniosła o podwyższenie renty wypłacanej jej przez pozwanego, a to (...) S.A. (dalej: (...)) z siedzibą w W. do kwoty 1 200 zł, płatnej do 5-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 1 lipca 2016 r. Wniosła również o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pismem z dnia 24 maja 2018 r. (k. 95) dokonała modyfikacji pozwu w ten sposób, iż zamiast dotychczas dochodzonej kwoty renty w wysokości 1 200 zł wniosła o podwyższenie jej i tym samym obecnie wypłacanej przez pozwanego na jej rzecz renty do kwoty 1 366,19 zł płatnej miesięcznie w terminie do 5-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 1 lipca 2016 r.

Podczas rozprawy w dniu 01 kwietnia 2019 r. (k. 119) powódka zmodyfikowała po raz kolejny żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie odsetek od rozszerzonego wcześniej żądania pozwu od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma z dnia 24 maja 2018 r.

W uzasadnieniu powódka podniosła, iż uległa wypadkowi komunikacyjnemu w dniu 25 czerwca 1981 r., wskutek którego doznała olbrzymich cierpień, w efekcie również trwałego kalectwa w wysokości 75 %. Wskazała nadto, iż pozwany wypłaca jej rentę wyrównawczą, której wysokość od 29 czerwca 1998 r. wynosi 600 zł. Powódka zaznaczyła, iż od tego czasu stan jej zdrowia uległ znacznemu pogorszeniu. Zmuszona jest do ciągłych wizyt lekarskich oraz zabiegów rehabilitacyjnych, których wykonywanie częściowo tylko refundowane jest przez NFZ. Ponadto jest ona zmuszona do zakupu leków za znaczne jak dla niej kwoty.

Powódka podniosła również, iż wskutek długiego czasu od ostatniego podwyższenia wypłacanego przez pozwanego świadczenia, wartość nabywcza pieniądza znacznie się zmniejszyła, przez co za otrzymywaną kwotę jest w stanie zakupić coraz mniej przedmiotów potrzebnych jej do codziennego funkcjonowania. Podała ponadto fakt pobierania z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ZUS) renty rodzinnej po zmarłym mężu w wysokości 1 077,72 netto miesięcznie. Podkreśliła, iż jeśli nie doszłoby do wypadku, mogłaby pracując jako krawcowa, osiągać wyższe świadczenia z powyżej wskazanego Zakładu. Dodatkowo zakreśliła, iż występowała do pozwanego z wnioskiem o podwyższenie wypłacanych jej kwot jednak nie uzyskała zadowalającego ją porozumienia.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu podniósł, iż w sentencji wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 1985 r., o sygn. akt IV CR 26/85, będącego podstawą do wypłacania powódce przez pozwanego przedmiotowej renty, nie ma zawartej klauzuli waloryzacyjnej wskutek czego nie można w niniejszej sprawie zastosować zwiększenia renty na podstawach podtrzymywanych przez powódkę. Ponadto zakwestionował możliwość zastosowania w tej sprawie wskaźnika siły nabywczej pieniądza względem wynagrodzenia, ponieważ jak wskazał, powinno się zastosować w tym celu inflację. Dodatkowo podniósł, iż twierdzenia powódki opierają się w znacznej mierze na spekulacjach, ponieważ niemożliwe, jest na chwilę obecną, określenie jaką kwotę świadczeń osiągałaby powódka z ZUS gdyby nie fakt wypadku i możliwość swobodnej wieloletniej pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 czerwca 1981 r. powódka uległa wypadkowi, którego sprawcą był S. P., objęty ochroną ubezpieczeniową przez pozwanego. W następstwie tego zdarzenia powódka doznała urazu czaszkowo-mózgowego ze złamaniem kości sklepienia i podstawy czaszki, krwawieniem podpajęczym, wstrząśnieniem mózgu i porażeniem nerwu twarzowego prawego. Doznała również złamania otwartego kości promieniowej, kości łokciowej prawej oraz podudzia lewego. Wskutek powyższego orzeczono 75 % trwały uszczerbek na zdrowiu powódki.

Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 13 lutego 1985 r., sygn. akt IV CR 26/85 oddalił rewizję powódki M. Ł. przeciwko (...) Oddział Wojewódzki w K. i S. P. w sprawie o odszkodowanie. Tym samym kluczowe znaczenie w przedmiotowej sprawie ma wyrok Sądu Wojewódzkiego w Krośnie z dnia 12 października 1984 r., sygn. akt I C 28/84, w którym to Sąd ten zasądził na rzecz powódki od pozwanych kwotę 345 360 zł z odsetkami oraz rentę wyrównawczą w kwocie 8000 zł miesięcznie. Ustalił również odpowiedzialność pozwanych na przyszłość za ewentualne dalsze skutki wypadku.

Decyzją z dnia 29 czerwca 1998 r. o sygn. WOS 548/N/ (...) w K. podwyższył powódce wypłacaną dotychczas rentę wyrównawczą do wysokości 300 zł miesięcznie. Powódka otrzymywała również rentę na zwiększone potrzeby w wysokości 300 zł, wskutek czego od powyżej wskazanego dnia do dnia 1 lipca 2016 r. powódka otrzymywała rentę wypłacaną przez pozwanego w łącznej kwocie 600 zł.

Pismem z dnia 11 lipca 2016 r. powódka skierowała do pozwanego wezwanie o dwukrotne podwyższenie renty, z dotychczasowej kwoty 600 zł na kwotę 1 200 zł miesięcznie, wyznaczając przy tym pozwanemu odpowiedni termin na ustosunkowanie się wobec jej żądań.

Decyzją z dnia 06 września 2016 r. pozwany podwyższył wypłacane świadczenie wobec powódki do kwoty 1 030 zł miesięcznie, ustalając, iż renta w takiej wysokości będzie wypłacana od 1 lipca 2016 r. Pozwany odrzucił wniosek o podwyższenie renty z tytułu zwiększonych potrzeb, wskazując, iż obecnie wypłacana powódce kwota oraz świadczenia pobierane z ZUS stanowią jego zdaniem całkowitą rekompensatę straty spowodowanej następstwami wypadku z dnia 25 czerwca 1981 r.

Decyzją z dnia 09 listopada 2016 r. pozwany zmienił powyższe, ustalając nową wartość wypłacanej renty, obniżając ją do łącznej kwoty 923,45 zł miesięcznie (493,45 zł renty wyrównawczej oraz 430 zł z renty z tytułu zwiększonych potrzeb).

Pismem z dnia 29 listopada 2016 r. powódka skierowała do pozwanego wniosek o podwyższenie poprzednio obniżonej renty do wysokości 1 030 zł miesięcznie aczkolwiek pozwany nie zmienił swego stanowiska – pismo pozwanego z dnia 09 grudnia 2016 r.

Powódka cierpi na encefalopatię pourazową na skutek przebytego ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego, uogólnioną chorobę zwyrodnieniową stawów, odczuwa stan po złamaniu prawego oraz lewego podudzia. Powódka cierpi również na dolegliwości bólowe głowy, połączone z zawrotami i nudnościami, bóle kości czaszki, zaburzenia pamięci, drżenie rąk i nóg, bóle wielostawowe zaostrzające się przy zmianach pogody. Cierpi na nietrzymanie moczu, posiada zniekształconą twarz wskutek czego nie może domykać powieki oka lewego, ma trudności podczas dłuższego chodzenia oraz z trzymaniem małych przedmiotów w ręce. Nie leczy się neurologicznie, jednak korzysta z porad lekarza rodzinnego. Korzysta z refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (dalej: NFZ) wizyt lekarskich i zabiegów leczniczych, w tym również z rehabilitacji mających na celu kilkutygodniowe złagodzenie jej cierpień. Nie korzysta z usług odpłatnych, oferowanych poza refundacją NFZ, ze względu na wysokie koszty (koszt jednej rehabilitacji to ok. 50 zł).

Powódka nie wymaga stałej pomocy i opieki innych osób. Nie jest konieczna długotrwała rehabilitacja, jednak wskazana jest rehabilitacja okresowa, ze względu na ogólny stan zdrowia. Przebyte złamania mogą powodować u powódki okresowe dolegliwości bólowe, które rodzić mogą potrzebę stosowania maści bądź leków przeciwbólowych aczkolwiek nie są konieczne stałe, długofalowe tego typu czynności.

Przed wypadkiem pracowała w (...) w K. w okresie od lipca 1980 r. do dnia wypadku (k. 87). Z zawodu jest krawcową, posiadała tytuł zawodowy mistrza krawiectwa, a przed wypadkiem prowadziła działalność w tym zakresie, pierwotnie przez kilka lat jako jej wyłączną działalność zawodową a po zatrudnieniu we wskazanej powyżej Hucie, jako dodatkową. Obecnie ze względu na zły stan zdrowia nie jest w stanie wykonywać tego zawodu nawet w minimalnym zakresie.

Powódka posiada II stopień niepełnosprawności a jednocześnie jest całkowicie niezdolna do pracy. Obecny stan jej finansów nie pozwala na swobodne dokonywanie zakupów czy też korzystanie z prywatnej opieki medycznej. Osiągane dochody pozwalają jej na skromne życie, aczkolwiek w okresie zimowym wskutek zwiększonych wydatków, finansowo wspomaga ją córka. Ona też dowozi ją na rehabilitacje i wizyty lekarskie. Koszty tego transportu pokrywa co do zasady powódka nie mniej jednak zdarza się, iż nie jest ona w stanie tego dokonać.

Powódka dokonuje zakupu szeregu lekarstw. Należą do nich leki przeciwbólowe, neurologiczne, wspomagające pracę stawów. Obecnie wydatkuje na nie kwotę ok. 500 zł. Kwota ta znacznie zwiększyła się na przestrzeni ostatnich kilku lat, w szczególności od okresu, w którym została ustalona wypłacana jej renta a to od 1998 r.

Powódka pobiera świadczenie z ZUS w wysokości 1 085,87 zł netto. Nie pobiera natomiast świadczeń z innych źródeł.

Nie jest możliwe precyzyjne obliczenie wysokości świadczeń jakie otrzymywałaby powódka przy założeniu niewystąpienia wypadku oraz ciągłości jej pracy w zawodzie bądź w innym charakterze aż do osiągnięcia wieku emerytalnego. Takie założenia są jedynie hipotetyczne i nie mogą stanowić odniesienia do obecnego stanu rzeczy. Jednakże możliwe jest ustalenie wysokości renty wyrównawczej biorąc za podstawę jej relację do wzrostu przeciętnej emerytury za okres od roku 1999 do roku 2015. Opierając się na powyższym można stwierdzić, iż kwota powyższej renty na dzień 31 grudnia 2015 r. wynosić powinna 803,73 zł. Ponadto, opierając się na tych samych przesłankach, możliwe jest wyliczenie również renty z tytułu zwiększonych potrzeb, która na dzień 31 grudnia 2015 r. powinna wynosić 532,46 zł. Suma powyższych kwot to 1 336,19 zł.

/dowód: odpis karty informacyjnej leczenia szpitalnego z dnia 19.08.1981r. (k. 7); odpis wyroku SN z dnia 13.02.1985r., sygn. IV CR 26/85 (k. 8-9); odpis pisma pozwanego z dnia 29.06.1998 r. (k. 10), 09.09.2016 r. (k. 13), 14.11.2016 r. (k. 14), 09.12.2016 r. (k. 16); odpis wezwania do podwyższenia renty z dnia 11.07.2016 r. (k. 11-12); odpis pisma powódki z dnia 29.11.2016 r. (k. 15); akta szkody o nr (...) (k. 58); roczne obliczenie podatku PIT 40A (k.39-40); zaświadczenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia 27 kwietnia 2017 r. (k. 56); zaświadczenie (...) Oddział w G. z dnia 08 maja 2017 r. (k. 59); opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii J. W. z dnia 20 czerwca 2017 r. (k. 63-64); opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii i rehabilitacji J. B. z dnia 21 lutego 2018 r. (k. 77-79) opinia biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów (...) z dnia 13 kwietnia 2018 r. (k. 85-90); opinie uzupełniające biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów (...) z dnia 12 września 2018 r. (k. 106) oraz z dnia 12 marca 2019 r. (k. 118); przesłuchanie stron ograniczone do przesłuchania powódki (k. 119).

Dowody z dokumentów nie budzą wątpliwości co do ich rzetelności
i wiarygodności. Nie były też kwestionowane przez strony.

Opinie biegłego z zakresu chirurgii J. W. oraz biegłego z zakresu neurologii i rehabilitacji J. B. są fachowe i rzetelne. Wiernie odzwierciedlają obecny stan zdrowia powódki oraz w taki też sposób wskazują na jakie dolegliwości cierpiała powódka po wypadku. Nie były ponadto kwestionowane przez strony. Dlatego Sąd dał jej wiarę w całości.

Opinia biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów (...) zdaniem Sądu również zasługuje na wiarę. Wprawdzie była ona kwestionowana przez pozwanego w toku postępowania zarówno co do metodologii użytej przez biegłego w jego pracy, jak również co do nieodpowiedniego zakresu przedmiotowej opinii aczkolwiek biegły podtrzymał swoją opinię oraz udzielił na powyższe zarzuty wyczerpującej i przekonywującej odpowiedzi. Pozwany zarzucał ponadto biegłemu brak obiektywności. Twierdził, iż nie kieruje się on podstawową zasadą bezstronności, podkreślając przy kształt podpunktu „e) inne uwagi” znajdujących się w ramach opinii. Zdaniem Sądu podpunkt ten nie ma żadnego znaczenia w sprawie. Najistotniejszym aspektem przedmiotowej opinii są wyłącznie wyliczenia matematyczne, które w ocenie Sądu biegły przyjął i obliczył prawidłowo.

Zwrócić należy uwagę na stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 7 listopada 2012 r., o sygn. akt I CKN 1170/98 gdzie wskazał on, iż opinia biegłego podlega ocenie - przy zastosowaniu art. 233 § 1 KPC - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków.

Mając na względzie powyższe uwagi należy stanowczo stwierdzić, iż kwestionowana przez pozwanego opinia jest profesjonalna, oparta na wiarygodnych danych oraz właściwych obliczeniach a ponadto sporządzona przez doświadczonego w tym zakresie biegłego. Dlatego też powyższe zarzuty pozwanego nie znalazły uznania w oczach Sądu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Powódka opiera swe roszczenia na postawie art. 907 § 2 k.c., zgodnie z którym jeżeli obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty, chociażby wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

Wyrokiem z dnia 12 października 1984 r., sygn. akt I C 28/84 (od którego została oddalona przez Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 13 lutego 1985 r., sygn. akt IV CR 26/85 rewizja powódki) Sąd Wojewódzki w Krośnie zasądził na rzecz powódki m.in.: od pozwanego kwotę 345 360 zł z odsetkami oraz rentę wyrównawczą w kwocie 8000 zł miesięcznie. Renta wypłacana przez pozwanego na rzecz powódki zwiększona została przez niego decyzją z dnia 29 czerwca 1998 r., której to podwyższył on powódce rzeczone świadczenie do łącznej sumy 600 zł. Następnie decyzją z dnia 06 września 2016 r. podwyższył świadczenie wypłacane powódce do łącznej kwoty 1 030 zł aby obniżyć je następnie decyzją z dnia 09 listopada 2016 r. do kwoty 923,45 zł.

Sąd rozpoznając na podstawie art. 907 § 2 KC powództwo o zmianę wysokości renty za wyrządzoną szkodę nie bada ponownie przesłanek odpowiedzialności, lecz ogranicza się do sprawdzenia, czy zmiana stosunków usprawiedliwia żądanie zmiany wysokości lub czasu trwania renty. Sąd nie jest przy tym związany sposobem ustalenia renty przyjętym w poprzednim wyroku, skoro okoliczności rzutujące na wysokość renty z upływem czasu ulegają zmianom. W sytuacji, gdy na podstawie art. 907 § 2 KC strona żąda zmiany wysokości lub czasu trwania renty, w związku ze zmianą stosunków, sąd musi uwzględnić także przesłanki określone w art. 444 § 2 k.c., co oznacza, że ustalona w tym trybie renta z tytułu utraty zdolności do pracy ma na celu wyrównanie szkody. Powinna zatem rekompensować poszkodowanemu uszczerbek, który wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia powstał w jego dochodach z tytułu pracy zarobkowej. Powinna więc być ona równa różnicy między hipotetycznymi dochodami, które poszkodowany osiągałby, gdyby nie doszło do zdarzenia wyrządzającego szkodę a dochodami, które uzyskuje po tym zdarzeniu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 września 2017 r., sygn.. akt I ACa 106/17).

W piśmiennictwie i orzecznictwie (por. m.in. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 29 października 1993 r., III CZP 142/93, OSNC 1994, nr 4, poz. 82 i z dnia 20 kwietnia 1994 r., III CZP 58/94, OSNC 1994, nr 11, poz. 207 oraz wyrok z dnia 9 stycznia 2009 r., I CNP 94/08, ) przyjmuje się, że zmianę wysokości renty na podstawie art. 907 § 2 k.c. może uzasadniać istotny spadek siły nabywczej pieniądza, w wyniku którego zwiększa się negatywny skutek gospodarczy zdarzenia wywołującego szkodę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2014 r., o sygn. akt IV CSK 444/13).

"Zmiana stosunków" w rozumieniu art. 907 par. 2 k.c. musi być istotna i taka, której sąd w wyroku lub strony w ugodzie nie przewidziały albo nawet przewidziały, lecz inaczej, o innej treści. Pojęcie "stosunków" jest ujęte w sposób ogólny i nie pozwala dlatego na wyłączenie z nich wszelkich okoliczności, od których zależy wysokość i czas trwania renty odszkodowawczej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1972 r., sygn. akt II PR 48/72).

Opierając się na powyższym należy jednoznacznie stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie doszło do zmiany stosunków. Wypadek, wskutek którego ucierpiała powódka miał miejsce na początku lat 80-tych ubiegłego stulecia, na wiele lat przed denominacją i zmianą ustroju gospodarczego państwa. Z kolei podwyższenie wypłacanej renty nastąpiło w roku 1998 r., od którego minęło przeszło 20 lat. Od tego czasu bezsprzecznie zmieniła się wartość nabywcza pieniądza.

Powódka aż do dnia dzisiejszego odczuwa skutki wypadku. Cierpi na szereg dolegliwości, tj.: encefalopatię pourazową na skutek przebytego ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego, uogólnioną chorobę zwyrodnieniową stawów, odczuwa stan po złamaniu prawego oraz lewego podudzia. Powódka cierpi również na dolegliwości bólowe głowy, połączone z zawrotami i nudnościami, bóle kości czaszki, zaburzenia pamięci, drżenie rąk i nóg, bóle wielostawowe zaostrzające się przy zmianach pogody. Cierpi na nietrzymanie moczu, posiada zniekształconą twarz wskutek czego nie może domykać powieki oka lewego, ma trudności podczas dłuższego chodzenia oraz z trzymaniem małych przedmiotów w ręce. Nie leczy się neurologicznie, jednak korzysta z porad lekarza rodzinnego.

Jak wynika z materiału zgromadzonego w toku niniejszego postępowania stan powódki nie powoduje konieczności długotrwałej rehabilitacji, aczkolwiek wskazana jest rehabilitacja okresowa. Jednakże, nie wszystkie rehabilitacje, na które powinna uczęszczać powódka, znajdują się na liście refundowanych przez NFZ. Wskutek tego powódka nie może pozwolić sobie na nie ze względu na wysokie ich koszty (koszt jednej rehabilitacji to ok. 50 zł).

Powódka jest całkowicie niezdolna do pracy. Nie może w związku z tym dokonywać żadnych czynności wynikających z wyuczonego zawodu. Jej obecna kondycja finansowa pozwala wyłącznie na skromne życie. Niejednokrotnie w ciągu roku kalendarzowego potrzebuje pomocy finansowej córki. Poza wyżej wskazanymi odpłatnymi rehabilitacjami nie korzysta również z innych odpłatnych usług leczniczych. Ponadto powódka zobligowana jest do zażywania wielu rodzajów lekarstw, zarówno przeciwbólowych jak i np.: neurologicznych. Ich koszty wynoszą ok 500 zł miesięcznie i wzrosły znacznie na przestrzeni kilku ostatnich lat.

Wszystko to sprawia, że powódka z upływem lat coraz dotkliwiej odczuwa skutki wypadku, zarówno fizycznie jak i finansowo.

Odnosząc się do twierdzeń strony pozwanej, należy podzielić jej stanowisko co do braku wystąpienia klauzuli waloryzacyjnej w wyroku zasądzającym przedmiotową rentę, jednak zwiększenie wysokości renty dochodzonej przez powódkę opiera się na podstawie art. 907 § 2, gdzie brać pod uwagę powinno się w szczególności negatywne skutki wypadku, w którym ucierpiała. Renta zasądzona na podstawie art. 444 § 2 k.c. jest świadczeniem z istoty swej niepieniężnym, tzn. źródło, z którego wynika obowiązek tego świadczenia ma charakter niepieniężny. W tej sytuacji do renty zasądzonej na podstawie wyżej wymienionego przepisu nie ma zastosowania klauzula waloryzacyjna, jako że odnosi się ona tylko do zobowiązań pieniężnych sensu stricto. Waloryzacji takiej renty dokonuje się zatem na podstawie art. 907 § 2 k.c., gdyż jej celem jest wyrównanie doznanych szkód o charakterze trwałym, przejawiających się w zwiększeniu stałych potrzeb (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2016 r., o sygn. akt I ACa 367/16).

Ponadto w wyroku tym została orzeczona odpowiedzialność pozwanego na przyszłość za ewentualne dalsze skutki wypadku, co zdaniem Sądu ma ważkie znaczenie. Implikuje ona bowiem wszystkie skutki owego zdarzenia, w szczególności zapewnienie poszkodowanej minimum finansowego funkcjonowania, którego nie może zapewnić sobie sama wskutek negatywnych następstw rzeczonego wypadku.

Jak wskazano wyżej, nie jest możliwe ustalenie wysokości świadczeń jakie obecnie osiągałaby powódka, gdyby wypadek w którym ucierpiała nie miał miejsca. Nie ma pewności czy powódka prowadziłaby działalność w zakresie krawiectwa, zgodnie z wyuczonym zawodem, czy też pracowałaby w innym charakterze. Nie jest również pewne, podzielając stanowisko pozwanego, czy pracowałaby w jakimkolwiek charakterze. Jednakże w razie wystąpienia różnorodnych zjawisk w stosunkach ekonomicznych lub osobistych poszkodowanego, wpływających na ocenę wysokości szkody wyrównywanej rentą należy dokonać ich porównania i dostosować treść orzeczenia do jego wyniku. […] renta wyrównawcza nie może być ustalana i podwyższana w oderwaniu od rzeczywistych możliwości zarobkowych poszkodowanego przy założeniu, że nie doznałby szkody (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2004 r., o sygn. akt V CK 302/04).

Istotna w niniejszym postępowaniu jest chwila ustalania wysokości renty. Tak jak wyżej wskazano, pierwotnie została ona ustalona w latach 80-tych, następnie zmieniona pod koniec lat 90-tych ubiegłego stulecia. Od tego czasu nastąpiły znaczne zmiany gospodarcze, przez co zmieniły się też podstawy, na których kwota renty została ustalona.

Wskutek powyższego należy określić relację zmiany stosunków gospodarczych z chwili ustalania wysokości renty, a to 1998 r. do chwili obecnych stosunków gospodarczych. Zdaniem Sądu najbardziej właściwym wskaźnikiem ukazującym powyższą relację co do renty wyrównawczej będzie wzrost przeciętnej emerytury z chwili ustalenia rzeczonej renty do chwili obecnej. Opierając się na tej podstawie należy przyjąć stosunek wzrostu 267,91%, oraz stwierdzić, iż renta wyrównawcza przysługująca powódce od pozwanego powinna wynosić 803,73 zł. Natomiast aspektem właściwie obrazującym zmiany stosunków w zakresie renty z tytułu zwiększonych potrzeb w powyższym zakresie będą wskaźniki cen i towarów ogłaszanych przez Główny Urząd Statystyczny. Opierając się na przytoczonych wyżej przesłankach stwierdzić należy, iż renta z tytułu zwiększonych potrzeb powinna być wypłacana przez pozwanego powódce w wysokości 532,46 zł.

Reasumując powyższe łączna wysokość renty należnej powódce od pozwanego wynosić powinna 1 336,19 zł, co orzeczono w punkcie I wyroku.

Odsetki zostały zasądzone zgodnie z żądaniem powódki oraz z dyspozycją
art. 481 § 1 k.c.: jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odsetki należą się wierzycielowi za sam fakt opóźnienia się dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, a zatem należą się od dnia, w którym świadczenie to stało się wymagalne i powinno być zapłacone. Przy świadczeniach okresowych, takich jak renta, odsetki należą się oddzielnie od każdej miesięcznej należności, poczynając od pierwszego dnia opóźnienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06 czerwca 2002 I CKN 693/00).

Powódka w pierwotnym kształcie pozwu żądała kwoty 1 200 zł tytułem renty od pozwanego oraz odsetek od dnia 01 lipca 2016 r. Zmodyfikowała to roszczenie pismem z dnia 24 maja 2018 r., podwyższając wyżej wskazaną kwotę do 1 336,19 zł. Natomiast podczas rozprawy w dniu 01 kwietnia 2019 r. (k. 119) powódka zmodyfikowała po raz kolejny żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie odsetek od rozszerzonego wcześniej żądania pozwu od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma z dnia 24 maja 2018 r. Dlatego też o odsetkach należało orzec jak w punkcie I wyroku a w pozostałym zakresie postępowanie umorzyć (punkt II wyroku).

Orzeczenie o kosztach (pkt III wyroku) opiera się na art. 98 k.p.c. oraz (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 (§ 2 w brzmieniu rozporządzenia z dnia 03.10.2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1668). Na rzecz powódki od pozwanego została zasądzona kwota 1 901,64 zł. Należało też ściągnąć od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Krośnie kwotę 736,65 zł tytułem brakującej części wydatków w sprawie (część nieuiszczonych opłat za opinię biegłych sądowych, od których powódka była zwolniona). Orzeczenie w tym przedmiocie znajduje zastosowanie w treści art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 300 ze zm.).

Z:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)