Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

M. D. działając w imieniu małoletniego syna W. R. (1) wystąpiła z pozwem przeciwko B. R. o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego W. R. (2) z kwot po 300 zł miesięcznie zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 29 lutego 2012 roku, sygn. akt III RC 347/11 do kwot po 800 zł miesięcznie płatnych do jej rąk do 10-tego każdego miesiąca wraz ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

Pozwany B. R. konsekwentnie wnosił o oddalenie powództwa, natomiast z chwilą zgłoszenia się pełnomocnika dodatkowo zgłoszony został wniosek o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

Strona powodowa zgodziła się na zawarcie ugody na kwotę 500 zł miesięcznie. Na powyższą propozycję nie wyraził zgody pozwany. Ostatecznie strony nie doszły do porozumienia w kwestii wysokości alimentów i nie doszło do zawarcia ugody.

Sąd ustalił, co następuje:

M. D. i B. R. nie są i nie byli małżeństwem. Pozostawali w nieformalnym związku. Ze związku tego w dniu (...) urodził się ich syn W. R. (1). Pozwany uznał ojcostwo tego małoletniego przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w B. i syn nosi jego nazwisko R..

Sąd Rejonowy w Brodnicy wyrokiem z dnia 29 lutego 2012 roku wydanym w sprawie sygn. akt III RC 347/11 zasądził rentę alimentacyjną od pozwanego B. R. na rzecz małoletniego powoda W. R. (1) w kwocie po 300 zł (trzysta złotych) miesięcznie, płatną z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego powoda - M. D. poczynając od dnia 1 grudnia 2011r., z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat. Sytuacja stron na dzień wydania wyroku w tej sprawie przedstawiała się, jak poniżej.

Rodzice małoletniego powoda mieszkali osobno. Małoletni W. mieszkał z matką. Matka małoletniego miała 40 lat, z zawodu była technikiem do spraw reklamy. Na swoim utrzymaniu - oprócz małoletniego powoda - miała wówczas starszego 17-letniego syna z innego związku, na którego otrzymywała alimenty w kwocie 300zł. Małoletni powód miał ukończone cztery lata i uczęszczał do przedszkola, które opłacał pozwany. Do przedszkola małoletniego odprowadzał jego ojciec B. R. i pozwany również zabierał dziecko z przedszkola. Małoletni przebywał z ojcem do czasu powrotu jego matki M. D. z pracy. W czasie pobytu małoletniego z ojcem ponosił on koszty utrzymania dziecka. W. był zdrowym dzieckiem, prawidłowo rozwijał się. Matka małoletniego powoda - M. D. zatrudniona była w Wytwórni (...) z miesięcznym wynagrodzeniem kształtującym się na poziomie nieco ponad 1600 zł. Otrzymywała na dwoje dzieci zasiłek rodzinny w kwocie 156 zł. Wraz z synami zajmowała ona dwupokojowe mieszkanie, które należało do jej rodziny. Opłacała za mieszkanie czynsz w kwocie 549, 66 zł ponadto ponosiła koszty jego eksploatacji. Łącznie miesięczne opłaty za czynsz, media i gaz wynosiły około 800 zł. Koszt miesięcznego utrzymania małoletniego powoda w tamtym czasie wynosił 500 zł.

Pozwany B. R. miał wówczas 49 lat, był bez zawodu. Z dniem 22 listopada 2011 roku zarejestrował się jako osoba bezrobotna, jednakże nie przyznano jemu prawa do zasiłku. Zajmował się handlem przyczepami i domkami holenderskimi. Mieszkał z rodzicami, którzy pokrywali wszelkie koszty jego utrzymania a także domu i działki, na której znajdował się budynek. Pozwany przyznał, że na handlu zarobił około 5.000 zł do 7.000 zł na rok. Miesięcznie na syna W. wydawał kwotę od 200 zł do 300 zł, ponadto opłacał przedszkole oraz zajęcia z języka angielskiego i rytmiki w wysokości 36 zł miesięcznie. Kupował synowi ubrania, zabawki, słodycze, przybory do przedszkola itp. Na zakup samochodu służącego mu do odwożenia małoletniego powoda do i z przeszkolą pożyczył pieniądze od swoich rodziców.

Dowód: akta sprawy III RC 347/11 tut. Sądu w tym: odpis zupełny aktu urodzenia k. 3, zeznania matki małoletniego powoda, k.14-14v, zeznania pozwanego – k. 14v-15.

Obecnie sytuacja strony powodowej przedstawia się następująco: małoletni powód ma 10 lat i uczęszcza do klasy (...) Szkoły Podstawowej w B.. Zaczął się u niego intensywny okres wzrostu, szybko wyrasta z odzieży i obuwia, co wiąże się z koniecznością ich częstej wymiany. Wzrosły więc koszty utrzymania dziecka związane z zakupem wyżywienia, zakupu odzieży, środków czystości i higieny osobistej. Małoletni jest zdrowym chłopcem, dobrze się rozwija. Jak każdy nastolatek lubi korzystać z równego rodzaju rozrywek takich jak basen, kino, pizzeria, co także generuje dodatkowe koszty. Korzysta z dodatkowych zajęć - lekcje języka angielskiego, które aktualnie opłaca siostra jego matki. Matce chłopca z trudem udaje się opłacić wycieczki szkolne, ale nie jest mu już wstanie wówczas dać kieszonkowego w takiej wysokości, w jakiej otrzymują pozostałe dzieci. Koszt utrzymania małoletniego powoda wzrósł, matka małoletniego wskazała, że w toku poprzedniej sprawy wynosił 700 zł miesięcznie, obecnie kształtuje się na wyższym poziomie . Matka małoletniego powoda w dalszym ciągu zatrudniona jest w Wytwórni (...) w B.. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie, którego wysokość kształtuje się na poziomie 2088 zł miesięcznie. Na małoletniego powoda otrzymuje alimenty, które pozwany uiszcza nieregularnie i nie zawsze w pełnej wysokości. Wraz z małoletnim powodem oraz starszym już pełnoletnim synem zamieszkuje w mieszkaniu uzyskanym przez nią z zasobów (...) Towarzystwa Budownictwa (...) na zasadzie prawa lokatorskiego. Miesięczny koszt utrzymania mieszkania wraz z ratą kredytu kształtuje się na poziomie 1300 zł. (Na poczet zakupu mieszkania zaciągnęła ona wspólnie z rodzicami - z uwagi na brak samodzielnej zdolności kredytowej - kredyt w banku Spółdzielczym w B.). Jej starszy pełnoletni syn uczy się i jednocześnie podjął pracę na umowę zlecenie.

Aktualna sytuacja pozwanego przestawia się następująco: B. R. ma obecnie 57 lat, bez zawodu. Od marca 2019 roku przebywa w Holandii, gdzie podjął dorywcze zatrudnienie u znajomego. Wskazał, że otrzymuje 50 Euro dziennie brutto, z czego ponosi koszty swojego utrzymania, wydatki te kształtują się na poziomie 50 -100 zł dziennie. Do czasu wyjazdu do Holandii zamieszkiwał wraz z matką w domu jednorodzinnym należącym do matki. Obecnie na swoim utrzymaniu posiada jedynie małoletniego powoda. Poza nim jest ojcem dzieci pochodzących z jego formalnego związku małżeńskiego, ale są już pełnoletnie i same się utrzymują. Pozwany nie ponosi żadnych wydatków związanych z eksploatacją domu. Wszelkie opłaty, w tym opłaty eksploatacyjne i koszty utrzymania zarówno siebie jak i pozwanego ponosi jego 91-letnia matka. Pozwany ostatnio był zatrudniony w 2017 roku na podstawie kontraktu w rzeźni norwesko-polskiej, była to praca wykonywana poza granicami kraju, w Norwegii. Pracował 3 miesiące w okresie od września 2017 roku do początku grudnia 2017 roku. Zarobił wówczas 18.000 zł. Działalność gospodarcza, którą wcześniej prowadził jest zawieszona. Pozwany nie jest obecnie zarejestrowany jako osoba bezrobotna, wskazał, że jest mu wstyd, woli szukać pracy na własną rękę. Posiada dwa domki holenderskie na sprzedaż, ale są one w bardzo złym stanie a trzeci, który ostatnio otrzymał nadaje się do rozbiórki, natomiast liczył na to, że go naprawi i sprzeda z zyskiem. Pozwany posiada obecnie zadłużenie, które oszacował na kwotę około 36.000 - 40.000 zł. Pozwany nie jest nigdzie ubezpieczony. Po ostatniej kłótni z matką małoletniego powoda nie kupuje już odzieży i butów powodowi, nie utrzymuje z nim kontaktów od połowy sierpnia 2018 roku. Pozwany choruje na depresję, był dwukrotnie u psychiatry, konsultował się z córką, która jest psychologiem. Odkąd podjął pracę w Holandii jego samopoczucie uległo polepszeniu. Pozwany uiszcza alimenty nieregularnie, posiada zadłużenie także z tego tytułu, prowadzona jest obecnie egzekucja komornicza.

Dowód: zeznania matki małoletniego powoda M. D. k.21-21v, 22v, zeznania pozwanego B. R. k. 21v-22v, 90v-91, dowody z dokumentów na kartach: 5-9, 16-18, 30-47, 49-69, 81-83 akt przedmiotowej sprawy.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron w zakresie, w jakim znalazły one odzwierciedlenie w dokonanych powyżej ustaleniach faktycznych, bowiem ten zakres ich zeznań w powiązaniu przedłożonymi dowodami z dokumentów układa się w pewną logiczną całość . Matka małoletniego powoda szczegółowo nakreśliła obecną sytuację małoletniego syna i swoją. (...) się na obecnych potrzebach 10-letniego syna. Rzeczowo przedstawiła, jakie ona czyni konkretne starania w utrzymaniu, wychowaniu dziecka i uzyskiwaniu środków na jego rozwój. Zeznania pozwanego w szczególności na okoliczność jego sytuacji majątkowej i możliwości zarobkowych były ogólnikowe. Spór pomiędzy stronami sprowadzał się głównie do kwestii zasadności żądania strony powodowej w przedmiotowej sprawie odnoszonego do sytuacji majątkowej pozwanego i jego możliwości zarobkowych, jednakże rozstrzygnięcie tej kwestii jest obowiązkiem Sądu.

Co do dowodów z dokumentów wskazanych wyżej Sąd nie dopatrzył się okoliczności mogących budzić wątpliwości co do ich prawdziwości.

Sąd oddalił wniosek zgłoszony przez pełnomocnika pozwanego dotyczący przesłuchania zawnioskowanych świadków uznając, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, zaś przeprowadzenie zawnioskowanych dowodów jest zbędne.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. W myśl paragrafu 2 tego artykułu wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Natomiast zgodnie z przepisem art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany umowy bądź orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. A zatem gdy zmienią się usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego do ich łożenia można żądać podwyższenia alimentów.

Dokonując pod tym kątem oceny okoliczności przedmiotowej sprawy uznać należy, że zaistniały podstawy do częściowego podwyższenia alimentów należnych od pozwanego B. R. na rzecz małoletniego powoda W. R. (1). Dotychczasowa wysokość alimentów należnych od pozwanego na rzecz małoletniego powoda ustalana była ponad 6 lat temu, kiedy to małoletni W. miał zaledwie 4 lata, a zatem i jego potrzeby były dużo mniejsze. Ponadto w tamtym czasie pozwany partycypował w jego kosztach utrzymania tj. poza alimentami opłacał synowi przedszkole, dodatkowe zajęcia z angielskiego czy rytmiki. Poświęcał mu więcej czasu czyniąc osobiste starania w jego wychowanie. Obecnie małoletni W. R. (1) ma 10 lat, uczęszcza do szkoły, co generuje nowe dodatkowe koszty, które to w całości obciążają jego matkę. Ponadto małoletni powód wszedł w fazę intensywnego wzrostu i dojrzewania, co wiąże się choćby z koniecznością częstszej wymiany odzieży, obuwia z uwagi na to, że szybciej z nich wyrasta czy zakupu większej ilość żywności z uwagi na wzmożony apetyt. Ponadto jak każdy nastolatek chciałby korzystać z różnego typu rozrywek, jeździć na wycieczki czy rozwijać zainteresowania. Oboje rodzice małoletniego powoda ponoszą wydatki związane z ich utrzymaniem. Ponieważ małoletni powód w dalszym ciągu zamieszkuje razem z matką, to właśnie ona czyni osobiste starania w jego utrzymanie i wychowanie. Z tych też względów oczywiste jest, że ojciec małoletniego winien mieć udział finansowy w kosztach jego utrzymania i to w chwili obecnej wyższy, niż dotychczas tym bardziej, że obecnie nie czyni on osobistych starań w jego utrzymanie i wychowanie, jak miało to miejsce w czasie poprzedniej sprawy o alimenty mimo osobnego zamieszkiwania. Nie ma przy tym - zdaniem Sądu - znaczenia przyczyna tego stanu rzeczy. Pamiętać należy, że przesłanką podwyższenia renty alimentacyjnej są usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów a ponadto zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego a nie faktyczne osiągane przez niego dochody. W ocenie Sądu pozwany posiada możliwości zarobkowe pozwalające jemu sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu wobec syna W. R. (1) w kwocie 400 zł miesięcznie podejmując chociażby prace dorywcze na własną rzecz czy na rzecz innych osób, co sam dotychczas wykazał podejmując okresowo takie prace. Sąd miał na uwadze okoliczność występowania nastrojów depresyjnych u pozwanego, co nie pozostawało bez wpływu na kwestię podejmowania przez niego czy też utrzymana podjętego zatrudnienia. Z tego więc względu podwyżka alimentów od niego na rzecz syna ma charakter bardziej symboliczny, który jednak winien być motywacją dla pozwanego do podjęcia leczenia, o ile w dalszym ciągu stany te będą się utrzymywały ograniczając jego możliwości zarobkowe, chyba że samo podjęcie zatrudnienia wpłynie pozytywnie na stan jego zdrowia i zwiększy motywację do dalszej pracy, na co wskazywał sam pozwany.

Reasumując - ocena tych wszystkich okoliczności wynikających z przeprowadzonego postępowania dowodowego, na które wskazano wyżej skłoniła Sąd do rozstrzygnięć znajdujących odzwierciedlenie w wyroku. I tak Sąd w punkcie 1) podwyższył rentę alimentacyjną należną od pozwanego B. R. na rzecz małoletniego powoda W. R. (1) z kwoty po 300 zł (trzysta złotych) miesięcznie zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 29 lutego 2012 r. w sprawie III RC 347/11 do kwoty po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie, płatną z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniego powoda M. D. z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat - poczynając od uprawomocnienia się wyroku. W punkcie 2) wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Powyższe odnosiło się do kwoty przewyższającej dokonaną w punkcie 1) wyroku podwyżkę alimentów, co nastąpiło ze względów wskazanych szczegółowo wyżej, które zadecydowały również o dacie, od której podwyższenie alimentów ma nastąpić. W punkcie 3) wyroku Sąd rozstrzygnął o kosztach sądowych - odstępując od obciążania pozwanego kosztami sądowymi, od uiszczenia których powód był zwolniony z mocy ustawy, przejmując je na rzecz Skarbu Państwa – o powyższym rozstrzygnięto po myśli art. 113 UKS a contrario. W punkcie 4) Sąd odstąpił od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego uznając to rozstrzygnięcie za zasadne w okolicznościach przedmiotowej sprawy.

Sędzia:

/-/ R. A.