Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 30/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2019 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Barbara Krameris

Sędziowie: SSA Bogusław Tocicki (spr.)

SSO del. do SA Agata Regulska

Protokolant: Paulina Pańczyk

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej (...)Violetty Gnatowskiej

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2019 r.

sprawy O. A.

oskarżonej z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżoną

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 3 października 2018 r. sygn. akt III K 364/16

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że wysokość obowiązku naprawienia szkody nałożonego na oskarżoną O. A. na podstawie art. 46 §1 k.k. w punkcie V części rozstrzygającej ustala na kwotę 154.373,40 (stu pięćdziesięciu czterech tysięcy trzystu siedemdziesięciu trzech 40/100) złotych;

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od oskarżonej O. A. na rzecz Skarbu Państwa 320 złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, na co składa się 20 złotych tytułem zryczałtowanych wydatków Skarbu Państwa w tym postępowaniu, oraz 300 złotych tytułem opłaty za II instancję.

UZASADNIENIE

Prokurator Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Starego Miasta oskarżyła O. (...) o to, że :

I. w okresie od 5 grudnia 2014r. do 20 marca 2015r. we W., działając jako prezes jednoosobowego zarządu firmy (...) sp. z o.o. z/s we W. przy ul. (...), w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, dokonała przywłaszczenia mienia znacznej wartości w postaci 4 pojazdów mechanicznych o łącznej wartości 420.942,70 złotych, powierzonych reprezentowanej przez nią firmie do odpłatnego korzystania na podstawie umów leasingowych, czym działała na szkodę (...) sp. z o.o. z/s w Ł. oraz (...) sp. z o.o. z/s w W., w ten sposób, iż pomimo wypowiedzenia przez leasingodawców umów z uwagi na zaległości w spłacie rat leasingowych, nie dokonała zwrotu pojazdów w wyznaczonym umownie terminie, w tym:

⚫: samochodu osobowego marki B. nr rej. (...) o wartości 126.341,46 złotych, przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 30 stycznia 2014r. na nr (...) przez (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na dzień 16 marca 2015r.;
⚫: samochodu osobowego marki A. nr rej. (...) o wartości 97.642,28 złotych przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 24 marca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na 20 marca 2015r.;
⚫: samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości 98.479,48 złotych, przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r.;
⚫: samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości 98.479,48 złotych, przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r.;

- tj. o przestępstwo z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

II. w okresie najpóźniej do dnia 15 lipca 2014r., pełniąc funkcję prezesa jednoosobowego zarządu (...) sp. z ograniczoną odpowiedzialnością z/s we W. przy ul. (...), nie złożyła w Sądzie Rejestrowym (...)rocznego sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności w/w podmiotu gospodarczego za rok 2013,

- tj. o przestępstwo z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości.

Wyrokiem z dnia 3 października 2018r.sygn. akt III K – 364/16Sąd Okręgowy we Wrocławiu orzekł następująco :

I. uznał oskarżoną O. A. za winną tego, że w okresie od 5 grudnia 2014r. do 20 marca 2015r. we W., działając jako prezes jednoosobowego zarządu firmy (...) sp. z o.o. z/s we W. przy ul. (...), w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, dokonała przywłaszczenia mienia znacznej wartości w postaci 4 pojazdów mechanicznych o łącznej wartości nie mniejszej niż 329.095,67 złotych netto (404.787,67 złotych brutto), powierzonych reprezentowanej przez nią firmie do odpłatnego korzystania na podstawie umów leasingowych, czym działała na szkodę (...) sp. z o.o. z/s w Ł. oraz (...) sp. z o.o. z/s w W., w ten sposób, iż pomimo wypowiedzenia przez leasingodawców umów z uwagi na zaległości w spłacie rat leasingowych, nie dokonała zwrotu pojazdów w wyznaczonym umownie terminie, w tym:

⚫: samochodu osobowego marki B. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 93.595,09 złotych netto (115.121,96 złotych brutto), przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 30 stycznia 2014r. na nr (...) przez (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na dzień 16 marca 2015r.;
⚫: samochodu osobowego marki A. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 81.127,18 złotych netto (99.786,43 złotych brutto) przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 24 marca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na 20 marca 2015r.;
⚫: samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto), przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r.;
⚫: samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto), przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r.;

tj. przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. wymierzył jej karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

II. uznał oskarżoną O. A. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości i za to na podstawie art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości wymierzył jej karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

III. na podstawie art. 85 § 1-3 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył wymierzone oskarżonej O. A. kary pozbawienia wolności i wymierzył jej karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

IV. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 6 czerwca 1997r., Dz. U. nr 88, poz. 553) w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonej kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 5 (pięciu) lat próby;

V. na podstawie art. 46 § 1 k.k. (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 5 listopada 2009r., Dz. U. nr 206, poz. 1589) w zw. z art. 4 § 1 k.k. zobowiązał oskarżoną do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie I części dyspozytywnej wyroku w części poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o. w W. kwoty 154.373,40 złotych netto (189.879,28 złotych brutto);

VI. na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym wymierzył jej opłatę w kwocie 300 (trzystu) złotych.

Apelację o powyższego wyroku złożyła oskarżona O. A. za pośrednictwem swojego obrońcy z wyboru adw. M. B. (1) , w całości co do przestępstwa przypisanego jej w punkcie I części rozstrzygającej. Obrońca oskarżonej, powołując się m.in. na przepis art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1) mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku rażącą obrazę przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez:

a) dokonanie oceny zebranego materiału dowodowego w sposób dowolny, z pominięciem zasad doświadczenia życiowego i logiki, bez uwzględnienia całokształtu materiału dowodowego, skutkujące wysnuciem nieprawidłowych wniosków odnośnie stanu wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonej, podczas gdy podawane przez nią okoliczności, v szczególności związane ze zbyciem spółki oraz przekazaniem pojazdów nowemu nabywcy spółki są logiczne, w szczególności mając na względzie treść pozostałego materiału dowodowego w sprawie;

b) pominięcie okoliczności związanych z sytuacją życiową oskarżonej w momencie zbycia spółki, w szczególności choroby matki oskarżonej, którą to oskarżona musiała się opiekować, co miało wpływ na podjęcie decyzji o sprzedaży spółki oraz jej stanu psychicznego w tymże czasie;

2) mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku rażącą obrazę przepisów prawa procesowego, tj.:

a) art. 7 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k. poprzez odczytanie zeznań świadka R. P. złożonych w postępowaniu przygotowawczym, z uwagi na okoliczność, że świadkowi nie można było doręczyć wezwania, podczas gdy oskarżonej udało się ustalić adres zamieszkania świadka, nadto świadek odbierał wcześniejszą korespondencję, kierował pisma do Sądu oraz usprawiedliwiał swoje niestawiennictwo na rozprawach, co zatem idzie nie sposób by o uznać, że świadkowi nie można było doręczyć wezwania;

b) art. 6 k.p.k. i art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku obrońcy o bezpośrednie przesłuchanie świadka R. P., podczas gdy świadek miał bezpośrednią wiedzę dotyczącą czynu objętego aktem oskarżenia nadto z obowiązującej w Kodeksie postępowania karnego zasady bezpośredniości wynika, że Sąd powinien opierać się tylko na dowodach, które zostały przeprowadzone na rozprawie oraz powinien zetknąć się bezpośrednio z materiałem dowodowym, czym Sąd Okręgowy naruszył przysługuje jej oskarżonej prawo do obrony;

3) mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku rażącą obrazę przepisów prawa procesowego art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 i 4 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny pojazdów samochodowych na okoliczność określenia wartości pojazdów na dzień wypowiedzenia umów leasingowych, podczas gdy okoliczność miała znaczenie dla ustalenia wartości pojazdów, szkody poniesionej przez pokrzywdzonych, a także prawidłowego ustalenia kwalifikacji prawnej czynu zarzuconego oskarżonej;

4) mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku rażącą obrazę przepisów prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez:

a) oddalenie wniosku obrońcy o przesłuchanie świadka H. D., podczas gdy zeznania tego świadka służyły ustaleniu istotnych okoliczności w sprawie, w szczególności w zakresie zbycia spółki (...) Sp. z o.o. i przekazania pojazdów nowemu właścicielowi spółki, co miało znaczenie dla oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonej i ustalenia czy oskarżona popełniła zarzucony jej czyn;

b) oddalenie wniosku obrońcy o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania oskarżonej, podczas gdy miało to istotne znaczenie dla ustalenia właściwości i sytuacji życiowej oskarżonej oraz jej prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie, tym samym na wymierzoną oskarżonej karę;

5) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na wpływ na treść tego orzeczenia polegający na przyjęciu, że świadek R. R. spotkał się z oskarżoną w dniu 12 stycznia 2014r. w celu wręczenia Jej wezwania do zwrotu przedmiotów leasingu, podczas gdy świadek podczas jego przesłuchania wskazał, że spotkanie to miało miejsce w styczniu 2015r.

Podnosząc powyższe zarzuty, obrońca z wyboru oskarżonej O. A., adw. M. B. (1) wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego czynu opisanego w punkcie I części dyspozytywnej wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

I. Apelacja obrońcy z wyboru oskarżonej O. A., adw. M. B. (1) nie zasługuje na uwzględnienie, a zebrany materiał dowodowy, ujawniony w trakcie postępowania jurysdykcyjnego w sposób dość jasny wskazuje na to, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu miał pełne podstawy do uznania oskarżonej za winną przestępstwa z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisanego jej w punkcie I części rozstrzygającej wyroku.

Wbrew twierdzeniom obrońcy z wyboru oskarżonej O. A., adw. M. B. (1), Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego przepisów postępowania (art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k., art. 6 k.p.k. i art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k., art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 i 4 k.p.k.), a także błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia. Również orzeczone w stosunku do oskarżonej O. A. kary jednostkowe oraz kara łączna 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby wraz z grzywną w wysokości 200 stawek dziennych, z ustaleniem wysokości jednej stawki dziennej na 50 złotych oraz zobowiązaniem do naprawienia w części wyrządzonej przestępstwem szkody, oceniana przez pryzmat art. 447 § 1 k.p.k. i art. 434 § 2 k.p.k., nie jawiły się jako niesprawiedliwe (rażąco surowe).

Jedynym mankamentem zaskarżonego wyroku było to, że niejednoznacznie określono wysokość obowiązku częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie I części dyspozytywnej wyroku poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o. w W. kwoty 154.373,40 złotych netto (189.879,28 złotych brutto), nałożonego w punkcie V części rozstrzygającej na oskarżoną O. A. na podstawie art. 46 § 1 k.k. Chociaż w uzasadnieniu zaskarżonego Sąd I instancji nie wyjaśnił dlaczego w taki sposób określił wartość obowiązku naprawienia szkody, to jednak można wnioskować, że wynikało to z wątpliwości, czy szkoda wyrządzona przestępstwem obejmowała także podatek VAT i czy ten podatek został rozliczony (zwrócony) przez pokrzywdzoną spółkę. Jeżeli bowiem oskarżyciel posiłkowy, czyli spółka z o.o. (...) w W. występowałaby do właściwych organów skarbowych i otrzymała zwrot podatku VAT od transakcji leasingowania samochodów, objętych przestępstwem przypisanym oskarżonej O. A., to wartość szkody nie mogłaby zawierać podatku VAT, a zatem powinna zostać określona netto, czyli w kwocie 154.373,40 złotych. Jeżeli natomiast, pokrzywdzona spółka nie występowałaby do właściwych organów skarbowych i nie otrzymała zwrot podatku VAT od transakcji leasingowania samochodów, objętych przestępstwem przypisanym oskarżonej O. A., to wartość szkody powinna obejmować podatek VAT, a zatem powinna zostać określona brutto, czyli w kwocie 189.879,28 złotych.

Już sama taka wątpliwość wyrażona przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w sentencji zaskarżonego wyroku oznaczała, że były to wątpliwości, o których mowa w art. 5 § 2 k.p.k., których Sąd I instancji nie zdołał usunąć, a wątpliwości te należało rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego. Mając powyższe na uwadze, niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, zmieniono zaskarżony wyrok na korzyść oskarżonej w ten sposób, że wysokość obowiązku naprawienia szkody nałożonego na oskarżoną O. A. na podstawie art. 46 § 1 k.k. w punkcie V części rozstrzygającej ustalono na kwotę 154.373,40 (stu pięćdziesięciu czterech tysięcy trzystu siedemdziesięciu trzech 40/100) złotych. W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Aby zapewnić przejrzystość argumentacji, w dalszej części niniejszego uzasadnienia zostaną omówione poszczególne zarzuty podniesione w apelacji obrońcy z wyboru oskarżonej O. A., adw. M. B. (1).

II. Wbrew wywodom zawartym w apelacji obrońcy z wyboru oskarżonej O. A., adw. M. B. (1), Sąd Okręgowy we Wrocławiu przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy i wnikliwy. Podczas postępowania dowodowego Sąd I instancji wyczerpał właściwie wszystkie dostępne możliwości dowodowe w celu ustalenia czy istnieją podstawy do przypisania oskarżonemu zarzuconego mu przestępstwa, respektując przy tym zasady procesowe, w tym zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.), zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.), zasadę in dubio pro reo (art. 5 k.p.k.), a także zasadę swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (art. 410 k.p.k.).

Sąd I instancji staranie ocenił ujawniony materiał dowodowy i słusznie doszedł do przekonania, że oskarżona dopuściła się przypisanego przestępstwa, a swoje stanowisko uzasadnił na tyle wyczerpująco i przekonująco, uwzględniając okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonej (art. 4 k.p.k.), że wypełnione zostały wymogi określone dla uzasadnienia wyroku przewidziane w przepisie art. 424 k.p.k. i uzasadnienie to w pełni pozwalało na kontrolę instancyjną zaskarżonego wyroku.

W odniesieniu do przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i w zw. z art. 12 k.k., przypisanego w punkcie I zaskarżonego wyroku, Sąd Okręgowy we Wrocławiu słusznie uznał, że oskarżona O. A. dopuściła się tego czynu polegającego na tym, że w okresie od 5 grudnia 2014r. do 20 marca 2015r. we W., działając jako prezes jednoosobowego zarządu firmy (...) sp. z o.o. z/s we W. przy ul. (...), w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, dokonała przywłaszczenia mienia znacznej wartości w postaci 4 pojazdów mechanicznych o łącznej wartości nie mniejszej niż 329.095,67 złotych netto (404.787,67 złotych brutto), powierzonych reprezentowanej przez nią firmie do odpłatnego korzystania na podstawie umów leasingowych, czym działała na szkodę (...) sp. z o.o. z/s w Ł. oraz (...) sp. z o.o. z/s w W., w ten sposób, iż pomimo wypowiedzenia przez leasingodawców umów z uwagi na zaległości w spłacie rat leasingowych, nie dokonała zwrotu pojazdów w wyznaczonym umownie terminie, w tym:

⚫: samochodu osobowego marki B. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 93.595,09 złotych netto (115.121,96 złotych brutto), przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 30 stycznia 2014r. na nr (...) przez (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na dzień 16 marca 2015r.;
⚫: samochodu osobowego marki A. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 81.127,18 złotych netto (99.786,43 złotych brutto) przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 24 marca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na 20 marca 2015r.;
⚫: samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto), przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r.;
⚫: samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto), przekazanego na podstawie umowy leasingu z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej z (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r.

Podstawę do takich ustaleń faktycznych dawał Sądowi Okręgowemu prawidłowo ujawniony na rozprawie głównej materiał dowodowy w postaci zeznań świadków: P. S. (k. 1-2, 855), K. W. (k. 46-48, 146-147, 220, 864), R. R. (k. 391-392, 879v-880), H. P. (k. 399-401, 880-880v), R. P. (k. 687-688, 937v), Ł. K. (k. 422-424, 855v-856), I. W. (k. 360-363), J. R. (k. 304-305, 864v-865), M. B. (2) (k. 666-667, 933-934 oraz k. 27-28a odezwy Sądu Rejonowego (...)o sygn. IV Ko 814/18), T. J. (k. 206-207, 880), K. M. (k. 204, 854v-855), L. S. (k. 208, 863v-864) i K. A. (k. 113-114, 856), częściowo wyjaśnienia oskarżonej O. A. (k. 623-624, 836v-838), uzupełnione szeroką dokumentacją w postaci:

⚫: umowy aktu notarialnego powołującej spółkę z o.o. (...) w dniu 28.06.2010r. (k. 224-230);
⚫: umowy kupna-sprzedaży udziałów spółki z o.o. (...) przez oskarżoną O. A. i jej brata, K. A. w dniu 14.08.2013r. od T. J. (k. 238-243);
⚫: umowy aktu notarialnego z nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) z dnia 14.08.2013r. rozszerzającej zakres działań gospodarczych spółki, po zakupie udziałów przez oskarżoną O. A. i jej brata (k. 241-237);
⚫: umowy sprzedaży przez K. A. oskarżonej O. A. w dniu 17 kwietnia 2014r. posiadanych przez niego 15 % udziałów w spółce z o.o. (k. 125-126);
⚫: wypisów oraz odpisów z Krajowego Rejestru Sądowego dot. spółki z o.o. (...) (k. 35-41, 244-250, 455-604);
⚫: decyzji Głównego Urzędu Statystycznego o nadaniu numeru (...) spółce z o.o. (...) (k. 251-252);
⚫: zaświadczenia Urzędu Skarbowego W. o nadaniu numeru (...) spółce z o.o. (...) (k. 253);
⚫: bilansu spółki z o.o. (...) na dzień 31.10.2013r., a także rachunku zysków i strat tej spółki przedłożonych leasingodawcy przez oskarżoną O. A. (k. 221-222, 223);
⚫: umowy najmu nr (...) z dnia 14.07.2013r. dot. wynajmowania przez spółkę z o.o. (...) adresu we W. przy ul. (...) (...), w tym także celem odbioru korespondencji, a także oświadczenia wynajmującego z dnia 20.02.2015r. o wypowiedzeniu tej umowy z powodu niepłacenia za najem od listopada 2014r. (k. 42, 425, 426-428);
⚫: pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego W. o pełnomocnictwie do rozliczania podatkowego spółki z o.o. (...) (k. 435);
⚫: deklaracji podatkowych VAT-7 spółki z o.o. (...) w okresie od października 2013r. do stycznia 2015r. oraz zeznania o wysokości osiągniętego dochodu/straty przez tę spółkę za rok 2013 (k. 436-447, 448-452);
⚫: dokumentacji bankowej z (...) SA związanej z prowadzeniem rachunku bankowego spółki z o.o. (...), w tym umowy o prowadzenie rachunku bankowego, zestawienia operacji na koncie, osób uprawnionych do dokonywania transakcji w imieniu spółki, czyli wyłącznie oskarżonej O. A., jako prezesa spółki i R. P. oraz kart wzorów podpisów wymienionych osób (k. 634, 635-642, 643-655);
⚫: umów leasingowych dot. samochodów, które zostały zawarte przez oskarżoną O. A. w 2014r., w tym ogólnych warunków tych umów, dokumentów związanych z przekazaniem samochodów oskarżonej O. A. przez leasingodawców oraz harmonogramami spłat rat leasingowych (k. 8-12, 16-20, 26-33, 54-69, 70-91, 103-108, 150-165, 319-337);
⚫: umowy leasingu operacyjnego na samochód osobowy marki B. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 93.595,09 złotych netto (115.121,96 złotych brutto) z dnia 30 stycznia 2014r. nr (...) zawartej przez oskarżoną O. A. ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na dzień 16 marca 2015r. (k. 54-69);
⚫: umowy leasingu operacyjnego na samochód osobowy marki A. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 81.127,18 złotych netto (99.786,43 złotych brutto) z dnia 24 marca 2014r. nr (...) zawartej przez oskarżoną O. A. ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w Ł., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu umowy leasingu przypadał na 20 marca 2015r. (k. 70-91);
⚫: umowy leasingu operacyjnego na samochód transportowy marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto) z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej przez oskarżoną O. A. ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r. (k. 319-327);
⚫: umowy leasingu operacyjnego na samochód transportowy samochodu transportowego marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto) z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) zawartej przez oskarżoną O. A. ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w W., którego termin zwrotu po wypowiedzeniu w/w umowy ze skutkiem natychmiastowym przypadał na dzień 5 grudnia 2014r. (k. 329-337);
⚫: dokumentacji związanej z wezwaniami do zapłaty nierozliczonych rat leasingowych za samochody, a także wypowiedzeniem umów leasingu i wezwaniami do zwrotu leasingowych pojazdów (k. 6, 7, 14, 15, 21-24, 50-53, 337, 372);
⚫: dokumentacji związanej z czynnościami windykacyjnymi, w tym sprawozdaniami z działań windykacyjnych (k. 5-12, 13-24, 25, 94-99, 100-102);
⚫: protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) datowanej na 3.11.2014r. (k. 122) wraz z protokołami przekazania obywatelce Wietnamu D. H.dokumentacji spółki z o.o. (...) bez daty (k. 123) i przekazania pojazdów pozostających w leasingu spółki z o.o. (...) bez daty (k. 124);
⚫: umowy sprzedaży udziałów spółki z o.o. (...) przez oskarżoną O. A. obywatelce WietnamuD. H., datowanej na 27.01.2015r. (k. 119-121);
⚫: informacji (...) Urzędu Wojewódzkiego z dnia 5.10.2015r., że rzekoma nabywczyni udziałów w spółki z o.o. (...), obywatelka Wietnamu D. H.nie figuruje w rejestrze cudzoziemców legalizujących swój pobyt na terenie Polski, prowadzonym przez Wojewodę (...) (k. 133);
⚫: informacje o podjętych działaniach cywilnoprawnych przez pokrzywdzone podmioty, leasingujące samochody spółce z o.o. (...) (k. 904, 908).

III. W szczególności, absolutnie przekonujące i niebudzące zastrzeżeń były ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego we Wrocławiu, z których wynikało, że oskarżona O. A. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci czterech samochodów, przekazanych jej w ramach zawartych przez oskarżoną, jako prezesa spółki z o.o. (...), umów leasingowych do odpłatnego korzystania w ten sposób, że pomimo wypowiedzenia przez leasingodawców umów z uwagi na zaległości w spłacie rat leasingowych, nie zwróciła tych pojazdów w wyznaczonym umownie terminie. Co więcej, po rozpoczęciu czynności windykacyjnych przez osoby upoważnione przez pokrzywdzonych leasingodawców, oskarżona O. A. odmówiła jakiegokolwiek współdziałania w zakresie odzyskania tych samochodów, zaś okoliczności towarzyszące przekazaniu przez nią spółki z o.o. (...) obywatelce Wietnamu o personaliach: D. H., wskazywały jednoznacznie, że transakcja sprzedaży udziałów w spółce była fikcyjna, a czynności prawne, które miały dowodzić sprzedaży udziałów i przekazaniu leasingowanych samochodów były antydatowane, co miało zapewnić bezkarność oskarżonej O. A.. Zresztą, wspomniane samochody nie zostały odnalezione, co wprost wskazuje na to, że oskarżona O. A., wbrew obowiązkom wynikającym z umów leasingowych, rozporządziła czterema samochodami jak właścicielka, nie mając do tego uprawnień. Warto zwrócić uwagę na szereg okoliczności potwierdzających przestępcze działanie oskarżonej O. A..

Po pierwsze, jak już wcześniej sygnalizowano, analiza zeznań świadków: T. J. (k. 206-207, 880), K. M. (k. 204, 854v-855), L. S. (k. 208, 863v-864) i K. A. (k. 113-114, 856), częściowo wyjaśnienia oskarżonej O. A. (k. 623-624, 836v-838), jak również szeregu dokumentów w postaci: umowy aktu notarialnego powołującej spółkę z o.o. (...) w dniu 28.06.2010r. (k. 224-230), umowy kupna-sprzedaży udziałów spółki z o.o. (...) przez oskarżoną O. A. i jej brata, K. A. w dniu 14.08.2013r. od T. J. (k. 238-243), umowy aktu notarialnego z nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) z dnia 14.08.2013r. rozszerzającej zakres działań gospodarczych spółki, po zakupie udziałów przez oskarżoną O. A. i jej brata (k. 241-237), umowy sprzedaży przez K. A. oskarżonej O. A. w dniu 17 kwietnia 2014r. posiadanych przez niego 15 % udziałów w spółce z o.o. (k. 125-126), wypisów oraz odpisów z Krajowego Rejestru Sądowego dot. spółki z o.o. (...) (k. 35-41, 244-250, 455-604), decyzji Głównego Urzędu Statystycznego o nadaniu numeru (...) spółce z o.o. (...) (k. 251-252), zaświadczenia Urzędu Skarbowego W. o nadaniu numeru (...) spółce z o.o. (...) (k. 253), bilansu spółki z o.o. (...) na dzień 31.10.2013r. oraz rachunku zysków i strat tej spółki przedłożonych leasingodawcy przez oskarżoną O. A. (k. 221-222, 223), a przede wszystkim dokumentacji bankowej z (...) SA związanej z prowadzeniem rachunku bankowego spółki z o.o. (...), w tym umowy o prowadzenie rachunku bankowego, zestawienia operacji na koncie, osób uprawnionych do dokonywania transakcji w imieniu spółki, czyli wyłącznie oskarżonej O. A., jako prezesa spółki i R. P. oraz kart wzorów podpisów wymienionych osób (k. 634, 635-642, 643-655), wskazuje jasno, że w momencie kupienia udziałów spółki z o.o. (...) przez oskarżoną O. A., spółka ta nie posiadała żadnego majątku i majątku takiego nie nabyła do czasu kiedy jej prezesem i właścicielem była oskarżona.

Analiza przepływów na rachunku bankowym spółki z o.o. (...) wskazuje także jednoznacznie, że nie odnotowano na nim takich operacji, które wskazywałyby na taki rozmiar działalności gospodarczej, do której potrzebne byłoby leasingowanie czterech samochodów, w tym dwóch luksusowych samochodów osobowych i dwóch samochodów dostawczych:

1) bezpośrednio przed zawarciem przez oskarżoną O. A. pierwszej umowy leasingu operacyjnego na samochód osobowy marki B. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 93.595,09 złotych netto (115.121,96 złotych brutto) z dnia 30 stycznia 2014r. nr (...) ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w Ł. (k. 54-69), stan środków na koncie spółki w (...) SA od dnia 29.01.2014r. wynosił 17.573,75 złotych (k. 636v), zaś sama opłata wstępna z tytułu leasingu wraz podatkiem VAT wynosiła 31.080,- złotych i jej termin płatności wyznaczono na dzień 6.02.2014r. (k. 56), po czym została zapłacona w dniu 5.02.2014r. (k. 106-107), lecz nie z rachunku bankowego spółki (k. 637);

2) bezpośrednio przed zawarciem przez oskarżoną O. A. drugiej umowy leasingu operacyjnego na samochód osobowy marki A. nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 81.127,18 złotych netto (99.786,43 złotych brutto) z dnia 24 marca 2014r. nr (...) ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w Ł. (k. 70-91), stan środków na koncie spółki w (...) SA od dnia 18.03.2014r. wynosił 8,47 złotych (k. 637v), zaś sama opłata wstępna z tytułu leasingu wraz podatkiem VAT wynosiła 37.000,- złotych i jej termin płatności wyznaczono na dzień 31.03.2014r. (k. 72), lecz zapłacono wyłącznie kwotę 24.020,02 złotych w dniun 30.05.2014r. (k. 103), lecz nie z rachunku bankowego spółki (k. 637v);

3) bezpośrednio przed zawarciem przez oskarżoną O. A. trzeciej umowy leasingu operacyjnego na samochód transportowy marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto) z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w W. (k. 319-327), stan środków na koncie spółki w (...) SA od dnia 10.07.2014r. wynosił 8.263,84 złotych (k. 639), zaś opłata wstępna z tytułu leasingu wraz podatkiem VAT nie została zapłacona z rachunku bankowego spółki (k. 639);

4) bezpośrednio przed zawarciem przez oskarżoną O. A. czwartej umowy leasingu operacyjnego na samochód transportowy marki F. (...) nr rej. (...) o wartości nie mniejszej niż 77.186,70 złotych netto (94.939,64 złotych brutto) z dnia 11 lipca 2014r. nr (...) ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w W. (k. 319-327), stan środków na koncie spółki w (...) SA od dnia 10.07.2014r. wynosił 8.263,84 złotych (k. 639), zaś opłata wstępna z tytułu leasingu wraz podatkiem VAT nie została zapłacona z rachunku bankowego spółki (k. 639);

5) jedyny istotny przepływ środków odnotowano około miesiąca przed zaprzestaniem spłacania rat leasingowych przez oskarżoną O. A., czyli w dniu 16.10.014r. Tego dnia z rachunku osobistego oskarżonej O. A. dokonano przelewu na konto spółki z o.o. (...) na kwotę 161.000,- złotych na poczet zakupu samochodu osobowego, po czym tego samego dnia z konta tej spółki dokonano przelewu tej samej kwoty 161.000,- złotych na rzecz firmy (...), (...)-(...) M., ul. (...) (NIP- (...)) na zakup samochodu marki B. (...) nr rej. (...), na podstawie faktury VAT z 1.10.2014r. (k. 641);

6) w 2014r. z rachunku bankowego spółki z o.o. (...) nie dokonywano płatności za zakup paliwa lub innych należności związanych z eksploatacja pojazdów, które mogłyby odpowiadać kosztom leasingowania czterech samochodów, w tym dwóch samochodów transportowych.

Po wtóre, jak słusznie ustalił Sąd Okręgowy we Wrocławiu, absolutnie bezsporne było to, że jeszcze przed rzekomą sprzedażą udziałów w spółce z o.o. (...) oskarżona O. A., jako prezes spółki, zaprzestała od połowy listopada 2014r. płacenia rat leasingowych za wszystkie samochody, przekazane jej w ramach zawartych umów. Warto przypomnieć daty zaprzestania takich płatności i wysokość pozostałych do zapłaty należności:

1) co do umowy leasingu operacyjnego nr (...) zawartej w dniu 30.01.2014r. z (...) S.A., której przedmiotem był samochód osobowy B. (...) o wartości 126.341,46 złotych netto, raty leasingowe były płacone do dnia 12.11.2014r., a po tej dacie żadna wpłata nie nastąpiła (k. 106). Łącznie z tytułu umowy leasingu oskarżona O. A. uiściła 32.746,37 złotych (k. 108);

2) co do umowy leasingu operacyjnego nr (...) zawartej w dniu 24.03.2014r. z (...) S.A., której przedmiotem był samochód osobowy A. (...) Q. o wartości 97.642,28 złotych netto, raty leasingowe były płacone do dnia 20.11.2014r. (k. 103), a po tej dacie żadna wpłata nie nastąpiła (k. 103-104). Łącznie z tytułu umowy leasingu oskarżona O. A. uiściła 16.515,10 złotych (k. 105);

3) co umów leasingu operacyjnego nr (...) zawartych w dniu 11.07.2014r. z (...) sp. z o.o., których przedmiotem były dwa samochody transportowe marki F. (...) o nr rej. (...) o wartości po 98.479,48 złotych netto każdy (121.129,76 złotych brutto), to tylko po dwie raty leasingowe zostały zapłacone do dnia 5.12.2014r., po czym żadna wpłata nie nastąpiła (k. 361). Łącznie z tytułu obu umów leasingu oskarżona O. A. uiściła 19.695,90 złotych (k. 361).

Porównanie wymienionych dat ostatnich wpłat rat leasingowych, a także ustalenie, że zaprzestanie wpłat rat leasingowych za oba samochody marki F. (...) nastąpiło w bardzo krótkim czasie po zawarciu umów, dobitnie wskazuje na zamiar przywłaszczenia, a także na brak jakiegokolwiek innego racjonalnego powodu leasingowania pojazdów, poza zamiarem ich przywłaszczenia.

Po trzecie, Sąd Okręgowy słusznie zwrócił uwagę na to, że zawarte przez oskarżoną O. A. umowy leasingowe wykluczały oddanie przedmiotów leasingu (czyli samochodów) do używania innym osobom niż leasingobiorca, jak również obciążania przedmiotów leasingu jakimikolwiek prawami na rzecz osób trzecich.

Z przepisu § 3 pkt 3 Ogólnych warunków umowy leasingu (w spółce (...) SA) wynikało bowiem jednoznacznie, że „ Bez zgody Finansującego Korzystający nie może oddać przedmiotu leasingu do używania osobie trzeciej, Korzystający nie jest również uprawniony do ustanawiania na przedmiocie leasingu jakichkolwiek praw na rzecz osób trzecich, czy też przelewania na osoby trzecie praw wynikających z niniejszej umowy leasingu. ” (k. 27). Podobne zapisy zawierał pkt II ppkt 5 Ogólnych warunków umów leasingu umowy leasingowania samochodów zawieranych przez (...) sp. z o.o.: „ Korzystającemu nie przysługuje prawo do ustanawiania na przedmiocie leasingu jakichkolwiek praw na rzecz osób trzecich, ani do przenoszenia przysługujących mu praw na osoby trzecie ” (k. 323).

Analiza zachowania oskarżonej O. A. jeszcze przed rzekomym sprzedaniem udziałów w spółce z o.o. (...) obywatelce Wietnamu D. H.jednoznacznie wskazywało, że sprzeniewierzyła się wskazanym postanowieniom umownym. Potwierdzało to zamiar przywłaszczenia leasingowanych pojazdów.

Po czwarte, oskarżona O. A. od listopada 2014r. nie tylko nie płaciła należnych rat leasingowych, lecz zaprzestała też wnoszenia opłat z tytułu wynajmowania przez spółkę z o.o. (...) adresu we W. przy ul. (...) (...). Wskazują na to zeznania świadka Ł. K. (k. 422-424, 855v-856) oraz dokumenty w postaci umowy najmu nr (...) z dnia 14.07.2013r. (k. 426-428), oświadczenia wypowiedzenia wynajmującego z dnia 20.02.2015r. o wypowiedzeniu tej umowy z powodu niepłacenia za najem od listopada 2014r. (k. 425, 426-428), a także ustalenia policji (k. 42).

Oznacza to, że oskarżona O. A. świadomie zrezygnowała z realizacji jakichkolwiek należności spółki, nie przekazując tych obowiązków innym osobom, chociaż była jeszcze właścicielem spółki z o.o. (...). Potwierdza to brak po jej stronie zamiaru prowadzenia prawidłowej działalności gospodarczej i jest istotną przesłanką działalności przestępczej.

Po piąte, w taki sam sposób należy traktować popełnienie przez oskarżoną O. A. niekwestionowanego przez nią i przypisanego w zaskarżonym wyroku przestępstwa z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości, polegającego na tym, że pełniąc funkcję prezesa jednoosobowego zarządu spółki z o.o. (...) z/s we W. przy ul. (...), w okresie najpóźniej do dnia 15 lipca 2014r. nie złożyła w Sądzie Rejestrowym dla W. Wydział(...)Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego rocznego sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności w/w podmiotu gospodarczego za rok 2013.

Takie postępowanie oskarżonej w sposób jasny wskazywało na zamiar wycofywania się z prawidłowej działalności gospodarczej, na rzecz działalności przestępczej. Nie tłumaczyły oskarżonej żadne podnoszone przez nią okoliczności, w tym choroba matki i babki (k. 841-851), a wręcz przeciwnie, były to okoliczności obciążające oskarżoną. Oznaczały bowiem, że mimo trudności rodzinnych, ograniczających możliwość prowadzenia prawidłowej działalności gospodarczej, oskarżona zdecydowała się w lipcu 2014r. na kolejne umowy leasingowania dwóch samochodów transportowych marki F. (...), a potem zapłaciła za nie tylko po dwie raty leasingowe. Takie postępowanie byłoby w ramach normalnej działalności gospodarczej absurdalne i nielogiczne, natomiast jest w pełni logiczne, jeżeli oskarżonej towarzyszył zamiar przywłaszczenia samochodów i takiego wycofania się z prowadzenia spółki z o.o. (...), który miał jej zapewniać bezkarność w związku z przywłaszczeniem samochodów.

Po szóste, zamiar przywłaszczenia samochodów przez oskarżoną O. A. potwierdzają zeznania świadków: P. S. (k. 1-2, 855), K. W. (k. 46-48, 146-147, 220, 864), R. R. (k. 391-392, 879v-880), H. P. (k. 399-401, 880-880v) oraz dokumentacja związana z wezwaniami do zapłaty nierozliczonych rat leasingowych za samochody, a także wypowiedzeniem umów leasingu i wezwaniami do zwrotu leasingowych pojazdów (k. 6, 7, 14, 15, 21-24, 50-53, 337, 372), jak również dokumentacji czynności windykacyjnych podjętych wobec oskarżonej O. A. i spółki z o.o. (...) w celu odzyskania leasingowanych samochodów i ustalenia miejsca, gdzie się one znajdują (k. 5-12, 13-24, 25, 94-99, 100-102).

Niewątpliwie oskarżona O. A. ignorowała wezwania pokrzywdzonych leasingodawców do zwrotu pojazdów i wskazania miejsca ich przechowywania także w okresie, kiedy była jeszcze właścicielką udziałów w spółce z o.o. (...).

Jak słusznie ustalił Sąd Okręgowy we Wrocławiu, z zeznań świadka R. R. (k. 391-392, 879v) wynikało, że w dniu 12 stycznia 2015r., a zatem jeszcze przed rzekomą sprzedażą udziałów spółce przez oskarżoną, R. R. spotkał się z oskarżoną O. A., żeby wręczyć jej wezwanie do zwrotu przedmiotów leasingu, należących do (...) w związku z brakiem płatności rat. Podczas tej rozmowy, oskarżona O. A. odmówiła podpisania wezwania oświadczając, że musi skonsultować się ze swoim prawnikiem. Mimo obowiązków wynikających z umów leasingowych, nie podała świadkowi R. R. żadnych informacji na temat miejsca postoju leasingowanych samochodów. Na jego pytanie odpowiedziała tylko, że przedmioty leasingu znajdują się gdzieś za granicą. Oświadczyła również, że nie będzie płaciła rat leasingowych, gdyż jest w trakcie przekazywania firmy i nie chce rozmawiać na ten temat.

Taka postawa oskarżonej O. A. dobitnie wskazuje na to, że całkowicie nie liczyła się z interesem właścicieli pojazdów, czyli leasingodawców, ignorowała swoje prawne obowiązki i nie chciała dopuścić do ustalenia co stało się z pojazdami. Przemawia to za zamiarem przywłaszczenia leasingowanych samochodów.

Co więcej, z zeznań świadka P. S. (k. 1-2, 855) wynikało jednoznacznie, że pracownikom firm windykacyjnych znany jest typowy mechanizm oszustw polegający na rzekomym sprzedawaniu firm obywatelom państw azjatyckich np. Chińczykom, wraz z rzekomym przekazywaniem nowym właścicielom leasingowanych pojazdów. W trakcie czynności windykacyjnych nie można ustalić ani tożsamości rzekomych nabywców firm, ani odzyskać samochodów wziętych w leasing. Świadek P. S. zeznał, że tak było również w wypadku rzekomej nabywczyni spółki z o.o. (...) – obywatelki Wietnamu D. H., która miała być także właścicielką innej firmy i mieć adres w W., gdzie mieści się chińskie centrum handlowe. Oczywiście, pracownicy firm windykacyjnych nie odnaleźli osoby o takich personaliach, a także leasingowanych samochodów. Potwierdzają to również informacje o podjętych działaniach cywilnoprawnych przez pokrzywdzone podmioty, leasingujące samochody spółce z o.o. (...) (k. 904, 908).

Odnosząc się w tym miejscu do zarzutu wyrażonego w apelacji obrońcy oskarżonej co do rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych, że świadek R. R. miał spotkać się z oskarżoną O. A. w dniu 12 stycznia 2014r., a nie w dniu 12 stycznia 2015r. w celu wręczenia jej wezwania do zwrotu przedmiotów leasingu, to w ustaleniach faktycznych zamieszczonych na stronie 3 uzasadnienia zaskarżonego wyroku (k. 958 akt sprawy) Sąd Okręgowy we Wrocławiu jednoznacznie wskazał, że chodziło o spotkanie w dniu 12 stycznia 2015r. W dalszej części tego uzasadnienia (strona 6 – k. 959v akt sprawy) rzeczywiście podano datę 12 stycznia 2014r., jednak był to oczywisty lapsus, gdyż spotkanie nie mogło mieć miejsca zanim jeszcze oskarżona wzięła jakikolwiek samochód w leasing.

Po siódme, dokładna analiza dokumentów związanych z rzekomą sprzedażą przez oskarżoną O. A. udziałów w spółce z o.o. (...) obywatelce Wietnamu D. H., potwierdza, że była to transakcja pozorna, mająca na celu ukrycie przywłaszczenia leasingowanych samochodów i obliczona na uniknięcie odpowiedzialności karnej przez oskarżoną.

Pierwszym dokumentem budzącym bardzo poważne zastrzeżenia co do autentyczności i co do daty jego wystawienia był protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) datowany na 3.11.2014r. (k. 122), na którym miało dość do powierzenia obywatelce Wietnamu D. H.obowiązków prezesa spółki, jeszcze bez sprzedaży udziałów spółki przez oskarżoną O. A., a także przekazania obywatelce Wietnamu D. H.dokumentacji spółki z o.o. (...) (k. 123) i przekazania jej pojazdów pozostających w leasingu spółki z o.o. (...) (k. 124).

Ze wspomnianego protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) (k. 122) wynikało, że czynność ta miała miejsce w dniu 3.11.2014r., co budzi poważne wątpliwości. Oskarżona O. A., której powinno zależeć na jak najszybszym zamknięciu swojej odpowiedzialności za spółkę, a jednocześnie jako właścicielka 100 % udziałów w spółce, nie tylko nie zawiadomiła firm leasingowych o przekazaniu pojazdów obywatelce Wietnamu D. H.(której pełnych danych personalnych i adresu oskarżona nawet nie znała), lecz przede wszystkim nie zadbała o wykonanie obowiązków zawiadomienia o zmianach w zarządzie spółki z o.o., do czego obligowały przepisy ustawy z dnia 20 sierpnia 1997r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (według stanu prawnego na dzień 11.10.2013r. – tekst jednolity: Dz.U. z 2013r. poz. 1203 z późniejszymi zmianami).

Wedle art. 8a ust 1 pkt 4 tej ustawy w brzmieniu wskazanym wyżej, wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego podlegały m.in. uchwały o powołaniu i odwołaniu członków organów spółek, zaś art. 22 cyt. ustawy stanowił, że: „ Wniosek o wpis do Rejestru powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej”. Co więcej, przepis art. 24 cyt. ustawy zawiera szereg instrumentów pozwalających na egzekwowanie tego obowiązku, nie wyłączając nałożenia grzywny, a także przymusowego wpisu.

Tego obowiązku w wymaganym terminie oskarżona O. A. nie dopełniła, lecz co więcej, dołączone do protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) (k. 122), protokoły przekazania obywatelce Wietnamu D. H.dokumentacji spółki z o.o. (...) (k. 123) i przekazania pojazdów pozostających w leasingu spółki z o.o. (...) (k. 124) nie zawierały daty ich wystawienia. Nasuwało to wątpliwości co do ich autentyczności i tego, czy nie zostały antydatowane w celu zapewnienia oskarżonej bezkarności w związku z przywłaszczeniem leasingowanych samochodów, gdyż nie byłoby żadnego racjonalnego powodu, aby wspomnianego obowiązku nie wykonać w terminie.

Co więcej, obawy o antydatowanie wspomnianego protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z o.o. (...) (k. 122) są niezwykle silne i udokumentowane jeśli się zważy, że w aktach rejestrowych spółki z o.o. (...) znajdujących się Krajowym Rejestrze Sądowym o sygnaturze KRS-362677 (k. 455-604), złożono wzór podpisu, jakim obywatelka Wietnamu D. H. będzie się podpisywać jako prezes zarządu spółki z o.o. (...) (k. 588). Charakterystyczne jest to, że potwierdzenie tego podpisu opatrzono poświadczeniem notariusza, jednak wystawionym dopiero w dniu 27 stycznia 2015r. (k. 588), a zatem dopiero w dniu, kiedy miała nastąpić sprzedaż 100 % udziałów w spółce przez oskarżoną O. A. obywatelce Wietnamu D. H..

Nie było żadnego powodu, aby czekać prawie 3 miesiące z potwierdzeniem notarialnym podpisu nowego prezesa zarządu spółki z o.o. (...) i złożeniem wzoru podpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Oczywiste jest, że ta okoliczność przesądza, że rzekome Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki z o.o. (...) w dniu 3.11.2014r. (k. 122) nie miało miejsca w tej dacie, a antydatowanie tej czynności służyło wyłącznie ukryciu przywłaszczenia leasingowanych pojazdów przez oskarżoną O. A. i uniknięciu przez nią odpowiedzialności karnej.

Po ósme, dopiero w dniu 27 stycznia 2015r., a zatem po niemal dwóch tygodniach od rozmowy oskarżonej O. A. ze świadkiem R. R. na temat wypowiedzenia umów leasingowych i poszukiwania leasingowanych pojazdów, oskarżona O. A. zawarła z obywatelką Wietnamu D. H. umowę sprzedaży 100% udziałów spółki z o.o. (...) we W.. Potwierdzeniem zawarcia tej umowy jest jej treść (k. 119-121), a także zeznania zastępczyni notariusza – świadka M. B. (2) (k. 666-667, 933-934 oraz k. 27-28a odezwy Sądu Rejonowego (...)o sygn. IV Ko 814/18), a także wyjaśnienia oskarżonej O. A. (k. 623-624, 836v-838). Data zawarcia tej umowy i jej okoliczności nie obalają twierdzenia o jej pozorności.

Należy bowiem stwierdzić stanowczo, że mimo zawarcia tej umowy obywatelka Wietnamu (...)nie podjęła żadnej działalności gospodarczej w imieniu spółki z o.o. (...), a także nie wykonała szeregu obowiązków członka zarządu spółki, co wynika z akt rejestrowych spółki z o.o. (...) znajdujących się Krajowym Rejestrze Sądowym o sygnaturze KRS-362677, co wymagało interwencji sądu (k. 600-604).

Po dziewiąte, charakterystyczne było także to, że pomimo rzekomego ustanowienia obywatelki Wietnamu D. H. prezesem zarządu spółki (od dnia 3.11.2014r.) oraz właścicielem spółki (od dnia 27.01.2015r.), oskarżona O. A. nie umocowała jej do działania jako osoby uprawnionej do korzystania z konta bankowego spółki, czego wyraźnie dowodzi zabezpieczona dokumentacja bankowa z (...) SA związana z prowadzeniem rachunku bankowego spółki z o.o. (...), w tym umowa o prowadzenie rachunku bankowego, zestawienie operacji na koncie, zestawienie osób uprawnionych do dokonywania transakcji w imieniu spółki, czyli wyłącznie oskarżonej O. A., jako prezesa spółki i R. P. oraz kart wzorów podpisów wymienionych osób (k. 634, 635-642, 643-655).

Co charakterystyczne, mimo rzekomego umocowania obywatelki Wietnamu D. H. jako prezesa zarządu spółki (od dnia 3.11.2014r.), po tej dacie wykonywane były istotne transakcje z użyciem wspomnianego rachunku bankowego spółki z o.o. (...), które mogły wykonywać tylko osoby uprawnione do dokonywania transakcji w imieniu spółki, czyli wyłącznie oskarżona O. A., jako prezes spółki i R. P. (k. 635-642). Z konta wykonywano przelewu z powołaniem, że chodzi o konkretne umowy, a także szereg transakcji, które warto prześledzić:

⚫: w dniu 10.11.2014r. wykonano przelew 8.000,- złotych na rzecz R. P. tytułem wynagrodzenia za pracę (k. 641v);
⚫: w dniu 10.11.2014r. wykonano przelew 10.000,- złotych na rzecz oskarżonej O. A. tytułem wynagrodzenia za pracę, choć miała już nie być prezesem spółki (k. 641v);
⚫: w dniu 12.11.2014r. wykonano przelew jednej z rat leasingowych w wysokości 3.535,- złotych na rzecz (...) SA (k. 641v);
⚫: w dniu 17.11.2014r. wykonano przelew 1.050,- złotych na rzecz oskarżonej O. A. tytułem premii uznaniowej, choć miała już nie być prezesem spółki (k. 641v);
⚫: w dniu 20.11.2014r. wykonano przelew 700,- złotych na rzecz R. P. tytułem premii uznaniowej (k. 642);
⚫: w dniu 20.11.2014r. wykonano przelew jednej z rat leasingowych w wysokości 2.015,45 złotych na rzecz (...) sp. z o.o. (k. 642);
⚫: w dniu 2.12.2014r. wykonano przelew na rzecz Biura (...) w wysokości 540,- złotych na rzecz (...) SA (k. 642);
⚫: w dniu 18.12.2014r. dokonano dwóch przelewów w kwotach po 1.000,-tytulem umów leasingowych o numerach: (...) (k. 642);
⚫: w dniu 19.12.2014r. wpłynął przelew 2.000,- złotych od R. P. tytułem pożyczki (k. 642);
⚫: w dniu 20.12.2014r. przelewem zwrócono R. P. pożyczkę w wysokości 2.000,- złotych (k. 642).

Analiza wskazanych przelewów oznacza jednoznacznie, że były one wykonywane także przez oskarżoną O. A., wbrew rzekomemu przekazaniu spraw spółki nowemu prezesowi, czyli obywatelce Wietnamu D. H.. To dowodzi fikcyjnego charakteru dokumentów o rzekomym przekazaniu jej spraw spółki i leasingowanych samochodów.

Po dziesiąte, z informacji (...) Urzędu Wojewódzkiego z dnia 5.10.2015r., że rzekoma nabywczyni udziałów w spółki z o.o. (...), obywatelka Wietnamu D. H.nie figuruje w rejestrze cudzoziemców legalizujących swój pobyt na terenie Polski, prowadzonym przez Wojewodę (...) (k. 133). Także z zeznań świadków: P. S. (k. 1-2, 855), K. W. (k. 46-48, 146-147, 220, 864), R. R. (k. 391-392, 879v-880), H. P. (k. 399-401, 880-880v) oraz dokumentacji czynności windykacyjnych podjętych wobec oskarżonej O. A. i spółki z o.o. (...) w celu odzyskania leasingowanych samochodów i ustalenia miejsca, gdzie się one znajdują (k. 5-12, 13-24, 25, 94-99, 100-102), jak również czynności policji (k. 131, 132, 212) wynika jednoznacznie, że nie zdołano ustalić tożsamości obywatelki Wietnamu D. H.i jej miejsca pobytu.

W szczególności, chybione były wnioski obrońcy oskarżonej o możliwości ustalenia adresu rzekomej nabywczyni 100 % udziałów w spółce z o.o. (...) na podstawie akt sprawy (...), zakończonej wyrokiem z dnia 22.01.2016r. sygn. akt VII K – 737/14. Pomimo ujawnienia tego dowodu okazało się, że wspomnianym postępowaniem karnym była objęta inna osoba (k. 914, 915).

Odnosząc się w tym miejscu do zarzutu wyrażonego w apelacji obrońcy oskarżonej co do rzekomej obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku obrońcy o przesłuchanie świadka H. D., które to zeznania miały służyć ustaleniu istotnych okoliczności w sprawie, w szczególności w zakresie zbycia spółki (...) Sp. z o.o. i przekazania pojazdów nowemu właścicielowi spółki, co miało znaczenie dla oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonej i ustalenia czy oskarżona popełniła zarzucony jej czyn, należy stwierdzić, że w toku postępowania karnego w tej sprawie, mimo licznych czynności nie zdołano ustalić tożsamości i miejsca pobytu świadka.

Przedstawiony przez obrońcę wydruk z Internetu, zawierający rzekome dane o pobycie rzekomej nabywczyni 100 % udziałów w spółce z o.o. (...), obywatelki Wietnamu D. H.na terenie Czech i jej adresie (k. 940v, a także załącznik adresowy), z pewnością nie dowodzi, że chodzi o te samą osobę, a nawet nie można ustalić, czy chodzi o kobietę, czy mężczyznę. Słusznie zatem Sąd Okręgowy oddalił dowód z przesłuchania tego świadka, jako podstawę swojego postanowienia przyjmując przepis art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.

Po jedenaste, oceniając wszechstronnie zebrany w tej sprawie opisany wyżej materiał dowodowy, przeprowadzono także analizę wyjaśnień oskarżonej O. A. złożonych w trakcie postępowania karnego (k. 623-624, 836v-838), danych o stanie psychicznym oskarżonej, cechach jej osobowości, zawartych w opinii biegłych lekarzy psychiatrów, którzy stwierdzili, że oskarżona nie cierpi na chorobę psychiczną w sensie psychozy, ani upośledzenie umysłowe, nie miała w inkryminowanym czasie z przyczyn chorobowych zniesionej, ani znacznie ograniczonej zdolności rozpoznawania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem, po myśli art. 31 § 1 i 2 k.k. (k. 828a-d), jak również danych o tym, że oskarżona O. A. prowadzi nadal działalność gospodarczą w branży budowlanej i pośrednictwie nieruchomości, a ponadto jest zatrudniona w ogólnopolskiej wypożyczalni samochodów na umowie menedżerskiej i deklaruje łączny miesięczny dochód w wysokości 4.000 – 5.000 złotych netto (k. 821) i wreszcie danych z Krajowego Rejestru Karnego na temat oskarżonej, która w świetle prawa nie był karana (k. 799-800, 1011, 1013).

Wskazane dowody potwierdzają, że oskarżona O. A. jest na tyle rozwiniętą intelektualnie, zawodowo i doświadczoną życiowo osobą, że była zdolna do zaplanowania i przeprowadzenia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 12 k.k., które jej przypisano w punkcie I części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku.

IV. Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy przepisów prawa procesowego, to znaczy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k. poprzez odczytanie zeznań świadka R. P. złożonych w postępowaniu przygotowawczym, z uwagi na okoliczność, że świadkowi nie można było doręczyć wezwania, jak również obrazy przepisu art. 6 k.p.k. i art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku obrońcy o bezpośrednie przesłuchanie świadka R. P..

Wbrew stanowisku obrońcy, Sąd I instancji wyczerpał możliwości zapewnienia stawiennictwa świadka R. P., który mimo odbierania poprzednio kierowanych do niego wezwań, przedstawiał zaświadczenia lekarskie o niezdolności do udziału w rozprawie (k. 887, 919, a także załącznik adresowy) lub o chorobie matki uniemożliwiającej przyjazd na rozprawę (k. 910, 911), a wreszcie przestał odbierać wezwania (k. 927) i nie zdołano ustalić jego obecnego miejsca pobytu przez policję (k. 928, 935, 936, a także załącznik adresowy). W tej sytuacji Sąd Okręgowy postąpił słusznie odczytując zeznania tego świadka z postępowania przygotowawczego (k. 687-688, 937v). Stawiając w tym zakresie szereg zarzutów, obrońca oskarżonej nie wykazał, jakie istotne okoliczności świadek mógłby ujawnić w trakcie przesłuchania, które nie były przedmiotem jego przesłuchania w trakcie śledztwa (k. 687-688).

Całkowicie bezpodstawny, a wręcz życzeniowy był zarzut obrońcy oskarżonej O. A. dotyczący rzekomo rażącej obrazy przepisów prawa procesowego art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 i 4 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny pojazdów samochodowych na okoliczność określenia wartości pojazdów na dzień wypowiedzenia umów leasingowych, podczas gdy okoliczność miała znaczenie dla ustalenia wartości pojazdów, szkody poniesionej przez pokrzywdzonych, a także prawidłowego ustalenia kwalifikacji prawnej czynu zarzuconego oskarżonej. Wartość samochodów, które były przedmiotem umów leasingowych została ustalono dowodami wskazanymi wyżej, w tym zwłaszcza przedstawionymi w umowach leasingowych. Wartość ta nie była kwestionowana w trakcie zawierania umów leasingowych, zaś na obecnym etapie postępowania nie jest możliwe przeprowadzenie tego dowodu, skoro nie są znane miejsca pozostawania przywłaszczonych samochodów. A zatem, jakiekolwiek wyceny miałyby charakter teoretyczny i szacunkowy, a nie odnosiły się do konkretnego pojazdu.

Nie był zasadny zarzut obrońcy oskarżonej o rzekomej obrazie przepisów art. 7 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez oddalenie jego wniosku dowodowego o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania oskarżonej, co miało mieć istotne znaczenie dla ustalenia właściwości i sytuacji życiowej oskarżonej oraz jej prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie, tym samym na wymierzoną oskarżonej karę.

Po pierwsze, zgodnie z przepisami art. 214 § 1 i 2 k.p.k. przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w odniesieniu do oskarżonej O. A. nie było obowiązkowe. Przepis art. 214 § 2 k.p.k. stanowi bowiem, że przeprowadzenie wywiadu środowiskowego jest wyłącznie obowiązkowe:

1) w sprawach o zbrodnie;

2) w stosunku do oskarżonego, który w chwili czynu nie ukończył 21 roku życia, jeżeli zarzucono mu popełnienie umyślnego występku przeciwko życiu.

Po wtóre, obrońca oskarżonej zupełnie pominął to, że oceny właściwości i warunków osobistych oskarżonej O. A. Sąd może dokonać na podstawie analizy wyjaśnień złożonych przez nią w trakcie postępowania karnego (k. 623-624, 836v-838), danych o stanie psychicznym oskarżonej, cechach jej osobowości, zawartych w opinii biegłych lekarzy psychiatrów (k. 828a-d), danych o tym, że oskarżona O. A. prowadzi nadal działalność gospodarczą w branży budowlanej i pośrednictwie nieruchomości, a ponadto jest zatrudniona w ogólnopolskiej wypożyczalni samochodów na umowie menedżerskiej i deklaruje łączny miesięczny dochód w wysokości 4.000 – 5.000 złotych netto (k. 821), a także danych z Krajowego Rejestru Karnego o oskarżonej, która w świetle prawa nie był karana (k. 799-800, 1011, 1013).

V. Wbrew zarzutom obrońcy oskarżonej, odnoszącym się do rzekomej obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych, Sąd Okręgowy we Wrocławiu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dał wyraz temu, że ustalił po stronie oskarżonej O. A. zamiar przywłaszczenia samochodów.

Nie można w żadnym wypadku doszukiwać się naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów w tym, że Sąd I instancji uznał za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonej, odrzucając szereg podanych przez nią okoliczności jako nieistotnych, niewiarygodnych i wynikające wyłącznie z obaw przed odpowiedzialnością karną.

Jak wielokrotnie podkreślano w doktrynie i orzecznictwie, przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), stanowi wyraz rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.), jest wyczerpujące i logiczne - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). Akcentuje to szereg orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych (por. wyrok SN z 3.09.1998r. sygn. V KKN 104/98 – Prokuratura i Prawo 1999, nr 2, poz. 6; a także wyrok S.A. w Łodzi z 20.03.2002r. sygn. II AKa 49/02 – Prokuratura i Prawo 2004, nr 6, poz. 29). Wszystkim tym wymogom Sąd Okręgowy we Wrocławiu sprostał, nie naruszając także przepisu art. 5 § 2 k.p.k. nakładającego obowiązek rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego.

Sąd Najwyższy odnosił się w szeregu swoich orzeczeń do tego jak należy rozumieć i stosować zasadę in dubio pro reo. Jak stwierdził w jednym z nich: „ Zasada in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) nie ogranicza utrzymanej w granicach racjonalności swobody oceny dowodów. Jeżeli zatem z materiału dowodowego wynikają różne wersje wydarzenia, to nie jest to jeszcze równoznaczne z zaistnieniem "nie dających się usunąć wątpliwości" w rozumieniu tego przepisu. W takim wypadku sąd jest zobowiązany do dokonania ustaleń właśnie na podstawie swobodnej oceny dowodów. Dopiero wtedy, gdy - po wykorzystaniu wszelkich istniejących możliwości - wątpliwości nie zostaną usunięte, należy je wytłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego. Jeżeli jednak sąd dokona stanowczych ustaleń, to w ogóle nie może zachodzić obraza art. 5 § 2 k.p.k. (bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości), a tylko powstaje kwestia, czy ustalenia te są prawidłowo dokonane (bez naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów)” (postanowienie SN z dnia 17.12.2003r. sygn. V KK 72/03 - LEX nr 83771).

Podobne stanowisko znajdujemy w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1999r. sygn. IV KKN 714/98: „ Stan określany przez ustawodawcę, jako "nie dające się usunąć wątpliwości" (art. 5 § 2 k.p.k.), powstaje - jeśli pominąć wątpliwości natury nie faktycznej, lecz prawnej - dopiero w następstwie oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dopiero wówczas bowiem można stwierdzić, czy wątpliwości w ogóle wystąpiły, czy były rozsądne, a nie wydumane, czy i jakie miały znaczenie dla kwestii odpowiedzialności prawnej oskarżonego, czy udało się je przezwyciężyć w sposób dopuszczalny przez prawo procesowe itp. O naruszeniu zasady in dubio pro reo nie można zatem mówić wówczas, gdy sąd w wyniku pełnej i poprawnie dokonanej swobodnej oceny dowodów uznał, że brak jest wątpliwości, albo że nie mają one znaczenia dla odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Jest jednocześnie dobrym prawem obrony oskarżonego mnożenie, a nawet wyolbrzymianie na każdym etapie postępowania takich faktów i ich ocen, które pozwalają na powątpiewanie w jego winę, pod warunkiem wszakże nieprzeinaczania faktów (lojalności wobec faktów)” (Prokuratura i Prawo 2000, nr 4, poz. 8).

W wyniku analizy dowodowej Sąd Okręgowy ocenił wyjaśnienia oskarżonej O. A. i zeznania wszystkich świadków, opinie biegłych lekarzy psychiatrów oraz zebraną dokumentację. Zatem, Sąd Okręgowy nie tylko nie podjął wątpliwości co do wiarygodności dowodów obciążających oskarżoną, lecz wręcz uznał je za prawdziwe, a wyjaśnienia oskarżonej ocenił wyłącznie jako przyjętą linię obrony, obliczoną na uniknięcie odpowiedzialności karnej. Słusznie zatem Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że oskarżona O. A. dopuściła się przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., kwestionowanego przez obrońcę.

Jak wskazywano w doktrynie, błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd "braku"), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd "dowolności"). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych itd. (T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. III, Zakamycze 2003,– s. 1133-1134).

Wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może ograniczać się wyłącznie do polemiki z ocenami dokonanymi przez Sąd I instancji, bez wskazania jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych. Wyraża to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2005r. sygn. WA – 10/05: „ Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu a quo wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, lecz musi zmierzać do wykazania jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego nie na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd pierwszej instancji (…) nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez ten sąd błędu w ustaleniach faktycznych.

Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy mówiąc na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię. Stawiając tego rodzaju zarzut należy wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania) czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów sąd pierwszej instancji” (OSNwSK 2005, z. 1, poz. 949 oraz poz. 947; podobnie T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, , wyd. III, Zakamycze 2003 s. 1134 oraz P. Hoffmański, E. Sadzik, K. Zgryzek – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. II, Warszawa 2007, s. 666-667).

W realiach niniejszej sprawy, jak już wyżej wskazano, poza polemiką z ustaleniach faktycznymi, w swojej apelacji obrońca oskarżonej nie postawił zaskarżonemu wyrokowi żadnych rzeczowych zarzutów dotyczących niewłaściwego odczytania treści dowodów, błędów logicznego rozumowania i wnioskowania, a także sprzeczności ustaleń Sądu I instancji ze wskazaniami wiedzy i zasadami doświadczenia życiowego. Mając powyższe na uwadze apelacja ta, w zakresie zarzutów odnoszących się do sprawstwa i winy, nie zasługiwała na uwzględnienie.

VI. Wobec kierunku i zakresu wniesionej apelacji, opierając się na przepisach art. 447 § 1 k.p.k. (co do przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i w zw. z art. 12 k.k.) oraz art. 434 § 2 k.p.k. (co do przestępstwa z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości), Sąd Apelacyjny przeprowadził ocenę wymierzonych oskarżonej O. A. kar jednostkowych oraz orzeczonej wobec niej kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby wraz z grzywną w wysokości 200 stawek dziennych, z ustaleniem wysokości jednej stawki dziennej na 50 złotych oraz zobowiązaniem do częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 12 k.k.

Wymierzone oskarżonej kary jednostkowe i kara łączna były sprawiedliwe i z pewnością nie odznaczały się nadmierną surowością, a wręcz były łagodne. Zostały ukształtowane z respektowaniem dyrektyw sędziowskiego wymiaru kary przewidzianych w art. 53 § 1 k.k., a także uwagą, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy. Sąd I instancji uwzględnił stopień społecznej szkodliwości czynów oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanej, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wzięto także pod uwagę motywację i sposób zachowania się sprawczyni, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawczyni obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza braku naprawienia szkód lub zadośćuczynieniu w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.

Jako okoliczności obciążające wzięto pod uwagę stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonej oraz jej zachowanie polegające na premedytacji w realizacji zamiaru przestępstwa i w starannym zacieraniu śladów przestępstwa w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej. Jako okoliczności łagodzące wzięto pod uwagę dotychczasową niekaralność oskarżonej w świetle prawa (k. 1011, 1013). Kształtując orzeczenie o karze niewątpliwie uwzględniono cele prewencji szczególnej, zwłaszcza potrzeby zapobiegawcze i wychowawcze wobec oskarżonej, przede wszystkim wyrobienie w niej przekonania, że przestępstwo się nie opłaca i jej czyn został napiętnowany, a ona musi ponieść obowiązki naprawienia wyrządzonych szkód. Uwzględniono także cele prewencji ogólnej, w tym potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa wobec nagminności tego rodzaju przestępstw.

VII. Jak już wyżej wskazano, jedynym mankamentem zaskarżonego wyroku było to, że niejednoznacznie określono wysokość obowiązku częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie I części dyspozytywnej wyroku poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o. w W. kwoty 154.373,40 złotych netto (189.879,28 złotych brutto), nałożonego w punkcie V części rozstrzygającej na oskarżoną O. A. na podstawie art. 46 § 1 k.k. Chociaż w uzasadnieniu zaskarżonego Sąd I instancji nie wyjaśnił dlaczego w taki sposób określił wartość obowiązku naprawienia szkody, to jednak można wnioskować, że wynikało to z wątpliwości, czy szkoda wyrządzona przestępstwem obejmowała także podatek VAT i czy ten podatek został rozliczony (zwrócony) prze pokrzywdzoną spółkę. Jeżeli bowiem oskarżyciel posiłkowy, czyli spółka z o.o. (...) w W. występowałaby do właściwych organów skarbowych i otrzymała zwrot podatku VAT od transakcji leasingowania samochodów, objętych przestępstwem przypisanym oskarżonej O. A., to wartość szkody nie mogłaby zawierać podatku VAT, a zatem powinna zostać określona netto, czyli w kwocie 154.373,40 złotych. Jeżeli natomiast, pokrzywdzona spółka nie występowałaby do właściwych organów skarbowych i nie otrzymała zwrot podatku VAT od transakcji leasingowania samochodów, objętych przestępstwem przypisanym oskarżonej O. A., to wartość szkody powinna obejmować podatek VAT, a zatem powinna zostać określona brutto, czyli w kwocie 189.879,28 złotych.

VIII. Na podstawie art. 635 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. oraz art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz.U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądzono od oskarżonej O. A. na rzecz Skarbu Państwa 320,- złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, na co składa się 20,- złotych tytułem zryczałtowanych wydatków Skarbu Państwa w tym postępowaniu oraz 300,- złotych opłaty za drugą instancję.

Wysokość ryczałtu za doręczenie wezwań i innych pism ustalono w oparciu o § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2013r. poz. 663), zaś wysokość opłaty ustalono w oparciu o przepisy art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 cyt. ustawy o opłatach w sprawach karnych. Przy wspomnianym orzeczeniu wzięto pod stan majątkowy, rodzinny i osobisty oskarżonej, uznając, że poniesienie kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze nie przekracza jej możliwości i może je ponieść bez uszczerbku dla siebie i rodziny.

SSA Bogusław Tocicki SSA Barbara Krameris SSO(del.do SA) Agata Regulska

II AKa 30/19

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE