Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Targu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2019 r. w Nowym Targu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. N.

przeciwko Skarbowi Państwa - Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego
w K.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

I.  utrzymuje w mocy wyrok zaoczny z dnia 28 listopada 2018 r.;

II.  ponad koszty zasądzone wyrokiem zaocznym z dnia 28 listopada 2018 r. zasądza od pozwanego na rzecz powódki dodatkową kwotę 359,16 zł (trzysta pięćdziesiąt dziewięć złotych 16/100).

SSR Przemysław Mościcki

Sygn. akt I C 292/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 15 marca 2019 r.

Powódka A. N. domagała się uzgodnienia treści księgi wieczystej (...) z rzeczywistym stanem prwanym poprzez wykreślenie z działu IV hipoteki przymusowej kaucyjnej w kwocie 49 000 zł wpisanej na rzecz wierzyciela Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K..

W uzasadnieniu pełnomocnik powódki podniósł, że powódka jest właścicielem udziału w 1/2 części w nieruchomości położonej w O.. Na udziale tym wpisana jest hipoteka przymusowa kaucyjna w kwocie 49 000 zł na rzecz Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. z tytułu zobowiązania podatkowego na podstawie wniosku z 30 listopada 2005 r. Zdaniem powódki wpis hipoteki jest obciążony wadą, gdyż małoletnia wówczas powódka nie była reprezentowana przez kuratora wyznaczonego przez sąd opiekuńczy w trybie art. 101 § 3 k.r.o. Niezależnie od tego pełnomocnik powódki podniósł, że hipoteka powinna zostać wykreślona, gdyż doszło do wygaśnięcia należności zabezpieczonej hipoteką, a to na skutek przedawnienia. Prowadzący egzekucję Urząd Skarbowy w N. umorzył postępowanie egzekucyjne z powodu przedawnienia. Powódka wystąpiła do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. o wyrażenie zgody na wykreślenie hipoteki, ale zgoda taka nie została wyrażona, co czyni koniecznym wystąpienie z powództwem.

W wyznaczonym terminie strona pozwana – Skarb Państwa Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. nie wniosła odpowiedzi na pozew. W związku z tym w dniu 28 listopada 2019 r. Sąd wydał wyrok zaoczny, w którym uwzględnił powództwo oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki (...) zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1 800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W sprzeciwie od wyroku zaocznego strona pozwana wniosła o uchylenie wyroku zaocznego i oddalenie powództwa. Zdaniem pozwanego brak jest wadliwości wpisu spornej hipoteki na udziale powódki w nieruchomości objętej księgą wieczystą (...). Wpis hipoteki nastąpił po zbadaniu wniosku pozwanego przez sąd wieczystoksięgowy, który nie dopatrzył się podnoszonych nieprawidłowości w zakresie niewłaściwej reprezentacji małoletniej powódki. Brak również podstaw do uznania, że doszło do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Sąd powszechny, zdaniem strony pozwanej, nie jest uprawniony do rozstrzygania kwestii wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Nie jest prawdą, że umorzono postępowanie z powodu przedawnienia. Postępowanie zostało umorzone w lipcu 2017 r. z powodu niepodjęcia go przez organ egzekucyjny w ustawowym terminie. Zdaniem pozwanego nie doszło do przedawnienia zobowiązania podatkowego i oceny tej nie zmienia wyrok Trybunału Konstytucyjnego, SK 40/12, który odnosił się do hipotek ustanowionych w latach 1998-2002.

Stan faktyczny był bezsporny i przedstawiał się następująco:

Powódka A. N. jest współwłaścicielem w 1/2 części nieruchomości położonej w O. objętej księgą wieczystą (...). Na udziale tym ustanowiono hipotekę przymusową kaucyjną w kwocie 49 000 zł z tytułu zobowiązania podatkowego od dochodu ze sprzedaży nieruchomości w dniu 16 listopada 2000 r. Podstawą wpisu hipoteki był tytuł wykonawczy z 21 listopada 2005 r., znak (...) oraz wniosek wierzyciela Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. z 7 grudnia 2005 r. Na podstawie powołanego tytułu wykonawczego wszczęto ponadto postępowanie egzekucyjne, które zostało umorzone postanowieniem z 29 marca 2010 r. Następnie postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte ponownie na podstawie nowego tytułu wykonawczego nr SM/ (...) z 9 lipca 2010 r. Postępowanie to – prowadzone przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. – zostało zawieszone postanowieniem z 16 grudnia 2013 r. W toku tego postępowania doszło do zajęcia udziału w nieruchomości powódki, która to czynność miała miejsce w dniu 1 września 2010 r. Postanowieniem z dnia 7 lipca 2017 r. postępowanie egzekucyjne zostało umorzone wobec niezgłoszenia przez wierzyciela żądania jego podjęcia.

odpis KW (...) – k. 10-13; uzasadnienie wyroku NSA z 18.01.2013 – k. 14-18; postanowienie z 16.12.2013 o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego – k. 59; postanowienie z 7.07.2017 o umorzeniu postępowania egzekucyjnego – k. 60.

Pismem z 27 października 2017 r. A. N. zwróciła się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. o wyrażenie zgody na wykreślenie hipoteki powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego SK 40/12. Zgoda taka nie została wyrażona – pismem z 28 grudnia 2017 r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. wskazał, że do przedawnienia zobowiązania podatkowego nie doszło, nie ma zatem podstaw do wykreślenia hipoteki.

pismo z 27.10.2017 – k. 31; pismo Naczelnika z 28.12.2017 – k. 61-62.

W powyższym niespornym stanie faktycznym Sąd uznał, że powództwo jest uzasadnione, co skutkowało utrzymaniem w mocy wyroku zaocznego z dnia 28 listopada 2018 r. na podstawie art. 347 k.p.c.

Powództwo opierało się na dwóch zarzutach: 1) nieprawidłowości wpisu o ustanowieniu hipoteki; 2) wygaśnięcia zobowiązania podatkowego na skutek przedawnienia. Pierwszy z wymienionych zarzutów nie był zasadny, natomiast drugi zarzut skutkował uwzględnieniem powództwa.

Zarzut dotyczący nieprawidłowości wpisu o ustanowieniu hipoteki przymusowej na udziale powódki był bezzasadny. Oparcie go na przepisie art. 101 § 3 k.r.o. nie może być skuteczne, gdyż przepis ten nie dotyczy postępowania sądowego (którym jest także postępowanie wieczystoksięgowe) a jedynie obowiązku uzyskania zgody sądu opiekuńczego na dokonanie w imieniu małoletniego czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu.

Ustanowienie hipoteki przymusowej nie jest wynikiem czynności prawnej wymagającej zgody sądu opiekuńczego. Hipoteka przymusowa powstaje niezależnie od woli właściciela obciążonej nieruchomości, a w praktyce najczęściej – wbrew jego woli. Hipoteka taka powstaje jedynie z woli wierzyciela, który dysponuje dokumentem wskazanym w art. 109 lub 110 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Wierzyciel, aby uzyskać hipotekę, na podstawie dokumentu wskazanego w tych przepisach, składa jedynie wniosek do sądu wieczystoksięgowego a wpis dokonany przez sąd wieczystoksięgowy ma charakter konstytutywny. Wierzyciel nie składa oświadczenia woli w sensie materialnoprawnym, lecz wykonuje kompetencję procesową przyznaną przez przepisy prawa (T.Czech, Komentarz do art. 109 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, wyd. el. LEX, teza 4). Warto podkreślić, że „rozpatrując wniosek o wpis hipoteki przymusowej na podstawie administracyjnego tytułu wykonawczego, sąd wieczystoksięgowy nie bada, czy odpis tego tytułu doręczono dłużnikowi ani czy prawidłowo wydano decyzję poprzedzającą wystawienie tego tytułu (tak np. postanowienia SN: z 10 lutego 2011 r., IV CSK 349/2010, OSNC-ZD 2012, nr A, poz. 4; z 25 lutego 2011 r., IV CSK 392/2010, L..pl nr (...); z 4 marca 2011 r., I CSK 340/2010, L..pl nr (...); z 5 października 2011 r., IV CSK 606/2010, L..pl nr (...); z 17 listopada 2011 r., IV CSK 50/2011, L..pl nr (...); z 9 grudnia 2011 r., III CSK 92/2011, L..pl nr (...); z 12 października 2012 r., IV CSK 104/2012, L..pl nr (...); z 10 października 2013 r., III CSK 10/2013, L..pl nr (...)” (cyt. j.w., teza 27).

Nie ma w konsekwencji obowiązku uprzedniej zgody sądu opiekuńczego na ustanowienie hipoteki przymusowej (gdyż nie powstaje ona w drodze prawnej), ani tym bardziej zgody lub ustanowienia kuratora do postępowania wieczystoksięgowego. Zgodnie z art. 66 k.p.c. osobę małoletnią w postępowaniu cywilnym reprezentuje przedstawiciel ustawowy. Przedstawicielem ustawowym jest rodzic a kurator tylko wtedy, gdy rodzic nie może reprezentować małoletniego, tzn. w przypadkach określonych w art. 98 § 2 i 99 k.r.o. Przypadki określone w tych przepisach nie znajdą zastosowania w postępowaniu wieczystoksięgowym dotyczącym wpisu hipoteki przymusowej. Zgodnie zatem z ogólną regułą wynikającą z art. 66 k.p.c. małoletnia wówczas powódka mogła być w postępowaniu wieczystoksięgowym reprezentowana przez matkę.

Uzasadniony był natomiast zarzut wygaśnięcia hipoteki oparty na przedawnieniu zobowiązania podatkowego.

W pierwszej kolejności w tej kwestii należy odnieść się do zarzutu strony pozwanej, iż sąd powszechny nie jest organem uprawnionym do rozstrzygania istnienia zobowiązania podatkowego. Stanowisko to co do zasady należy podzielić, jednakże nie uchybia ono stwierdzeniu, że sąd powszechny w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej uprawniony jest do badania stanu prawnego księgi wieczystej, w tym stanu wynikającego z powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Hipoteka – także przymusowa - jest ograniczonym prawem rzeczowym, a zatem podmiotowym prawem cywilnym. Sprawa dotycząca takiej hipoteki jest zatem sprawą cywilną pozostającą w zakresie kognicji sądu powszechnego (art. 1 k.c. i art. 1-2 k.p.c.). Hipoteka jest prawem akcesoryjnym, którego istnienie zależy od istnienia zobowiązania, które hipoteka zabezpiecza. Sąd cywilny w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej może zatem badać czy istnieje hipoteka, w tym czy istnieje zobowiązanie, które hipoteka zabezpiecza. Oczywiście, badanie takie ogranicza się przede wszystkim do badania dokumentów o charakterze decyzji organów administracyjnych czy też administracyjnych tytułów będących podstawą wpisu hipoteki lub stwarzających podstawę do jej wykreślenia. W zakresie tego badania leży jednak również badanie stanu prawnego wynikającego z mocy samego prawa. Do stanu takiego należy przedawnienie, w tym przedawnienie zobowiązania podatkowego. Przedawnienie zobowiązania podatkowego skutkuje wygaśnięciem tego zobowiązania z mocy prawa – bez potrzeby wydawania w tym zakresie jakiejkolwiek decyzji administracyjnej. „Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego na skutek przedawnienia (art. 59 § 1 pkt 9 ordynacji podatkowej) oznacza, że po upływie terminu przedawnienia wierzyciel podatkowy nie może skutecznie się domagać od dłużnika podatkowego zachowania wynikającego z treści tego zobowiązania. Innymi słowy przedawnienie zobowiązań podatkowych skutkuje tym, że po upływie określonego czasu, zobowiązanie podatkowe, chociaż niezapłacone, wygasa łącznie z odsetkami za zwłokę. Po upływie okresu przedawnienia z mocy prawa, bez konieczności wydawania jakichkolwiek decyzji, przestaje istnieć stosunek zobowiązaniowy między podatnikiem i wierzycielem podatkowym” (B.Dauter, Komentarz do art. 59 ustawy – Ordynacja podatkowa, wyd. el. LEX, teza 11).

Z powyższego wynika, że ocena tego czy doszło do wygaśnięcia zobowiązania podatkowego na skutek przedawnienia, może zostać dokonana niezależnie od stanowiska organu administracji, który nie jest uprawniony do dokonania wydania decyzji administracyjnej w tym zakresie. Ocena taka może być dokonana przez sąd powszechny w postępowaniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, gdyż w postępowaniu takim sąd bierze pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na ustalenie czy prawo ujawnione w księdze wieczystej jest dotknięte wadą prawną czy nie. Podstawą dokonania takiej oceny jest art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

O tym, że sąd powszechny jest uprawniony do badania czy doszło do przedawnienia zobowiązania podatkowego przekonuje bezpośrednio treść art. 70 § 6 pkt 3 Ordynacji podatkowej, który wskazuje, że bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. Z przepisu tego wynika, że sąd powszechny badając istnienie stosunku prawnego lub prawa, może badać także przedawnienie zobowiązania podatkowego. Postępowanie z art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, tj. postępowanie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, należy do postępowań o ustalenie istnienia stosunku prawnego lub prawa.

Z tych względów w sprawie niniejszej można było przejść do oceny czy faktycznie zobowiązanie podatkowe stojące u podstaw zakwestionowanej hipoteki obciążającej udział w nieruchomości pozwanej wygasło na skutek przedawnienia.

Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zgodnie z art. 70 § 4 bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego.

Pomijając nawet wcześniejsze postępowanie egzekucyjne w stosunku do powódki – umorzone postanowieniem z 23 marca 2010 r. - stwierdzić należy, że w sprawie dotyczącej powódki ostatni środek egzekucyjny (zajęcie nieruchomości) zastosowano 1 września 2010 r. w postaci zajęcia nieruchomości. Nie wykazano, aby następnie zastosowano inne środki egzekucyjne w rozumieniu art. 1a pkt 12 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Przedawnienie rozpoczęło swój bieg najpóźniej 2 września 2010 r. i nastąpiło po upływie pięciu kolejnych lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do wznowienia biegu terminu przedawnienia. Stan taki jest jednak uzasadniony tylko przy pominięciu regulacji wynikającej z art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej. Obowiązywanie tego przepisu ma kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej stanowi, że nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu. Przepis ten wprowadzony do ustawy z dniem 1 stycznia 2003 r. ma identyczne brzmienie jak wcześniej obowiązujący przepis art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej, który został uznany za niezgodny z Konstytucją wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 8 października 2013 r., SK 40/12.

Strona pozwana w sprzeciwie od wyroku zaocznego podniosła, że Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z Konstytucją jedynie przepis art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej a zatem skutek wyroku Trybunału odnosi się jedynie do hipotek ustanawianych w latach 1998-2002. Jak dotąd nie zakwestionowano natomiast konstytucyjności przepisu art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej, co oznacza, iż nadal on obowiązuje.

Stanowisko strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy podnieść, że sam Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku SK 40/12 wyjaśnił: „Choć zakwestionowany przepis od 1 stycznia 2003 r. nie miał już zastosowania do nowych zabezpieczeń należności podatkowych z uwagi na utratę mocy obowiązującej, zawarta w nim norma prawna została powtórzona i rozszerzona (o zastaw skarbowy) w art. 70 § 8 ordynacji podatkowej. Ten ostatni przepis nie był wprawdzie formalnie przedmiotem orzekania (nie stanowił bowiem podstawy ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie skarżącej), lecz w sposób oczywisty mają do niego odpowiednie zastosowanie te same zastrzeżenia konstytucyjne, które zostały podniesione w niniejszym wyroku. Z punktu widzenia Konstytucji, podczas kontroli podatkowej nie jest dozwolone ani uzależnianie terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych od tego, w jaki sposób zostały one zabezpieczone, ani dopuszczenie do sytuacji, w której zobowiązania tak wyodrębnionej kategorii podatników nigdy się nie przedawniają. Uzasadnia to konieczność podjęcia przez ustawodawcę w ramach realizacji niniejszego wyroku pilnych działań zmierzających do wyeliminowania z systemu prawnego art. 70 § 8 ordynacji podatkowej z przyczyn wskazanych wyżej”. Trybunał Konstytucyjny zwrócił zatem uwagę, że przepis art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej niesie w sobie tę samą, niezgodną z Konstytucją, treść normatywną.

Stanowisko wyrażone przez Trybunał Konstytucyjny w powołanym akapicie uzasadnienia wyroku, choć nie uwzględnione dotąd przez ustawodawcę, zostało jednak zauważone w orzecznictwie. W wyroku z 17 marca 2016 r., V CSK 377/15, OSNC 2016/12/148 Sąd Najwyższy orzekł, iż „jeżeli Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność określonego przepisu ustawy z Konstytucją, to sąd może odmówić zastosowania w rozpoznawanej sprawie identycznie brzmiącego przepisu tej ustawy”. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że „niezgodność z Konstytucją dotyczy określonej normy prawnej, którą przepis wyraża, a nie jednostek redakcyjnych, pełniących wyłącznie rolę porządkującą wewnątrz aktu prawnego, w którym się znajduje. Powinnością ustawodawcy jest przepis ten z ustawy usunąć wraz z ogłoszeniem wyroku Trybunału, gdyż w przeciwnym wypadku doszłoby się do karkołomnego wniosku o możliwości dowolnego zmieniania numeracji przepisów w ustawach, np. w razie tworzenia tekstu jednolitego i omijania w ten sposób (nie wykonywania) wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Za zbędną powinno się uznać potrzebę powtórnego rozpatrywania przez Trybunał zgodności, tym razem art. 70 § 8 o.p. z Konstytucją, skoro przepis ten, co do kwestii, z powodu której orzeczona została jego niekonstytucyjność, się nie zmienił”.

Istotne jest, że cytowany wyrok Sądu Najwyższego dotyczył kwestii oceny obowiązywania przepis art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej, a zatem przepisu, którego dotyczy zagadnienie istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Z wyroku tego wynikają dwie podstawowe kwestie: 1) że sąd powszechny jest uprawniony do odmowy zastosowania przepisu ustawy, którego treść jest identyczna z przepisem uznanym przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją; 2) przepis art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej powtarzający treść niezgodnego z Konstytucją art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej jest niezgodny z Konstytucją bez potrzeby ponownego orzekania w tym zakresie przez Trybunał Konstytucyjny.

Stanowisko Sądu Najwyższego zostało zaaprobowane w doktrynie (zob. B. D., Komentarz do art. 59 – ustawy Ordynacja podatkowa, wyd. el. LEX, teza 11: „w orzecznictwie okoliczność [że zobowiązanie podatkowe zabezpieczone hipoteką może być egzekwowane po terminie przedawnienia] jest powszechnie kwestionowana. Przyjmuje się, że przepis art. 70 § 8 o.p. – skoro została w nim powtórzona norma prawna zawarta w art. 70 § 6 o.p. – pozbawiony jest waloru konstytucyjności, a to w konsekwencji oznacza brak możliwości wywodzenia w oparciu o niego, że zobowiązania podatkowe zabezpieczone zastawem nie ulegają przedawnieniu. Oznacza to, że w okresie zabezpieczenia zobowiązań podatkowych zastawem skarbowym, biegł termin ich przedawnienia, a jeżeli upłynął w tym okresie, to wygasły one z mocy prawa, zgodnie z art. 59 § 1 pkt 9 o.p.w. zw. z art. 70 § 1 o.p. (zob. wyrok SN z 17.03.2016 r., V CSK 377/15, OSNC 2016/12, poz. 148; wyrok WSA w Bydgoszczy z 20.09.2016 r., I SA/Bd 443/16, (...))”. Stanowisko to zachowuje aktualność również w stosunku do hipoteki.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela stanowisko wyrażone w powołanym wyroku Sądu Najwyższego. Przepis art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej bez najmniejszych wątpliwości jest przepisem sprzecznym z Konstytucją, skoro posiada on tę samą treść co wcześniej obowiązujący przepis art. 70 § 6 Ordynacji. Zwrócił na to uwagę Trybunał Konstytucyjny w powołanym wyżej fragmencie uzasadnienia wyroku SK 40/12. Sąd powszechny może odmówić stosowania przepisu art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej, gdyż jego stosowanie godzi bezpośrednio w zasadę zaufania obywateli do Państwa wynikającą z art. 2 Konstytucji.

Z tych względów Sąd uznał, że nie można wywodzić skutków prawnych z ewidentnie sprzecznego z Konstytucją art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej. Konsekwencją tego stanowiska jest przyjęcie, że doszło do przedawnienia zobowiązania podatkowego wynikającego z tytułu wykonawczego z 21 listopada 2005 r. Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego oznacza, że upada hipoteka, które to zobowiązanie zabezpiecza. Tym samym powództwo jest zasadne, co nakazywało orzec jak w pkt. I sentencji wyroku.

W pkt. II orzeczono o dodatkowych kosztach postępowania wynikających z przedłożonego na rozprawie w dniu 15 marca 2019 r. przez pełnomocnika powódki spisu kosztów. Ze spisu tego zasadne były jedynie koszty dojazdu na rozprawię w kwocie 359,16 zł. Pozostałe koszty objęte zostały wyrokiem zaocznym, nie było zatem potrzeby orzekania o nich.