Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 czerwca 2019 roku

Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu

w składzie: Przewodniczący: SSR Alina Kordus - Krajewska

Ławnicy: Stanisława Fajfer, Agnieszka Krzyżanowska

Protokolant: stażysta Michał Ziółkowski

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2019 roku

sprawy z powództwa E. M.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce jawnej w B.

o zapłatę

orzeka:

I  Umarza postępowanie w części o zapłatę odprawy i ekwiwalentu za urlop,

II  Zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 27.681 zł (dwadzieścia siedem tysięcy sześćset osiemdziesiąt jeden złotych) brutto tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 lutego 2019r. do dnia zapłaty,

III  W pozostałym zakresie roszczenie o zapłatę odsetek od odszkodowania za okres od 1 lutego 2019r. do 11 lutego 2019r. oddala,

IV  Wyrokowi w pkt.II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty 9227 zł (dziewięć tysięcy dwieście dwadzieścia siedem złotych)

V  Zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 747 zł (siedemset czterdzieści siedem złotych) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego,

VI  Nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 1384 zł (tysiąc trzysta osiemdziesiąt cztery złote) tytułem części opłaty od pozwu,

VII  W pozostałym zakresie opłatą od pozwu obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IV P 14/19

UZASADNIENIE

Powódka E. M. wniosła pozew przeciwko (...) Sp.z o.o. Spółce Jawnej w B. o zapłatę kwoty 39.122,60zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 lutego 2019r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów zastępstwa adwokackiego wedle norm przepisanych.

Na wskazaną wartość przedmiotu sporu składały się :

■

odszkodowanie w kwocie 27.681 zł brutto dochodzone na podstawie art. 50 § 3 kodeksu pracy,

■

odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia w kwocie 9.227 zł brutto dochodzona na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

■

ekwiwalent za 3 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego w 2018 roku w wysokości 1.328,88 zł,

■

Ekwiwalent za 2 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego w 2019 roku w kwocie 885,92 zł.

W uzasadnieniu podano ,że pozwana w dniu 18 grudnia 2018 roku wypowiedziała powódce umowę o pracę za 1-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Powódka otrzymała oświadczenie pozwanej w dniu 18 grudnia 2018 roku. W myśl przepisów prawa pracy stosunek pracy stron rozwiąże się z dniem 31 stycznia 2019 roku.

Podjęte przez pracodawcę czynności zmierzające do rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem stanowią naruszenie norm określonych w art. 50 § 3 w zw. z art. 39 kodeksu pracy. Powódka ma zatem pełne prawo, aby domagać się od pozwanej odszkodowania stanowiącego równowartość jej 3-miesięcznego wynagrodzenia. Obok tego powódce przysługuje również uprawienie do dochodzenia odprawy art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Należy również zwrócić uwagę, że powódce pozostało do wykorzystania 3 dni urlopu wypoczynkowego za 2018 rok i 2 dni za 2019 rok. Stąd żądanie zasądzenia ekwiwalentu za urlop.

W odpowiedzi na pozew pozwany wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od Powódki na rzecz Pozwanej kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podano ,że w dniu 19 listopada 2018 roku Pozwana pierwszy raz zaproponowała Pozwanej zmianę stanowiska pracy z kierownika apteki na stanowisko magistra farmacji, przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia na dotychczasowym stanowisku pracy. Propozycja została ponowiona w dniu 4 grudnia 2018 roku. W rozmowach z Kierownikiem R. M. B., Powódka wyraziła zgodę na taką zmianę. Jednakże z niezrozumiałych przyczyn, Powódka odmówiła podpisania porozumienia.

W związku z powyższym została podjęta decyzja o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego 1 miesiąc.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do roszczenia o wpłatę odszkodowania, które to zgodnie ze stanowiskiem Pozwanej jest całkowicie nieuzasadnione.

Pozwem z dnia 8 stycznia 2019 roku Powódka domaga się zasądzenia na swoją rzecz odszkodowania w wysokości 27 681 zł, tj. trzymiesięcznego wynagrodzenia. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, odszkodowanie przysługuje w sytuacji naruszenia przepisów dotyczących wypowiadania umów o pracę zawartych na czas określony. Przepisem, który zgodnie ze stanowiskiem Powódki miał zostać naruszony, był przepis art. 39 Kodeksu pracy, który stanowi, iż pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Jak już zostało wskazane, stosunek pracy Powódki, który zgodnie z zawartą umową o pracę na czas określony miał zakończyć się do dnia 31 maja 2019 roku, nie umożliwiałby Powódce nabycie prawa do emerytury. Przedmiotem ochrony bowiem określonym w przepisie art. 39 Kodeksu pracy są pracownicy, którzy łącznie spełniają dwie przesłanki - są w okresie 4 lat przed nabyciem prawa do emerytury, a pozostały staż zatrudnienia pozwoli im na nabycie tego prawa. Jeżeli więc pracownik znajduje się w wieku ochronny, ale czas trwania umowy nie uprawnia do nabycia prawa do emerytury, to od strony logicznej i konstrukcyjnej, opierając się na wykładni celowościowej wskazanego przepisu, a także wartościach chronionych i funkcji ochronnej prawa pracy, nie powinna z ochrony korzystać osoba, której okres trwania umowy o pracy nie upoważnia do uzyskania emerytury

Powyższe stanowisko koresponduje z poglądem Sądu Najwyższego, który wprost wskazał, iż użyte przez ustawodawcę sformułowanie: "jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku" należy rozumieć w ten sposób, iż pracownik musi dysponować realną możliwością "dopracowania" brakującego do osiągnięcia wieku emerytalnego okresu i uzyskania prawa do emerytury w ramach obecnie trwającego stosunku pracy, którego trwałość jest chroniona przez art. 39 Kodeksu pracy. Tylko tak ukształtowany stosunek pracy podlega ochronie. Za powyższym stanowiskiem przemawia przede wszystkim wykładnia celowościowa przedmiotowego przepisu artykułu Kodeksu pracy. Wobec powyższej argumentacji, Sąd Najwyższy wprost wskazał, iż przewidziany w art. 39 Kodeksu pracy zakaz wcześniejszego wypowiedzenia umowy- o pracę nie dotyczy umowy o pracę zawartej na czas określony, która uległaby rozwiązaniu z upływem okresu jej trwania przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego umożliwiającego mu uzyskanie prawa do emerytury.

Z ostrożności jednocześnie należało wskazać, iż Powódka przepracowała na rzecz Pozwanej wyłącznie 11 miesięcy, z czego 1, 5 miesiąca była zwolniona z obowiązku świadczenia pracy. Z kolei art. 50 § 4 Kodeksu pracy wyznacza górne granice wysokości odszkodowania, którego może domagać się pracownik. Choć wskazane odszkodowanie jest niezależne od poniesionej przez pracownika szkody, to nie może być jednak zasądzone w oderwaniu od okoliczności konkretnej sprawy. W orzecznictwie pojawia się więc podgląd, iż przypadku gdy okres wypowiedzenia umowy o pracę jest krótszy niż trzy miesiące, sąd powinien miarkować wysokość odszkodowania należnego pracownikowi z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę. W konkretnej sprawie odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę będzie stanowiło nieuprawnione wzbogacenie Powódki, i pozostanie w sprzeczności z kompensacyjnym charakterem odszkodowania.

Dalej wskazano ,że nie zostały spełnione przesłanki do wypłaty odprawy , a roszczenie o zapłatę ekwiwalentu było przedwczesne. Jak wynika z potwierdzenia przelewu z dnia 1 lutego 2019 roku, Pozwany wypłacił Powódce ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w wymiarze 6 dni (nie jak chce pełnomocnik Powódki za 5 dni), w wysokości 1976,94 złotych netto (2837,28 złotych brutto). Ekwiwalent za urlop jest bowiem przychodem pracownika stanowiącym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Powódka reprezentowana przez pełnomocnika na rozprawach cofnęła za zgodą pozwanego pozew o ekwiwalent za urlop oraz cofnęła pozew o odprawę ze zrzeczeniem się roszczenia. Pozwany wnosił o zwrot kosztów.

UZASADNIENIE

Pozwana prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której funkcjonuje sieć aptek.

Bezsporne

W dniu 13 lutego 2018 roku powódka zawarła z pozwaną umowę o pracę na okres próbny. Zgodnie z treścią umowy powódka została zatrudniona na stanowisku kierownika apteki na okres od 26 lutego do 25 maja 2018 roku. W dniu 8 maja 2018 roku strony zawarły kolejną umowę, tym razem na czas określony do 31 maja 2019 roku.

Powódka pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierownik apteki w W. przy ul. (...) (...). Wynagrodzenie powódki składało się z miesięcznej pensji zasadniczej w kwocie 9.227 zł brutto oraz miesięcznego dodatku za dojazdy w kwocie 910 zł brutto. Przy czym ten dodatek był uzależniony od rzeczywistej ilości dni przepracowanych w ciągu miesiąca.

Dowody: umowy o pracę i porozumienie k.14-16

Pismem z dnia 19 listopada (data wręczenia powódce - 27 listopada 2018 roku) pozwana proponowała powódce zmianę warunków pracy i płacy za porozumieniem stron.

Pozwana nie była zadowolona z pracy powódki jako kierownika. Powódka nie przystała na te warunki. W dniu 4 grudnia 2018 roku pozwana po raz kolejny proponowała powódce zmianę warunków pracy i płacy. Powódka nie wyraziła zgody na zmienione warunki.

W związku z powyższym, pozwana w dniu 18 grudnia 2018 roku wypowiedziała powódce umowę o pracę za 1-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Powódka otrzymała oświadczenie pozwanej w dniu 18 grudnia 2018 roku. Umowa o pracę rozwiązała się z dniem 31 stycznia 2019 roku.

Dowody: wypowiedzenie , świadectwo pracy k.81-82, przesłuchanie świadków M. B. i A. N.-protokół elektroniczny z dnia 29 maja 2019r. od 00:22:28-k.180-181

Powódka urodziła się (...). Na chwilę obecną posiada 32 lata stażu pracy. Zgodnie z przepisami emerytalnymi uzyska prawo do emerytury w momencie ukończenia 60 lat (tj. z dniem 22 września 2022 roku]. Od 2 września 2018 roku powódka jest objęta ochroną przedemerytalną na podstawie art. 39 kodeksu pracy.

Dowód: kwestionariusz osobowy , umowy o prace i świadectwa pracy , umowa zlecenie , dyplomy -k.110-156

Sąd zważył co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dowodów z dokumentów i w części z przesłuchania świadków.

Należało wskazać ,że zbędne było prowadzenie postępowania co do przyczyn zwolnienia, gdyż istotą sporu było czy powódka była pracownikiem chronionym.

Zgodnie z przepisem art. 39 Kodeksu pracy, który stanowi, iż pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Po pierwsze sąd podziela rozważania zawarte w wyroku SN z dnia 18 grudnia 2014r. wydanego w sprawie II PK 50/14 mając na uwadze przedstawione tam argumenty ,że wykładnie art. 39 kp nie uprawnia do wprowadzenia dodatkowego warunku, że ochrona zatrudnienia obejmuje tylko umowy o pracę na czas określony na czas nie krótszy niż pozostały do osiągnięcia wieku emerytalnego. Powódka urodziła się (...). Zgodnie z przepisami emerytalnymi uzyska prawo do emerytury w momencie ukończenia 60 lat (tj. z dniem 22 września 2022 roku]. Od 2 września 2018 roku powódka jest objęta ochroną przedemerytalną na podstawie art. 39 kodeksu pracy.

Trzeba wskazać ,że aktualne przepisy emerytalne nie wymagają dla osób urodzonych do osiągnięcia określonego stażu pracy.

Wynika to z art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Zgodnie z tym przepisem art. 24. 1. Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

1a. (uchylony).

1b. (uchylony).

2. Dla ubezpieczonych, urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, z wyjątkiem ubezpieczonych mających prawo do emerytury na warunkach określonych w art. 32, 33, 39, 40, 46, 50, 50a i 50e, 184 oraz w art. 88 ustawy, o której mowa w art. 150, zostaną ustanowione emerytury pomostowe.

2a. Ubezpieczonym spełniającym warunki określone w art. 50a lub 50e przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku i okresów pracy lub okresu pracy, określonych w tych przepisach.

3. Zasady, warunki i tryb ustanawiania emerytur, o których mowa w ust. 2, określi odrębna ustawa.

W myśl a rt. 50 . § 1kp- Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na okres próbny nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać.

§ 2. (uchylony)

§ 3. ⁽³⁾ Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.

§ 4. Odszkodowanie, o którym mowa w § 3, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

§ 5. Przepisu § 3 nie stosuje się w razie wypowiedzenia umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a także pracownikowi w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych. W tych przypadkach stosuje się odpowiednio przepisy art. 45.

W wykonaniu wyroku TK P 4/10 obowiązująca od 28.07.2011 r. ustawa z 26.05.2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. Nr 144, poz. 855) uzupełniła zdanie pierwsze art. 50 § 5 o wyrazy „a także pracownikowi w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych". Po tej nowelizacji art. 50 § 3 k.p. odnosi się do ochrony stosunku pracy działaczy związkowych przewidzianej w art. 32 oraz art. 34 ² u.z.z.

Wyrok TK z 11.12.2018 r., P 133/15, LEX nr 2590235, stanowi kontynuację stanowiska przedstawionego w omówionym wyżej wyroku P 4/10, tyle tylko, że w odniesieniu do innej grupy zawodowej i z użyciem innego wzorca konstytucyjnego. TK stwierdził w nim, że art. 50 § 3 k.p. w zakresie, w jakim nie przyznaje pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną wynikającą z art. 39 k.p., któremu umowę o pracę zawartą na czas określony wypowiedziano z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, prawa żądania orzeczenia przez sąd bezskuteczności wypowiedzenia tej umowy, a w razie jej rozwiązania – przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

W doktrynie podniesiono ,że wyrok Trybunału Konstytucyjnego nasuwa podobne zastrzeżenia, co wyrok P 4/10, związane z brakiem konstytucyjnej kompetencji TK (zob. art. 188 Konstytucji RP) do uzupełniania ustaw o treści w nich niezamieszczone przez ustawodawcę.( komentarz Kazimierza Jaśkowskiego do art. 50 kp w programie Lex Omega)

Przekonujące jest dla sądu stanowisko przedstawione w wyrok TK z 11.12.2018 r., P 133/15.

Zdaniem sądu jeżeli pracownik chroniony miałaby prawo do przywrócenia do pracy i otrzymania wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy to miarkowanie wysokości odszkodowania z art. 47(1) kp nie może być uznane za zasadne.

Gdyby nawet ocenić zastosowanie w sprawie o art. 50 § 3 i 4 kp o treści :- Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.

§ 4. Odszkodowanie, o którym mowa w § 3, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

W takim przypadku niższe niż trzymiesięczne odszkodowania jest determinowane jedynie czasem do którego umowa miała trwać. W dniu 8 maja 2018 roku strony zawarły kolejną umowę, tym razem na czas określony do 31 maja 2019 roku. Okres trwania umowy w dacie wypowiedzenia był zatem dłuższy niż 3 miesiące.

Odsetki od dochodzonej kwoty zostały zasądzone na mocy art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p. zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, ustawowe odsetki od odszkodowania przysługującego pracownikowi z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia stają się wymagalne w dniu doręczenia pracodawcy odpisu pozwu zawierającego żądanie zapłaty tego odszkodowania, ale o ile pracownik zgłosi wraz z roszczeniem o odszkodowanie roszczenie o odsetki (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 2003 r., III PZP 3/03).

Sąd zasądził odsetki od następnego dnia od doręczenia pozwanemu odpisu pozwu, w pozostałym zakresie roszczenie o odsetki od odszkodowania oddalił .

Rygor natychmiastowej wykonalności, co do kwoty 9227 zł, został nadany na podstawie art. 477 (2) § 1 k.p.c.

Zgodnie z art. 203 kpc pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Na żądanie pozwanego powód zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego. W razie cofnięcia pozwu poza rozprawą przewodniczący odwołuje wyznaczoną rozprawę i o cofnięciu zawiadamia pozwanego, który może w terminie dwutygodniowym złożyć sądowi wniosek o przyznanie kosztów. Gdy skuteczność cofnięcia pozwu zależy od zgody pozwanego, nie złożenie przez niego oświadczenia w tym przedmiocie w powyższym terminie uważa się za wyrażenie zgody. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.

W myśl art. 355 § 1 i 2 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew w piśmie procesowym. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt. I wyroku.

Powódkę w zakresie cofniętych roszczeń należało uznać za stroną przegrywającą. Powódka nie wykazała zasadności odprawy. Dodatkowo roszczenia o odprawę i ekwiwalent za urlop były zgłoszone przed wskazaną w pozwie ich datą wymagalności. Powódce wypłacone w terminie ekwiwalent za urlop.

Pozwany wniósł w sprawie o zwrot kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. O kosztach zastępstwa procesowego należnych stronom rozstrzygnięto na podstawie art. 100 kpc i na podstawie przepisu § 2 pkt 5 i § 9 ust.1 pkt.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie( Dz.U 2015.1800) .

Nadto stosownie do treści art. 13 ust. 1 i art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) Sąd obciążył pozwanego częścią kosztów opłaty sądowej ,której powódka nie miała obowiązku uiścić, w zakresie przegranej przez pozwanego ( przegrana to 70,75%)

W pozostałym zakresie opłatę od pozwu poniósł Skarb Państwa.