Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący sędzia Ewa Taberska

Protokolant p.o. staż. Katarzyna Pękala

przy udziale Agnieszki Kanarkowskiej Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań - Stare Miasto w Poznaniu oraz starszego aspiranta Norberta Nowaczyka w imieniu Wielkopolskiego Urzędu - Celno Skarbowego w Poznaniu

po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2019r.

sprawy D. Y.

oskarżonego z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i art. 9 § 3 kks

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu

z dnia 31 grudnia 2018r. sygn. akt VIII K 464/17

1.  Na podstawie art. 105 § 1 i 2 kpk sprostować oczywistą omyłkę pisarska w zaskarżonym wyroku w ten sposób, że w miejsce „ od czwartego kwartału 2012 roku do drugiego kwartału 2012 roku” wpisać „ od czwartego kwartału 2012 roku do drugiego kwartału 2013 roku”.

2.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

3.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. P. i adw. B. D. kwoty po 516,60 złotych brutto z tytułu zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym

4.  Zwalnia oskarżonego od zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Ewa Taberska

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu wyrokiem z dnia 31 grudnia 2018r. sygn. akt VIII K 486/17 uznał oskarżonego D. Y. za winnego popełnienia czynu z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i art. 9 § 3 kks w sposób opisany w akcie oskarżenia i na podstawie art. 2 § 2 kks, 20 § 2 kks, stosując przepisy obowiązujące przed 1.07.2015r. i na podstawie art. 56 § 1 kks i art. 23 § 1 i 3 kks wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 §1 i 2 kk i art. 70 1 kk warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby, wymierzył oskarżonemu karę grzywny 200 stawek dziennych po 100 złotych każda; a na podstawie art. 33 § 1 kks orzekł od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionego przestępstwa w wysokości 400.402 zł.

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonego zaskarżając wyrok w całości – k. 700 – 704.

Odpowiedź na apelację złożył Naczelnik Wielkopolskiego Urzędu Celno – Skarbowego – k. 749 – 751.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Przed przystąpieniem do analizy zarzutów apelacji należy zauważyć, iż orzeczenie wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany dostatecznie wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów. Analiza ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy znajduje w zasadzie pełne odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k., co w pełni pozwala na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Sąd Okręgowy chciałby również podkreślić, iż Sąd Rejonowy w przeważającej części w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, dostatecznie wnikliwie rozważył wszystkie dowody, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych, tak co do samego przebiegu zdarzeń, jak i rozstrzygając kwestie sprawstwa i winy oskarżonego.

Za chybiony zatem należało uznać przede wszystkim zarzut obrazy przepisów postępowania, mianowicie art. 167 k.p.k. polegający na nieprzeprowadzeniu z urzędu dowodu w postaci przesłuchania świadka Z. B. (1) – byłego Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. na okoliczność faktycznego nabycia przez oskarżonego wszystkich udziałów Spółki (...) sp. z o.o., wiedzy oskarżonego o ciążących na nim obowiązków podatkowych, roli i pomocy Z. B. (1) w działalności prowadzonej przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz okoliczności zawarcia umowy najmu lokalu przez (...), które to kwestie są kluczowe dla przypisania oskarżonemu zarzucanej mu odpowiedzialności karno - skarbowej.

Z zarzutem tym stał się ściśle związany wniosek dowodowy obrońcy oskarżonego zawarty w apelacji, o przesłuchanie Z. B. (1) w postępowaniu odwoławczym. W takiej sytuacji procesowej Sąd Okręgowy postanowił iż wniosek dowodowy o przesłuchanie Z. B. (2) w charakterze świadka będzie przez Sąd Okręgowy rozważany w trakcie narady nad wyrokiem, albowiem w apelacji znajduje się również zarzut apelacyjny podnoszący nieprzesłuchanie przez Sąd Rejonowy z urzędu tegoż świadka samo więc rozstrzygnięcie dotyczące przeprowadzenia dowodu z przesłuchania tego świadka jeszcze przed wydaniem wyroku było by naruszeniem przepisów dotyczących narady nad wyrokiem, w trakcie której omawiane i rozpatrywane są zarzuty apelacyjne.

Mając na uwadze wskazany w apelacji zarzut i wniosek dowody dotyczący świadka Z. B. (1), Sąd Okręgowy w pełni podzielił w tym zakresie argumenty zawarte w odpowiedzi na apelację.

Zgodnie z treścią art.168 k.p.k. fakty powszechnie znane i znane z urzędu nie wymagają dowodu. W postępowaniu przygotowawczym, na podstawie zaliczonych w poczet dowodów wydruków z Krajowego Rejestru Sądowego wykazano, iż Z. B. (1) w dniu 22 października 2012r. udziały w spółce (...), która w dniu 18.08.2012r. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem (...), sprzedał obywatelowi Białorusi D. Y. - numer wpisu 3.

Jak wynika z w/w informacji oraz z informacji KRS odpowiadającej odpisowi pełnemu - Centrala Informacja Krajowego Rejestru Sądowego - Z. B. (1) i tylko Z. B. (1) był w tej spółce posiadaczem 100 udziałów o łącznej wysokości 5000,00 złotych, które następnie nabył, jako jedyny udziałowiec i prezes zarządu, oskarżony D. Y.. Na siedzibę spółki został zgłoszony adres ul. (...)/b87, (...)-(...) P.. Pod tym adresem Z. B. (1) wynajmując lokal od S. S. rejestrował zakładane przez siebie spółki i po ich sprzedaży, na podstawie umowy podnajmu, adres ten w dalszym ciągu był adresem siedziby spółki (...). W dniu 22.10.2012. oskarżony podpisał umowę podnajmu lokalu, na podstawie którego Spółka (...) użyczyła od niego adres do rejestracji i korespondencji. Dopiero w dniu 21 sierpnia 2015r. na wniosek wynajmującego z KRS wykreślono adres Spółki (...) ul. (...)/b87, (...)-(...) P., pozostawiając jako adres wpis P., Polska.

Zeznania K. J. ponadto wskazują, że tylko oskarżony jak i jego sekretarka kontaktowali się z nim w sprawach spółki, której oskarżony był prezesem i jedynym współudziałowcem. Z zeznań tego świadka nie wynika, by w zakresie usług księgowych spółki (...), które to usługi prowadził, Z. B. (1) był kiedykolwiek wymieniany jako osoba zajmująca się nadal sprawami tej spółki.

Zdaniem Sądu Okręgowego zatem, w toku postępowania dowodowego przed Sądem Rejonowym nie było żadnych podstaw do przeprowadzenia z urzędu dowodu z zeznań Z. B. (1), jak również brak było takich podstaw do przeprowadzenia tego dowodu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, albowiem okoliczności podane przez obrońcę jako teza dowodowa, nie mają żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy i zmierzają jedynie do przedłużenia postępowania.

Podnieść także należy, że obrońca przed Sądem I instancji nie wskazał na konieczność przesłuchania tej osoby w charakterze świadka i złożył taki wniosek wraz z zarzutem apelacyjnym dopiero w apelacji, co stanowi, że przeprowadzenie dowodu z przesłuchania Z. B. (1) w charakterze świadka staje się także niedopuszczalne z mocy ustawy w myśl brzmienia art. 427 § 3 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 punkt. 1 k.p.k., albowiem odwołujący się może wskazać na nowe fakty lub dowody, tylko jeżeli nie mógł powołać ich w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Osoba Z. B. (1) była natomiast znana obrońcy z materiału dowodowego. Z protokołu rozprawy z dnia 18 grudnia 2018r. – k.640 - wynika natomiast, że na pytanie Przewodniczącego strony oświadczyły, że nie żądają uzupełninia przewodu sądowego.

Słusznie podnosi także oskarżyciel w odpowiedzi na apelację, iż teza obrońcy o braku znajomości języka polskiego przez oskarżonego, a co za tym idzie przepisów prawa polskiego, nie zwalnia oskarżonego z odpowiedzialności karno – skarbowej.

Prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Polski nie ogranicza się bowiem jedynie do osób znających język polski i przepisy polskiego prawa podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek, jeżeli chce występować w obrocie prawnym w Polsce, znajomości prawa polskiego oraz posiadania faktur będących podstawą rozliczenia podatku VAT. Realizację tego obowiązku oskarżony mógł i powinien sobie zapewnić, a konsekwencje braku realizacji tego obowiązku spoczywają na prezesie zarządu, tj. w tym przypadku na oskarżonym.

Jak wynika natomiast z zeznań K. J., osoby które kontaktowały się z nim w sprawie rozliczeń Spółki (...), nie znały języka polskiego, znały słabo język angielski, nie miały dostatecznej wiedzy w zakresie poprawności wystawiania faktur i przysyłały dokumenty do zaksięgowania ze znacznym opóźnieniem, jak również ostatecznie nie uiściły świadkowi należności za usługi księgowego. Świadczy to nie o nieumyślności działania oskarżonego, co sugeruje obrońca, lecz właśnie o umyślnym działaniu i pełnej nieodpowiedzialności oskarżonego w zakresie dbania o sprawy gospodarcze spółki, w tym sprawy finansowe, które to działanie doprowadziło do nieprawidłowego rozliczenia i uszczuplenia podatku.

Słusznie także podnosi oskarżyciel, że z zapisów przelewowych wynika, iż wpływy dotyczą w przeważającej większości za faktury od wystawców zagranicznych, których dane figurują w (...), ale są już od 2014r. w większości nieaktywne. Jako miejsce dostaw i odbioru towaru w dokumentacji CMR wpisano adres ul. (...)/b/87 w P., gdzie niemożliwe było magazynowanie oraz wyładowywanie lub rozładowywanie towaru.

Zatem słusznie wnioskować należy, iż spółka (...) istniała tylko po to, aby uczestniczyć w procederze popełnienia przestępstw skarbowych na szkodę. Skarbu Państwa. Jeżeli natomiast, oskarżony był w tej działalności tzw. „słupem”, co zdaje się sugerować obrońca, to także współdziałał świadomie z innymi osobami lub osobą w popełnieniu przypisanego przestępstwa z art. 56 §1 kks.

Delikt skarbowy określony w art. 56 § 1–3 k.k.s. tradycyjnie nazywany jest oszustwem podatkowym. W omawianym delikcie skarbowym realizacja znamienia czasownikowego polega alternatywnie na podaniu w deklaracji lub oświadczeniu nieprawdy, zatajeniu prawdy lub niedopełnieniu obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych deklaracją lub oświadczeniem danych. Wszystkie one związane są z podatkowym obowiązkiem składania przez podatnika deklaracji lub oświadczeń. Przestępstwo to popełnia się więc przez złożenie deklaracji lub oświadczenia zawierającego w swej treści dane niezgodne z rzeczywistością, mające wpływ na uszczuplenie podatku, np. zaniżenie przychodu, zawyżenie kosztów uzyskania przychodu, dokonanie fałszywych odliczeń podatkowych, ukrycie źródeł przychodu, zawyżenie podatku od towarów i usług naliczonego, zaniżenie obrotów itp.

Skoro to oskarżony, a nie prowadzący jego sprawy księgowe K. J., nie udokumentował wywozu towarów poza granicę Polski, to oskarżony wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 56 § 1 kks w sposób przypisany przez Sąd Rejonowy, albowiem to oskarżony w sposób świadomy kształtował treść wystawianych faktur i następnie doprowadził do uszczuplenia podatku VAT.

Mając na uwadze natomiast wymiar oskarżonemu kary dokonany przez Sąd Rejonowy, który wyczerpująco wskazał jakie okoliczności obciążające i łagodzące Sąd ten wziął przy jej wymiarze, Sąd Okręgowy stwierdza, że kara ta nie razi swoją surowością.

Zatem Sąd Okręgowy, poza sprostowaniem oczywistej omyłki pisarskiej, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 i 21 punkt 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych – Dz. U. z 1983r. Nr 49 poz. 223 z póżn. zm.

O kosztach obrony z urzędu orzeczono na podstawie na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu – Dz. U. 2016r.1714.

Ewa Taberska