Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 207/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Romana Mrotek

Sędziowie:

SSA Jolanta Hawryszko (spr.)

SSO del. Gabriela Horodnicka - Stelmaszczuk

Protokolant:

St. sekr. sąd. Elżbieta Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2018 r. w Szczecinie

sprawy M. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wypłatę odsetek

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 stycznia 2018 r. sygn. akt VI U 1041/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I myślniki od 1 do 17 w ten sposób, że przyznaje prawo do odsetek od kwoty 457,94 zł od dnia 17 września 2011 roku do 4 września 2014 roku, oddalając odwołanie w tej części,

2.  odstępuje od obciążenia ubezpieczonej kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO del. Gabriela Horodnicka SSA Romana Mrotek SSA Jolanta Hawryszko

- Stelmaszczuk

Sygn. akt III AUa 207/18

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzjami z 19.12.2014r., znak (...) oraz (...) odmówił M. N. prawa do wypłaty odsetek.

W odwołaniach od decyzji ubezpieczona wniosła o ich zmianę przez zobowiązanie ZUS do wypłaty odsetek z tytułu opóźnienia w wypłacie renty szkoleniowej za okres od 26.09.2013 r. do 5.09.2014 r. oraz zobowiązanie organu rentowego do wypłaty odsetek z tytułu opóźnienia w wypłacie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową za okres od 26.08.2011 r. do 5.09.2014 r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych: wyrokiem z 17 stycznia 2018 r. I. zmienił zaskarżoną decyzję z 19 grudnia 2014 r. (...) w ten sposób, że przyznał M. N. prawo do odsetek:

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 czerwca 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 lipca 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 sierpnia 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 września 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 października 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 listopada 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 grudnia 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 stycznia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 358,24 zł od dnia 2 lutego 2011 r. do dnia 8 lutego 2011 r.,

- od kwoty 90,84 zł od dnia 9 lutego 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 90,84 zł od dnia 2 marca 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 90,84 zł od dnia 2 kwietnia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 207,84 zł od dnia 2 maja 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 czerwca 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 lipca 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 sierpnia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 września 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 października 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 listopada 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 grudnia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 263,94 zł od dnia 2 stycznia 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 790,04 zł od dnia 2 lutego 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 marca 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 kwietnia 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 maja 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 czerwca 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 lipca 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 sierpnia 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 września 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 listopada 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 grudnia 2012 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 stycznia 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1035,03 zł od dnia 2 lutego 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 marca 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 kwietnia 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 maja 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 czerwca 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 lipca 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 sierpnia 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 1076,43 zł od dnia 2 września 2013 r. do dnia 4 września 2014 r.;

II. zmienił zaskarżoną decyzję z 19 grudnia 2014 r. nr (...) w ten sposób, że przyznał M. N. prawo do odsetek:

- od kwoty 355,02 zł od dnia 26 września 2013 r. do dnia 8 września 2014 r.,

- od kwoty 1775,01 zł od dnia 2 października 2013 r. do dnia 8 września 2014 r.,

- od kwoty 1775,01 zł od dnia 2 listopada 2013 r. do dnia 8 września 2014 r.,

- od kwoty 1775,01 zł od dnia 2 grudnia 2013 r. do dnia 8 września 2014 r.,

- od kwoty 1775,01 zł od dnia 2 stycznia 2014 r. do dnia 8 września 2014 r.,

- od kwoty 1775,01 zł od dnia 2 lutego 2014 r. do dnia 8 września 2014 r.,

- od kwoty 1396,04 zł od dnia 2 marca 2014 r. do dnia 8 września 2014 r.;

III. zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz M. N. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W zakresie istotnym dla rozpoznania apelacji Sąd I instancji ustalił, że M. N., ur. (...), z zawodu jest krawcem ciężkim, w latach 1977-2010 pracowała jako szwaczka, krawiec, krawiec ciężki. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w P. stwierdził u ubezpieczonej M. N. chorobę zawodową: przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy: zespół cieśni w obrębie nadgarstka. W okresie od 1 sierpnia 2010 r. do 31 stycznia 2011 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia. Przyczyną niezdolności było rozpoznanie zespołu bólowo-korzeniowego kręgosłupa w odc. VC, zespołu bólowego kręgosłupa w odc. VL/VS (na tle niestabilności spondylozy), zespołu cieśni obu nadgarstków, po przebytej operacji: prawego (11 grudnia 2009 r.) i lewego (1 kwietnia 2010 r.) bez związku z chorobą zawodową. W dniu 23 czerwca 2010 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie prawa do renty w związku z chorobą zawodową. Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z 25 sierpnia 2011 r. odmówił prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W dniu 24 sierpnia 2011 r. ubezpieczona złożyła w ZUS wniosek o rentę
z tytułu niezdolności do pracy. Decyzją z 20 stycznia 2012 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczona zaskarżyła decyzję ZUS z 25 sierpnia 2011 r. oraz z 20 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych łącznie rozpoznał odwołania i wyrokiem z 25 września 2013 r. zmienił decyzję z 25 sierpnia 2011 r. w ten sposób, że przyznał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową na okres od 29 czerwca 2010 r. do 24 września 2013 r., oraz przyznał prawo do renty szkoleniowej na okres 6 miesięcy od 25 września 2013 r., nadto umorzył postępowanie w części dotyczącej odwołania od decyzji z 20 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczona była w okresie od 29 czerwca 2010 r. do 31 stycznia 2011 r. częściowo niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową (zespołem cieśni nadgarstka). Odnośnie oceny stanu zdrowia po 31 stycznia 2011 r. Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczona jest nadal częściowo okresowo (do 31 grudnia 2013 r.) niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową celem przekwalifikowania. Wyrok Sądu Okręgowego z 25 września 2013 r. wraz z uzasadnieniem wpłynął do ZUS 16 października 2013 r. Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł organ rentowy. Sąd Apelacyjny w Szczecinie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 12 czerwca 2014 r. oddalił apelację. Odpis tego wyroku z uzasadnieniem wpłynął do ZUS w 14 lipca 2014 r. W dniu 29 lipca 2014 r. do organu rentowego zwrócone zostały akta rentowe skarżącej. Pismem z 4.08. 2014 r. ZUS zwrócił się do ubezpieczonej o informacje czy po 29.06.2010 r. pobierała świadczenie z PUP. W dniu 8.08.2014 r. ubezpieczona złożyła w ZUS oświadczenie o pobieraniu renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31.01.2011 r. oraz pobieraniu świadczenia z PUP w okresie 9.02.2011 – 9.02.2012 r. Pismem z 20.08.2014 r. ZUS zwrócił się do Powiatowego Urzędu Pracy w P. o podanie kwot zasiłków pobranych w okresie od 29.06.2010 r. do 24.09.2013 r. W dniu 21.08.2014 r. Powiatowy Urząd Pracy w P. przesłał informacje o kwocie zasiłku do potrącenia, jaki wnioskodawczyni pobrała w okresie od 9.02.2011 – 8.02.2012. Decyzją z 29.08.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego z 25 września 2013 r. przyznał ubezpieczonej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od 29.06.2010 r. Renta po waloryzacji od 1.03.2011 r. wyniosła 981,44 zł, od 1.03.2012 r. – 1.035,03zł, od 1.03.2013 r. – 1.076,43 zł. ZUS ustalił termin płatności świadczenia na 1. dzień każdego miesiąca. Zakład przekazał na rachunek bankowy, w dniu 5 września 2014 r. kwotę 18.591,41 zł tytułem należności za okres 29.06.2010 – 24.09.2013, po odliczeniu zaliczki na podatek i składki na ubezpieczenie zdrowotne ZUS, oraz po uprzednim zaliczeniu na poczet tej należności, kwoty 5.665,32 wypłaconej tytułem renty o symbolu I w okresie 1.08.2010 – 31.01.2011 oraz dokonaniu potrąceniu pobranych zasiłków z PUP w kwocie 10.564,20 zł.

Decyzją z 3.09.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego z 25 września 2013 r. przyznał ubezpieczonej rentę szkoleniową na 6 miesięcy od 25.09.2013 r. Renta po waloryzacji od 1.03.2013 r. wyniosła 1.775,01 zł; termin płatności ustalono na 1. dzień każdego miesiąca. Należność za okres 25.09.2013 – 24.03.2014, po odliczeniu zaliczki na podatek, składki na ubezpieczenie zdrowotne ZUS przekazał na rachunek banku w kwocie 8.580,80 zł w dniu 9.09.2014 r. W dniach 8 i 17.09.2014 r. ubezpieczona złożyła wnioski o wypłatę odsetek ustawowych. Sąd Okręgowy ustalił, że komisja lekarska organu rentowego posiadała wiedzę o rozpoznanej i uznanej decyzją chorobie zawodowej – zespole cieśni nadgarstka u ubezpieczonej.

Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie ubezpieczonej przywołując jako podstawę prawną art. 85 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. art. 118 ust. 1 ustawy rentowej. W ocenie Sądu Okręgowego, jeżeli dla stwierdzenia uprawnień do świadczenia wymaga się wydania decyzji, termin do jej wydania biegnie od daty wyjaśnienia ostatniej niezbędnej okoliczności, co dotyczy także ponownego ustalenia prawa do świadczenia. Przez wyjaśnienie ostatniej niezbędnej okoliczności rozumie się wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa do świadczenia. Sąd przy tym wskazał, że uznanie daty doręczenia prawomocnego wyroku organu odwoławczego za datę wyjaśnienia ostatniej okoliczności może mieć miejsce wyłącznie w takiej sytuacji, w której dla wykazania okoliczności, która miałaby wpływ na prawo do świadczenia doszło dopiero w postępowaniu sądowym, w którym zostałyby przedstawione odpowiednie dowody, z których strona mogła skorzystać już w postępowaniu przed organem rentowym, lecz tego nie uczyniła ewentualnie, gdyby z uwagi na ograniczenia prawne organ rentowy nie mógł przed wydaniem decyzji administracyjnej skorzystać ze środków dowodowych zaoferowanych mu przez stronę. Taka sytuacja nie wystąpiła w sprawie VII U 1985/11 zakończonej prawomocnym wyrokiem z 25 września 2013 r., której przedmiotem sporu była ocena stanu zdrowia ubezpieczonej. Ocena ta została wadliwie dokonana przez lekarzy orzeczników ZUS, a przy tym nie istniały jakiekolwiek przeszkody uniemożliwiające prawidłowa ocenę stanu zdrowia ubezpieczonej przez lekarzy orzeczników ZUS sytuacji. Zdaniem Sądu I instancji odpowiednie dowody istnienia niezdolności ubezpieczonej do pracy zostały zgromadzone już w postępowaniu przed organem rentowym, który dysponował pełną dokumentacją medyczną ubezpieczonej i miał możliwość przeprowadzenia badania wnioskodawczyni. Odmowa przyznania wnioskodawczyni prawa do świadczenia wynikała więc z nieprawidłowej oceny stanu klinicznego. Zatem bezsprzecznie decyzją z 25.08.2011 r. organ rentowy błędnie odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia z 1 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 12, poz. 104) odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń – do dnia wypłaty świadczeń, z uwzględnieniem ust. 2-5. W myśl § 2 ust. 4 tego rozporządzenia, okres opóźnienia w wypłaceniu świadczeń okresowych liczy się od dnia następującego po ustalonym terminie ich płatności. W ustępie szóstym tego przepisu wyjaśniono nadto, że jeżeli świadczenie jest wypłacane osobie uprawnionej za pośrednictwem poczty lub na rachunek bankowy, za dzień wypłaty świadczeń uważa się dzień przekazania należności na pocztę lub do banku. Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z 19 grudnia 2014 r., ustalił bowiem, iż odsetki od poszczególnych kwot należały się ubezpieczonej od dnia następnego po terminie ich wymagalności, tj. od 2. dnia każdego miesiąca (termin płatności świadczenia ustalono na 1. dzień każdego miesiąca) aż do 4 września 2014 r., tj. dnia poprzedzającego dzień przekazania należności na rachunek bankowy ubezpieczonej. W punkcie II wyroku Sąd zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z 19 grudnia 2014 r. nr (...), ustalił bowiem, iż odsetki od poszczególnych kwot należały się ubezpieczonej od dnia następnego po terminie ich wymagalności, tj. od 2. dnia każdego miesiąca (termin płatności świadczenia ustalono na 1. dzień każdego miesiąca), aż do 8 września 2014 r., tj. dnia poprzedzającego dzień przekazania należności na rachunek bankowy ubezpieczonej.

Apelację od wyroku złożył organ rentowy, w części tj. w pkt I od myślnika jeden do myślnika szesnastego niniejszego orzeczenia, zarzucając:

1. obrazę prawa materialnego, tj. art. 118 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.) w zw. z art. 84 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 121 ze zm.) przez niezastosowanie i pominięcie, że organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, a okolicznością tą było orzeczenie komisji lekarskiej ZUS, co skutkowało bezzasadnym ustaleniem prawa do odsetek ubezpieczonej:

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 czerwca 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 lipca 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 sierpnia 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 września 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 października 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 listopada 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 grudnia 2010 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 stycznia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 lutego 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 marca 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 kwietnia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 maja 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 czerwca 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 lipca 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 sierpnia 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.,

- od kwoty 951,94 zł od dnia 2 września 2011 r. do dnia 4 września 2014 r.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez przyznanie M. N. prawa do odsetek od kwoty 457,94 zł od 17 września 2011 r. do 4 września 2014 r. oraz nadto o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sąd Apelacyjny rozważył sprawę i uznał, że apelacja organu rentowego jest zasadna.

W sprawie organ rentowy wnosząc apelację, co do zasady nie zakwestionował rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego, lecz w ustalonym stanie faktycznym zakwestionował zastosowanie prawa materialnego, w zakresie wyznaczenia terminu wymagalności odsetek. Należy zatem przypomnieć, że zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli Zakład – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. Natomiast stosownie do treści art. 118 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.

Zważywszy na powyższe, Sąd Apelacyjny uznał, że prawidłowe jest stanowisko przedstawione przez organ rentowy w treści apelacji, że w niniejszej sprawie odsetki powinny zostać naliczone ubezpieczonej dopiero od daty 17 września 2011 r. do – jak przyjął to słusznie Sąd Okręgowy – daty 4 września 2014 r. poprzedzającej dzień przekazania należności na rachunek bankowy ubezpieczonej, tj. po upływie 30 dni od daty orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS, które stanowi ostatnią okoliczność w sprawie przyznania prawa do świadczenia. Sąd Okręgowy w treści uzasadnienia w ogóle nie odniósł się do tej kwestii i nie uzasadnił początkowej daty, którą przyjął dla naliczenia odsetek. W tym miejscu przypomnieć należy, że zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1.02.1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 12, poz. 104) okres opóźnienia w ustaleniu prawa do świadczeń i ich wypłacie, dla których przepisy określające zasady ich przyznawania i wypłacania przewidują termin na wydanie decyzji, liczyć należy od dnia następującego po upływie terminu na wydanie decyzji (tak też wprost w wyroku Sądu Najwyższego z 14.09.2007 r., sygn. akt III UK 37/07 OSNP 2008/21-22/326). W okolicznościach faktycznych sprawy, dniem początkowym naliczania odsetek niewątpliwie był dzień przypadający po upływie trzydziestodniowego terminu (art. 118 ust. 1 ustawy rentowej) od dnia wydania orzeczenia komisji lekarskiej ZUS, co miało miejsce 17.08.2011 r., czyli dzień 17 września 2011 r. Wymaga podkreślenia, że to data wydania błędnego orzeczenia przez komisję lekarską wyznaczała początek biegu terminu, w którym organ mógł wydać prawidłową decyzję, gdyby nie dopuścił się błędu w ocenie stanu zdrowia ubezpieczonej.

Przy czym, należy zgodzić się z apelującym również i w tej kwestii, że z uwagi na niepełny miesiąc (poczynając od 17 września 2011 r.) odsetki winny zostać naliczone wnioskodawczyni od kwoty 457,94 zł – taką też wysokość Sąd Apelacyjny przyjął w sentencji niniejszego wyroku. Organ rentowy także słusznie zauważył, że Sąd Okręgowy przyznał ubezpieczonej M. N. prawo do odsetek od 2 czerwca 2010 r., a zatem za okres sprzed przyznania prawa do świadczenia, a co więcej, sprzed daty złożenia wniosku o przedmiotowe świadczenie. Stwierdzić należy, że Sąd I instancji wydając rozstrzygnięcie, pominął treść wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z 25 września 2013 r. w sprawie o sygn. akt VII U 93/15, którym przyznano ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy z chorobą zawodową dopiero od 29 czerwca 2010 r. Wobec powyższego Sąd Apelacyjny usunął z treści zaskarżonego wyroku odsetki za okres od 2 czerwca 2010 r. do 16 września 2011 r. W pozostałym zakresie wyrok Sądu Okręgowego uznać należy za prawidłowy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekając co do istoty sprawy zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I myślniki od 1 do 17 w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do odsetek od kwoty 457,94 zł od dnia 17 września 2011 r. do 4 września 2014 r., oddalając odwołanie w tej części. Na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania ubezpieczonej kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym z uwagi na fakt, że zmiana zaskarżonego wyroku stanowiła konsekwencję błędu leżącego po stronie Sądu Okręgowego.

SSA Jolanta Hawryszko SSA Romana Mrotek SSO del. Gabriela Horodnicka

- Stelmaszczuk